Τον τρόπο να απεξαρτηθούν ενεργειακά οι Δήμοι τους από το ηλεκτρικό ρεύμα μέσω ΔΕΗ έχουν βρει οι δήμαρχοι Οροπεδίου και Ανωγείων, ο κ. Γιάννης Στεφανάκης και ο κ. Σωκράτης Κεφαλογιάννης, παρουσιάζοντας μάλιστα και τα σχέδιά τους στην εκπομπή “Ελεύθερο Σημείο” της “ΚΡΗΤΗ TV”. Και οι δύο έχουν βρει τον τρόπο με τον οποίο οι κάτοικοι της περιοχής τους θα αντιμετωπίζουν τον βαρύ χειμώνα…εντελώς δωρεάν. Ο κ. Κεφαλογιάννης πρόβαλε το όραμά του πως η ενεργειακή αυτονομία θα επιτευχθεί μέσω φωτοβολταϊκών πάρκων, ενώ ο κ. Στεφανάκης ανέδειξε την άποψη πως η ενεργειακή αυτονομία θα γίνει μέσα από τους παραδοσιακούς ανεμόμυλους, οι οποίοι με τη σύγχρονη τεχνολογία και τα επιστημονικά πορίσματα του πρώην ΤΕΙ και νυν ΕΛΜΕΠΑ θα παράγουν ρεύμα.
Ειδικότερα, ο δημοσιογράφος και παρουσιαστής της εκπομπής “Ελεύθερο Σημείο”, Λευτέρης Συμβουλάκης, την περασμένη Πέμπτη είχε δύο εκλεκτούς προσκεκλημένους. Η συζήτηση μεταφέρθηκε στο άμεσο πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης και το πώς σκέφτονται οι Δήμοι να το επιλύσουν. Τον λόγο πήρε αρχικά ο δήμαρχος Ανωγείων, Σωκράτης Κεφαλογιάννης, ο οποίος μίλησε για την κατάσταση που επικρατεί στα Ανώγεια τη δεδομένη στιγμή, τονίζοντας: «Εμείς που ζούμε στα ορεινά, βιώνουμε μια διαρκή ενεργειακή κρίση. Σαφώς, την περίοδο αυτή το φαινόμενο έχει γίνει πιο έντονο, γιατί η κύρια καύσιμη ύλη στις ορεινές περιοχές είναι το πετρέλαιο. Το ξύλο δεν είναι τόσο εύκολο, όσο τα παλιότερα χρόνια. Για να θερμανθεί μια οικεία στα Ανώγεια με την κατασκευή να μη μπορεί να ανταποκριθεί στις συνθήκες που επικρατούν, το κόστος μπορεί να είναι διπλάσιο. Δεν το συγκρίνω με την προηγούμενη χρονιά που είχαμε έναν παρατεταμένο χειμώνα. Αυτό το κόστος από μόνο του είναι τροχοπέδη για τα έξοδα που έχει μία οικογένεια, όπως διατροφή κτλ. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε επομένως τις συνθήκες που ζει ένας κάτοικος στα ορεινά της Κρήτης και πρέπει να υπάρξουν οι φορολογικές και επιδοματικές πρόνοιες, ώστε να ζουν επί ίσοις όροις με τους κατοίκους των αστικών κέντρων της Κρήτης. Το να μένει κανείς στην ορεινή Κρήτη μπορεί να είναι συνειδητή επιλογή, αλλά δεν πρέπει να είναι τιμωρητική επιλογή».
Στο ερώτημα του Λευτέρη Συμβουλάκη εάν οι ενεργειακές κοινότητες αποτελούν τη λύση του προβλήματος της ενεργειακής κρίσης, απάντησε: «Την προηγούμενη εβδομάδα πήραμε τον κωδικό της ενεργειακής κοινότητας που ιδρύσαμε. Βάλαμε σε αυτήν την ενεργειακή κοινότητα όλες τις συλλογικότητες των Ανωγείων όπως συνεταιρισμούς, σχολικές μονάδες και διάφορες κοινωνικές συνεταιριστικές εταιρείες που έχουν ιδρυθεί. Είχαμε ένα πιο φιλόδοξο σχέδιο, αλλά είπαμε σε πρώτη φάση να το κάνουμε λίγο ελεγχόμενα ώστε να περάσουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια στη δεύτερη φάση. Ήδη έχουμε εγκαταστήσει ένα φωτοβολταϊκό πάρκο στις αποθήκες. Είμαστε στη διαδικασία να συγκροτήσουμε ένα δεύτερο μικρό φωτοβολταϊκό πάρκο. Αλλά, η φιλοδοξία είναι να εγκαταστήσουμε ένα μεγάλο φωτοβολταϊκό πάρκο κάτω από το χωριό, ώστε να μπορέσουμε να καταπολεμήσουμε την ενεργειακή φτώχεια. Υπάρχουν οικογένειες που δε μπορούν να πληρώσουν τον λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος. Επομένως, ως δεύτερο βήμα, φιλοδοξούμε να διευρύνουμε την ενεργειακή κοινότητα και να την κάνουμε κτήμα της κοινωνίας. Να μπουν ως μέτοχοι, μέλη και ωφελούμενοι όλοι οι κάτοικοι των Ανωγείων. Είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο το οποίο, όπως πιστεύω, αποτελεί τον πυρήνα της ενεργειακής κοινότητας. Έχουμε μια κοινή πρωτοβουλία για όλους μας, με σκοπό να εξυπηρετηθεί ένα δημόσιο αγαθό, όπως είναι η ενέργεια».
Πώς θα ωφεληθεί ο κάτοικος των Ανωγείων από την ενεργειακή κοινότητα σε πρακτικό επίπεδο; Σε αυτό το ερώτημα ο κ. Κεφαλογιάννης είπε: «Στο πρώτο στάδιο, ο κύριος ωφελούμενος είναι ο Δήμος. Ο ενεργειακός συμψηφισμός συμβαίνει με καταναλώσεις που κάνει ο Δήμος είτε με γεωτρήσεις είτε με δημοτικό φωτισμό. Το δεύτερο στοιχείο, που έχουμε δύο χρόνια μπροστά για να το οργανώσουμε, είναι το να είναι ωφελούμενος ο πολίτης και πιο συγκεκριμένα ο αδύναμος. Ο πολίτης, δηλαδή, να καταναλώνει την ενέργεια στο σπίτι του και να μην καταναλώνει ηλεκτρική ενέργεια. Θεωρώ πως είναι ένας βασικός στόχος για την υγιή λειτουργία της κοινότητας».
Έρχεται και η τηλεθερμία μετά τους ανεμόμυλους
Το όραμά του πάνω στις ενεργειακές κοινότητες ξεδίπλωσε και ο δήμαρχος Οροπεδίου Λασιθίου, Ιωάννης Στεφανάκης. Ο κ. Στεφανάκης υποστήριξε πως το νέο ενεργειακό του όραμα έχει ως βασική προϋπόθεση τους παραδοσιακούς ανεμόμυλους, οι οποίοι θα αξιοποιούνται για την παραγωγή ενέργειας. Το εν λόγω πρόγραμμα είναι υπό την επιστημονική καθοδήγηση του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου.
«Η τεχνολογία είναι στην υπηρεσία του πολίτη. Πρεσβεύουμε την ορθή χρήση της τεχνολογίας, γιατί έχουμε φθάσει στην εποχή όπου ο άνθρωπος υπηρετεί την τεχνολογία. Από τα τέλη του 19ου αιώνα, συναντούμε προσωπικότητες στο Οροπέδιο Λασιθίου που προσπαθούσαν να εκμεταλλευτούν την αιολική ενέργεια. Είχαμε στην αρχή ξύλινους ανεμόμυλους που μετεξελίχθηκαν. Τότε, στόχος ήταν η άντληση νερών και το πότισμα των κηπευτικών μέσω των ανεμόμυλων. Οι ανεμόμυλοι έχουν εγκαταλειφθεί, γιατί έχουν υπάρξει άλλες ανακαλύψεις. Το 2014, ξεκινήσαμε με ερευνητές του ΕΛΜΕΠΑ να σχεδιάζουμε έναν ανεμόμυλο, ο οποίος θα παράγει όμως ρεύμα, διατηρώντας παραδοσιακά χαρακτηριστικά. Εντάξαμε τους ανεμόμυλους του Οροπεδίου Λασιθίου ως το μεγαλύτερο και αρχαιότερο αιολικό πάρκο του κόσμου στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Μέσα από τα στοιχεία που βρήκαμε στην Αφρική, στην Ινδία και στη Νότια Αμερική, το 1974 η UNESCO και ο ΟΗΕ αξιοποίησαν την τεχνολογία αυτή και δημιουργήθηκαν ανεμόμυλοι για να “ξεδιψάσουν” οι κάτοικοι των χωρών του Ισημερινού, που εκείνη την περίοδο υπήρχε λειψυδρία», υπογράμμισε. Όπως είπε, θα καταστεί εφικτή και η ενεργειακή αυτονομία 600 οχημάτων του Δήμου.
«Εμείς στοχεύουμε στην δημοκρατία της ενέργειας. Εμείς έχουμε ανάγκες θέρμανσης από τον Οκτώβριο και οι ανάγκες σταματούν μετά το Πάσχα στο Οροπέδιο Λασιθίου. Ερχόμαστε και στη βάση της μελέτης από το πρώην ΤΕΙ, που προκύπτει ότι με 2.050 ανεμογεννήτριες παραδοσιακού τύπου έχουμε δωρεάν ρεύμα. Υπάρχει πλήρης ενεργειακή αυτάρκεια στο Οροπέδιο Λασιθίου και είναι ένα πρόγραμμα που θα το υλοποιήσουμε την επόμενη περίοδο. Με 340 παραδοσιακούς ανεμόμυλους που έχουμε και άλλους 2.000 μύλους μαζί, πάμε στην ενεργειακή αυτονομία όλων των σπιτιών του Οροπεδίου Λασιθίου και σε 600 αυτοκίνητα», πρόσθεσε.
Ο κ. Στεφανάκης, μεταξύ άλλων, υποστήριξε πως η συγκεκριμένη στρατηγική του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου μπορεί να αποτελέσει υπόδειγμα και γι’ άλλους δήμους. Όπως υπογράμμισε: «Το σημαντικό δεν είναι να βάλουμε τεράστιες ανεμογεννήτριες στο Οροπέδιο Λασιθίου με σκοπό να “αποκεφαλίσουμε” τα βουνά μας, αλλά το κέρδος να είναι για όλους».
Στο ερώτημα εάν με το ενεργειακό όραμα θα υπάρχει θέρμανση και την περίοδο του χειμώνα στα παγωμένα σπίτια του Οροπεδίου Λασιθίου, υποστήριξε πως απώτερος σκοπός είναι να εξασφαλιστεί τηλεθερμία, που πέρα από τις οικονομικές ωφέλειες που θα έχει, θα έχει και προεκτάσεις στον κτηνοτροφικό και γεωργικό τομέα.
«Τηλεθερμία σημαίνει παίρνω τα κατάλοιπα από τις διατροφικές μονάδες και από τη γεωργία και με μια συγκεκριμένη ηλιακή τεχνολογία γίνεται βιομάζα, που κατά την καύση της γίνεται θέρμανση. Αυτή η θέρμανση δίδεται στα σπίτια μέσω κεντρικών αγωγών σε συνεργασία με τη γεωθερμία. Έχει ένα θετικό αποτέλεσμα και μπορούμε να έχουμε δωρεάν θέρμανση στα σπίτια. Αυτό είναι ένα καλό κίνητρο για τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους, καθώς η καύσιμη ύλη είναι τα κατάλοιπα από τον πρωτογενή τομέα και με αυτόν τον τρόπο μπορεί να εξασφαλιστεί ένα παραπάνω εισόδημα στον πρωτογενή τομέα παραγωγής. Η στόχευση είναι να δώσουμε κίνητρα στους κατοίκους ορεινών περιοχών, ώστε να έχουν άνεση στον δήμο μας. Δεν πρέπει να μειονεκτεί κανένας κάτοικος των ορεινών περιοχών σε σχέση με άλλους κατοίκους παραθαλάσσιων περιοχών», σημείωσε.
