Την πλήρη πεζοδρόμηση (με αποκλεισμό των οχημάτων) του άξονα Δικαιοσύνης- Ίδης -Καλοκαιρινού μέχρι την οδό Καζάνη και τη διαμόρφωση του οδικού άξονα Ζωγράφου-Χατζημιχάλη Γιάνναρη-Σμύρνης σε έναν βρόγχο ήπιας κυκλοφορίας, για αποκλειστική όμως κίνηση μονάχα των ταξί, οχημάτων φορτοεκφόρτωσης, δικύκλων, ασθενοφόρων και οχημάτων έκτακτης ανάγκης, προβλέπει η τελική εισήγηση της δημοτικής Αρχής, διά του αρμόδιου αντιδημάρχου Γιάννη Αναστασάκη, για το κυκλοφοριακό καθεστώς στο κέντρο του Ηρακλείου.
Η τελική εισήγηση, την οποία παρουσιάζει σήμερα το neakriti.gr, έχει αποσταλεί ήδη προς τις παρατάξεις και το σύνολο του Δημοτικού Συμβουλίου, ενώ εκκρεμεί ο ορισμός της ημερομηνίας της συνεδρίασης στην οποία θα κληθεί το Σώμα να την εξετάσει και να πάρει τις οριστικές αποφάσεις επί των τελικών προτάσεων για τα άμεσα εφαρμόσιμα κυκλοφοριακά μέτρα, στο πλαίσιο της αναθεωρούμενης κυκλοφοριακής μελέτης για την Παλιά Πόλη του Ηρακλείου.
Εισαγωγή
Στο παρόν τεύχος της εισήγησης διατυπώνονται οι τελικές προτάσεις της μελέτης με τίτλο “Αναθεώρηση της κυκλοφοριακής μελέτης της Παλιάς Πόλης” του Δήμου Ηρακλείου (ΠΠΗ) που αφορούν σε άμεσο χρονικό ορίζοντα υλοποίησης.
Οι οριστικές προτάσεις συντάχθηκαν με βάση τη σχετική απόφαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής (αριθ. 98/2022), τις παρατηρήσεις και προτάσεις που κατατέθηκαν από τις δημοτικές παρατάξεις, αλλά και φορείς και μεμονωμένους πολίτες κατά την παρουσίαση της πρότασης στο Δημοτικό Συμβούλιο Ηρακλείου και από προτάσεις/παρατηρήσεις που κατατέθηκαν σχετικά με τη μελέτη κατά τη διαβούλευση.
Η ομάδα μελέτης πραγματοποίησε προσεκτική ανάγνωση και εξέτασε όλες τις παρατηρήσεις και τα αιτήματα των φορέων και πολιτών του Δήμου και, σε συνεργασία με την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Ηρακλείου, διαμόρφωσε τις τελικές προτάσεις, οι βασικές εκ των οποίων είναι:
1.1. Πρόταση πεζοδρόμησης του άξονα των οδών: Δικαιοσύνης- Ίδης -Καλοκαιρινού μέχρι την οδό Καζάνη:
Στα πλαίσια της προσπάθειας της δραστικής μείωσης της διαμπερούς κυκλοφορίας από το εσωτερικό της Παλιάς Πόλης Ηρακλείου, προτείνεται η πεζοδρόμηση του οδικού άξονα Δικαιοσύνης- Ίδης -λεωφόρου Καλοκαιρινού μέχρι τη διασταύρωση με την οδό Καζάνη. Με την προτεινόμενη πεζοδρόμηση διευρύνεται ο κοινόχρηστος χώρος των δύο πλατειών Ελευθερίας και Ανεμογιάννη, ενοποιείται με το ήδη πεζοδρομημένο δίκτυο στο εσωτερικό της ΠΠΗ (25ης Αυγούστου, 1886) και συνδέεται το Αρχαιολογικό Μουσείο με τις πλατείες Ελευθερίας και Δασκαλογιάννη, με το πάρκο Γεωργιάδη, με το Δικαστικό Μέγαρο, με τη Δημοτική Βιβλιοθήκη, με το Δημαρχείο και με το εσωτερικό του εμπορικού κέντρου της ΠΠΗ.
Η ομάδα μελέτης εξέτασε τη μέγιστη απόσταση διάνυσης ενός πεζού σε διάφορους προορισμούς στο κέντρο της ΠΠΗ, προκειμένου να εξεταστεί το μέσο μήκος περπατήματος. Εξετάστηκαν οι ακτινικές αποστάσεις με περίμετρο τον “μικρό δακτύλιο” που σχηματίζουν οι οδοί Μποφόρ, Γ. Ανεμογιάννη, Αβέρωφ, Κυρίλλου Λουκάρεως, Αγίου Μηνά και Στ. & Ν. Γιαμαλάκη, θεωρώντας ως κέντρο του κύκλου τη διασταύρωση των οδών Δικαιοσύνης- Ίδης -25ης Αυγούστου-1821.
Οι μετρήσεις των αποστάσεων που προέκυψαν είναι: μέχρι την πλατεία 18 Άγγλων απόσταση 483 μ., μέχρι την οδό Γιαμαλάκη 330 μ., μέχρι την πλατεία Κορνάρου 277 μ., μέχρι τη διασταύρωση 1878-Γιαμαλάκη 384 μ., και μέχρι το πάρκο Γεωργιάδη περίπου 500 μ.
Είναι φανερό ότι οι απαιτούμενες αποστάσεις βαδίσματος μέσα στη νέα διαμορφωμένη περιοχή είναι απολύτως ανεκτές, και σε καμία περίπτωση αποτρεπτικές ώστε να κινείται κάποιος εντός της ΠΠΗ ως κάτοικος, εργαζόμενος ή επισκέπτης ακόμη και σε καθημερινή βάση.
1.2. Πρόταση πεζοδρόμησης οδών Έβανς από Αβέρωφ έως Δικαιοσύνης, Χατζημιχάλη Γιάνναρη από Σμύρνης έως Έβανς, Γιαννιτσών, Τζαγκαράκη, Ρούσου Χούρδου και Κοζύρη:
Βάσει των στόχων της μελέτης, της συλλογής και ανάλυσης δεδομένων που πραγματοποιήθηκαν, των αιτημάτων των πολιτών και των καταστηματαρχών της περιοχής της Παλιάς Πόλης Ηρακλείου, καθώς και σε συνδυασμό με το προβλεπόμενο έργο του open mall στο πλέγμα των οδών αυτών, προτείνεται η πεζοδρόμηση των οδών: α) Έβανς (μικρή Έβανς, από Αβέρωφ μέχρι Δικαιοσύνης), β) Χατζημιχάλη Γιάνναρη (από Σμύρνης έως Έβανς) και γ) Γιαννιτσών, Τζαγκαράκη, Ρούσου Χούρδου και Κοζύρη.
Τα παραπάνω οδικά τμήματα είναι μονής κατεύθυνσης με περιορισμένα πλάτη πεζοδρομίων και κατά μήκος τους αναπτύσσονται εμπορικά καταστήματα, γραφεία, κ.λπ., με αποτέλεσμα να διέρχεται καθημερινά σημαντικός αριθμός πεζών.
Διευκρινίζεται ότι οι φορτοεκφορτώσεις στα τμήματα που πεζοδρομούνται θα επιτρέπονται. Προτείνεται δε να εκτελούνται σύμφωνα με τους όρους κανονισμού λειτουργίας των πεζοδρόμων που θα εξεταστούν και θα καθοριστούν, για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους κάθε ημέρας, κατά βάση για ώρες μη αιχμής, με τη χρήση αποκλειστικά μικρών οχημάτων, κατά προτίμηση με οχήματα χαμηλής περιβαλλοντικής όχλησης.
Με τις προτεινόμενες πεζοδρομήσεις εκτιμάται ότι σταδιακά θα μειωθεί ο κυκλοφοριακός φόρτος των Ι.Χ. οχημάτων που προσεγγίζουν άσκοπα σήμερα την περιοχή της ΠΠΗ, είτε από τη λεωφόρο Δημοκρατίας, είτε από την λεωφόρο Ικάρου, θα μειωθούν η κυκλοφοριακή συμφόρηση και η παράνομη στάθμευση, θα αναπτυχθεί η εμπορική δραστηριότητα των καταστημάτων και θα αναβαθμιστεί αισθητικά και τουριστικά η περιοχή.
1.3. Πρόταση διαμόρφωσης οδικού άξονα Ζωγράφου-Χατζημιχάλη Γιάνναρη-Σμύρνης σε οδό ήπιας κυκλοφορίας και για αποκλειστική κίνηση των ταξί, οχημάτων φορτοεκφόρτωσης, δικύκλων, οχημάτων ΑμεΑ, ασθενοφόρων, έκτακτης ανάγκης, και εξυπηρέτησης αναγκών Δικαστικού Μεγάρου:
Στα πλαίσια των πεζοδρομήσεων του παραπάνω κεφαλαίου 1.2 και για την εξυπηρέτηση και την προσέγγιση της συγκεκριμένης περιοχής, προτείνεται η διαμόρφωση του οδικού άξονα Ζωγράφου-Χατζημιχάλη Γιάνναρη-Σμύρνης σε οδό ήπιας κυκλοφορίας με αποκλειστική είσοδο μόνο των ταξί, οχημάτων φορτοεκφόρτωσης, δικύκλων, οχημάτων ΑμεΑ, ασθενοφόρων, έκτακτης ανάγκης και εξυπηρέτησης αναγκών Δικαστικού Μεγάρου. Ο συγκεκριμένος άξονας θα αναπλαστεί προκειμένου να λειτουργεί με ήπιες συνθήκες κυκλοφορίας, θα είναι της ίδιας φοράς μονής κατεύθυνσης και προτείνεται να διαμορφωθεί όπου είναι εφικτό ο παρά την οδό διαθέσιμος χώρος αποκλειστικά για στάθμευση δικύκλων.
1.4 Πρόταση πεζοδρόμησης οδού 1821:
Αξιολογώντας θετικά αίτημα των καταστηματαρχών της οδού 1821 για την πεζοδρόμηση και κατ’ επέκταση αναβάθμιση της εν λόγω οδού, προτείνεται η οδός 1821 να πεζοδρομηθεί από την οδό Δικαιοσύνης έως την οδό Κυρίλλου Λουκάρεως.
Δε θα είναι χαρακτηρισμένα ως πεζόδρομος τα τμήματα της οδού 1821 από την οδό Κόσμων μέχρι την οδό Μονής Οδηγητρίας και η διασταύρωση με την οδό Καρτερού, προκειμένου να είναι εφικτή η πρόσβαση και η αποχώρηση προς και από τους υφιστάμενους σταθμούς αυτοκινήτων.
Ειδικότερα, λόγω της λειτουργίας του σταθμού αυτοκινήτων στην οδό Θησέως, προτείνεται το τμήμα της οδού 1821 από την Κόσμων μέχρι τη Μονής Οδηγήτριας να λειτουργεί ως δρόμος με φορά κατεύθυνσης προς τη Μονής Οδηγήτριας για να εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τα εξερχόμενα οχήματα από τον χώρο στάθμευσης της Θησέως. Η είσοδος των οχημάτων θα πραγματοποιείται όπως γίνεται σήμερα μέσω των οδών Κατεχάκη, Καρτερού και Θησέως και θα εξέρχονται από Κόσμων, 1821 και Μονής Οδηγήτριας.
1.5. Πρόταση ανάπλασης-διαμόρφωσης οδών Άλμπερ-Βιάννου, μετατροπή τους σε οδούς ήπιας κυκλοφορίας και αντιδρόμηση οδού Βιάννου:
Οι παράλληλες οδοί Άλμπερ και Βιάννου και τα κάθετα οδικά τμήματα σε αυτές είναι τοπικές οδοί που εξυπηρετούν την πρόσβαση και παραμονή στις κατοικίες. Είναι σαφές ότι ο χαρακτήρας τους είναι ιδιαίτερα υποβαθμισμένος, καθώς παρουσιάζουν περιορισμένα γεωμετρικά χαρακτηριστικά, παράνομα σταθμευμένα οχήματα στον ήδη ανεπαρκή χώρο κυκλοφορίας, μη εφαρμογή της ρυμοτομίας ορισμένων ιδιοκτησιών, πολύ μικρά πλάτη πεζοδρομίων ή και παντελή έλλειψη πεζοδρομίων σε συγκεκριμένα σημεία. Τα χαρακτηριστικά αυτά δημιουργούν συνθήκες που αποθαρρύνουν τις πεζή μετακινήσεις και μειώνουν σημαντικά την ασφάλεια όλων των χρηστών της οδού. Στα πλαίσια των διαμορφώσεων και της ουσιαστικής αναβάθμισης της περιοχής και της βελτίωσης της οδικής ασφάλειας κυρίως των πεζών, προτείνονται:
- Μετατροπή σε ήπιας κυκλοφορίας των οδών Βιάννου και Άλμπερ. Οι διαμορφώσεις περιλαμβάνουν επεμβάσεις σχετικά με τη μείωση πλάτους οδού στο ελάχιστο επιτρεπτό, δηλαδή στα 2,75 μ., ώστε να επαρκεί αποκλειστικά για τη διέλευση οχημάτων, μονής κυκλοφορίας, χωρίς δυνατότητα στάθμευσης, και αμφίπλευρη διαμόρφωση/διαπλάτυνση, όσο και όπου είναι δυνατό, των πεζοδρομίων.
- Αντιδρόμηση της οδού Βιάννου (κατεύθυνση προς την οδό Νικολάου Πλαστήρα) προκειμένου να λειτουργεί σαν ζεύγος μονοδρόμων με την οδό Άλμπερ, με αποτέλεσμα τόσο την καλύτερη εξυπηρέτηση των υφιστάμενων σταθμών αυτοκινήτων όσο και για την εκτέλεση των διαμπερών κινήσεων μεταξύ των οδών Κυρίλλου Λουκάρεως και Νικολάου Πλαστήρα.
