Το πρωί της Δευτέρας 5 Ιουνίου, ανήμερα του Αγίου Πνεύματος και Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, μια νεαρή μητέρα από το Στόμιο Νέας Ανατολής Ιεράπετρας, μας έστειλε μια γραπτή καταγγελία που αφορά στην κατεστραμμένη πρόσβαση προς την ακτή «Μαϊστράλι» στο κέντρο του οικισμού της Νέας Ανατολής (Στομίου), ζητώντας μας να υπενθυμίσουμε στους αρμόδιους ότι έχουν κι εκείνοι δικαίωμα στην ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση στην παραλία του τόπου τους. Μας θύμισε παράλληλα τη μελέτη που έκανε πέρυσι το ΙΤΕ, η οποία έδειξε ότι η θαλασσοταραχή κατατρώει και διαβρώνει κάθε χρόνο μισό μέτρο ακτογραμμής στα νότια της Ιεράπετρας, προτείνοντας κάποιες λύσεις αντιμετώπισης του προβλήματος.
«Δεν ξέρω πού να απευθυνθώ αλλά θα ήθελα να σας ρωτήσω. Εδώ στο Στόμιο κάτω από το Μαϊστράλι υπάρχει μια πολύ ωραία παραλία που το καλοκαίρι έχει πολλά παιδάκια. Επειδή μένω εδώ κοντά και πάω και εγώ το δικό μου, βλέπω λοιπόν από πέρυσι ότι είναι επικίνδυνο γιατί έχουν σπάσει τα σκαλοπάτια για να κατέβεις στην ακτή και δεν έχει ούτε μια ντουζιέρα να ξεπλυθούμε μετά το μπάνιο. Πού μπορώ να ρωτήσω να έρθουν να τα φτιάξουν;», μας ρώτησε η νεαρή μητέρα και επειδή είναι Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος φέραμε στο μυαλό μας τη μελέτη του δρ. Νικόλαου Καμπάνη, δ/ντή Ερευνών Εργαστηρίου Παράκτιας και Θαλάσσιας Έρευνας του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών (Ι.Υ.Μ.) Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) που παρουσιάστηκε στον Δήμο Ιεράπετρας την 21η Μαρτίου του 2022 δείχνοντας στους τοπικούς φορείς ότι η διάβρωση σε ορισμένα σημεία της ακτής φτάνει περίπου το μισό μέτρο κάθε χρόνο, «καταπίνοντας» κάθε χειμώνα αργά αλλά σταθερά ένα μεγάλο κομμάτι της νότιας ακτογραμμής.
Μεταφέραμε το παράπονο της νεαρής μητέρας στον πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Νέας Ανατολής κ. Βασίλη Ζαχαρόπουλο, ο οποίος μας απάντησε ότι «έχω ενημερώσει από πέρυσι τη δημοτική Αρχή και είχαμε κάνει αυτοψία με τον ίδιο τον δήμαρχο κ. Θεοδόση Καλαντζάκη και τον αντιδήμαρχο κ. Κώστα Αστροπεκάκη, που μου υποσχέθηκαν ότι θα αποκαταστήσουν την πρόσβαση των κατοίκων προς την παραλία την οποία εμείς καθαρίσαμε δυο φορές και βάλαμε μια τάξη στη συμπεριφορά ορισμένων αλλοδαπών που προκαλούσαν προβλήματα».
Σίγουρα χρειάζονται μελέτες, χρηματοδοτήσεις και προγραμματισμός των όποιων παρεμβάσεων σε μια ακτογραμμή όπου δεν έχει ακόμη οριοθετηθεί η αιγιαλίτιδα ζώνη και όπου τον πρώτο και κύριο λόγο έχει η Κτηματική Υπηρεσία.
«Ωστόσο εμείς θεωρούμε υποχρέωσή μας σαν Δήμος να αποκαταστήσουμε τη πρόσβαση των λουόμενων προς την παραλία, που είναι πράγματι πάρα πολύ όμορφη και μαζεύει αρκετούς ντόπιους και ξένους επισκέπτες. Γνωρίζουμε ότι η θάλασσα μπαίνει κάθε χρόνο μισό μέτρο προς τη στεριά, κατατρώγοντας σε διάφορα σημεία της νότιας ακτογραμμής ακόμα και τμήματα ιδιωτικής περιουσίας. Σύντομα θα διευθετήσουμε στο μέτρο του δυνατού το πέρασμα των λουόμενων προς την παραλία και θα τοποθετήσουμε τη ντουζιέρα που μας έχουν ζητήσει», μας είπε ο αντιδήμαρχος κ Κώστας Αστροπεκάκης.
Τι έδειξε η μελέτη του ΙΤΕ
Την 21η Μαρτίου του 2022, έγινε η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της μελέτης του προβλήματος διάβρωσης της ακτογραμμής από τη Γρα Λυγιά μέχρι το Στόμιο Νέας Ανατολής Ιεράπετρας και των προτεινόμενων λύσεων, για την αντιμετώπισή του.
Η παρουσίαση έγινε από τον μελετητή δρ. Νικόλαο Καμπάνη, δ/ντή Ερευνών Εργαστηρίου Παράκτιας και Θαλάσσιας Έρευνας του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών (Ι.Υ.Μ.) Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και τον συνεργάτη του ερευνητή κ. Γιώργο Αλεξανδράκη.
Στην παρουσίαση ήταν παρόντες ο αντιπεριφερειάρχης Γιάννης Γουλιδάκης, όλοι οι αρμόδιοι σε τεχνικά θέματα υπηρεσιακοί παράγοντες της Αντιπεριφέρειας Λασιθίου και του Δήμου Ιεράπετρας, με τον αντιδήμαρχο Τεχνικών Έργων Γιώργο Ασπραδάκη, καθώς και πολίτες που χάνουν σταδιακά από τη δύναμη του κυματισμού της θάλασσας, μεγάλα τμήματα της ιδιωτικής τους περιουσίας, ενώ όλες οι αδειοδοτήσεις που ζητούν, για να αξιοποιήσουν τα ακίνητά τους, «σκοντάφτουν» πάνω στην αδυναμία ή την καθυστέρηση επαναπροσδιορισμού της αιγιαλίτιδας ζώνης, την ώρα που η διάβρωση προχωρεί και εξελίσσεται.
«Η έρευνά μας κράτησε περίπου δυο χρόνια και ο πρώτος μας στόχος ήταν να δείξουμε ότι είναι καταφανές πως υπάρχει έντονη διάβρωση σε διάφορα σημεία. Με ακριβείς μετρήσεις δείξαμε στην παρουσίαση της μελέτης ότι έχουμε ισχυρή διάβρωση σε ορισμένα σημεία της ακτής, που φτάνει περίπου το μισό μέτρο κάθε χρόνο. Διερευνήσαμε όλους τους λόγους που συντρέχουν και συνεπικουρούν αυτή τη μεγάλη διάβρωση της ακτής. Έχουμε δώσει κάποιες προτάσεις που μπορούν να βοηθήσουν σε αυτό το πρόβλημα οι οποίες διαφέρουν ανάλογα με το κόστος, την ευκολία υλοποίησής τους, την αποδοχή τους και την αποτελεσματικότητά τους. Προτείνουμε από την πιο απλή μέχρι την πιο σύνθετη λύση», είπε τότε μετά την παρουσίαση ο δρ. Νικόλαος Καμπάνης, δ/ντής Ερευνών του Εργαστηρίου Παράκτιας και Θαλάσσιας Έρευνας του ΙΤΕ και πρόσθεσε πως «η πιο απλή λύση είναι να προσθέσουμε την άμμο που έχει χαθεί στα σημεία που έχουμε εντοπίσει και να αφήσουμε τη φύση να την ενσωματώσει στο περιβάλλον μέχρι να προχωρήσουμε σε κάποιες λιθορριπές για να προστατέψουμε κάποια σημεία που έχουν υποχωρήσει πάνω στην ακτογραμμή. Η πιο σύνθετη λύση που προτείνουμε για το τμήμα αυτό από την Ιεράπετρα μέχρι τη Νέα Ανατολή που έχει υποστεί τη μεγαλύτερη διάβρωση είναι να δημιουργήσουμε 9 ύφαλους κυματοθραύστες, ώστε να υποστηρίξουμε τα δυο πρώτα επίπεδα παρέμβασης. Με τους ύφαλους κυματοθραύστες θα αποσβένεται η κυματική ενέργεια ώστε να μη μεταφέρει την ποσότητα της άμμου που δημιουργεί το φαινόμενο της διάβρωσης», είπε ο δρ. Νικόλαος Καμπάνης, δ/ντής Ερευνών του Εργαστηρίου Παράκτιας και Θαλάσσιας Έρευνας του ΙΤΕ.
Η μελέτη αυτή είναι πλέον στη διάθεση όλων εκείνων που τη χρειάζονται και στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα.
«Περιμέναμε δύο χρόνια περίπου να ολοκληρωθεί αυτή η μελέτη που πλέον είναι στα χέρια μας και αποτελεί δημόσιο αγαθό. Είναι στη διάθεση εκείνων των υπηρεσιών που αδειοδοτούν είτε δημόσια έργα είτε ιδιωτικού χαρακτήρα. Η προσπάθεια ξεκίνησε από την παρακίνηση μεγάλης μερίδας πολιτών της Ιεράπετρας που έχουν παράκτια ακίνητα σε σημεία όπου η διάβρωση είναι πολύ μεγάλη. Πλησιάζει στα όρια του επαρχιακού οδικού δικτύου και συνεπώς κινδυνεύουν και δημόσια έργα. Από την Ιεράπετρα μέχρι το Στόμιο της Νέας Ανατολής έχουν χαθεί λόγω της διάβρωσης μεγάλα τμήματα ιδιωτικής περιουσίας τα οποία έχουν εξαφανιστεί γιατί τα έχει «καταπιεί» η θάλασσα. Στόχος μας είναι να διεκδικήσουμε νόμιμες λύσεις αξιοποίησης της υπόλοιπης περιουσίας των πληγέντων από την διάβρωση, και να αναζητήσουμε χρηματοδοτικά εργαλεία για τη χρηματοδότηση έργων που θα ανασχέσουν τη διάβρωση για να μη κινδυνέψουν δημόσια έργα που έχουμε προγραμματίσει να κάνουμε. Και από αυτήν την παρουσίαση αναδείχτηκε ένα από τα αίτια που συνέτειναν στη διάβρωση των ακτών και έχει σχέση με το φαινόμενο των αμμοληψιών από τις παραλίες κατά την περίοδο που άρχισαν να επεκτείνονται οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες και η άμμος χρησιμοποιούνταν για την εδαφοβελτίωση των θερμοκηπίων της εποχής εκείνης», τόνισε μεταξύ άλλων ο τότε αντιπεριφερειάρχης Λασιθίου Γιάννης Γουλιδάκης.
