Εκατόν τριάντα είναι τα λειτουργικά κενά της Εκκλησίας της Κρήτης, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Συνδέσμων Κληρικών της Εκκλησίας της Κρήτης, π. Ζαχαρία Αδαμάκη. Όπως υποστήριξε στο neakriti.gr, υπάρχουν αρκετές εκκλησίες, κυρίως στην ενδοχώρα, που εξυπηρετούνται από ιερείς γειτονικών χωριών.
Ο π. Ζαχαρίας υποστήριξε πως το μεγαλύτερο πρόβλημα σε κληρικούς αντιμετωπίζει η Μητρόπολη Κυδωνίας και Αποκορώνου, με τα λειτουργικά κενά να ανέρχονται σε 28. Παράλληλα, ο π. Ζαχαρίας υποστήριξε πως ο κλήρος της Κρήτης είναι γερασμένος, καθώς η Αρχιεπισκοπή Κρήτης έχει 35 κληρικούς ηλικίας πάνω από 70 ετών.
Ειδικότερα, σοβαρό πρόβλημα αναδεικνύεται για την Εκκλησία της Κρήτης το ζήτημα των λειτουργικών κενών. Ουσιαστικά, υπάρχουν ιερείς οι οποίοι αναγκάζονται να μετακινηθούν σε άλλες ενορίες, με σκοπό την εξυπηρέτηση των πνευματικών αναγκών των ανθρώπων. Το ζήτημα είναι σοβαρό ιδιαιτέρως σε μια Εκκλησία όπως είναι αυτή της Κρήτης, η οποία έχει διαφορετικό καθεστώς από την Εκκλησία της Ελλάδας.
Στο πλαίσιο αυτό το neakriti.gr, επικοινώνησε με τον πρόεδρο της Ένωσης Κληρικών Κρήτης, π. Ζαχαρία Αδαμάκη, ο οποίος τόνισε τη σημασία του προβλήματος. Όπως ο ίδιος εξήγησε, «έχουμε αρκετά κενά. Έχουμε 17 κενά στην αρχιεπισκοπική περιφέρεια Κρήτης. Υπάρχει θέμα λειψανδρίας. Υπάρχουν ενορίες, μικρές ή μεγάλες, που εξυπηρετούν 2 ή 3 ενορίες. Οι ιερείς αυτοί πάνε τη μία Κυριακή στη συγκεκριμένη εκκλησία και την άλλη Κυριακή πάνε στην άλλη εκκλησία. Και έτσι εξυπηρετούν τον κλήρο. Για τη Μ. Σαρακοστή τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, καθώς θα πρέπει ο ιερέας να κάνει δύο Ιερές Ακολουθίες, Χαιρετισμούς κ.λπ. Κάθε βράδυ έχουμε Απόδειπνο. Και εγώ εξυπηρετώ δύο εκκλησίες. Από τη μία είναι η εκκλησία στο χωριό Κουνάβους και από την άλλη είναι η εκκλησία στις Κώμες. Το ένα χωριό έχει 1.000 κατοίκους και το άλλο 40. Ό,τι μπορώ κάνω».
Ο π. Ζαχαρίας αναφέρθηκε και στην Ενορία Αρχανών, όπου διακονούν τρεις ιερείς. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι τρεις αυτοί ιερείς έχουν στις πνευματικές τους αρμοδιότητες και το χωριό Καταλαγάρι, το οποίο επίσης βρίσκεται στον δήμο Αρχανών-Αστερουσίων. Ο ίδιος υποστήριξε πως «ο συνολικός αριθμός λειτουργικών κενών στην Εκκλησία της Κρήτης ανέρχεται σε 130, εκ των οποίων το μεγαλύτερο πρόβλημα το εμφανίζει η Μητρόπολη Κυδωνίας και Αποκορώνου, που συγκεντρώνει σχεδόν το 1/5 των λειτουργικών κενών και πιο συγκεκριμένα 28 κενά. Είναι μεγάλος ο αριθμός των κενών, ενώ υπάρχει ιερέας που πάει σε 4 μικρά χωριά».
Γερασμένος κλήρος
Ο π. Ζαχαρίας, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε και στον γερασμένο κλήρο. Υπάρχουν ιερείς που συμπληρώνουν τις προδιαγραφές για να βγουν στη συνταξιοδότηση, αλλά δεν το επιχειρούν για να μη μείνει ακέφαλη η εκκλησία τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Ιερά Αρχιεπισκοπική Περιφέρεια Κρήτης, η οποία καταλαμβάνει την πόλη του Ηρακλείου, καθώς και μέρος του νομού Ηρακλείου. Υπάρχουν 35 ιερείς που είναι άνω των 70 ετών.
«Ο κλήρος της Κρήτης είναι γερασμένος. Υπάρχουν 35 κληρικοί στην Αρχιεπισκοπή της Κρήτης που είναι πάνω από 70 ετών. Αύριο το πρωί, οι κληρικοί αυτοί μπορούν να πάρουν σύνταξη. Κανένας δεν μπορεί να τους το αρνηθεί. Οι άνθρωποι αυτοί παραμένουν γιατί βλέπουν το πρόβλημα. Από τη στιγμή που μπορούν να βοηθήσουν, κάθονται για να μη μείνει ακέφαλη η ενορία. Το πρόβλημα παραμένει», είπε.
Λειψανδρία
Είναι άξιο αναφοράς πως την περίοδο της οικονομικής κρίσης ατόνησε το ενδιαφέρον πολλών νέων να ενσωματωθούν στο πλήρωμα της Εκκλησίας της Κρήτης εξαιτίας της οικονομικής ασφυξίας που έπληττε την ελληνική κοινωνία, αλλά και της παύσης διορισμών από την πλευρά του κράτους.
Αυτό επισήμανε στο neakriti.gr ο π. Ζαχαρίας, ο οποίος υποστήριξε: «Το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πολλοί ιερείς σχετίζεται με μια πληθώρα παραγόντων. Την περίοδο της οικονομικής κρίσης, υπήρχαν νέα άτομα που ήθελαν να χειροτονηθούν, αλλά τελικά δε χειροτονήθηκαν. Είχαν οικονομικά ζητήματα. Οι Επίσκοποι της Κρήτης σωστά έπραξαν και δεν επιθυμούσαν να χειροτονήσουν άμισθους ιερείς. Το είχαμε υποστηρίξει κι εμείς ως Ένωση Κληρικών. Προτιμήσαμε να μη χειροτονούμε καθόλου Κρητικούς γιατί θα ήταν άμισθος. Πώς θα αντιμετώπιζε τα οικονομικά προβλήματα της καθημερινότητας; Κάποιοι μητροπολίτες στην Κρήτη αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα, περισσότερο στη Βόρεια Ελλάδα, χειροτονούσαν άμισθους κληρικούς».
Το σημαντικότερο, σύμφωνα με τον π. Ζαχαρία, είναι να υπάρχει κλίση και κλήση για τον εν δυνάμει ιερέα. «Ο εν δυνάμει ιερέας πρέπει να έχει κλίση, δηλαδή να έχει μια εσωτερική και πνευματική ανάγκη να ενταχθεί στο πλήρωμα της Εκκλησίας. Θα πρέπει όμως να υπάρχει και κλήση, δηλαδή κάλεσμα της Εκκλησίας προς τον ίδιο».
Όσον αφορά στους διορισμούς, είναι αισθητά περιορισμένοι και είναι στη διακριτική ευχέρεια του κράτους. Οι μητροπόλεις συνεννοούνται μεταξύ τους ως προς την κατανομή των ιερέων. Το 2021, οι διορισμοί ανήλθαν στις 18 θέσεις που δόθηκαν από το κράτος, με τις Μητροπόλεις της Κρήτης να τις μοιράζουν αναλόγως.
Αναγκαίος ο εκκλησιαστικός “Καλλικράτης”
Είναι άξιο αναφοράς πως ο Σεβασμιότατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.κ. Ευγένιος σε συνέντευξη που παραχώρησε στην “ΚΡΗΤΗ TV” το 2022 έκανε σαφές πως ο εκκλησιαστικός “Καλλικράτης” είναι μια αναγκαιότητα για να επιλυθούν ζητήματα που απορρέουν από την ερημοποίηση των χωριών.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης, όπως εξελίσσονται οι καταστάσεις σήμερα στα χωριά μας, πάρα πολλές ενορίες, αν δεν ενοποιηθούν, κυριολεκτικά θα ερημώσουν, και άφησε να εννοηθεί ότι ο «εκκλησιαστικός “Καλλικράτης”» αποτελεί μονόδρομο για τον ίδιο και την Ιερά Αρχιεπισκοπή της Κρήτης.
«Περιμένουμε με πολλή αγωνία την επεξεργασία των στοιχείων από την απογραφή την τελευταία, για να δούμε πώς πάει και στο νησί μας η αστυφιλία αυτή. Αν δούμε ότι τα χωριά μας ερημώνουν το ένα μετά το άλλο, αναγκαστικά, αυτά τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου που ονομάζονται ενορίες, ή τις ενορίες που είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου θα αναγκαστούμε να τις ενοποιήσουμε γιατί δε θα “βγαίνουν”», όπως αποκάλυψε ο Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.κ. Ευγένιος.
Και συνέχισε λέγοντας: «Αυτή τη στιγμή, όσο και αν φαντάζει περίεργο αυτό που θα ακουστεί, περισσότερες από τις ενορίες μας - τα 3/4 των ενοριών μας - δε βγάζουν κυριολεκτικά τα έξοδά τους. Με την αύξηση των καυσίμων, με όλα αυτά τα οποία έχουν έρθει, με τον ΕΝΦΙΑ και χίλια δυο έξοδα που έχουν καθημερινά και που “τρέχουν”, με τους ελάχιστους ανθρώπους που υπάρχουν πλέον στα χωριά, δεν καλύπτονται αυτά τα έξοδα»...
