Από την Κρήτη αναμένεται να κάνει “ποδαρικό” στις θαλάσσιες ΑΠΕ η Ελλάδα, καθώς το νησί μας, μαζί με την Αλεξανδρούπολη αλλά και δύο ακόμα περιοχές (που κρατούνται μυστικές από την κυβέρνηση) συνθέτουν την πρώτη φουρνιά ελληνικών περιοχών στις οποίες προβλέπεται να αναπτυχθούν τα λεγόμενα πλωτά αιολικά πάρκα!
Δεν πρόκειται για απλή πληροφορία ή σενάριο, αλλά για επίσημο σχεδιασμό, που αποκάλυψε από δημόσιο βήμα η γ.γ. Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου!
Από το βήμα του συνεδρίου που διοργάνωσαν η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), η ΕΛΕΤΑΕΝ και η Grant Thornton, υπό την αιγίδα του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η κ. Σδούκου αποκάλυψε πως η Αλεξανδρούπολη, η Κρήτη και δύο ακόμα περιοχές (τις οποίες η ίδια δε θέλησε να κατονομάσει) θα είναι οι πρώτες περιοχές της χώρας που θα υποδεχτούν θαλάσσια πλωτά αιολικά πάρκα και οι οποίες θα αποτελέσουν “πιλότο” για την ανάπτυξη της νέας αγοράς που θα προσθέσει “πράσινη” ισχύ στο σύστημα 2 GW στο τέλος της δεκαετίας.
Η ένταξη της Κρήτης στο παρθενικό “κύμα” offshore πάρκων σημαίνει πως κάποιο θαλάσσιο τμήμα του νησιού θα συμπεριληφθεί στις Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ) που θα βγουν στον πρώτο “γύρο” διαγωνισμών. Σύμφωνα με την κ. Σδούκου, στον πρώτο “γύρο” θα δίνουν το “παρών” μία με δύο ακόμη Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης που έχουν εντοπιστεί. Ωστόσο, δε θέλησε να αναφέρει πού αυτές βρίσκονται, καθώς όπως είπε ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί οι συνομιλίες με τους εμπλεκόμενους φορείς.
Ο πρώτος διαγωνισμός, σύμφωνα με την ίδια, θα γίνει μέσα στο 2027, ενώ οι στόχοι που έχουν τεθεί για την ανάπτυξη της νέας αγοράς θα κινητοποιήσουν 6 δισ. ιδιωτικές επενδύσεις και θα δημιουργήσουν 8.220 νέες θέσεις εργασίας, άμεσες και έμμεσες.
Η γενική γραμματέας του ΥΠ.ΕΝ. σημείωσε πως είναι εφικτός ο στόχος για την ανάπτυξη πάρκων 2 γιγαβάτ έως το τέλος της δεκαετίας, που έχει ανακοινώσει ο πρωθυπουργός. Αναφερόμενη στα αποτελέσματα έρευνας της Grant Thornton σχετικά με την προστιθέμενη αξία για την εθνική οικονομία από τον νέο αυτό “πράσινο” κλάδο (η οποία παρουσιάστηκε επίσης στο χθεσινό συνέδριο), επισήμανε πως ο στόχος του 2030 θα κινητοποιήσει ιδιωτικές επενδύσεις ύψους 6,3 δισ. ευρώ.
Από αυτά τα κεφάλαια, τα 4,3 δισ. ευρώ θα εισρεύσουν απευθείας στην εγχώρια οικονομία. Έτσι, θα δημιουργήσουν έως το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας έως και 8.220 νέες θέσεις εργασίας.
Γνώριζαν οι τοπικοί φορείς της Κρήτης;
Κι αν για την Αλεξανδρούπολη ήταν κάτι γνωστό και δεδομένο ότι έχει επιλεγεί ως πιλοτική περιοχή για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών, η ανακοίνωση για την Κρήτη ήταν μια αποκάλυψη.
Ατύπως βέβαια, από πλευράς Περιφέρειας Κρήτης, η σχετική συζήτηση-κουβέντα περί πιθανής μελλοντικής ανάπτυξης πλωτών ανεμογεννητριών εδώ στο νησί μας έχει ανοίξει από το 2021, ωστόσο δεν είχε γίνει γνωστό κάτι σε επίσημο επίπεδο ότι είχε “κλειδώσει” η επιλογή της Κρήτης. Και είναι αν μη τι άλλο ερωτηματικό αν γνώριζαν ή ερωτήθηκαν για να εκφράσουν άποψη οι τοπικοί θεσμικοί φορείς για ένα σοβαρό θέμα, που φαίνεται ότι διερευνήθηκε υπό άκρα μυστικότητα από πλευράς κεντρικού κράτους.
Άλλωστε η κ. Σδούκου αποκάλυψε πως, κατά την περίοδο δημιουργίας του θεσμικού πλαισίου για τα offshore αιολικά, ανέθεσε σε ομάδα ειδικών να “σκανάρουν” υπό πλήρη εμπιστευτικότητα τις ελληνικές θάλασσες, με τη συνδρομή των εμπλεκόμενων φορέων (όπως των υπουργείων Εξωτερικών, Άμυνας και Τουρισμού).
Καθώς η αποστολή της ομάδας ήταν να προσδιορίσει τις πλέον ενδεδειγμένες περιοχές για την ανάπτυξη υπεράκτιων πάρκων, πλέον υπάρχει πολύ καλή εικόνα για το πού μπορούν να εγκατασταθούν έργα και ποιο είναι το διαθέσιμο δυναμικό. Μια εικόνα που, όπως πρόσθεσε η γενική γραμματέας, έχει ως αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να βρισκόμαστε κοντά στο πρώτο βήμα που προβλέπει το θεσμικό πλαίσιο, δηλαδή την έγκριση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων.
Τα επόμενα βήματα και τα χρονοδιαγράμματα
Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των ενεργειών που προβλέπονται στο θεσμικό πλαίσιο παρουσίασε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ Άρης Στεφάτος. Σύμφωνα με το euro2day.gr, το πρώτο και πιο άμεσο βήμα είναι η έγκριση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, η οποία αναμένεται να δοθεί το δεύτερο τρίμηνο του 2023.
Το Εθνικό Πρόγραμμα θα αποτυπώνει τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας στις οποίες είναι δυνατή η ανάπτυξη πάρκων. Η έγκρισή του θα γίνει με κοινή απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εξωτερικών, Εθνικής Άμυνας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, και Τουρισμού. Το δεύτερο τρίμηνο θα ολοκληρωθεί, επίσης, η Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων (ΜΠΚΕ) για τις θαλάσσιες ζώνες του Εθνικού Προγράμματος.
Το τρίτο τρίμηνο θα κατατεθούν οι τεχνικές μελέτες για τον καθορισμό των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΠΟΑΥΑΠ) μέσα στις θαλάσσιες ζώνες του Εθνικού Προγράμματος, όπως και των θαλάσσιων “οικοπέδων” εντός κάθε ΠΟΑΥΑΠ, όπου θα μπορούν να εγκατασταθούν πάρκα.
Στο ίδιο διάστημα θα κατατεθεί η ΜΠΚΕ για κάθε τεχνική μελέτη, ενώ στο πρώτο τρίμηνο 2024 θα εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα για τις ΠΟΑΥΑΠ που πρόκειται να περιληφθούν στον πρώτο “γύρο” διαγωνισμών. Μέσα στο πρώτο μισό του 2024, θα υποβληθούν οι αιτήσεις από τους ενδιαφερόμενους για άδειες έρευνας ανά ΠΟΑΥΑΠ και θα έχουν χορηγηθεί οι άδειες σε όσους πληρούν τα κριτήρια που θα θέσει η ΕΔΕΥΕΠ.
Για κάθε Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης που θα λάβουν άδεια έρευνας ΥΑΠ οι επενδυτές, θα έχουν τη δυνατότητα να τη μελετήσουν από το τρίτο τρίμηνο του 2024 και για δύο χρόνια. Στο δεύτερο μισό του 2026 θα τεθεί σε διαβούλευση η υπουργική απόφαση που θα καθορίζει τα “οικόπεδα” εντός κάθε Περιοχής για την ανάπτυξη πάρκων, καθώς και η μέγιστη ισχύς των έργων που θα μπορούν να εγκατασταθούν σε κάθε “οικόπεδο”. Έτσι, μέχρι τον Ιούνιο του 2026 θα έχει εκδοθεί η Υ.Α.
Ο καθορισμός των “οικοπέδων” και της μέγιστης ισχύος θα ανοίξει τον δρόμο για την προκήρυξη των διαγωνισμών, που θα γίνει από τη ΡΑΕ στο πρώτο τρίμηνο του 2027. Υπενθυμίζεται ότι θα διεξαχθεί ξεχωριστός διαγωνισμός ανά Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης, ενώ οι επενδυτές θα μπορούν να υποβάλουν προσφορές για οποιοδήποτε “οικόπεδο” σε Περιοχή για την οποία έχουν λάβει άδεια έρευνας.
Οι διαγωνισμοί θα διεξαχθούν εντός του 2027, ώστε με βάση τη μικρότερη προσφορά για “ταρίφα” να προκύψει επενδυτής για κάθε “οικόπεδο” που θα παραχωρηθεί. Έτσι, στο πρώτο τρίμηνο του 2028 οι παραγωγοί θα συνάψουν την τελική αδειοδότηση των πάρκων τους και τις συμβάσεις σύνδεσης των έργων με το σύστημα μεταφοράς. Επομένως, δύο τρίμηνα αργότερα θα μπορούν να ξεκινήσουν την υλοποίηση των πάρκων.
Σύμφωνα με τον κ. Στεφάτο, θα επιτευχθεί προσπάθεια ώστε τα παραπάνω χρονικά ορόσημα να επισπευσθούν. Κάτι που σημαίνει πως είναι πιθανό αρκετά από τα παραπάνω βήματα να υλοποιηθούν συντομότερα.
