default-image

Οι φυσαλίδες της χλιδής και της ιστορίας (pics - graphic)

Ηράκλειο
Οι φυσαλίδες της χλιδής και της ιστορίας (pics - graphic)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπορείτε να νιώσετε λίγο σαν το θρυλικό πράκτορα 007, το Βρετανό Τζέιμς Μποντ, κομψοί το βράδυ της Πρωτοχρονιάς με ένα ποτήρι σαμπάνια στο χέρι, περιμένοντας κάποιες από τις περίπου 49 εκατομμύρια φυσαλίδες που βρίσκονται σε ένα κλασικού μεγέθους μπουκάλι σαμπάνιας να κατακλύσουν το ποτήρι σας και να ηδονίσουν τον ουρανίσκο σας.

Σκεφτείτε ότι γεύεστε αυθεντική ιστορία, αφήνοντας το μυαλό να ταξιδέψει στο χρόνο και στο χώρο ως τη μακρινή Καμπανία της Γαλλίας, την Champagne, που της έδωσε το όνομά της. Αφουγκραστείτε ακόμα και τις μελωδίες από το αβαείο των Βενεδικτίνων μοναχών του 17ου αιώνα στο Οτβιλιέ, όπου ο καλόγερος Ντομ Πιέρ Περινιόν ανακάλυψε τυχαία τη μέθοδο παραγωγής ενός νέου τύπου κρασιού με φυσαλίδες.

Όπως σωστά μαντέψατε, της σαμπάνιας... Και καθώς κρατάτε το κλασικό ποτήρι της σαμπάνιας, μπορείτε να αναριγήσετε στη σκέψη ότι ψηλαφίζετε το... στήθος της Μαρίας Αντουανέτας. Όχι, δεν είναι ηδονική φαντασίωση, αλλά, καθάπερ λέγει ο θρύλος, ιστορική πραγματικότητα, αφού σύμφωνα με την παράδοση το σχήμα του ποτηριού, του κλασικού κυπέλλου "coupe", προέκυψε από ένα καλούπι κεριού που έγινε από το στήθος της διάσημης Αυστριακής δούκισσας Μαρίας Αντωνίας Ιωσηφίνας Ιωάννας, συζύγου του βασιλιά Λουδοβίκου ΙΣΤ' της Γαλλίας, γνωστής ως «η Αυστριακή» ή απλά Μαρία Αντουανέτα.

Η σαμπάνια είναι ο εκλεκτός αφρώδης οίνος που παράγεται στην Καμπανία της Γαλλίας, μολονότι έχει επικρατήσει ως γενικός όρος για το συγκεκριμένο τύπο κρασιού που ακολουθεί πιστά συγκεκριμένους κανόνες διπλής ζύμωσης και παλαίωσης. Το γνήσιο κρασί της Καμπανίας, η Champagne, προέρχεται κυρίως από τις ποικιλίες "Pinot Noir", "Chardonnay" και "Pinot Meunier" και συνδέθηκε άρρηκτα με την πολυτέλεια και τις πιο σημαντικές εκδηλώσεις χάρη στους Γάλλους μονάρχες που της προσέδωσαν την παγκόσμια φήμη της. Η ιστορία του οίκου στην περιοχή της Καμπανίας έχει βαθιές ρίζες στους αιώνες, όμως το αφρώδες κρασί ανακαλύφθηκε εντελώς τυχαία, ενώ η πίεση που εκτόξευε τους φελλούς και καμιά φορά οδηγούσε τις φιάλες στο να... εκραγούν έδωσε στο κρασί αυτό το χαρακτηρισμό: «οίνος του διαβόλου».

«Louise Elisabeth Vigee Le Brun», «Η Μαρία Αντουανέτα με φόρεμα από μουσελίνα»: 1783, Ανάκτορο των Βερσαλλιών.

Η ανακάλυψη της σαμπάνιας αποδίδεται στο Βενεδικτίνο μοναχό του Αβαείου του Οτβιλιέ, τον Ντομ Πιέρ Περινιόν (1638-1715), ενώ ο θρύλος θέλει τη δημιουργία του πρώτου αυτού κρασιού να τοποθετείται στις 4 Αυγούστου του 1693. Ουδόλως τυχαία φυσικά, η σαμπάνια "Ντομ Πιέρ Περινιόν" παραμένει από τις πιο διάσημες σε ολόκληρο τον κόσμο. Καθώς το «κρασί του διαβόλου» έπρεπε να... τιθασευτεί στο μπουκάλι του, έγιναν διάφορες απόπειρες ώστε οι φυσαλίδες να μένουν... εν τη τάξει και ο φελλός στη θέση του. Ως τα 1844, όταν ο Αδόλφος Ζάκεσον ανακάλυψε το ειδικό πώμα που αποτρέπει την... εκτόξευση! Για την ιστορία, η μακρύτερη καταγεγραμμένη πτήση από φελλό σαμπάνιας είναι πάνω από... 54 μέτρα.

Ακόμα και πριν τη σαμπάνια η περιοχή της Καμπανίας ήταν πάντως διάσημη για τα πολύτιμα κρασιά της. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, οι Ρωμαίοι ήταν αυτοί που έφεραν το αμπέλι στη βορειοανατολική Γαλλία, ενώ οι μοναχοί εξέλιξαν την καλλιέργεια το Μεσαίωνα, καθώς χρειάζονταν το κρασί για τη Θεία Ευχαριστία. Τα μυστικά της καλής σαμπάνιας είναι πολλά, κυρίως όμως η παλαίωσή της, ενώ οι ποικιλίες της αρκετές ανάλογα με το μείγμα των κρασιών που χρησιμοποιούνται. Από τις πιο γνωστές είναι η Blanc de Blancs (λευκό των λευκών), η Blanc de Noirs (λευκό των μαύρων) και η Rose. Η παραδοσιακή μέθοδος παραγωγής της σαμπάνιας γίνεται σε δύο φάσεις αρκετά χρονοβόρες, ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η αρχική ζύμωση γίνεται μέσα στα βαρέλια χάλυβα και ακολουθεί η δευτερογενής ζύμωση μέσα στη φιάλη, με την προσθήκη μαγιάς και ζάχαρης, κατά την οποία ο μούστος μετατρέπεται σε κρασί. Ακολουθούν η ωρίμανση, το "κοσκίνισμα", η απελευθέρωση περιττών ουσιών και η δοσομέτρηση. Και βέβαια η συσκευασία της.

«Θυμηθείτε κύριοι, δεν είναι μόνο η Γαλλία για την οποία πολεμάμε. Είναι η σαμπάνια…», ένα από τα διάσημα αποφθέγματα του Βρετανού πρωθυπουργού στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και της περιόδου 1951-1955, Ουίστον Τσόρτσιλ.

Η σαμπάνια αποτελεί απαραίτητη... χρυσόσκονη για να τονίσει την επισημότητα μιας στιγμής ή απλά την πολυτέλεια, κάτι που βεβαίως δε θα μπορούσε να περάσει ανεκμετάλλευτο από την Έβδομη Τέχνη. Να σας θυμίσουμε εδώ τις φορές που ο θρυλικός πράκτορας 007, ο Τζέιμς Μποντ, άνοιξε ένα μπουκάλι σαμπάνια; Φυσικά έχοντας πλάι του μια εκθαμβωτική γυναικεία παρουσία. Ή μήπως να μνημονεύσουμε τη Μέριλιν Μονρόε η οποία έκανε το μπάνιο της με το περιεχόμενο 350 μπουκαλιών σαμπάνιας;

Το άγαλμα του Ντομ Περινιόν στο Επερνέ της Καμπανίας.

ΤΟ ΠΟΤΗΡΙ COUPE

Το μπούστο της Μαρίας Αντουανέτας

Η πιο διάσημη ιστορία που αφορά στη σαμπάνια σχετίζεται με το ποτήρι τύπου coupe το οποίο, σύμφωνα με το θρύλο, γεννήθηκε από το καλούπι που έγινε πάνω στο αριστερό στήθος της Μαρίας Αντουανέτας. Όμως η ιστορία αυτή μοιάζει μάλλον απίθανη, καθώς τα γυάλινα ποτήρια για κρασί ή σαμπάνια είχαν σχεδιαστεί στην Αγγλία περίπου έναν αιώνα πριν. Ο θρύλος φαίνεται ότι βασίζεται στη συνήθεια της βασίλισσας να έχει στα σερβίτσια των Βερσαλλιών πορσελάνινα βάζα στο σχήμα του στήθους της, τα οποία χρησιμοποιούσε για να πίνει το γάλα της. Υπήρχε μάλιστα μια ολόκληρη σκηνογραφία στο ανάκτορο, όπου η βασίλισσα και οι κυρίες της Αυλής ντύνονταν σαν γαλακτοπαραγωγοί και σε ένα "χωριουδάκι" που είχε δημιουργηθεί στις Βερσαλλίες μεταξύ άλλων έφτιαχναν μέχρι και παραδοσιακό... βούτυρο! Τα λεγόμενα jattes tetons είχαν από μια θηλή και στηρίζονταν από τρεις ή τέσσερις κεφαλές αιγών. Τέσσερα από αυτά τα αγγεία βρίσκονται σήμερα στο Εθνικό Μουσείο Κεραμικής του Σεβρ στο Παρίσι.

Ένα από τα jattes tetons της Μαρίας Αντουανέτας στο Εθνικό Μουσείο Κεραμικής του Σεβρ στο Παρίσι.  

Αξίζει να σημειωθεί ότι το "βίτσιο" της Μαρίας Αντουανέτας σχετιζόταν με τη ροπή της εκείνη την εποχή προς τη φύση και την προσπάθειά της να πείσει τις γυναίκες των ευγενών να θηλάζουν τα παιδιά τους αντί να αναθέτουν το ρόλο αυτό σε τροφούς. Φαίνεται λοιπόν ότι η αληθινή αυτή ιστορία ενέπνευσε το θρύλο με το ποτήρι της σαμπάνιας. Υπάρχουν φυσικά και άλλες παραλλαγές όσον αφορά στις προσωπικότητες που με το στήθος τους ενέπνευσαν το σχήμα του coupe. Ανάμεσά τους η διάσημη μαντάμ ντε Πομπαντούρ, η Ιωσηφίνα και άλλες. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι αγγεία που προσομοίαζαν σε γυναικείους μαστούς είναι γνωστά από την αρχαιότητα και χρησιμοποιούνταν στην αρχαία Ελλάδα. Ονομάζονταν "μαστοί" και χρησιμοποιούνταν ως αγγεία πόσης.

Ρεπορτάζ: Σταύρος Μουντουφάρης

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News