Περιδιαβαίνοντας κανείς τους δρόμους του Ηρακλείου, μπορεί να συναντήσει πλήθος γλυπτών έργων...
Η αλήθεια είναι ότι οι κάτοικοι της πόλης - με το πέρασμα των χρόνων - έχουν συνδέσει άρρηκτα στο μυαλό τους ουκ ολίγες τοποθεσίες του Ηρακλείου με συγκεκριμένα αγάλματα: την πλατεία Ελευθερίας με το άγαλμα του Άγνωστου Στρατιώτη (αλλά και με αυτό του Ελευθέριου Βενιζέλου, που βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση), την πλατεία Κορνάρου με το γλυπτό του Ερωτόκριτου και της Αρετούσας και το πάρκο Θεοτοκόπουλου με τη μαρμάρινη προτομή του El Greco.
Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι το Ηράκλειο είναι... γεμάτο με πολλά ακόμη αγάλματα, τα οποία παραμένουν σχετικά άγνωστα σε αρκετούς συμπολίτες μας. Εξάλλου, αρκετά είναι τα γλυπτά στην πόλη τα οποία μπορεί να γνωρίζουμε ότι... υπάρχουν, ωστόσο αγνοούμε το τι πραγματικά συμβολίζουν.
Πραγματοποιώντας ένα μίνι “οδοιπορικό” σε διάφορες περιοχές του Ηρακλείου, από το Βενιζέλειο έως τη Νέα Αλικαρνασσό, η εφημερίδα “Νέα Κρήτη” απαθανάτισε και συνέλεξε πληροφορίες για τα γλυπτά έργα τέχνης - παλαιότερα ή νεότερα - τα οποία είναι λιγότερο γνωστά μεταξύ των συμπολιτών μας.
Πάρκο Θεοτοκόπουλου: Μια χορεύτρια στην “καρδιά” του Ηρακλείου
Στην “καρδιά” της πόλης του Ηρακλείου, μερικά μόνο μέτρα μακριά από την προτομή του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, εντός του ομώνυμου πάρκου, δεσπόζει το άγαλμα που φιλοτέχνησε το 1994 ο Μανόλης Τζομπανάκης. Πόσοι από εμάς, που διασχίζουμε καθημερινά το πάρκο, έχουμε προσέξει το γλυπτό που αναπαριστά μια γυναικεία φιγούρα την ώρα που χορεύει; Σημειώνεται ότι το εν λόγω άγαλμα αποτελεί προσφορά της λέσχης “Lions Ηρακλείου”.
Λεωφόρος Ικάρου: “Κρυμμένη” σε φοινικοειδή η προτομή του Πλάτωνα
Σε εξίσου κεντρικό σημείο του Ηρακλείου βρίσκεται και η προτομή του σπουδαίου Έλληνα φιλοσόφου Πλάτωνα. Το χάλκινο γλυπτό βρίσκεται στο αλσύλλιο στην αρχή της λεωφόρου Ικάρου (κάτω από την πλατεία Ελευθερίας). Όπως αναφέρεται και στη σχετική υπογραφή, η προτομή στήθηκε από τον Ροταριανό Όμιλο “Ηράκλειο-Κνωσός” το 2004. Ας σημειωθεί, πάντως, ότι για να δει κάποιος τον Πλάτωνα, θα πρέπει να πλησιάσει σε... απόσταση αναπνοής από το γλυπτό, αφού η προτομή είναι σε μεγάλο βαθμό κρυμμένη από φοινικοειδή.
Βενιζέλειο: Φόρος τιμής στην “Αδερφή νοσοκόμα”
Στον αύλειο χώρο του Βενιζέλειου Νοσοκομείου υπάρχουν κάποια αγάλματα. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε προσέξει την προτομή του Ελευθέριου Βενιζέλου, ο οποίος άλλωστε έδωσε το όνομά του στο νοσοκομείο, αλλά και αυτήν του Νικολάου Καλημεράκη (1893-1984). Πρόκειται για τον πρόεδρο της Παγκρητικής Ένωσης Αμερικής και υπεύθυνο ανέγερσης του Βενιζέλειου Νοσοκομείου.
Πόσοι από εμάς, ωστόσο, έχουμε προσέξει το άγαλμα της “Αδερφής νοσοκόμας” που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από τα άλλα δύο γλυπτά; Το άγαλμα στήθηκε την Πρωτομαγιά του 2001 από την Ένωση Εργαζομένων του Βενιζελείου και - προφανώς - αποτελεί φόρο τιμής στις νοσοκόμες. Κάτω από την προτομή, εξάλλου, αναγράφεται, παρμένη από την “Ιλιάδα” του Ομήρου η φράση «Η τόσα φάρμακα ήδη, όσα τρέφει ευρεία χθων».
Παγκρήτια Τράπεζα: Η συνάντηση του Καζαντζάκη με τον Θεοτοκόπουλο και τον Κορνάρο
Το να έχουν στηθεί στο Ηράκλειο αγάλματα του Νίκου Καζαντζάκη, του Βιτσέντζου Κορνάρου και του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου είναι κάτι το φυσιολογικό. Γνωρίζατε όμως ότι υπάρχει γλυπτό έργο στο οποίο αναπαριστώνται από κοινού οι μορφές και των τριών σπουδαίων Κρητικών ανδρών; Πρόκειται για τη λεγόμενη “Διαχρονική συνάντηση Θεοτοκόπουλου-Καζαντζάκη-Κορνάρου”, που κοσμεί τον χώρο μπροστά ακριβώς από το κτήριο της Παγκρήτιας Συνεταιριστικής Τράπεζας, στη λεωφόρο Ικάρου. Το σύμπλεγμα αγαλμάτων φιλοτέχνησε η Ασπασία Παπαδοπετράκη το 2003.
Λεωφόρος Κνωσού:“Κραυγή από το καμένο δάσος”
Το γλυπτό το οποίο μας προξένησε, πάντως, τη μεγαλύτερη εντύπωση ήταν μακράν αυτό με την ονομασία “Κραυγή από το καμένο δάσος”. Το εν λόγω άγαλμα, με δημιουργό τον Μανόλη Θωμακάκη, βρίσκεται στη λεωφόρο Κνωσού, στην περιοχή του Μπεντεβή. Στήθηκε το 1985 και παριστάνει με τραγικό τρόπο την περιβαλλοντική καταστροφή, ένα ζήτημα το οποίο, δυστυχώς, σήμερα είναι περισσότερο επίκαιρο από ποτέ...
Νέα Αλικαρνασσός: “Η φυγή” των ξεριζωμένων Ελλήνων
Στην προσφυγική περιοχή της Νέας Αλικαρνασσού δε θα μπορούσε να μην υπάρχει ένα μνημείο για τους ανθρώπους που άφησαν κυνηγημένοι τις πατρίδες τους. Το εν λόγω γλυπτό βρίσκεται επί της λεωφόρου Ικάρου και έχει το όνομα “Η φυγή”. Φιλοτεχνήθηκε από τον Μανόλη Τζομπανάκη και εστιάζει στον ξεριζωμό των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.
Παραλιακή: Η “Ολυμπιακή Αρμονία”
Στο πάρκο δίπλα στα ΚΤΕΛ, στην παραλιακή λεωφόρο του Ηρακλείου, μπορεί να δει κανείς το γλυπτό “Ολυμπιακή Αρμονία”, το οποίο ορθώνεται στο συγκεκριμένο σημείο από το 2002. Το έργο φιλοτέχνησε ο Μανόλης Αγγελιδάκης και στήθηκε ενόψει των επερχόμενων - τότε - Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Το γλυπτό αποτελεί προσφορά της Λέσχης Lions Ηρακλείου, με την αρωγή του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου.
