default-image

Όταν το τέλος ενός προϊόντος γίνεται η νέα αρχή για ένα άλλο

Ηράκλειο
Όταν το τέλος ενός προϊόντος γίνεται η νέα αρχή για ένα άλλο

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η διαχείριση των απορριμμάτων είναι ένα θέμα (σχεδόν) ταμπού. Δεν είναι ελκυστικό, δεν έχει λάμψη, δόξα ή προβολή.

Και πώς θα μπορούσαν, άλλωστε, τα “σκουπίδια” να προσελκύσουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης... Κι όμως, στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι διαφορετικά, αφού ό,τι συμβαίνει στα απορρίμματα μας αφορά άμεσα!

Η διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εθνικά ζητήματα, με τη χώρα μας να καλείται να αλλάξει συνήθειες και να ενισχύσει την ανακύκλωση και τη μέθοδο διαλογής στην πηγή... Να εφαρμόσει πρακτικές και μεθόδους κυκλικής οικονομίας... Να γίνει Ευρώπη!

Στον τόπο μας, ο Ενιαίος Σύνδεσμος Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ), η ένωση δηλαδή 17 Δήμων των Π.Ε. Ηρακλείου, Ρεθύμνου και Λασιθίου, αποτελεί το μεγαλύτερο φορέα διαχείρισης απορριμμάτων της Κρήτης και έχει σε εξέλιξη σημαντικές παρεμβάσεις με βάση τους παραπάνω στόχους.

Με αφορμή το Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας που ετοιμάζεται στο Ηράκλειο, αλλά και το πρόγραμμα “Life F4F-Τροφή από Τρόφιμα” που βραβεύτηκε πρόσφατα, o πρόεδρος του ΕΣΔΑΚ και αντιδήμαρχος Ανακύκλωσης-Καθαριότητας Ηρακλείου, Χάρης Μαμουλάκης, εκθέτει τις βασικές κατευθύνσεις, τα έργα και το σχεδιασμό του φορέα, με τελικό στόχο την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας στην Κρήτη...

Κύριε Μαμουλάκη, τι ακριβώς εννοούμε όταν λέμε ότι θα δημιουργηθεί στο Ηράκλειο ένα Περιβαλλοντικό Πάρκο Κυκλικής Οικονομίας;

«Σας ευχαριστώ, καταρχάς, για την ευκαιρία να πληροφορήσουμε τους αναγνώστες σας για το σημαντικό αυτό έργο, ένα έργο που αλλάζει πολλά απ’ όσα γνωρίζαμε σχετικά με τη διαχείριση των απορριμμάτων. Πρόκειται να δημιουργήσουμε ένα πάρκο 270 στρεμμάτων στην περιοχή της Νέας Αλικαρνασσού, βόρεια από τη Βιομηχανική Περιοχή, που θα λειτουργεί - μεταξύ άλλων - και ως πάρκο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, χώρος αναψυχής, περιπάτου και ποδηλάτου, κέντρο ενημέρωσης πολιτών, πράσινο σημείο, αλλά και έδρα εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για παραγωγή καινοτόμων προτάσεων κυκλικής οικονομίας και ανάπτυξη νέων περιβαλλοντικών τεχνολογιών. Ένα πρόγραμμα που επιλέχτηκε και χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. ως το 2ο καλύτερο ανάμεσα σε 312 προτάσεις απ’ όλη την Ευρώπη, και που θα μας δώσει τη δυνατότητα - πέρα από τη δημιουργία 250 νέων θέσεων εργασίας - να δημιουργήσουμε στο Ηράκλειο έναν χώρο-πρότυπο στον τομέα της κυκλικής οικονομίας».

Κυκλική οικονομία: Τι ακριβώς εννοούμε, ποια είναι η έννοια και η σημασία της στη διαχείριση των απορριμμάτων;

«Η κυκλική οικονομία έρχεται να ανταποκριθεί στην προοπτικής της αειφόρου ανάπτυξης. Μέχρι σήμερα λειτουργούσαμε σύμφωνα µε το μοντέλο “παίρνω-φτιάχνω-απορρίπτω”, ένα γραμμικό μοντέλο στο οποίο κάθε προϊόν αναπόφευκτα φτάνει στο “τέλος της ωφέλιμης ζωής” του. Πολύτιμα υλικά χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τροφίμων, την κατασκευή υποδομών και κατοικιών, την παραγωγή καταναλωτικών αγαθών ή την παροχή ενέργειας. Όταν τα προϊόντα αυτά καταναλωθούν ή δεν είναι πλέον απαραίτητα, τότε απορρίπτονται. Αυτή η τακτική αλλάζει. Οι πόροι εξαντλούνται, ο πληθυσμός αυξάνεται, οι ανάγκες επίσης, οπότε αλλάζουμε κι εμείς συνήθειες. Και εκεί που ένα προϊόν “τελειώνει”, το παίρνουμε και του δίνουμε ξανά μια χρηστικότητα, δημιουργούμε δηλαδή ένα άλλο, νέο προϊόν.

Και για να γίνει ακόμα πιο κατανοητό, αρκεί να αναλογιστούμε ότι κάθε χρόνο στην Ε.Ε. χρησιμοποιούνται σχεδόν 15 τόνοι υλικών ανά άτομο, ενώ κάθε πολίτης της Ε.Ε. παράγει, κατά μέσο όρο, πάνω από 4,5 τόνους αποβλήτων ετησίως, εκ των οποίων πάνω από το μισό καταλήγει σε ΧΥΤΑ. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι η γραμμική οικονομία, η οποία βασίζεται αποκλειστικά στην εξόρυξη πόρων, δεν αποτελεί πλέον βιώσιμη επιλογή».

Σχέδιο για τη νέα εποχή

Ποιος είναι ο σχεδιασμός των τοπικών φορέων για τη μετάβαση στη νέα εποχή της κυκλικής οικονομίας;

«Η Ε.Ε. μας δίνει πολλά εργαλεία και στον ΕΣΔΑΚ, αλλά και στο Δήμο Ηρακλείου, φροντίζουμε να τα αξιοποιούμε με τον ιδανικότερο τρόπο. Εκτός από το Περιβαλλοντικό Πάρκο, υλοποιούμε το πρόγραμμα “Life F4F-Τροφή από τρόφιμα”, το οποίο μάλιστα και βραβεύτηκε στα Greek Green Awards 2018. Ένα πρόγραμμα βάσει του οποίου τα υπολείμματα των τροφίμων των ξενοδοχείων και των χώρων εστίασης, αντί να καταλήξουν στο ΧΥΤΑ, μετατρέπονται σε ζωοτροφή, αποκτούν δηλαδή ξανά αξία μέσα από μια πιλοτική μονάδα που τώρα κατασκευάζουμε, και συνεχίζουν την “πορεία” τους ανοίγοντας έναν νέο “κύκλο ζωής”.

Εξίσου σημαντικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα είναι το “A2U Food”. Ένα πρόγραμμα που μας δίνει τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε το περίσσευμα τροφής των χώρων εστίασης του Ηρακλείου και, μέσα από το Εναλλακτικό Εστιατόριο του Δήμου Ηρακλείου, να προσφέρουμε φαγητό σε συνανθρώπους μας που το έχουν ανάγκη. Ταυτόχρονα, με το ίδιο πρόγραμμα, τοποθετούμε κομποστοποιητές γειτονιάς για τα υπολείμματα των χώρων εστίασης, παράγουμε κομποστοποιήσιμες σακούλες και δημιουργούμε την “έξυπνη” κάρτα του δημότη. Μια κάρτα που συνδέεται με την αντίστοιχη κάρτα σούπερ-μάρκετ, που όλοι πλέον έχουμε, και ενημερώνει για τα αποθέματα του ψυγείου μας, τις ημερομηνίες λήξης των τροφίμων μας, αλλά και τους τρόπους που μπορούμε να τα μαγειρέψουμε.

Υλοποιούμε το πρόγραμμα “Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης” του Δήμου Ηρακλείου, ένα πλέγμα δράσεων επικοινωνίας, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των συμπολιτών μας για την ανακύκλωση, τη διαλογή στην πηγή και την κυκλική οικονομία, όπως και το πρόγραμμα ACUA. Ένα πρόγραμμα τοποθέτησης “έξυπνων” κομποστοποιητών τελευταίας τεχνολογίας σε γειτονιές της πόλης, οι οποίοι λειτουργούν με ατομική κάρτα, καταγράφουν και “πιστώνουν” ονομαστικά την ποσότητα που κομποστοποιεί κάθε χρήστης και δίνουν τη δυνατότητα για μείωση των δημοτικών τελών που πληρώνει ο δημότης.

Προετοιμάζουμε επίσης το πρόγραμμα λειτουργίας ενός “Αυτόνομου Ρομποτικού Συστήματος Ανακύκλωσης Αστικών Απορριμμάτων”: το πρώτο ρομποτικό έργο απορριμμάτων στην Κρήτη, που, μεταξύ άλλων, κινείται και ενισχύει το συγκρητισμό, φέρνοντας κοντά τον ΕΣΔΑΚ με το ΔΕΔΙΣΑ, το φορέα διαχείρισης απορριμμάτων της Π.Ε. Χανίων.

Φυσικά έχουμε σε εξέλιξη και πολλά άλλα προγράμματα, μικρότερα μεν, σημαντικά δε ως προς την ενίσχυση των πρακτικών της διαλογής στην πηγή, που μας οδηγούν και στην κυκλική οικονομία. Προγράμματα που ακολουθούν τη φιλοσοφία του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Αποβλήτων Κρήτης και υλοποιούνται με τη συνεργασία κορυφαίων εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, όπως είναι το Πολυτεχνείο Κρήτης, το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, το ΤΕΙ Κρήτης, το Χαροκόποειο Πανεπιστήμιο, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Κύπρου, κ.ά. Έχουμε πολλά βλέπετε...».

Εκστρατεία κατά της πλαστικής σακούλας

Πρόσφατα ξεκινήσατε και μια εκστρατεία για την κατάργηση της χρήσης της πλαστικής σακούλας. Ποια είναι τα αποτελέσματα αυτών των δράσεων;

«Έχουμε ήδη διανείμει 11.500 τσάντες πολλαπλών χρήσεων στους Δήμους-μέλη του ΕΣΔΑΚ στις Π.Ε. Ρεθύμνου και Λασιθίου και έχουμε ήδη δώσει μια νέα παραγγελία για τους Δήμους της Π.Ε. Ηρακλείου. Η ανταπόκριση, βλέπετε, ήταν πολύ μεγαλύτερη από την αναμενόμενη, και η πρώτη παρτίδα εξαντλήθηκε σε χρόνο μηδέν. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος είναι πρόθυμος, ευαισθητοποιημένος και δέχεται την ενημέρωση. Υποχρέωσή μας, λοιπόν, είναι να ενισχύσουμε τη δική του επιθυμία και να συμβάλλουμε με κάθε τρόπο έτσι ώστε να μπει τέλος στην πλαστική σακούλα. Κι αυτό όχι λόγω του περιβαλλοντικού της τέλους - το τονίζω αυτό - αλλά συνειδητά, επειδή η καταστροφή που δημιουργεί η πλαστική σακούλα στο περιβάλλον μας είναι τεράστια».

«Μάχη για να διατηρείται η πόλη μας καθαρή»

Για να έρθουμε και στα του Δήμου Ηρακλείου. Είστε ικανοποιημένος από το επίπεδο καθαριότητας στην πόλη;

«Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά: ανανέωση του στόλου των απορριμματοφόρων, ανάπτυξη νέων ρευμάτων ανακύκλωσης (μπλε κώδωνες, κίτρινοι κάδοι ανακύκλωσης χαρτιού, οικιακοί κομποστοποιητές, οικιακοί συλλέκτες ανακύκλωσης, κ.ά.), εξορθολογισμός των δρομολογίων των απορριμματοφόρων, έργα στο αμαξοστάσιο του Δήμου και πολλά άλλα. Ετοιμάζονται δε ακόμα περισσότερα, όπως αυτά που ανέφερα παραπάνω, η ένταξη στο στόλο μας νέων, ευέλικτων απορριμματοφόρων, εξειδικευμένα προγράμματα διαλογής στην πηγή και ανάπτυξης της κυκλικής οικονομίας, κ.ά.

Το Ηράκλειο εκσυγχρονίζεται. Βελτιώνεται. Και, μαζί με την πόλη, αλλάζουμε κι εμείς συνήθειες. Γινόμαστε καλύτεροι και φερόμαστε στην πόλη μας με αγάπη. Ας μην κρυβόμαστε, όμως. Κάποια από τα προβλήματα εξακολουθούν να παραμένουν. Οι εναπομείναντες εργαζόμενοι στην Υπηρεσία Καθαριότητας πραγματικά δίνουν καθημερινά το 100% της ενέργειας και της δύναμής τους για να διατηρείται η πόλη μας καθαρή. Προσπαθούν... Όταν όμως πολλές από τις οργανικές θέσεις της υπηρεσίας παραμένουν κενές, χρειάζεται και η συμβολή όλων μας για να δούμε ένα καλύτερο αποτέλεσμα.

Και ειδικά μέχρι να ομαλοποιηθεί η κατάσταση με το προσωπικό της Υπηρεσίας Καθαριότητας μέσω και του επερχόμενου πανελλήνιου διαγωνισμού, η ατομική συμβολή είναι επιβεβλημένη. Αν όλοι μαζί δεν προσπαθήσουμε για ένα καθαρό Ηράκλειο, το τελικό αποτέλεσμα δε θα είναι ποτέ αυτό που επιθυμούμε.

Η κριτική φυσικά και είναι ευπρόσδεκτη, οι παρατηρήσει ομοίως, όμως για να έχουμε αποτέλεσμα απαιτείται και προσωπική δράση. Γι’ αυτό και προσκαλώ τους συμπολίτες μας να ενισχύσουν ακόμα περισσότερο την προσπάθεια. Να βάλουν πλάτη για να φτιάξουμε μαζί ένα πιο καθαρό Ηράκλειο!».

Πώς βλέπετε τα αποτελέσματα της ανακύκλωσης;

«Είναι πολύ καλά. Οι συμπολίτες μας έχουν “αγκαλιάσει” τα νέα ρεύματα που αναπτύξαμε, τους μπλε κώδωνες συλλογής γυαλιού, τους κίτρινους κάδους χαρτιού, τους ειδικούς κάδους των μελανοδοχείων, κ.λπ., απορρόφησαν σε χρόνο μηδέν την πρώτη παρτίδα των 1.000 οικιακών συλλεκτών ανακύκλωσης, και βρισκόμαστε γενικά σε πολύ καλό επίπεδο σε πανελλήνια κλίμακα. Βεβαίως και μπορούμε να έχουμε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα, με το βασικό που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε να είναι η ποιότητα του ανακυκλώσιμου υλικού. Δυστυχώς, υπάρχουν ακόμα περιστατικά όπου σε κάδους ανακύκλωσης βρίσκουμε οργανικά απορρίμματα. Γι’ αυτό και, όπως θα έχετε διαπιστώσει, ενισχύουμε τις προσπάθειες ενημέρωσης και μάλιστα στοχεύουμε στη νέα γενιά: Πηγαίνουμε στα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, συζητάμε και ενημερώνουμε τους μαθητές, οι οποίοι με τη σειρά τους μεταφέρουν αυτή την πληροφόρηση στα σπίτια τους. Βλέπετε, κι εδώ το “κλειδί” είναι η συμπεριφορά των πολιτών».

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News