Δύο μήνες μετά την απόφαση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Ηρακλείου να κηρύξει έκπτωτο τον ανάδοχο του έργου (που είναι κοινοπραξία δύο εργοληπτριών εταιρειών) «Διαμόρφωση οδών άξονα Δικαιοσύνης, Ίδης, Λ. Καλοκαιρινού», με προϋπολογισμό μελέτης 4.596.000 ευρώ, η εφημερίδα «Νέα Κρήτη» αποκαλύπτει ένα πρωτοφανές παρασκήνιο που ακολούθησε την απόφαση αυτή, με αποτέλεσμα η τύχη της να είναι «στον αέρα», το έργο να έχει εκτελεστεί μετά βίας στο 40%, και ενώ, πέραν της συμβατικής υποχρέωσης εκτέλεσής του σε 18 μήνες, είμαστε ήδη στην εκπνοή του δεύτερου μήνα από τους 6 που δόθηκαν ως επιπλέον παράταση για την υλοποίησή του.
Αντί ο εργολάβος να έχει κηρυχθεί έκπτωτος σύμφωνα με την εισήγηση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, μεθοδεύεται μια πρωτοφανής διαδικασία, προκειμένου να αποφευχθεί αυτή η πιθανότητα, και μάλιστα παρά τις πρόνοιες της νομοθεσίας, με στόχο να μη θιγούν τα συμφέροντα της κοινοπραξίας έναντι αυτών του Δήμου, παρακάμπτοντας με “colpo grosso” ακόμη και τα εντεταλμένα όργανα για τέτοια θέματα, και πολύ περισσότερο κρατώντας σε πλήρη άγνοια το ίδιο το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης. Επιχειρούν δηλαδή να επιστρατεύσουν τις υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών και να εμπλέξουν την κυβέρνηση, ώστε να «καθαρίσει» με το μικρότερο δυνατό κόστος για τους ίδιους μια παταγώδη αποτυχία ως προς την εφαρμογή της σύμβασης, που φέρει την υπογραφή του ίδιου του δημάρχου Ηρακλείου...
Όλα αυτά γύρω από ένα έργο το οποίο πριν από 22 μήνες η παρούσα δημοτική Αρχή χαρακτήριζε εμβληματικό και που όμως ποτέ δεν ολοκλήρωσε, παρά τις συμβατικές υποχρεώσεις, αλλά αντίθετα τώρα μεθοδεύεται όλα αυτά να μη σημάνουν και καμία επίπτωση για τον ανάδοχο με την υπερβολικά μεγάλη έκπτωση στο έργο του 65% (!), αλλά και όσους από πλευράς Δήμου πολιτικά ανέλαβαν την ευθύνη υλοποίησής του, παρακολούθησης και ελέγχου του. Η έκπτωση μπορεί τελικά και, παρά τις αλλαγές στην ίδια την εγκεκριμένη μελέτη αλλά και την ποιότητα των υλικών, να μη βγάζει με όφελος τον ανάδοχο, δε θα τον βάλει όμως και μέσα και, πολύ περισσότερο, δε θα τον οδηγήσει σε οριστικό μπλοκάρισμα συμμετοχής σε διαγωνισμούς για άλλα έργα του Δήμου, πράγμα που θα συνέβαινε αν κηρυσσόταν «έκπτωτος».
«Πατέντα» για να μην κηρυχθεί «έκπτωτος»
Δύο εβδομάδες μετά την απόφαση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου στις 30 Απριλίου να κηρύξει έκπτωτη την κοινοπραξία του έργου, αυτή κατέθεσε ένσταση, την οποία κοινοποίησε στο υπουργείο Υποδομών (!) και το Δημοτικό Συμβούλιο. Αλλά η κίνηση αυτή αποκάλυψε ένα πρωτοφανές παρασκήνιο, με τον τεχνικό αλλά και εργοληπτικό κόσμο του Ηρακλείου να βουίζουν για «στημένο κόλπο», η εξέλιξη του οποίου πρέπει να απασχολήσει ακόμη και τις δικαστικές Αρχές, τουλάχιστον στο πλαίσιο ελέγχου της νομιμότητας. Για τον δε εργοληπτικό κόσμο, εισάγει νέα δεδομένα, απροκάλυπτα μάλιστα όπως σημειώνουν γνώστες του χώρου και του κυκλώματος δημοσίων έργων, που θα έχουν επίδραση και στον ανταγωνισμό των συναφών επιχειρήσεων.
Η ένσταση της κοινοπραξίας στην απόφαση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου για να κηρυχθεί έκπτωτος ο ανάδοχος του έργου στάλθηκε, μαζί με τη σχετική εισήγηση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, στο Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων της Περιφέρειας Κρήτης, για να γνωματεύσει σχετικά, και με τη δική του εισήγηση να αποφανθεί οριστικά για την κήρυξη ή όχι του αναδόχου σε έκπτωτο μετά το Δημοτικό Συμβούλιο.
Αλλά, όπως αποκαλύπτουμε σήμερα, ο ανάδοχος του έργου εξασφάλισε τη συναίνεση (!) του Τεχνικού Συμβουλίου της Περιφέρειας να μην εξεταστεί η ένστασή του από αυτό, αλλά από το Τεχνικό Συμβούλιο του υπουργείου Υποδομών (!) στην Αθήνα, όπου ενδεχομένως ο ίδιος να θεωρεί πιο «ευνοϊκό» το περιβάλλον για να γίνει δεκτή και να μην κηρυχθεί έκπτωτος. Έτσι στις 12 Ιουνίου, δέκα μέρες μετά τις δημοτικές εκλογές, το Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων της Περιφέρειας Κρήτης διαβιβάζει με αριθμό πρωτοκόλλου 56720/12.06.2019 την ένσταση του αναδόχου στο Συμβούλιο του υπουργείου Υποδομών και μάλιστα επικαλείται για αυτή του την απόφαση το άρθρο 20 του Νόμου 4491/2017. Μόνο που η πράξη αυτή στερείται κάθε νομιμότητας, αφού, σύμφωνα με τις εγκυκλίους του ίδιου του υπουργείου Υποδομών, για να εισαχθεί μια τέτοια ένσταση στο Τεχνικό του Συμβούλιο Δημοσίων Έργων και όχι στο αντίστοιχο της Περιφέρειας Κρήτης, το έργο θα πρέπει να έχει προϋπολογισμό ανώτερο των 5 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ στην περίπτωση της ανάπλασης στο κέντρο του Ηρακλείου φτάνει στα 4.596.000 ευρώ.
Στο εύλογο ερώτημα, γιατί λοιπόν να παραπεμφθεί στο Τεχνικό Συμβούλιο του υπουργείου και όχι σε αυτό της Περιφέρειας, παρότι στερείται και νομιμότητας η σχετική απόφαση, το «κλειδί» είναι στη διαφορετική από το νόμο βαρύτητα των δύο οργάνων επί της ένστασης του αναδόχου. Το Τεχνικό Συμβούλιο της Περιφέρειας απλά γνωματεύει αλλά το Δημοτικό Συμβούλιο παίρνει την απόφαση τελικά, ενώ το Τεχνικό Συμβούλιο του υπουργείου γνωματεύει αλλά αυτή η γνωμάτευση καταλήγει σε απόφαση υπουργού, η οποία υπερισχύει και υποκαθιστά την όποια νόμιμη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Κοινώς το Συμβούλιο του υπουργείου έχει αποφασιστικό και όχι γνωμοδοτικό χαρακτήρα.
Τα κρίσιμα ερωτήματα από τη νέα αποκάλυψη
1) Έχει ενδιαφέρον να εξηγηθεί, λέει ο τεχνικός αλλά και ο εργοληπτικός κόσμος του Ηρακλείου, με ποιο σκεπτικό το Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων της Περιφέρειας συναίνεσε πλήρως με τον ανάδοχο του έργου να μη γνωμοδοτήσει επί της ενστάσεώς του, μαζί με τη σχετική εισήγηση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου, που τον κήρυξε έκπτωτο. Δέχτηκε πιέσεις για αυτό και από ποιους; Διαφορετικά, είναι δυνατόν ένα τόσο κρίσιμο όργανο σε επίπεδο Περιφέρειας να αγνοούσε τις εγκυκλίους του υπουργείου Υποδομών, ότι για έργα κάτω των 5 εκατομμυρίων ευρώ είναι καθ’ ύλην αρμόδιο και ότι είναι παράνομη η αποστολή για γνωμοδότηση στο Τεχνικό Συμβούλιο του υπουργείου; Ή μήπως έτσι ομολογείται, και επιχειρείται να εμπλακεί σε αυτό το υπουργείο Υποδομών, ότι κάποιοι έχουν άκρες σε αυτό;
2) Είναι δυνατόν το Τεχνικό Συμβούλιο του υπουργείου να εξετάσει μια ένσταση για έργο κάτω των 5 εκατομμυρίων ευρώ, από τη στιγμή που οι εγκύκλιοι του ίδιου του υπουργείου το δεσμεύουν μόνο για έργα άνω των 5 εκατομμυρίων ευρώ;
3) Το Τεχνικό Συμβούλιο Δημοσίων Έργων του υπουργείου, όπου διαβιβάστηκε από αυτό της Περιφέρειας η ένσταση, κοινοποίησε την εξέλιξη αυτή στη δημοτική Αρχή και αυτή ως όφειλε με τη σειρά της στο Δημοτικό Συμβούλιο και τις παρατάξεις του, ή διατελούν σε πλήρη άγνοια για ένα τόσο κομβικής σημασίας θέμα με οικονομικό αντικείμενο και προεκτάσεις, στο οποίο θα κληθούν να αποφασίσουν, που αφορά και το μέλλον του ίδιου του έργου και μάλιστα επ’ ωφελεία του Δήμου και όχι σε βάρος του;
4) Μήπως το κρατούν - και ποιοι (;) - κρυφά από το Δημοτικό Συμβούλιο, ώστε, αν περάσει η μεθόδευση με το “colpo grosso” στο Τεχνικό Συμβούλιο του υπουργείου και γίνει δεκτή η ένσταση του εργολάβου, η δημοτική Αρχή να το φέρει απλά στο Δημοτικό Συμβούλιο για επικύρωση «υποχρεωτικά» από αυτό της μη έκπτωσής του και παρά τα όσα νόμιμα έπραξε η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου;
5) Οι επιθεωρητές Δημοσίων Έργων έχουν λάβει γνώση αυτών των εξελίξεων και τι λένε ως προς το νόμιμο αυτών των ενεργειών;
6) Οι δικαστικές Αρχές θεωρούν, στα πλαίσια της παράλληλης έρευνας που κάνουν επί του έργου, ότι και αυτό δε χρήζει έρευνας;
7) Αν δεν κηρυχθεί έκπτωτος ο ανάδοχος, μπορεί αν θέλει και να φύγει από το έργο αιτιώμενος όχι δική του ευθύνη, να πληρωθεί με τη σχετική επιμέτρηση ό,τι έχει εκτελέσει, αλλά να μπορεί στο μέλλον να μετέχει χωρίς συνέπειες σε οποιονδήποτε άλλο διαγωνισμό για έργο του Δήμου, ακόμη κι αν έχει αφήσει ενδεχομένως το έργο επί της ουσίας «αμανάτι» στον Δήμο;
8) Οι δημοτικές παρατάξεις γνωρίζουν αυτή την εξέλιξη και συμφωνούν, ή έχουν άγνοια; Και τι θα πράξουν;
