Καμπανάκι κινδύνου για τους αμπελουργούς

Κρήτη
Καμπανάκι κινδύνου για τους αμπελουργούς

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αυξημένη προσοχή την περίοδο αυτή λόγω των νοτιάδων και των υψηλών θερμοκρασιών συνιστά στους αμπελουργούς της Κρήτης το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου, αφού οι συνθήκες αυτές είναι... “ιδανικές” για την εμφάνιση του ωιδίου ή της χολέρας, όπως το γνωρίζουν πιο καλά οι αγρότες.

Για τις άλλες ασθένειες, το ΠΚΠΦ αναφέρει ότι η φόμοψη δεν ευνοείται από τις καιρικές συνθήκες, οι θρίπες έχουν τοπικής σημασίας εμφανίσεις, ενώ τα ακάρεα προσβάλλουν τα μάτια, με αποτέλεσμα να μην ανοίγουν ή να δίνουν ασθενική και παραμορφωμένη βλάστηση.

Πιο αναλυτικά, το καμπανάκι του κινδύνου για τους αμπελουργούς χτυπάει πιο πολύ για το ωίδιο.

«Αξιολογείται ως η πιο σημαντική ασθένεια του αμπελιού στην Κρήτη (ενδημική), με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις. Το κλίμα και οι ποικιλίες του νησιού την ευνοούν. Σε αμπέλια που δε γίνεται αντιμετώπιση, οι προσβολές στα σταφύλια φτάνουν το 80%.

Στους αμπελουργούς είναι γνωστή με τα ονόματα χολέρα, σίρικας, μπάστρα, θειαφασθένεια», σύμφωνα με το συγκεκριμένο Δελτίο Γεωργικών Προειδοποιήσεων.

Σε ό,τι αφορά τις ζημιές και τα συμπτώματα του ωιδίου, αναφέρονται τα εξής: «Προσβάλλει όλα τα πράσινα φυτικά όργανα (φύλλα, σταφύλια, βλαστούς). Η παρουσία του γίνεται εύκολα αντιληπτή, αφού τα προσβεβλημένα μέρη μοιάζουν σκονισμένα.

Στα φύλλα: Χλωρωτικές κηλίδες που καλύπτονται από αραχνοειδές γκρίζο χνούδι (συνήθως στην κάτω επιφάνεια, συχνά και στην πάνω). Οι κηλίδες σταδιακά επεκτείνονται, η ανάπτυξη του φύλλου σταματά, η επιφάνειά του γίνεται κυματοειδής και καρουλιάζει προς τα πάνω. Το φύλλο μοιάζει σαν να είναι αλευρωμένο (σπόρια της ασθένειας). Κηλίδες σε φύλλα, κατσάρωμα φύλλων κι αλευρωμένη εμφάνιση.

Στους βλαστούς: Αρχικά παρατηρούνται κηλίδες που καλύπτονται από υπόλευκο-γκρίζο επίχρισμα (σπόρια). Το επίχρισμα υποχωρεί γρήγορα, αφήνοντας καστανόμαυρους μεταχρωματισμούς, που το χειμώνα γίνονται καστανοκόκκινοι και είναι ιδιαίτερα έντονοι. Η παρουσία τους υπογραμμίζει την ύπαρξη άφθονου μολύσματος και προειδοποιεί για την επόμενη χρονιά. Στους βλαστούς αρχικά καστανόμαυρες κηλίδες που το χειμώνα γίνονται καστανοκόκκινες.

Στα σταφύλια: Τα άνθη και οι νεαρές ρώγες (μετά το δέσιμο) μοιάζουν σαν να είναι αλευρωμένα, στη συνέχεια ξεραίνονται και πέφτουν. Σε μεγαλύτερες ρώγες, δημιουργούνται στην επιδερμίδα σκουρόχρωμες περιοχές (εσχαρώσεις) από την παρουσία του μύκητα.

Η επιδερμίδα νεκρώνεται και σχίζεται (συχνά αποκαλύπτονται τα σπέρματα). Ακολουθούν προσβολές από άλλα παθογόνα και οι ρώγες σαπίζουν. Μετά το γυάλισμα οι ρώγες πρακτικά δεν προσβάλλονται».

Παρακάτω, το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου αναφέρεται στις συνθήκες ανάπτυξης και την επιδημιολογία ως εξής:

«O μύκητας διαχειμάζει στα μάτια. Την άνοιξη αρχίζει να αναπτύσσεται παράλληλα με τη βλάστηση. Οι πρώτοι προσβεβλημένοι βλαστοί (πρώιμες προσβολές - βλαστοί σημαίες) διατηρούν το μόλυσμα για μεγάλο χρονικό διάστημα και το διασπείρουν σε όλο το αμπέλι.

Οι συνθήκες της Κρήτης ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη του μύκητα. Παρόλο που οι απαιτήσεις του σε υγρασία δεν είναι μεγάλες (η ατμοσφαιρική υγρασία θεωρείται αρκετή), σε υγρές περιοχές αναπαράγεται έντονα και μολύνει ευκολότερα. Τα ευαίσθητα στην ασθένεια βλαστικά στάδια είναι η εμφάνιση των πρώτων φύλλων, η άνθιση και η καρπόδεση. Τα σταφύλια είναι ιδιαίτερα ευπρόσβλητα στο διάστημα των 2-3 εβδομάδων που ακολουθεί μετά την καρπόδεση».

Η αντιμετώπιση

Για την αντιμετώπιση του ωιδίου στ’ αμπέλια αναφέρονται τα εξής καλλιεργητικά μέτρα: «Εβδομαδιαίος έλεγχος που ξεκινά 15 ημέρες μετά την έναρξη της βλάστησης, προκειμένου να εντοπιστούν τυχόν πρώιμες προσβολές (βλαστοί-σημαίες).

Με δεδομένο ότι η διασπορά των σπορίων γίνεται σε κοντινές σχετικά αποστάσεις, η αφαίρεση και καταστροφή αυτών των βλαστών εξασφαλίζει σημαντική μείωση του αρχικού μολύσματος εντός του αμπελώνα».

Για χημική αντιμετώπιση: «Είναι προληπτική. Με 3-4 επεμβάσεις στα ευαίσθητα στάδια εξασφαλίζεται ικανοποιητική προστασία στα οινοποιήσιμα σταφύλια και τη σουλτανίνα.

Στα επιτραπέζια συνήθως απαιτούνται συμπληρωματικές επεμβάσεις.

Οι επεμβάσεις γίνονται στα παρακάτω στάδια της καλλιέργειας.

  1. Πρώτα φύλλα (μήκος βλάστησης 5-6 εκ.).
  2. Άνθιση.
  3. Καρπόδεση.
  4. Πρώτα στάδια ανάπτυξης των ρωγών (1-2 εβδομάδες μετά την καρπόδεση).

Παρακάτω αναφέρεται και ο εξής τρόπος επέμβασης:

«Ψεκασμός ή σκόνισμα: Να εξασφαλίζεται η καλή διασπορά του ψεκαστικού διαλύματος ή της σκόνης σε όλη την επιφάνεια του φυτού. Να καλύπτονται όλα τα φυτικά όργανα και ιδιαίτερα τα σταφύλια.

  • Η συχνή εφαρμογή διασυστηματικών ωιδιοκτόνων, που ανήκουν στην ίδια ομάδα δράσης, ευνοούν την εμφάνιση ανθεκτικότητας. Συνιστάται περιορισμένη χρήση και εναλλαγή με κλασικά ωιδιοκτόνα επαφής.
  • Το θειάφι σε μορφή σκόνης επίπασης (DP) έχει πολύ καλή προληπτική αλλά και θεραπευτική δράση, όταν μετά την εφαρμογή του επικρατούν κατάλληλες συνθήκες (θερμοκρασία 18-25οC, μεγάλη ηλιοφάνεια και χαμηλή σχετική υγρασία). Καλό είναι να χρησιμοποιείται σε μια τουλάχιστον επέμβαση, κατά προτίμηση στην άνθιση-καρπόδεση. Προσοχή: Η εφαρμογή του θείου σε θερμοκρασίες μεγαλύτερες από 30ο C μπορεί να προκαλέσει φυτοτοξικότητα».

Τα ακάρεα

Για τα ακάρεα τονίζεται ότι «προσβάλλουν τα μάτια, με αποτέλεσμα να μην ανοίγουν ή να δίνουν ασθενική και παραμορφωμένη βλάστηση.

Το άνοιγμα των ματιών στην ποικιλία σουλτανίνα έχει ξεκινήσει από το πρώτο δεκαήμερο του μήνα.

Κατά κανόνα εμφανίζεται μεγάλη ανομοιομορφία. Υπάρχουν μάτια που μόλις φουσκώνουν και άλλα που βρίσκονται στην εμφάνιση σταφυλιού. Οι πρώτες επεμβάσεις στα αμπέλια σχετίζονται με συγκεκριμένα βλαστικά στάδια».

Οι θρίπες

Σε ό,τι αφορά τις θρίπες, το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου αναφέρει ότι «στα αμπέλια υπάρχουν πολλά (έντομα). Ο κοινός, του καπνού και της Καλιφόρνιας Drepanothrips reuteri, thrips, προκαλούν ζημιές με οικονομική σημασία».

Πρόκειται, δε, για έντομα μικρά (0,5-1 χλστ.), με σώμα μακρόστενο. Το χρώμα ποικίλλει από λευκό, κίτρινο μέχρι μελανό. Δε γίνονται εύκολα αντιληπτοί λόγω του μικρού μεγέθους, αλλά και επειδή αποφεύγουν το φως επιφάνειες (ζουν κρυμμένα). Τρέφονται στα τρυφερά μέρη του φυτού (νεαρά φύλλα, βλαστούς και σταφύλια) και τους φυτικούς ιστούς, διαλύουν τα κύτταρα και ρουφούν περιεχόμενό τους».

Η αντιμετώπιση

Καλλιεργητικά μέτρα

«Οι ζημιές στα πρώτα στάδια της βλάστησης αφορούν όλες τις ποικιλίες, ενώ αυτές που γίνονται πάνω στα σταφύλια (προσβολές από άνθιση και μετά) μόνο τις επιτραπέζιες.

  • Καταστροφή των ζιζανίων μέσα και γύρω από το αμπέλι, ιδιαιτέρως των θερινών ζιζανίων: περικοκλάδα, άγρια βλίτα και τσουκνιδόχορτο (σετάρια).

Προσοχή: Η καταστροφή τους καλό είναι να αποφεύγεται στα ευαίσθητα στάδια των πρώτων φύλλων και της άνθισης του αμπελιού. Τα ζιζάνια μπορεί να φιλοξενούν μεγάλους πληθυσμούς από θρίπες, οι οποίοι θα αναγκαστούν να μετακινηθούν προς το φύλλωμα του αμπελιού και τα σταφύλια.

  • Πρακτικές που συμβάλλουν στον καλό αερισμό και στη μειωμένη σχετική υγρασία στη ζώνη των σταφυλιών περιορίζουν τις προσβολές (π.χ. ο περιορισμός του φυλλώματος με ξεφυλλίσματα, ο περιορισμός της βλαστομανίας του αμπελιού και της ανάπτυξης θερινών ζιζανίων με κανονικές αρδεύσεις και λιπάνσεις κ.λπ.)».

Σε ό,τι αφορά τη χημική αντιμετώπιση: «Για την καταπολέμηση λαμβάνονται υπόψη το ιστορικό (ενδημική εμφάνιση), καθώς και η ευαισθησία της ποικιλίας. Ο αριθμός και ο χρόνος ψεκασμών εξαρτώνται από τις ενδείξεις των χρωμοπαγίδων (μπλε και κίτρινες), αλλά κυρίως από τις δειγματοληψίες. Συνήθως οι επεμβάσεις συμπίπτουν χρονικά:

  • Για τις ζημιές που προκαλούνται στη βλάστηση με τα βλαστικά στάδια των πρώτων φύλλων,
  • Για τις εσχαρώσεις-φελλοποιήσεις στα επιτραπέζια σταφύλια με τα βλαστικά στάδια της άνθισης-καρπόδεσης και της αύξησης των ρωγών,
  • Για τις δακτυλιωτές κηλιδώσεις με την έναρξη του κλεισίματος των σταφυλιών (συνδυασμένη επέμβαση με την ευδεμίδα)».
ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News