Κρίσιμα είναι τα στάδια που επικρατούν αλλά και αυτά που έπονται για να προσβληθούν από ωίδιο (χολέρα) τα αμπέλια. Ταυτόχρονα, διαπιστώνονται συμπτώματα περονόσπορου σε αμπέλια του νομού Ηρακλείου, με την προστασία τόσο για τη χολέρα όσο και για τον περονόσπορο να είναι δεδομένη. Οι οδηγίες του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών στο Ηράκλειο είναι συγκεκριμένες και αυστηρές, τόσο για το αμπέλι όσο και για άλλες καλλιέργειες, όπως η μηλιά, η αχλαδιά και η καρυδιά!
Περονόσπορος
Αναλυτικότερα, για τον περονόσπορο αναφέρεται καιρική αστάθεια και παρουσία συμπτωμάτων. Συνίσταται ως απαραίτητη η προστασία των αμπελιών. Ο κίνδυνος για σοβαρές προσβολές είναι πολύ αυξημένος, επειδή:
Τα συμπτώματα (κηλίδες, εξανθήσεις) έχουν αυξηθεί σε όλες τις αμπελουργικές περιοχές, κυρίως στα βόρεια και κεντρικά του νησιού. Τα βλαστικά στάδια που επικρατούν είναι πολύ ευαίσθητα (ο μύκητας μπορεί να προσβάλλει κατευθείαν τα σταφύλια) και η καιρική αστάθεια παραμένει με νέα πρόβλεψη βροχοπτώσεων από την ΕΜΥ.
Το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου καλεί όλους τους αμπελουργούς για όλα τα αμπέλια να τα έχουν προστατευμένα την περίοδο αυτή. Λόγω της γρήγορης αύξησης της βλάστησης και της ευαισθησίας των σταφυλιών να προτιμηθούν διασυστηματικά σκευάσματα.
Η χολέρα
Αλλά και στη χολέρα, οι προειδοποιήσεις είναι σοβαρές. Αυτή την περίοδο επικρατούν ευνοϊκές καιρικές συνθήκες και κρίσιμα βλαστικά στάδια, και πρέπει να συνεχιστεί η προστασία. Οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την αναπαραγωγή και εξάπλωση του μύκητα. Τα βλαστικά στάδια των αμπελιών που επικρατούν (μούρο), αλλά και αυτά που ακολουθούν (άνθιση, καρπόδεση, νεαρές ράγες) είναι πολύ ευαίσθητα. Έτσι καλούνται οι αμπελουργοί να προστατεύουν τα αμπέλια τους στα βλαστικά στάδια “μούρο” - άνθιση - καρπόδεση - ανάπτυξη ραγών. Συνιστάται να χρησιμοποιείται το θειάφι σε μορφή σκόνης επίπασης (απύρι), ιδιαίτερα στα βλαστικά στάδια άνθισης-καρπόδεσης. Η αποτελεσματικότητά του ενισχύεται σε συνθήκες με μεγάλη ηλιοφάνεια, αυξημένες θερμοκρασίες και χωρίς βροχές. Οι αμπελουργοί καλούνται, εξάλλου, να μην υποτιμούν τα καλλιεργητικά μέτρα. Η αφαίρεση και απομάκρυνση προσβεβλημένων βλαστών είναι καθοριστικής σημασίας για τον περιορισμό της εξέλιξης της ασθένειας.
Η ευδεμίδα
Εξάλλου, έχουμε και τις πρώτες εμφανίσεις σε αμπέλια από τα τζιτζικάκια. Αλλά ακόμα δεν πρέπει να γίνονται ψεκασμοί χωρίς ελέγχους. Η ευδεμίδα, επίσης, δε χρειάζεται ακόμα αντιμετώπιση. Στον ψευδόκοκκο, η αντιμετώπιση σε αμπέλια με ιστορικό, κυρίως επιτραπέζια, ξεκινά αυτή την εποχή. Τα καλλιεργητικά μέτρα είναι αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση εχθρών-ασθενειών και ενισχύουν τη δράση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ΦΠΠ).
Στο μεταξύ, με την άνοδο της θερμοκρασίας, η εξέλιξη των βλαστικών σταδίων επιταχύνεται. Στην ποικιλία σουλτανίνα και στην πρώιμη ζώνη καταγράφηκε εβδομαδιαία αύξηση του μήκους της βλάστησης από 17-20 εκ. Με τα σημερινά δεδομένα, η χρονιά δεν εμφανίζει σημαντική διαφορά με το 2022.
Η καρπόκαψα απειλεί και τις τρεις καλλιέργειες
Στις ορεινές περιοχές η 1η πτήση ξεκίνησε στο Λιβάδι Κρουσώνα και στο Οροπέδιο Λασιθίου. Πρώτες συλλήψεις εντοπίστηκαν από τις 14 έως τις 15 Μαΐου, οι πρώτες ωοτοκίες από τις 17 έως τις 19 Μαΐου και οι πρώτες προνύμφες από τις 24 έως τις 25 Μαΐου.
- Στην 1η πτήση ωοτοκεί σε φύλλα και καρπούς.
- Το νεαρό καρπίδιο στα μήλα είναι ευαίσθητο για προσβολή όταν φτάνει σε διάμετρο τα 2 εκ. και αρχίζει να χάνει το χνούδι του.
* Ενδεικτικοί χρόνοι έναρξης αντιμετώπισης:
Ορεινές περιοχές (Οροπέδιο Λασιθίου, Λιβάδι Κρουσώνα, Δαμάστα):
- με ωοκτόνα σκευάσματα ή ρυθμιστές ανάπτυξης από 20-22 Μαΐου,
- με προνυμφοκτόνα σκευάσματα από 25-26 Μαΐου,
- να γίνεται καλή διαβροχή σε καρπούς και φύλλωμα.
Σέζια (Sesia myopiformis) για τη μηλιά:
Η σέζια αποτελεί σοβαρό ξυλοφάγο εχθρό της μηλιάς στην Κρήτη. Το έντομο ωοτοκεί στους κορμούς και στους βραχίονες, κατά προτίμηση σε σχισμές, έλκη και τομές. Οι ωοτοκίες ξεκινούν αυτή την περίοδο και διαρκούν γενικά μέχρι και τους μήνες Ιούνιο-Ιούλιο. Οι νεαρές προνύμφες εισέρχονται στον φλοιό, αναπτύσσονται στο κάμβιο-ξύλο και παραμένουν εκεί 1-2 έτη μέχρι τη μεταμόρφωσή τους σε πεταλούδες.
- Συνιστάται κατά την περίοδο ωοτοκιών-εκκολάψεων των προνυμφών να προστατεύονται κατά διαστήματα οι κορμοί και οι βραχίονες με κατευθυνόμενο ψεκασμό και καλή διαβροχή.
- Το ασβέστωμα των κορμών και των βραχιόνων δρα απωθητικά στην εναπόθεση αβγών. Εφαρμόζεται μόνο σε δέντρα με ξυλοποιημένο κορμό (ηλικίας άνω των δύο ετών).
Ψύλλα (Cacopsylla pyri) για την αχλαδιά:
Στο Λιβάδι Κρουσώνα, την περίοδο αυτή συνυπάρχουν ακμαία, ωοτοκίες και προνύμφες.
- Συνιστάται να γίνει έλεγχος για την παρουσία αβγών-προνυμφών στη νέα βλάστηση (πάνω και κάτω πλευρά των φύλλων).
Ελέγχονται 20 δέντρα, ανά δέντρο ένας ετήσιος βλαστός 30-50 εκ. Εάν διαπιστώνονται πάνω από 4 προνύμφες στους 20 βλαστούς, να γίνεται συνδυασμένη αντιμετώπιση με την καρπόκαψα.
- Η ισορροπημένη λίπανση- θρέψη- άρδευση περιορίζει την έντονη τρυφερή βλάστηση, η οποία ευνοεί την ανάπτυξη της ψύλλας.
Φουζικλάδιο (Venturia inaequalis) για τη μηλιά και για την αχλαδιά: Γενικές πληροφορίες - διαπιστώσεις:
- Στις ορεινές περιοχές, το χρονικό διάστημα 3-6 Μαΐου σημειώθηκαν βροχοπτώσεις και διυγράνσεις που έχουν ευνοήσει σοβαρές μολύνσεις και τα συμπτώματα θα εμφανιστούν μέσα στις επόμενες μέρες.
- Ενδεικτικά, στο Οροπέδιο Λασιθίου καταγράφηκαν 40 mm βροχής και πάνω από 30 ώρες συνεχόμενης διύγρανσης με μέση θερμοκρασία 10οC.
Οδηγίες: Συνιστάται προστασία λόγω της καιρικής αστάθειας στις επόμενες ημέρες (πρόβλεψη βροχοπτώσεων ΕΜΥ).
Ωίδιο (Oidium farinosum) για τη μηλιά:
- Διαπιστώνονται συμπτώματα στην τρυφερή βλάστηση σε μηλιές.
- Οι νεαροί καρποί και η τρυφερή βλάστηση είναι ιδιαίτερα ευπαθείς. Οδηγίες: Στις μηλιές συνιστάται συνδυασμένη αντιμετώπιση με το φουζικλάδιο.
Βακτηριακό κάψιμο (Erwinia amylovora) για την αχλαδιά:
- Στο οροπέδιο Λιβάδι Κρουσώνα έχουν παρουσιαστεί συμπτώματα περιορισμένης έκτασης σε αχλαδιές.
Οδηγίες: Η προστασία μετά την καρπόδεση βασίζεται σε καλλιεργητικά μέτρα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται σε φύλλα, νεαρούς βλαστούς και καρπούς, που μοιάζουν σαν να είναι “καμένα” από φωτιά. Με ξηρό καιρό, αφαιρούνται μαζί με υγιές τμήμα τουλάχιστον 20-25 εκ. και απομακρύνονται άμεσα. Το βακτήριο μεταδίδεται με τα εργαλεία αφαίρεσης και γι’ αυτό καλό είναι να απολυμαίνονται τακτικά.
