Λιγοστή είναι φέτος στην Κρήτη η γύρη και το νέκταρ για τη μέλισσα, λόγω των καιρικών συνθηκών που δεν “αφήνουν” να ανθίσουν τα δέντρα και τα φυτά, με τους μελισσοκόμους να αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα στην παραγωγή του μελιού, αφού αναγκάζονται και αγοράζουν πανάκριβες μελισσοτροφές, που είναι πανάκριβες, όπως αποκαλύπτει στη “Νέα Κρήτη” ο πρόεδρος των μελισσοκόμων του νομού Ηρακλείου και αντιπρόεδρος της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος Κώστας Λεονταράκης.
Ήδη μέσα στην τελευταία πενταετία, λόγω του αφανισμού των πεύκων από τη μια και εξαιτίας της λανθασμένης χρήσης φυτοφαρμάκων από την άλλη, η παραγωγή του κρητικού μελιού μειώθηκε σε ποσοστό πάνω από το 50% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ οι καιρικές συνθήκες αποτελούν έναν ακόμη εφιάλτη για τους μελισσοκόμους της Κρήτης, που καλούν και τους αγρότες να μην ψεκάζουν το πρωί, διότι ξεκαθαρίζουν πως, αν οι μέλισσες αφανιστούν, θα χαθεί πάνω από το 35% της παγκόσμιας παραγωγής τροφής, που εξαρτάται από τους επικονιαστές!
«Ο πιο πρώιμος τόπος της Ευρώπης είναι η Κρήτη από άποψη άνθισης των φυτών και διατροφής της μέλισσας, αλλά φέτος με τις βροχοπτώσεις και το κρύο υπάρχει πρόβλημα. Έχουν φύγει οι “μελισσοεκκρίσεις” από τα άνθη. Οι μέλισσες δεν έχουν προλάβει να αναπτυχθούν όπως πρέπει. Εμείς προσπαθούμε να καλύψουμε το κενό με τις μελισσοτροφές, που το κόστος τους έχει εκτοξευτεί στα ύψη. Δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε. Και δεν ξέρουμε αν θα πάμε με καλές και ολοκληρωμένες μέλισσες στη νομή του θυμαριού», σύμφωνα τον πρόεδρο των μελισσοκόμων του νομού Ηρακλείου.
Στο μεταξύ, η οικονομική ενίσχυση που δόθηκε πρόσφατα στους μελισσοκόμους της χώρας εξανεμίστηκε αμέσως από το αυξημένο κόστος διατροφής της μέλισσας.
«Τα χρήματα δόθηκαν. Ήταν μια μικρή ανάσα. Αλλά λόγω του κόστους, ήταν μια... σταγόνα στον ωκεανό. Οι επαγγελματίες πήραν 8 ευρώ ανά κυψέλη. Και οι ερασιτέχνες και οι ετεροεπαγγελματίες πήραν 4 ευρώ ανά κυψέλη», μας είπε ο Κώστας Λεονταράκης.
«Οι καιρικές συνθήκες είναι κάθε χρόνο και χειρότερες. Και την ίδια ώρα, έχουν τις τροφές που κάθε σακούλι κοστίζει 4-5 ευρώ. Και την τροφή αυτή την κρατάει μέσα για πέντε μέρες και όχι για παραπάνω. Δηλαδή, με την αποζημίωση αυτή μπορέσαμε να συντηρήσουμε τις μέλισσες μόνο για 10 μέρες», σύμφωνα με όσα μας είπε ο πρόεδρος των μελισσοκόμων.
“Αγκάθι” τα φυτοφάρμακα
«Τα φυτοφάρμακα είναι “αγκάθι” για τη μελισσοκομία», τόνισε ο Κώστας Λεονταράκης. «Απλά πρέπει όλοι να αποκτήσουμε παιδεία. Για να μπορέσουμε να συνυπάρξουμε με τους αγρότες, θα πρέπει τα φάρμακα που χρησιμοποιούν να είναι φιλικά προς το περιβάλλον, αλλά κυρίως προς τη μέλισσα, που βοηθάει στον εμπλουτισμό της φυτικής παραγωγής στον κόσμο», επεσήμανε.
«“Καμπανάκια” επικινδυνότητας “χτυπάνε” από παντού, απλά κάποιοι έχουν επιλεκτική ακοή, λόγω των τεράστιων συμφερόντων στα φυτοφάρμακα. Έχουμε όμως πρόβλημα και με τους αγρότες εκείνους που θα μπορούσαν να κάνουν τους ψεκασμούς τους μετά το σούρουπο. Τότε που η μέλισσα δε βγαίνει έξω από την κυψέλη και μέχρι το πρωί το φάρμακο έχει ξεθυμάνει. Αντιθέτως, σηκώνονται το πρωί, που η μέλισσα το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να ψάξει γύρη και μετά νέκταρ», τόνισε ο Κώστας Λεονταράκης.
Εάν όμως οι μέλισσες αφανιστούν, οι 71 από τις 100 πιο σημαντικές καλλιέργειες παγκοσμίως, που επικονιάζονται από τις μέλισσες, θα αρχίσουν να εξαφανίζονται.
Ήδη, στην Ευρωπαϊκή Ένωση ένα στα τρία είδη μελισσών, πεταλούδων και συρφίδων σημειώνει μείωση, ενώ το 80% των ειδών καλλιεργειών και άγριων ανθοφόρων φυτών εξαρτώνται από την επικονίαση. Οι μισές γεωργικές εκτάσεις στην Ε.Ε. διατρέχουν ήδη τον κίνδυνο να εμφανίσουν έλλειμμα επικονίασης. Η απειλή για τη μη ύπαρξη επικονιαστών αποτελεί απειλή για την επισιτιστική ασφάλεια και τη ζωή στον πλανήτη.
Οι μέλισσες διατηρούνται σε όλη την Ε.Ε., επικονιάζουν ένα ευρύ φάσμα καλλιεργειών, σε θερμότερα και ψυχρότερα κλίματα, και είναι σε θέση να επιβιώσουν σε ψυχρότερα κλίματα ξεχειμωνιάζοντας στις κυψέλες τους, εξαντλώντας τα αποθέματα μελιού.
Ήδη, η Κομισιόν, ανταποκρινόμενη στην Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών (ECI) “Σώστε τις μέλισσες και τους αγρότες”, δήλωσε ότι προτεραιότητα είναι να διασφαλιστεί ότι οι προτάσεις, που βρίσκονται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση, για την αειφόρο χρήση των φυτοφαρμάκων και την αποκατάσταση της φύσης θα εγκριθούν και στη συνέχεια θα εφαρμοστούν έγκαιρα.
Στα τελευταία στοιχεία της Eurostat εξετάζεται ο αριθμός των κυψελών που βρίσκονται στις εκμεταλλεύσεις της Ε.Ε. Σύμφωνα με αυτά, το 2020 υπήρχαν 8,1 εκατομμύρια κυψέλες σε εκμεταλλεύσεις της Ε.Ε. Τα στοιχεία αυτά αφορούν ένα μέρος από τον πραγματικό αριθμό όλων των κυψελών στην Ε.Ε., καθώς η αγροτική απογραφή καταγράφει μόνο τα μελίσσια σε αγροκτήματα. Μάλιστα, σε ορισμένες χώρες, όπως η Γερμανία, τα μελίσσια δε θεωρούνται μέρος των εκμεταλλεύσεων.
Σε εθνικό επίπεδο, η Ρουμανία είχε 1,5 εκατομμύριο μελίσσια σε εκμεταλλεύσεις, περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ε.Ε. Στην Ιταλία και την Ελλάδα καταγράφηκαν 1 εκατομμύριο μελίσσια σε αγροκτήματα, με την Ισπανία (0,9 εκατομμύρια μελίσσια), τη Βουλγαρία (0,9 εκατομμύρια) και την Πορτογαλία (0,7 εκατομμύρια) να έχουν την επόμενη υψηλότερη θέση.
Ο υψηλότερος αριθμός κυψελών σε αγροκτήματα σε οποιαδήποτε περιοχή βρέθηκε στην ισπανική περιοχή Εξτρεμαδούρα (300.220) και ακολουθεί η πορτογαλική περιφέρεια Norte (257.040). Η ρουμανική περιφέρεια Nord-Vest (250.510) κατέγραψε τον τρίτο μεγαλύτερο αριθμό.
«Σώστε τις μέλισσες, σώστε τους αγρότες»
Με γνώμονα την προστασία των μελισσών και της ανθρώπινης υγείας, η Πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών κάλεσε την Κομισιόν να προτείνει νομικές πράξεις για τη σταδιακή κατάργηση των συνθετικών φυτοφαρμάκων έως το 2035, την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και τη στήριξη των αγροτών στο στάδιο της μετάβασης.
Σε αυτές περιλαμβάνονται η σταδιακή μείωση των συνθετικών φυτοφαρμάκων στη γεωργία της Ε.Ε. κατά 80% έως το 2030, με πρώτα τα πλέον επικίνδυνα, με στόχο να επιτευχθεί η πλήρης κατάργησή τους έως το 2035, καθώς και η αποκατάσταση των φυσικών οικοσυστημάτων στις αγροτικές περιοχές, ώστε η γεωργία να καταστεί καταλύτης για την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας.
