Θα βυθιστούν σημαντικά τμήματα της ακτογραμμής της Κρήτης μέσα στις επόμενες δεκαετίες, αν δεν προχωρήσουμε στην αντιπλημμυρική θωράκιση του νησιού. Οι άλλες περιοχές που έχουν τον ίδιο βαθμό κινδύνου είναι η Αττική, η Θεσσαλονίκη, η Πελοπόννησος και τα Δωδεκάνησα. Υπάρχουν όμως ακόμα περισσότερες περιοχές, στις οποίες κρίνονται απαραίτητα τα αντιπλημμυρικά έργα, καθώς οι επιπτώσεις από τις πλημμύρες και την κλιματική αλλαγή έχουν αρνητικές επιρροές, ιδίως στην οικονομία των τοπικών κοινωνιών!
Τα ανησυχητικά αυτά στοιχεία προέκυψαν από εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη, που οργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος /Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας.
«Καλό θα είναι ανάλογη εκδήλωση να γίνει και στο νησί μας», σχολιάζει προς τη “Νέα Κρήτη” ο πρόεδρος του Τμήματος Δυτικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Σπύρος Σοφιανός, που επισημαίνει ότι πράγματι ως νησί πρέπει να προχωρήσουμε σε σοβαρά αντιπλημμυρικά έργα, τα οποία και επιβάλλεται να γίνονται ταυτόχρονα με την κατασκευή του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης και του αεροδρομίου στο Καστέλι.
«Την κλιματική αλλαγή την αντιλαμβανόμαστε πλέον πάρα πολύ καλά. Είδαμε φέτος πώς πήγε ο χειμώνας και πώς προχώρησε η άνοιξη. Ακόμα και ολόκληρος ο Ιούνιος τι αστάθειες έχει. Κυρίως θα λέγαμε ότι εμφανίζεται σε ένα επίπεδο το οποίο δε μετριέται πάρα πολύ εύκολα, αλλά θέλει ειδικούς, που έχει να κάνει με τη μεταβολή των ανέμων. Και φαινόμενα τα οποία αλλάζουν αρκετά τον τρόπο κίνησης των κυμάτων. Και αυτό το αναφέρω γιατί βλέπουμε ότι υπάρχουν αρκετά θέματα στις ακτογραμμές μας, στο κομμάτι της άμμου. Δηλαδή, έχουμε παρατηρήσει ότι η άναρχη δόμηση, σε συνδυασμό με την αλλαγή των ανέμων και γενικότερα των κλιματολογικών συνθηκών, έχει αφαιρέσει την άμμο τουλάχιστον στη Δυτική Κρήτη από αρκετά σημεία του βόρειου άξονα», σύμφωνα με τον Σπύρο Σοφιανό.
«Η Κρήτη μένει αθωράκιστη»
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Τμήματος Δυτικής Κρήτης του ΤΕΕ, η Κρήτη δεν έχει θωρακιστεί απέναντι σε αυτούς τους κινδύνους. «Επειδή θα κατέβουν μεγάλες εταιρείες στο νησί για να υλοποιήσουν έργα όπως του ΒΟΑΚ αλλά και του αεροδρόμιου Καστελίου, τέτοιες μελέτες βοηθάνε ώστε να κάνουμε μεταβολή σε αυτές πιθανόν τις προτεραιότητες. Γιατί αυτά τα έργα θα πρέπει ουσιαστικά να χαρακτηριστούν παρόμοια με αυτά που γίνονται προκειμένου να αντιμετωπίσουμε φυσικές καταστροφές, όπως ο σεισμός. Απλά αυτά τα έργα είναι κυρίως προληπτικά. Καλό θα ήταν αυτές τις μελέτες να τις δούμε πιο σοβαρά κι εμείς ως Κρήτη, ώστε να μπορούμε να διεκδικήσουμε αυτά τα έργα, αλλά και η κεντρική κυβέρνηση. Γιατί όταν μιλάμε για περιοχές όπως είναι η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα, ουσιαστικά μιλάμε και για ένα κομμάτι του ΑΕΠ, το οποίο πιθανότατα να ξεπερνάει ένα 30% της χώρας λόγω του τουριστικού προϊόντος που έχουμε. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι ξεκινάει μια έρευνα εθνικού ενδιαφέροντος και όχι μονάδα τοπικού. Και αυτά τα θέματα θα πρέπει να τα συζητήσουμε και εδώ στην Κρήτη, για να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε σε σχέση με τα ζητήματα τα οποία πιθανόν να προκύψουν και στο άμεσο μέλλον», καταλήγει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Τμήματος Δυτικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
«Είναι εν δυνάμει βόμβες»!
Χωρίς να “μασάει τα λόγια” του, ο εντεταλμένος περιφερειακός σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας και ΠΑΜ-ΠΣΕΑ Γιάννης Λεονταράκης καταγγέλλει ότι όσο οι Δήμοι και η Περιφέρεια της Κρήτης αλλά αντίστοιχα και ολόκληρη η Αυτοδιοίκηση της χώρας βρίσκονται υπό την “ομηρία” του κεντρικού κράτους, τα προβλήματα της αντιπλημμυρικής θωράκισής μας αποτελούν “εν δυνάμει βόμβες”!
«Από το 2014, χωρίς πόρους, μεταβίβασαν στις Περιφέρειες από τους Δήμους την αρμοδιότητα των καθαρισμών σε ποτάμια και σε ρέματα. Κι ενώ έχουμε επικίνδυνα σημεία σε όλο το νησί, υπάρχουν τα πιο επικίνδυνα σημεία τα οποία καθαρίζονται και θα καθαρίζονται κάθε χρόνο. Δηλαδή, ακόμα και σήμερα (σ.σ. χθες) που μιλάμε είναι σημεία τα οποία καθαρίζονται. Αυτά τα κάνουμε μέσα από μεγάλες εργολαβίες στο μέτρο του εφικτού. Στην Αγία Πελαγία, για παράδειγμα, καθαρίζονται συγκεκριμένα σημεία του ποταμού. Δεν καθαρίζεται ο ποταμός απ’ άκρη σ’ άκρη. Για να καθαριστεί απ’ άκρη σ’ άκρη είναι μια κουβέντα. Καθαρίζονται, δηλαδή, τα σημεία εκείνα στα οποία συσσωρεύονται τα φερτά υλικά», σύμφωνα με τον περιφερειακό σύμβουλο Πολιτικής Προστασίας και ΠΑΜ-ΠΣΕΑ Γιάννη Λεονταράκη.
Και καταλήγει λέγοντας ότι «σαφώς χρειάζονται αντιπλημμυρικά έργα. Σαφώς θα πρέπει οι Δήμοι και οι Περιφέρειες να υλοποιούν έργα και να κάνουν παρεμβάσεις για την ασφάλεια των ανθρώπων και των περιουσιών τους. Αλλά αυτό που φωνάζουμε πάντα είναι ότι «όλα αυτά μέσα από τις μελέτες είναι πολύ σωστά. Πώς όμως θα γίνουν όλα αυτά, από τη στιγμή που η Αυτοδιοίκηση παραμένει στην “ομηρία” του κράτους; Το θέμα είναι κάποια στιγμή να απαντήσει η Πολιτεία τι Αυτοδιοίκηση θέλει. Θέλει μια Αυτοδιοίκηση η οποία θα χρηματοδοτεί την ανάπτυξη αλλά και τη θωράκιση της ζωής των κατοίκων; Ή θέλει μια Αυτοδιοίκηση όπως είναι τώρα, με χαμηλό προφίλ, που δε θα ενοχλεί κανέναν. Και κατά το πώς θα ξυπνήσει το πρωί ο υπουργός ή ο πρωθυπουργός, θα μοιράζει ή δε θα μοιράζει τα κονδύλια;».
Εκατομμύρια νεκροί από ακραία καιρικά φαινόμενα
«Τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή τα τελευταία 50 χρόνια στοίχισαν τη ζωή σε δύο εκατομμύρια ανθρώπους κι έχουν προξενήσει ζημιές 4,3 τρισ. δολ. την περίοδο 1976-21. Στην περίοδο 1976-21 σημειώθηκαν 11.778 μεγάλες καταστροφές εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Στη διετία 2020-21 οι θάνατοι που προκλήθηκαν από ακραία καιρικά φαινόμενα ήταν 22.607 σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά θα ήταν γύρω στις 50.000 αν δεν υπήρχαν οι έγκαιρες προειδοποιήσεις, που σώζουν ζωές», όπως είπε στην εκδήλωση της Θεσσαλονίκης ο μετεωρολόγος Μιχάλης Σιούτας.
Στη συνέχεια, ο μετεωρολόγος υπογράμμισε ότι περισσότερο από το 90% των θανάτων από τα φαινόμενα αυτά συνέβησαν στις φτωχότερες, αναπτυσσόμενες χώρες. Οι πλούσιες χώρες έχουν πληγεί περισσότερο σε οικονομικές, νομισματικές ζημιές. Οι θάνατοι μειώνονται, αλλά οι οικονομικές επιπτώσεις από καταστροφές που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες έχουν εκτοξευτεί στα ύψη. Οι οικονομικές απώλειες είχαν 7πλασιαστεί από το 1970 έως το 2019, αυξανόμενες από 49 εκατ. δολ. την ημέρα στη δεκαετία 1970-80 σε 383 εκατ. δολ. την ημέρα στην τελευταία δεκαετία 2010-20.
Ο μετεωρολόγος συμπλήρωσε ότι «οι υποδομές όπως οι αγωγοί απορροής των όμβριων υδάτων ήταν σχεδιασμένες για μικρότερες ποσότητες νερού αλλά και πληθυσμού, με αποτέλεσμα πλέον να είναι ανεπαρκείς. Πρέπει άμεσα να γίνουν τα απαραίτητα έργα, αλλά και να χρησιμοποιηθούν νέα τεχνολογικά μέσα και έγκαιρες προειδοποιήσεις που σώζουν ζωές ώστε να αποτρέπονται οι κίνδυνοι να χάσουμε ανθρώπινες ζωές».
