Είναι τόσα πολλά τα λάθη που έγιναν μέχρι τώρα από τη δημοτική Αρχή στο πολύπαθο έργο της ανάπλασης των οδών Δικαιοσύνης-Ίδης, που ειλικρινά δεν ξέρει κανείς από πού να αρχίσει... Λάθη στον χρονικό προγραμματισμό, λάθη στην υλοποίηση του χρονοδιαγράμματος, λάθη με τις αλλαγές των υλικών στην κατασκευή και λάθη στη διαχείριση του έργου, κ.ο.κ.
Λάθη τα οποία έχουν προκαλέσει τον έλεγχο από τους επιθεωρητές Δημοσίων Έργων αλλά και παρανομίες που επέφεραν την εισαγγελική παρέμβαση, με την ανάκριση να βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η εφημερίδα “Νέα Κρήτη” έχει πολλές φορές ασχοληθεί με τα λάθη αυτά και, τώρα που το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται, αποδεικνύεται πως είχαμε δίκιο σε όλα! Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα με τη σειρά:
Η συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο
Η αφορμή για μια γενική ανασκόπηση της κατάστασης του έργου, όπως ήδη γράψαμε, ήταν η εισήγηση της Αντιδημαρχίας Τεχνικών Έργων στο Δημοτικό Συμβούλιο προχθές Δευτέρα με θέμα την «Ανάκληση της με αρ. 727/5.9.2018 απόφασης Δ.Σ. με θέμα “Έγκριση της τροποποίησης της μελέτης: Διαμόρφωση οδών άξονα Δικαιοσύνης, Ίδης, Λ. Καλοκαιρινού Δήμου Ηρακλείου” και τη λήψη νέας απόφασης με θέμα “Έγκριση προσαρμογών-τροποποιήσεων της μελέτης εφαρμογής του έργου: Διαμόρφωση οδών άξονα Δικαιοσύνης, Ίδης, Λ. Καλοκαιρινού Δήμου Ηρακλείου». Με την εισήγηση, εκτός των όσων αλλαγών είχαν προταθεί και εγκριθεί με τη με αρ. 727/5.9.2018 απόφαση Δ.Σ., προτάθηκαν:
* Η αλλαγή των μαρμάρινων κρασπέδων της οδού από διαστάσεις διατομής 27x40 εκατοστών σε 27x25 εκατοστά, δηλαδή σε κράσπεδα με σημαντικά λιγότερο υλικό (σε μάρμαρο 15x27 εκατοστά).
* Η συμπλήρωση αυτής της διαφοράς του υλικού (μαρμάρου) με... σκυρόδεμα.
* Η αλλαγή του κόκκινου γρανιτικού κυβόλιθου διαστάσεων 10x10x10, που τοποθετήθηκε σε όλο το σώμα της οδού και θα δέχεται την κυκλοφορία των οχημάτων, στο μισό πάχος από ό,τι προβλέπει η αρχική μελέτη, δηλαδή σε διαστάσεις 10x10x05 εκατοστά, κάτι που σημαίνει ότι το οδόστρωμα θα είναι πολύ περισσότερο ασθενές σε φορτία και οι κυβόλιθοι θα... ξηλώνονται με το παραμικρό!
Και η εισήγηση αυτή, η οποία προφανώς καθιστά το έργο φθηνότερο για τον εργολάβο, δε συνοδευόταν, όπως ρητά προβλέπει ο νόμος, ούτε από ΑΠΕ (Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα Εργασιών), ούτε και με Πρωτόκολλο Κανονισμού Τιμών Μονάδος Νέων Εργασιών, για τις εργασίες των οποίων τα υλικά προτάθηκαν για τροποποίηση.
Δηλαδή αυτές οι νέες τροποποιήσεις της σύμβασης τέθηκαν για έγκριση στο Δημοτικό Συμβούλιο χωρίς να υπάρχει παράλληλα και η εκτίμηση του κόστους ή του οφέλους από την εφαρμογή τους!
Το θέμα συζητήθηκε επί μία ολόκληρη και πλέον ώρα στη συνεδρίαση του Δ.Σ. αρκετά έντονα, όπως μπορείτε να παρακολουθήσετε στο link: https://www.youtube.com/watch?v=1QkoCcJS4u8 και από το χρονικό σημείο 1:20 έως το σημείο 2:28 μ.μ., με όλες οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης, στο τέλος, να μην ψηφίζουν την εισήγηση, αλλά και κάποια μέλη της παράταξης του κ. δημάρχου να τοποθετούνται επίσης επικριτικά και αρνητικά, όπως ο μηχανικός Αντώνης Κουμπενάκης, αλλά και οι ανεξάρτητοι σύμβουλοι, ανάμεσα στους οποίους και ο μέχρι πρότινος αντιδήμαρχος και μηχανικός Πέτρος Ινιωτάκης.
Η εισήγηση τελικά ψηφίστηκε με μόνο 18 θετικές ψήφους από τις (αρχικά) 29 ψήφους της πλειοψηφίας, έναντι 15 αρνητικών! Υπήρχαν και δύο λευκά, της παράταξης Κασαπάκη, η οποία, ενώ για λόγους αρχής είχε καταψηφίσει την αρχική σύμβαση, τώρα στην τροποποίησή της ψήφισε λευκό (!) και ενώ το θέμα είναι υπό δικαστικό έλεγχο! Δεν το λες και επιτυχία!
Το “κόλπο” της ανάκλησης της απόφασης του Σεπτεμβρίου 2018
Καταρχήν δεν έγινε αντιληπτό το γιατί έπρεπε να ανακληθεί μια απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τού Σεπτεμβρίου 2018, η οποία προέβλεπε μόνον τη μετατόπιση κατά 70 εκατοστά του άξονα της Δικαιοσύνης, για να προστατευτούν τα δένδρα, και να ψηφιστεί ακριβώς ή ίδια τον Φεβρουάριο 2019!
Θα μπορούσε απλά να είχε υπάρξει μια νέα απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου τον Φεβρουάριο 2019, για μια νέα αλλαγή της μελέτης, η οποία θα αφορούσε μόνον τις τροποποιήσεις των υλικών! Το να γίνει προσπάθεια να “συνδεθεί” η τροποποίηση των υλικών ως αλλαγή μελέτης με την αλλαγή που ψηφίστηκε τον προηγούμενο Σεπτέμβριο είναι τουλάχιστον ατυχής, αν όχι επί σκοπώ...
Άλλωστε, υπάρχουν άλλες δύο αλλαγές της σύμβασης και της μελέτης που έχουν εγκριθεί με τους 1ο και 2ο ΑΠΕ που εγκρίθηκαν αντίστοιχα με τις αποφάσεις Δ.Σ. 364/7.5.2018 και 405/11.5. 2018.
Οι αλλαγές στα υλικά και πότε αποφασίστηκαν
Οι αλλαγές στα υλικά που εγκρίθηκαν προχθές Δευτέρα 11/2/2019 από το Δημοτικό Συμβούλιο έχουν ξεκινήσει να εφαρμόζονται στο έργο μήνες πριν, και συγκεκριμένα από τον Ιούνιο του 2018, οπότε ξεκίνησε η τοποθέτηση των κρασπέδων, ενώ η τοποθέτηση των μειωμένου πάχους κυβόλιθων του πορφυρίτη άρχισε τον Ιούλιο 2018.
Αν συνυπολογίσουμε στους μήνες αυτούς και τον χρόνο που χρειάζεται για να τεθεί η παραγγελία των υλικών και να φτάσουν τα υλικά στο εργοτάξιο, τότε με βεβαιότητα μπορούμε να συμπεράνουμε ότι η “συμφωνία” της υπηρεσίας με τον εργολάβο για την αλλαγή των υλικών, η οποία συμφωνία προφανώς ήταν σε γνώση τουλάχιστον του κ. αντιδημάρχου και κρατήθηκε κρυφή από το Δημοτικό Συμβούλιο, θα πρέπει να έγινε κάπου στον Μάιο 2018, δηλαδή πριν από δέκα μήνες.
Η σύμφωνη γνώμη του μελετητή για τις αλλαγές των υλικών ήρθε επτά μήνες μετά, τον Δεκέμβριο 2018. Επομένως τεκμαίρεται ότι αυθαίρετα και, παρά τη σύμβαση επί δέκα μήνες, επέτρεπαν οι άνθρωποι του Δήμου στον εργολάβο να τοποθετεί αυτά τα αλλοιωμένων διαστάσεων υλικά στο έργο, ζημιώνοντας προφανώς τον Δήμο. Και τώρα που τα... προβλήματα χτύπησαν πλέον τον... ανεμιστήρα, τρέχουν να τα μαζέψουν...
Και άλλα υλικά
Και δεν είναι μόνον τα υλικά που αναφέρονται στην εισήγηση τα μόνα που “αλλάχθηκαν” στο έργο. Όπως έχουμε γράψει επανειλημμένως και με συνοδεία από σχετικές φωτογραφίες, οι γκρι κυβόλιθοι που θα έπρεπε να έχουν πάχος 10 εκατοστά έχουν μόνον 5, οι πλάκες πορφυρίτη από 3 εκατοστά τοποθετούνται με 2 εκατοστά και οι πλάκες πωρόλιθου καθώς και αυτές του γκρι μαρμάρου τοποθετήθηκαν με επίσης μειωμένο πάχος.
Όταν λοιπόν το έργο δοθεί σε κυκλοφορία και αρχίσουν να σπάνε οι πλάκες, να μην έχετε καμία αμφιβολία για τους υπευθύνους...
Ο εργολάβος και οι αλλαγές
Είναι βέβαια ηλίου φαεινότερο το ότι από τις αλλαγές των υλικών ωφελείται οικονομικά ο εργολάβος και ζημιώνεται ο Δήμος.
Είναι όμως εντυπωσιακό το γεγονός ότι όλους αυτούς τους μήνες δεν ακούσαμε απολύτως τίποτε για τυχόν αιτήματα του εργολάβου για τη μείωση των διαστάσεων ή την αλλαγή των υλικών.
Όλες τις αλλαγές μας λένε ότι... η υπηρεσία τις αποφάσισε αυτόβουλα, για το... συμφέρον του έργου!!!
Αναρωτιόμαστε, λοιπόν, αν θα υπάρχει καμία επιστολή του εργολάβου με την οποία να ζητά από την υπηρεσία τις αλλαγές στις διαστάσεις των υλικών και με ποια δικαιολογία...
Η αποτυχία στο χρονοδιάγραμμα
Όπως ανέφερε ο κ. αντιδήμαρχος, λόγω της καθυστέρησης των εργασιών της ΔΕΔΔΗΕ στη μικρή Έβανς, το έργο της ανάπλασης δε θα τελειώσει τον Απρίλιο του 2019 όπως είχε προγραμματιστεί, αλλά αρκετά αργότερα.
Να μη μας παραξενέψει λοιπόν αν το έργο της ανάπλασης θα το τελειώσει η... επόμενη δημοτική Αρχή.
Το σίγουρο είναι πως θα πάμε στις δημοτικές εκλογές με το έργο σε εξέλιξη, με το κέντρο και τους δημότες σε... ομηρία και με τη δημοτική Αρχή να μας μιλάει για... Ευρώπη. Ευρώπη βέβαια σε... φωτογραφία, αφού το έργο δε θα έχει δοθεί σε κυκλοφορία για να δοκιμαστούν στην πράξη οι αντοχές του μετά από όλες αυτές τις αλλαγές στα υλικά...
Μια δικαιολογία της... πλάκας
Είπε ο κ. αντιδήμαρχος στο Δημοτικό Συμβούλιο ότι τα μαρμάρινα κράσπεδα, λόγω διαστάσεων, ήταν πολύ βαριά και δεν μπορούσαν να τοποθετηθούν με τα... χέρια. Για τον λόγο αυτό είπε, και όχι για να διευκολύνει τον εργολάβο, επέλεξε τη... μείωση των διαστάσεων. Του αφιερώνουμε λοιπόν τη φωτογραφία, στην οποία διακρίνεται και ο κ. δήμαρχος, για το... αρχείο του. Όπως βλέπετε, κύριε αντιδήμαρχε, και τα... “μισερά” κράσπεδα, με μηχανήματα τοποθετήθηκαν...
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ
Η νομική πλευρά I
Σύμφωνα με τον νόμο, σε κάθε δημόσιο έργο δεν επιτρέπεται να τοποθετούνται υλικά διαφορετικά από αυτά που προβλέπονται από τη σύμβαση. Ο κανόνας αυτός είναι και απόλυτος και ξεκάθαρος. Αν, παρά ταύτα, για το συμφέρον του έργου θα πρέπει να τροποποιηθούν κάποια υλικά της σύμβασης, τότε η διευθύνουσα υπηρεσία συντάσσει ΑΠΕ (Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα Εργασιών), με τον οποίο αιτιολογείται η τροποποίηση των υλικών και ο οποίος συνοδεύεται από σχετικό Πρωτόκολλο, με το οποίο καθορίζονται οι νέες τιμές αποζημίωσης για τα διαφοροποιημένα υλικά. Ο ΑΠΕ κατατίθεται στο Δημοτικό Συμβούλιο, το οποίο είναι αρμόδιο για να εγκρίνει τις αλλαγές στη σύμβαση, αφού όμως προηγουμένως έχει πλήρη ενημέρωση για τις επιπλέον και επί έλασσον δαπάνες που επιφέρουν οι αλλαγές. Τότε και μόνον τότε, δηλαδή μετά την έγκριση του ΑΠΕ από το Δημοτικό Συμβούλιο, επιτρέπεται να τοποθετούνται στο έργο τα διαφοροποιημένα υλικά και να πιστοποιούνται οι αντίστοιχες εργασίες για την πληρωμή του εργολάβου. Μήπως διακρίνετε κάποια... παρέκκλιση από τις διατάξεις αυτές στο έργο της ανάπλασης;
Η νομική πλευρά II
Στην περίπτωσή μας είναι προφανές ότι παραβιάστηκε ο νόμος και καλώς το θέμα το εξετάζει η Εισαγγελία. Το υπαινίχθηκε ο κ. Λυγερός κατά τη συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο. Δεν υπάρχουν, όμως, ακόμη τα πλήρη στοιχεία. Δεν υπάρχει δηλαδή ο σχετικός ΑΠΕ που θα οριστικοποιεί τις οικονομικές αλλαγές και το πρωτόκολλο για τις νέες τιμές των αλλαγμένων υλικών, για να διαπιστωθεί με ακρίβεια πόση είναι η ζημία του Δήμου από αυτές τις ενέργειες. Όταν γίνουν γνωστά, τότε θα τα ξαναπούμε.
Η νομική πλευρά III
Βασικό στοιχείο στην ανακριτική διαδικασία θα είναι το πόρισμα των ελεγκτών Δημοσίων Έργων, μετά από τον έλεγχο που έγινε. Το πόρισμα θα ξεκαθαρίσει πολλά πράγματα και θα δώσει απαντήσεις.
Θα πρέπει όμως, για λόγους διαφάνειας και δημοκρατικής ευαισθησίας, το πόρισμα να δοθεί στη δημοσιότητα και να συζητηθεί στο Δημοτικό Συμβούλιο. Κάθε άλλη διαδικασία ή προσπάθεια απόκρυψης θα είναι κατακριτέα.
Οι πληρωμές των εργασιών
Το ποσό των απρόβλεπτων στη σύμβαση
Και ένα ακόμη ερώτημα: Τα διαφοροποιημένα υλικά που έχουν ήδη τοποθετηθεί στο έργο, και για τα οποία δεν υπάρχει έγκριση ΑΠΕ και νέας τιμής από το Δημοτικό Συμβούλιο, έχουν πιστοποιηθεί και πληρωθεί στον εργολάβο; Αν είναι έτσι, τότε...
Ακούσαμε ακόμη ότι ο εργολάβος, κατά την... προσφιλή του τακτική, η οποία άλλωστε είναι κοινή για όλους σχεδόν τους εργολάβους, έχει ήδη πετύχει μια πρώτη μείωση του ποσού των απροβλέπτων στη σύμβαση.
Το ποσό για τις απρόβλεπτες δαπάνες με τον 1ο ΑΠΕ διαμορφώθηκε στις 166.305,42 ευρώ.
Με τον 2ο ΑΠΕ, το ποσό για τις απρόβλεπτες δαπάνες μειώθηκε στις 70.230,95 ευρώ.
Και το έργο δεν έχει ακόμη ξεπεράσει σε πρόοδο το 50%.
Όταν απορροφηθούν όλα τα απρόβλεπτα (όπως έγινε με το Καπετανάκειο) τι θα γίνει;
Τα προστατευτικά δάπεδα και κιγκλιδώματα
Ακούσαμε τέλος ότι ο εργολάβος ζητά να “αποζημιωθεί” για τις δαπάνες που έκανε, προκειμένου να εξασφαλίζει όλους αυτούς τους μήνες τη βατότητα στο έργο για τη λειτουργία των καταστημάτων, και η υπηρεσία το... αρνείται, γιατί κανένας δεν... τολμά να εισηγηθεί κάτι τέτοιο. Είναι αλήθεια; Αν είναι έτσι, τότε μαύρα σύννεφα πλησιάζουν...
