Ερειπωμένα και ετοιμόρροπα τα κτήρια που κάποτε κατασκευάστηκαν για τις ανάγκες των πρώτων παιδικών εξοχών των Χανίων, σήμερα στοιχειώνουν σε μια κατά τ’ άλλα αναπτυσσόμενη τουριστικά περιοχή, που παραμένει ένας ζωντανός πνεύμονας για την τοπική κοινωνία. Ο λόγος για τις κατασκηνώσεις που μετέπειτα λειτούργησαν ως στρατιωτικές εγκαταστάσεις στον λοφίσκο των Αγίων Αποστόλων.
Αν και η περιοχή έχει περιέλθει στον Δήμο και έχουν γίνει παρεμβάσεις αναβάθμισης που προσελκύουν μεγάλο αριθμό πολιτών που αθλείται και ψυχαγωγείται, τα κτήρια παραμένουν επί δεκαετίες εγκαταλελειμμένα. Η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων ζητά την αποκατάστασή τους και τη δημιουργία Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, σε μια προσπάθεια να ανοίξει η συζήτηση για την αξιοποίηση του δημόσιου χώρου. Ο κ. Φώτης Ποντικάκης επισημαίνει την ανάγκη η νέα δημοτική Αρχή να εξετάσει τις προοπτικές αποκατάστασης των εγκαταστάσεων αυτών, προκειμένου να αποδοθούν στην κοινωνία με χρήσεις επωφελείς που θα έχουν επίκεντρο το περιβάλλον και τον πολιτισμό.
Η ιστορία των κτηρίων αρχίζει από τη δεκαετία του 1930, όταν λειτούργησαν οι πρώτες παιδικές εξοχές με χρηματοδότηση από το κράτος, το Πατριωτικό Ίδρυμα Κοινωνικής Πρόνοιας και Ασφάλειας και με τη συνδρομή εμπόρων της πόλης. Σε μια εποχή που ο τοπικός πληθυσμός μαστιζόταν από τη φτώχια και την ανέχεια, ανακούφιζαν εκατοντάδες οικογένειες. Ο δάσκαλος και ιστορικός κ. Γιώργος Πιτσιτάκης, κατέχοντας πλούσιο αρχειακό υλικό για την ιστορία των παιδικών εξοχών, μίλησε για τη σπουδαιότητά τους σε μια δύσκολη εποχή.
«Το 1938, το κτήριο ήταν έτοιμο και έγιναν τα εγκαίνιά του. Στην αρχή με κάποιες ελλείψεις που στην πορεία αποκαταστάθηκαν. Εκεί φιλοξενούνταν παιδιά φτωχά, ανήμπορα, από τις γειτονιές που δεν είχαν στον ήλιο μοίρα, από τη Νέα Χώρα, τη Σπλάντζια, βοηθώντας τις οικογένειές τους που δεν είχαν να τα θρέψουν», ανέφερε ο κ. Πιτσιτάκης.
Κρατητήρια για τους αντιστασιακούς
Οι παιδικές εξοχές λειτούργησαν μέχρι την εισβολή των Γερμανών. Μετά την απελευθέρωση, τα κτήρια χρησιμοποιήθηκαν από τον στρατό, μέχρι την περίοδο της χούντας, οπότε και μεταφέρονταν σε αυτά οι συλληφθέντες αντιστασιακοί πριν σταλούν στα νησιά της εξορίας. Τα χρόνια που ακολούθησαν αξιοποιήθηκαν ξανά από τις Ένοπλες Δυνάμεις και ειδικότερα από την 1η ΜΑΛ, μέχρι που εγκαταλείφθηκαν.
Η Οικολογική Πρωτοβουλία Χανίων ανοίγει ξανά τη συζήτηση της αποκατάστασης και αξιοποίησης των παλιών παιδικών εξοχών, προτείνοντας τη δημιουργία ενός κέντρου περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και χώρων πολιτιστικών εκδηλώσεων.
«Οι πολίτες των Χανίων αγωνίστηκαν και πέτυχαν με 11.500 υπογραφές μετά από 15 χρόνια αγώνων η περιοχή αυτή να παραχωρηθεί το 2014 στον Δήμο. Θα πρέπει οι Αρχές να αναγνωρίσουν ότι 584 στρέμματα χώρος πρασίνου με τέσσερις παραλίες είναι ένας πνεύμονας», σημειώνει ο κ. Ποντικάκης, εκφράζοντας παράλληλα την αγωνία του για την περιοχή.
