Σε οργανωμένη, εξειδικευμένη επιστημονική βάση θέλει να βάλει την παρακολούθηση του προγράμματος έρευνας-αξιοποίησης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στο νησί μας η Περιφέρεια, η οποία ενώνει δυνάμεις με το ΙΤΕ, ενόψει και της επικείμενης έναρξης των ερευνών (το πιθανότερο στα τέλη του 2021), στα 2 θαλάσσια οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, που έχει πάρει μέσω συμβάσεων παραχώρησης η ισχυρή κοινοπραξία Total- ExxonMobil- ΕΛ.ΠΕ.
Στην κατεύθυνση ακριβώς αυτή εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία τις προάλλες από την Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας η σύναψη προγραμματικής σύμβασης με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, με αντικείμενο ακριβώς την παρακολούθηση και τον έλεγχο δραστηριότητας έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων.
Ο συνολικός προϋπολογισμός για την εκτέλεση του έργου της Προγραμματικής Σύμβασης ανέρχεται σε 100.000 ευρώ, ενώ, όπως προκύπτει από τη συμφωνία, καταλυτικό ρόλο στην όλη προσπάθεια θα έχει το Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας του ΙΤΕ, που ιδρύθηκε το 2019, με έδρα τα Χανιά. Αναλυτικότερα, κατά την πρόσφατη συνεδρίασή της η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Κρήτης ενέκρινε κατά πλειοψηφία (καταψήφισε ο περιφερειακός σύμβουλος της “Λαϊκής Συσπείρωσης” Νικόλαος Μανουσάκης με βάση συγκεκριμένο σκεπτικό):
α) Την έγκριση σύναψης της συνημμένης Προγραμματικής Σύμβασης για την υλοποίηση του έργου “Επιστημονική υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης στην παρακολούθηση και τον έλεγχο δραστηριοτήτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων 2021-2022”.
β) Την έγκριση διάθεσης πίστωσης ποσού 100.000 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) για την υλοποίησή της.
γ) Την έγκριση πολυετούς δέσμευσης ποσού 100.000 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) από τον ΚΑΕ 00.071-009172 για την υλοποίηση της ως άνω Προγραμματικής Σύμβασης ως κάτωθι:
- για το 2021 ποσό 50.000 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ),
- για το 2022 ποσό 50.000 € (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ).
Το σκεπτικό για τη σύμπραξη
Όπως επισημαίνεται στην απόφαση έγκρισης της προγραμματικής σύμβασης, «η Περιφέρεια Κρήτης προτίθεται να έχει στα πλαίσια του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου κομβικό ρόλο στις αναμενόμενες δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή της Κρήτης, προς όφελος της τοπικής κοινωνίας, της τοπικής οικονομίας και της χώρας. Η Περιφέρεια Κρήτης αναγνωρίζει τη δυναμική ανάδειξης του νησιού σε ενεργειακό κόμβο της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, τόσο μέσα από τις έρευνες και την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, όσο και μέσω των διακρατικών και ευρωπαϊκών έργων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Στο πλαίσιο αυτό, προτίθεται να μεγιστοποιήσει τα αναμενόμενα οφέλη από τις δραστηριότητες αυτές, προστατεύοντας ταυτόχρονα με τον βέλτιστο επιστημονικό τρόπο το φυσικό και θαλάσσιο περιβάλλον.
Στην κατεύθυνση αυτή, επιδιώκει τη συνέργεια με το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας/ Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας (ΙΤΕ /ΙΠΕ) για την αξιοποίηση της τεχνογνωσίας και των υποδομών στους τομείς έρευνας, παραγωγής και περιβαλλοντικής διαχείρισης υδρογονανθράκων, με σκοπό την επιστημονική υποστήριξή της κατά τη διάρκεια του προγράμματος, την ενημέρωση του Περιφερειακού Συμβουλίου και της Επιτροπής Περιβάλλοντος και Χωροταξίας, κι επιπλέον την ενίσχυση της τεχνογνωσίας των στελεχών της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος & Χωρικού Σχεδιασμού.
Το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο άρτια οργανωμένα, εξοπλισμένα και στελεχωμένα ερευνητικά κέντρα της χώρας. Εποπτεύεται από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Το Ινστιτούτο Πετρελαϊκής Έρευνας (IΠΕ) του ΙΤΕ ιδρύθηκε το 2019 με έδρα τα Χανιά (www.ipr.forth.gr). Διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία και εμπειρία σε θέματα έρευνας, παραγωγής και περιβαλλοντικής διαχείρισης υδρογονανθράκων. Σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο Κρήτης (www.hydrocarbons.tuc.gr) λειτουργεί μοναδικό στην Ελλάδα εργαστηριακό εξοπλισμό, κατάλληλο για εξειδικευμένες μελέτες ανάπτυξης και διαχείρισης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Το Ινστιτούτο δίδει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη υποδομής μελέτης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τις εκμεταλλεύσεις υδρογονανθράκων. Το Εργαστήριο Περιβάλλοντος του ΙΠΕ είναι σε θέση να αναλαμβάνει και να εκπονεί ολοκληρωμένες Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από τις δραστηριότητες αναζήτησης και παραγωγής υδρογονανθράκων, μοντελοποίηση της συμπεριφοράς των υδρογονανθράκων σε θαλάσσια και χερσαία περιβαλλοντικά συστήματα και ανάπτυξη τεχνολογιών αντιμετώπισης των σχετικών με τους υδρογονάνθρακες περιβαλλοντικών ζητημάτων.
Η συνεργασία των δύο πλευρών αποσκοπεί στη διασφάλιση της επίτευξης του κοινού τους στόχου, ήτοι την παρακολούθηση, τον έλεγχο και την περιβαλλοντική θωράκιση της Κρήτης ενόψει των αναμενόμενων πάσης φύσεως δραστηριοτήτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη χωρική αρμοδιότητα της Περιφέρειας Κρήτης, το οποίο εξυπηρετεί αποκλειστικά σκοπούς δημόσιου συμφέροντος».
Όπως μάλιστα επισημαίνεται στο κείμενο της προγραμματικής σύμβασης, ο προγραμματισμός των ενεργειών/δράσεων θα είναι άμεσα εξαρτώμενος από το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του προγράμματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές “Δυτικά Κρήτης” και “Νοτιοδυτικά Κρήτης”.
