Ιστορικά διατηρητέα τα φουγάρα και το παλιό εργοστάσιο, σήμα κατατεθέν της Νέας Χώρας Χανίων

Χανιά
Ιστορικά διατηρητέα τα φουγάρα και το παλιό εργοστάσιο, σήμα κατατεθέν της Νέας Χώρας Χανίων

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βιομηχανικό μνημείο το ΑΒΕΑ! - Ανοίγει ο δρόμος για τη διάσωσή του

Το “πράσινο φως” για τη διάσωση ενός σημαντικού βιομηχανικού μνημείου των Χανίων, του παλιού εργοστασίου και των καμινάδων της ΑΒΕΑ, άναψε με την εισήγησή της προς το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο η Υπηρεσία Νεότερων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κρήτης. Το εναπομείναν κτήριο και τα δύο φουγάρα της Ανώνυμης Βιομηχανικής Εταιρείας “Ανατολή”, της πρώτης ελαιουργικής βιομηχανίας στην Ελλάδα, που ιδρύθηκε το 1889, αναμένουν πλέον την απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεότερων Μνημείων ώστε να κηρυχθούν ως ιστορικά διατηρητέα.

Χθες, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο δήμαρχος Χανίων κ. Τάσος Βάμβουκας έκανε γνωστό ότι «μετά από δύο αιτήματα της δημοτικής Αρχής, τον Ιούλιο του 2016 και τον Σεπτέμβριο του 2017, προς τη γενική γραμματέα του υπουργείου Πολιτισμού και την υπουργό Πολιτισμού αντίστοιχα, για την κήρυξη των δύο καμινάδων και του εναπομείναντος κτηρίου τού πρώην εργοστασίου της ΑΒΕΑ ως ιστορικών διατηρητέων μνημείων, η Υπηρεσία Νεότερων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κρήτης, στην οποία διαβιβάστηκε το αίτημα, απέστειλε την περασμένη Δευτέρα έγγραφο με φάκελο τεκμηρίωσης προς το υπουργείο Πολιτισμού».

Έγινε το πρώτο βήμα

Με την εισήγηση της Υπηρεσίας Νεότερων Μνημείων Κρήτης, τμήμα του παλιού εργοστασίου μαζί με τις καμινάδες, που χαρακτήριζαν για τρεις αιώνες τη συνοικία της Νέας Χώρας στα Χανιά και άφησαν το δικό τους αποτύπωμα στην κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου, αναγνωρίζονται ως βιομηχανικά μνημεία. Το Κεντρικό Συμβούλιο Νεότερων Μνημείων καλείται να επανεξετάσει την από το 2001 απόφασή του, με την οποία απέρριπτε το αίτημα του Δήμου Χανίων.

«Ως πολίτης, το 2001 είχα ασχοληθεί με την αποτροπή της κατεδάφισης αυτού του ζωντανού μουσείου. Δυστυχώς, όμως, οι τότε τοπικοί άρχοντες και οι υπηρεσίες δεν κατανόησαν την τεράστια αξία της διατήρησής του και το μεγαλύτερο μέρος της ΑΒΕΑ κατεδαφίστηκε. Τώρα τουλάχιστον, ως δήμαρχος Χανίων, είχα τη δυνατότητα να βάλω την υπογραφή μου για τη διάσωση του εναπομείναντος σημαντικού τμήματος του βιομηχανικού συγκροτήματος», υπογράμμισε ο κ. Βάμβουκας.

Το οικόπεδο στο οποίο βρίσκονται τα κτήρια της ΑΒΕΑ έχει περάσει στην κυριότητα συστημικής τράπεζας, η οποία το βγάζει σε πλειστηριασμό. Ωστόσο, όπως διαβεβαίωσε ο δήμαρχος Χανίων, με την εισήγηση της Υπηρεσίας Νεότερων Μνημείων “παγώνει” κάθε διαδικασία που πιθανόν να έπληττε το βιομηχανικό μνημείο. 

«Από τη στιγμή που έχουν δοθεί οδηγίες στην Πολεοδομία να μην προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια που θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατεδάφιση των εν λόγω κτισμάτων, όποιος και να είναι ο ιδιοκτήτης, αυτό δεν πρόκειται να γίνει με κανέναν τρόπο», τόνισε ο κ. Βάμβουκας, ο οποίος είναι πεπεισμένος ότι η τελική απόφαση του ΚΑΣ θα είναι θετική.

«Είναι πολύ σπάνιο να φύγει μια τόσο καλά τεκμηριωμένη εισήγηση από την Υπηρεσία Νεότερων Μνημείων του Ηρακλείου και να απορριφθεί από το ΚΑΣ. Αυτό που δυστυχώς κάποιοι δεν είδαν πριν από αρκετά χρόνια έχουμε τουλάχιστον τώρα τη δυνατότητα να διασώσουμε».

Όπως επισήμανε ο δήμαρχος Χανίων, θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τη διαδικασία μέχρι τη συνεδρίαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεότερων Μνημείων, όπου και θα παραστεί για να στηρίξει τη θέση του Δήμου, ώστε να αποσοβηθεί οριστικά κάθε ενδεχόμενο κατεδάφισης των εξαιρετικά σημαντικών αυτών κτισμάτων για την πόλη, τα οποία, σύμφωνα με τον κ. Βάμβουκα, «αποτελούν μνημεία της σύγχρονης ιστορίας και της βιομηχανικής κληρονομιάς της και σύμβολα μιας πρωτοποριακής παραγωγικής δραστηριότητας στα τέλη του προπερασμένου αιώνα».

Ιστορία 129 χρόνων: Η πρώτη ελαιουργική βιομηχανία στην Ελλάδα

Η ΑΒΕΑ ιδρύθηκε το 1889. Ήταν η πρώτη ελαιουργική βιομηχανία στην Ελλάδα και μια από τις μεγαλύτερες στη Μεσόγειο. Κατά τη διάρκεια της πολύχρονης ιστορίας της, που εκτείνεται σε τρεις αιώνες, πέρασε πολλές δυσκολίες, γνώρισε δύο Παγκοσμίους Πολέμους και διάφορες οικονομικές υφέσεις. Αρκετές φορές άλλαξε το ιδιοκτησιακό της καθεστώς. Παρ’ όλα αυτά, το εργοστάσιο της ΑΒΕΑ διένυσε τη δική του ιστορία στο πέρασμα του χρόνου. Ο νομός Χανίων, λόγω των πολιτικών και κοινωνικών συνθηκών στα τέλη του 18ου και κατά το 19ο αιώνα, ήταν πολύ δύσκολο να επωφεληθεί από τη βιομηχανική επανάσταση των ευρωπαϊκών χωρών, καθώς την περίοδο αυτή βρισκόταν υπό οθωμανική κατοχή, δεν υπήρχε άνθρακας για να χρησιμοποιηθεί σαν καύσιμο στην Κρήτη, ενώ απουσίαζε και η επιχειρηματικότητα.

Η ίδρυση της ΑΒΕΑ στα τέλη του 19ου αιώνα αποτέλεσε ορόσημο για τον εκσυγχρονισμό της οικονομικής ζωής του τόπου, καθώς ήταν η πρώτη βιομηχανία του είδους της στην Ελλάδα και μία από τις μεγαλύτερες στη Μεσόγειο.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News