Περισσότερες είναι οι επιχειρήσεις που ενεγράφησαν στο μητρώο του Επιμελητηρίου Ηρακλείου σε σχέση με τις επιχειρήσεις που διεγράφησαν για το οικονομικό έτος 2020. Αυτό υποδεικνύουν τα στοιχεία του Επιμελητήριου Ηρακλείου όπως τα παραχώρησε ο πρόεδρος κ. Μανόλης Αλιφιεράκης, ωστόσο η πραγματικότητα είναι ρευστή και πρέπει να εξεταστεί με προσεκτικότητα, χωρίς βεβιασμένα συμπεράσματα. Συγκεκριμένα, η πλάστιγγα έγειρε προς τα... δεξιά. Οι εγγεγραμμένες επιχειρήσεις είναι περισσότερες από τις διαγραμμένες.
Μια τέτοια εξέλιξη σημαίνει πως η οικονομία πηγαίνει από το καλό στο καλύτερο, ενώ η οικονομική ανάπτυξη είναι μονόδρομος. Αυξημένη επιχειρηματική δραστηριότητα σημαίνει παροχή κινήτρων. Έμμεσα, η οικονομία διαμορφώνει προϋποθέσεις ώστε όλο και περισσότεροι άνθρωποι να επενδύσουν στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Να καταθέσουν κεφάλαιο και με βάση τα μέσα παραγωγής να παραχθεί υπεραξία.
Το πρόβλημα είναι πως όχι μόνο δεν υπήρξε περιβάλλον βιώσιμο για τις επιχειρήσεις, αλλά ήταν ταυτόχρονα αποθαρρυντικό. Εάν αναλογιστούμε πως η χώρα μας βίωσε ένα γενικευμένο lockdown την περίοδο της άνοιξης και τους τελευταίους δύο μήνες, τότε αυτόματα καταλαβαίνουμε πως είναι μια περίοδος “μαύρη” για τις επιχειρήσεις.
Οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να πουλήσουν το προϊόν τους, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ούτε πρόσφορα ούτε ζήτηση. Μια τέτοια κατάσταση υποδηλώνει οικονομική στασιμότητα, που σε σύντομο χρονικό διάστημα μετατρέπεται σε ύφεση. Η ύφεση είναι μια έννοια οικονομική και κοινωνική. Υποδεικνύει μια περίοδο αβεβαιότητας για τις επιχειρήσεις, ενώ την ίδια στιγμή οι συνέπειες σε κοινωνικό επίπεδο είναι μεγάλες.
Στη σκιά φόβου και τρόμου
Την επιχειρηματικότητα όπως κινήθηκε το 2020 περιέγραψε με πολύ γλαφυρό τρόπο ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου Μανόλης Αλιφιεράκης, ο οποίος ανέφερε: «Η επιχειρηματικότητα για το 2020 επισκιάστηκε από ένα σύννεφο τρόμου και φόβου. Υπήρξε μεγάλη αβεβαιότητα ως προς το τι μέλλει γενέσθαι το επόμενο διάστημα. Το τοπίο είναι ομιχλώδες και ιδιαίτερα ρευστό».
Το παράδοξο είναι πως οι εγγραφές ήταν περισσότερες από τις διαγραφές. Δηλαδή, παρά την υγειονομική κρίση, οι επιχειρηματίες που αποφάσισαν να επενδύσουν ήταν σαφώς περισσότεροι από εκείνους που αποφάσισαν να κλείσουν και να βάλουν “λουκέτο” στην επιχείρησή τους.
Οι αριθμοί
Για να μιλήσουμε με στοιχεία, για το οικονομικό έτος 2020 οι επιχειρήσεις που άνοιξαν ανήλθαν στον αριθμό 1.117, ενώ οι διαγραφές άγγιξαν τις 601. Δηλαδή, ο απολογισμός είχε θετικό πρόσημο 516 επιχειρήσεις. Μάλιστα, ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος σε σχέση με τις δύο προηγούμενες χρονιές, και συγκεκριμένα το 2019 και το 2018. Το 2019 ξεκίνησαν τη λειτουργία τους 1.250 επιχειρήσεις και έκλεισαν 950. Ο απολογισμός επομένως έκλεισε με θετικό πρόσημο τις 300 επιχειρήσεις. Θετική πορεία διέγραψε το “επιχειρείν” και το οικονομικό έτος 2018, οπότε και οι επιχειρήσεις που ενεγράφησαν ήταν 1.255. Οι διαγραφές ωστόσο άγγιξαν τις 804. Επομένως, ο απολογισμός έκλεισε στις 451.
Οι οικονομικοί δείκτες της χώρας μας ήταν σαφώς καλύτεροι το 2018 και το 2019. Ήταν δύο χρονιές που η Ελλάδα πανηγύριζε την έξοδό της από τη μνημονιακή εποχή. Ωστόσο, το 2020 ξεκίνησε αρνητικά, αφού η υγειονομική κρίση έπληξε τα κράτη της Δυτικής Ευρώπης. Ένα περιβάλλον μη βιώσιμο για τις επιχειρήσεις δημιουργήθηκε. Και τίθεται το ερώτημα: Γιατί υπήρξε αυτή η παραδοξότητα; Δηλαδή, γιατί υπήρξαν επιχειρήσεις που η διαφορά των εγγεγραμμένων από εκείνων των διαγεγραμμένων ήταν θετικότερη από τα δύο προηγούμενα χρόνια;
«Δε θα αντέξουν πολλοί»
«Βιώνουμε μια δύσκολη κατάσταση. Πολλές επιχειρήσεις θα κλείσουν την επόμενη μέρα. Μόλις ανοίξει η τοπική αγορά, θα κλείσουν. Για λόγους τυπικούς παρέμειναν ανοιχτές. Ωστόσο, εντός του 2021 μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων αυτών θα κλείσουν και ο λόγος είναι πως δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν», αναφέρει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Ηρακλείου κ. Μανόλης Κουμαντάκης. Μεταξύ άλλων, ο κ. Κουμαντάκης λέει πως «αν κάποιος άνοιξε μια επιχείρηση στην αρχή του έτους ή μέσα στο καλοκαίρι, το lockdown δεν καλύπτει τη ζημιά που έχει προκληθεί. Πολλές επιχειρήσεις έχουν κλείσει ουσιαστικά, αλλά όχι τυπικά. Και θα πρέπει να πούμε πως, όταν κλείνει μια επιχείρηση, ο επιχειρηματίας οφείλει να καταθέσει βιβλία, να πληρώσει την εφορία και ταυτόχρονα να ολοκληρώσει τις υποχρεώσεις. Πολλές επιχειρήσεις δεν προέβησαν στην ολοκλήρωση των υποχρεώσεών τους. Η πραγματικότητα το καταδεικνύει αυτό».
Ο ρόλος των επιδοτήσεων
Ο κ. Μανόλης Αλιφιεράκης από την πλευρά του αναφέρει πως πολλές επιχειρήσεις πρέπει να μείνουν ανοιχτές για να λάβουν την ενίσχυση από το κράτος. Είναι, μάλιστα, πολλοί οι επιχειρηματίες που αναγκάστηκαν να συνεχίσουν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα με σκοπό να λάβουν την επιδοματική ενίσχυση, παρά τις αντίξοες συνθήκες. «Δημιουργήθηκαν επιχειρήσεις, αλλά δε διαγράφηκαν από τα μητρώα. Και ο λόγος είναι πως τελούσαν σε επιδοματικό καθεστώς. Οι επιχειρήσεις που τέθηκαν σε καθεστώς αναστολής λειτουργίας δε μπορούσαν να διακόψουν τη λήψη επιδότησης ή της επιστρεπτέας αποζημίωσης, με αποτέλεσμα να είναι ακόμα εγγεγραμμένες στο Επιμελητήριο. Δεν μπορούσαν να διαγραφούν», αναφέρει ο κ. Αλιφιεράκης, ενώ συνεχίζει: «Σε μια φυσιολογική κατάσταση θα είχαμε διαγραφές επιχειρήσεων. Οι διαγραφές αυτές θα γίνονταν για λόγους συνταξιοδότησης ή αλλαγής αντικειμένου. Φέτος αυτό δε συνέβη. Γιατί οι επιχειρήσεις έπρεπε να φαίνονται ανοιχτές για να λάβουν την κρατική επιχορήγηση, με σκοπό να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ελέω COVID-19».
«Πρόκληση είναι η επιβίωση» για τις επιχειρήσεις
Επιφανειακά το εμπόριο βρίσκεται σε άνοδο με το άνοιγμα περισσότερων εμπορικών επιχειρήσεων, χωρίς ωστόσο οι αριθμοί να αποδίδουν την πραγματικότητα όπως έχει. Η επόμενη μέρα φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολη, με τον κ. Κουμαντάκη να κάνει σαφές πως η πρόκληση είναι μία... και αυτή είναι η επιβίωση. Συγκεκριμένα, για το οικονομικό έτος 2020, οι εμπορικές επιχειρήσεις όπως άνοιξαν ήταν 352, ενώ οι διαγραφές ήταν 238. Δηλαδή, η διαφορά ήταν θετική και ανήλθε στις 114. Ωστόσο, το εμπόριο υπέστη μεγάλη κρίση. Και δε χρειάζεται κάποιος να είναι οικονομολόγος ή επιχειρηματίας για να το καταλάβει. Το κλείσιμο των επιχειρήσεων μέσα στην καραντίνα είχε ως αποτέλεσμα το προϊόν να παραμένει συσκευασμένο στην αποθήκη ατόφιο. Οι μήνες των lockdowns διέλυσαν τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, η οποία αποτελεί τον κορμό την εθνικής μας οικονομίας.
Την ίδια στιγμή, οι έμποροι ή αλλιώς οι επιχειρηματίες των εμπορικών επιχειρήσεων έχουν να αντιμετωπίσουν τη διαδικτυακή πραγματικότητα. Το δίλημμα είναι σαφές: Είτε προσαρμόζονται στη διαδικτυακή πραγματικότητα (e-shop) είτε η επόμενη μέρα φαντάζει αρκετά δύσκολη...
Ο κορωνοϊός έχει διαλύσει τους μικρομεσαίους
«Γενικότερα, το εμπόριο αλλάζει. Το παραδοσιακό εμπόριο. Ανεξάρτητα από την υγειονομική κρίση που βιώνουμε, το εμπόριο έχει υποστεί μεγάλες αλλαγές. Δημιουργούνται επιχειρήσεις οι οποίες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο ηλεκτρονικό εμπόριο, που είναι το νέο περιβάλλον στην αγορά. Δημιουργούνται μεγάλες επιχειρήσεις και μεγάλος όγκος του λιανικού εμπορίου μεταφέρεται στο e-shop. Το παραδοσιακό εμπόριο κλυδωνίζεται. Εξαιτίας του κορωνοϊού, υπήρχε μειωμένος κύκλος εργασιών, ενώ το e-shop επωφελήθηκε», αναφέρει ο κ. Αλιφιεράκης.
Χωρίς να μασάει τα λόγια του, ο Μανόλης Κουμαντάκης μίλησε για την επόμενη μέρα. Προκλήσεις δεν υπάρχουν. Ο κάθε επιχειρηματίας έχει μόνο μία πρόκληση να φέρει εις πέρας: να στηρίξει την επιχείρησή του και να δείξει δυνατός την επόμενη μέρα που το τοπίο θα είναι προβληματικό για πολλές επιχειρήσεις. «Προκλήσεις για την επόμενη μέρα δεν υπάρχουν. Πρόκληση είναι η επιβίωση μιας επιχείρησης. Ο κορωνοϊός είναι μια πραγματικότητα, που έχει διαλύσει τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Το lockdown οδηγεί στην κατάρρευση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας. Η πρόκληση είναι ατομική και αφορά τον επιχειρηματία, ο οποίος οφείλει να σώσει την επιχείρησή του και τους εργαζομένους του», αναφέρει ο κ. Κουμαντάκης.
Κρίσιμα ερωτήματα
Ο κ. Αλιφιεράκης μιλάει για την επόμενη μέρα, θέτοντας κάποια ερωτήματα. Έμμεσα θέτει ερωτήματα τα οποία πρέπει να απαντήσουν και οι επιχειρηματίες ως άνθρωποι που απασχολούν ανθρώπινο δυναμικό και διοχετεύουν τα προϊόντα τους στην αγορά, αλλά και οι διαχειριστές της πολιτικής εξουσίας.
«Μετά το τέλος της υγειονομικής κρίσης, θα εμφανιστεί μια νέα πραγματικότητα. Όταν σταματήσει ο κορωνοϊός, ποιοι θα μπορέσουν να επουλώσουν τις πληγές που άνοιξε η υγειονομική κρίση; Επιπλέον, πώς θα συμπεριφέρεται ο κόσμος μετά; Ο τουρισμός θα ανοίξει με τον ίδιο τρόπο όπως το 2019 ή θα έχουμε αισθητές διαφοροποιήσεις; Αυτά είναι ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν», αναφέρει ο κ. Αλιφιεράκης.
Αξίζει να σημειωθεί πως το 2018 και το 2019 η προσέλκυση επιχειρηματιών του εμπορίου έκλεισε επίσης με θετικό πρόσημο. Συγκεκριμένα, το 2018 αποφάσισαν 412 άνθρωποι να ανοίξουν την επιχείρησή τους στον κλάδο του εμπορίου, ενώ 229 αποφάσισαν να διαγράψουν την εμπορική τους επιχείρηση από το μητρώο. Επομένως, ο απολογισμός έκλεισε με θετικό πρόσημο στις 113 επιχειρήσεις.
Την ίδια στιγμή, το 2019 η χρονιά έκλεισε στις 17 επιχειρήσεις πάλι με θετικό πρόσημο. Συγκεκριμένα, την εν λόγω χρονιά είχαμε 363 νέες εγγραφές επιχειρήσεων στον νομό Ηρακλείου έναντι 346 επιχειρήσεων που διεγράφησαν.
«Ο χειμώνας θα είναι βαρύς»
Τον φόβο του πως η ανεργία θα αυξηθεί δραματικά εξέφρασε στη “Νέα Κρήτη” ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου Στέλιος Βοργιάς. Γι’ αυτόν τον λόγο, ο κ. Βοργιάς επισημαίνει πως η κυβέρνηση οφείλει να στηρίξει παραγωγικούς τομείς της οικονομίας μέσα από ενεργητικές πολιτικές στήριξης.
Αρχικά, ο κ. Βοργιάς κλήθηκε να σχολιάσει το θετικό πρόσημο του “επιχειρείν”, με τον ίδιο να εκφράζει ωστόσο την αβεβαιότητα για το εργασιακό μέλλον. Όπως ομολογεί, ο φόβος των εργαζομένων είναι η ανεργία, η οποία δείχνει πως θα σημειώσει ανοδική πορεία τους επόμενους μήνες.
«Οι αριθμοί μού φαίνονται εκτός πραγματικότητας. Δε θεωρώ ότι ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Η κρίση είναι μεγάλη στις επιχειρήσεις. Το ίντερνετ είναι το μέσο για να δουλέψει η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Όλοι φοβόμαστε πως η ανεργία θα σημειώσει καλπάζουσα πορεία. Όπως επίσης και το κλείσιμο των επιχειρήσεων. Δεν έχει δουλέψει εξάλλου το click away. Πραγματικά, τα αποτελέσματα είναι δραματικά. Η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, η μεταποίηση και το εμπόριο σημειώνουν καθοδική πορεία και απαιτούνται ενεργητικές πολιτικές στήριξης», αναφέρει ο κ. Βοργιάς.
«Το πρόβλημα έχει ξεφύγει από τον επισιτισμό και έχει μεταφερθεί σε παραγωγικούς κλάδους. Στο εμπόριο, η ανεργία θα σημειώσει αλματώδη πορεία», σημείωσε.
Ο ίδιος μίλησε για το υπόλοιπο του χειμώνα που θα έχει έρθει, καθώς τις συνέπειες των lockdowns θα τις δούμε μετά τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, που θα έχει διαμορφωθεί ένα οικονομικό κλίμα το οποίο μπορεί να αξιολογηθεί με συγκεκριμένους δείκτες. Γι’ αυτό ο κ. Βοργιάς επιμένει στην επιβολή από την κυβέρνηση στοχευμένων πολιτικών. Τέτοιες πολιτικές θα δώσουν κίνητρο στους επιχειρηματίες να στηρίξουν τις επιχειρήσεις τους, ενώ ταυτόχρονα διαμορφώνεται ένα περιβάλλον κατάλληλο για εσωτερική κατανάλωση.
«Θα είναι ένας δύσκολος χειμώνας, εκτός εάν η κυβέρνηση προσπορίσει σε στοχευμένες πολιτικές που έχουν να κάνουν με τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα ή τον πρωτογενή τομέα παραγωγής. Ήδη υπάρχουν σημάδια όπου ζευγάρια δε θα μπορούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες και σίγουρα θα ζήσουμε μια πολύ δύσκολη περίοδο», υπογραμμίζει ο κ. Βοργιάς.
Υψηλή ανεργία
Την ίδια στιγμή, στο 16,2% ανήλθε το ποσοστό ανεργίας στη χώρα το γ' τρίμηνο φέτος, από 16,7% του προηγούμενου τριμήνου και 16,4% του αντίστοιχου τριμήνου του προηγούμενου έτους, όπως κάνει λόγο η naftemporiki.gr.
Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 756.424 άτομα, αριθμός που μειώθηκε κατά 1,5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 2,7% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Ωστόσο, περισσότερα από 476.000 άτομα είναι μακροχρόνια άνεργοι.
Όπως επισημαίνει η ΕΛ.ΣΤΑΤ. στην τριμηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού, η επίδραση της πανδημίας στην αγορά εργασίας υποχωρεί κατά το γ' τρίμηνο 2020, και από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ότι η απουσία από την εργασία και τα άτομα που δεν εργάζονται αλλά αναζητούσαν εργασία και δήλωσαν ότι δεν είναι άμεσα διαθέσιμα να εργαστούν μειώθηκαν σε σχέση με το β' τρίμηνο 2020, ενώ οι ώρες εργασίας αυξήθηκαν.
Η εργασία στο σπίτι δεν παρουσιάζει σημαντική μεταβολή σε σχέση με το β' τρίμηνο, ενώ οι χρηματοπιστωτικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες είναι ο κλάδος που παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό εργασίας από το σπίτι.
Απασχολούμενοι
Ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 3.926.812 άτομα, σύμφωνα με τη naftemporiki.gr. Το ποσοστό απασχόλησης αυξήθηκε κατά 2,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μειώθηκε κατά 1,1% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Σημειώνεται ότι με βάση τις κατευθύνσεις Eurostat, λόγω της πανδημίας, τα άτομα που τίθενται σε αναστολή σύμβασης εξακολουθούν να θεωρούνται απασχολούμενοι, εφόσον η διάρκεια της αναστολής είναι μικρότερη από 3 μήνες ή εάν λαμβάνουν περισσότερο από το 50% των αποδοχών τους.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων εργάζονται ως μισθωτοί (68,6%), ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό των αυτοαπασχολουμένων χωρίς προσωπικό (20,5%).
Σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, εμφανίζεται αύξηση για τους μισθωτούς (3,1%) και αύξηση για τους αυτοαπασχολούμενους με προσωπικό (6,8%). Σε σχέση με το προηγούμενο έτος, παρουσιάζεται αύξηση για τους αυτοαπασχολούμενους με προσωπικό (10,2%) και μείωση στις υπόλοιπες κατηγορίες.
Το ποσοστό μερικής απασχόλησης ανέρχεται σε 8,2%, ενώ το ποσοστό των ατόμων που έχουν προσωρινή εργασία σε 7,2%. Η μερική απασχόληση εμφανίζεται μειωμένη (9,9%) σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους (11%).
Η προσωρινή απασχόληση έχει αυξηθεί σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (8,4%) και έχει μειωθεί σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους (26,7%).
Διαβάστε ΕΔΩ όλες τις ειδήσεις για τον κορωνοϊό
