Σοκ για τους αγρότες της Κρήτης έρχεται από την επόμενη χρονιά, που θα ξεκινήσει η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα ολοκληρωθεί το 2027, δίνοντας βάρος σε φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις, που δε θα ενισχύουν αλλά θα περικόπτουν ακόμα περισσότερο σε σχέση με την τρέχουσα ΚΑΠ τις επιδοτήσεις στο ελαιόλαδο, τα αμπέλια, αλλά ακόμα και την αιγοπροβατοτροφία, που μέχρι τώρα ήταν πιο ευνοημένη σε σχέση με τη φυτική παραγωγή.
Οι δεντρώδεις καλλιέργειες, δηλαδή, που από την τρέχουσα ΚΑΠ έχουν υποστεί μεγάλες μειώσεις για την Κρήτη λόγω ελιάς και αμπελιού, από το νέο έτος θα λαμβάνουν κατά στρέμμα “ψίχουλα”, ενώ η πολιτική της κυβέρνησης να μην εντάξει στις συνδεδεμένες ενισχύσεις την κρητική σταφίδα, διατηρώντας σε αυτές μόνο την κορινθιακή, χαρακτηρίζεται από τους αγροτικούς φορείς ως λανθασμένη και άδικη για την ποικιλία της σουλτανίνας!
Όπως παραδέχεται μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο γενικός γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Μπαγινέτας, «η μεγάλη αλλαγή που έχουμε πλέον είναι η στροφή προς μια “φιλοπεριβαλλοντική” κατεύθυνση, με δράσεις όμως που θα πρέπει να κάνουν οι παραγωγοί μας, τόσο στον Πυλώνα I, που είναι οι άμεσες ενισχύσεις, όσο και στον Πυλώνα ΙΙ, που αφορά τις επενδύσεις».
Σε ό,τι αφορά τους ελέγχους στα προγράμματα, ο κ. Μπαγινέτας υπογράμμισε ότι πλέον θα γίνονται βάσει δεικτών και σε περιπτώσεις παραβίασής τους η χώρα θα δέχεται πρόστιμο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στο μεταξύ, το ελληνικό Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την ΚΑΠ έλαβε πρόσφατα άτυπα το “πράσινο φως” για την εκκίνηση της τυπικής διαδικασίας έγκρισης από τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ωστόσο η “επίσημη” έγκριση αναμένεται να δοθεί περί τα τέλη του Νοεμβρίου.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τα κονδύλια της προγραμματικής περιόδου, η Ελλάδα κατάφερε να διατηρήσει τα ίδια κεφάλαια που είχε και στην προηγούμενη ΚΑΠ, όταν ο συνολικός προϋπολογισμός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για την υπόλοιπη Ευρώπη έπεσε περίπου 10%.
Κάθε χρόνο από τον Πυλώνα Ι διατίθεται για άμεσες ενισχύσεις το ποσό του 1,9 δισ. ευρώ. Πλέον, με την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας στην ΚΑΠ, το 25% των πόρων (περί τα 460 εκατ. ευρώ) θα πρέπει να οδηγείται προς το καθεστώς των οικολογικών σχημάτων (eco-schemes).
«Από τη νέα χρονιά οι αγρότες με τη δήλωση ΟΣΔΕ 2023, εκτός των όσων δήλωναν τις περασμένες χρονιές θα πρέπει να επιλέξουν και μια δράση από τη λίστα των οικολογικών σχημάτων που θα είναι αναρτημένη στον ΟΠΕΚΕΠΕ, όπως είναι η εφαρμογή αμειψισποράς, η διατήρηση βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας κ.ά.», τόνισε ο κ. Μπαγινέτας.
Συνεπώς εάν ένας παραγωγός έχει δηλώσει φέτος και την επόμενη χρονιά τις ίδιες εκτάσεις και στη δήλωση ΟΣΔΕ 2023 και δεν περιλαμβάνεται κάποια δράση οικολογικού σχήματος, τότε θα δει “ψαλιδισμένες” τις ενισχύσεις του κατά 25%. Η συγκεκριμένη διαδικασία είναι υποχρεωτική για κάθε κράτος-μέλος, αλλά είναι εθελοντική για τον παραγωγό.
Μάλιστα, σύμφωνα με τον κ. Μπαγινέτα, κατά τα δύο πρώτα χρόνια, από το 2023 έως το 2025, όποιο ποσό από τα 460 εκατ. ευρώ των eco-schemes δεν απορροφηθεί θα μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί για τη Βασική Ενίσχυση. Ωστόσο, από το 2025 στην ίδια περίπτωση τα χρήματα χάνονται για τη χώρα μας.
Έρχεται και η... “κηδεία”
Είναι πολύ χαρακτηριστική η καταγγελία που κάνει στο neakriti.gr, ο παλαίμαχος αγροτοσυνδικαλιστής και στέλεχος των καζανάρηδων του νομού Ηρακλείου Στάθης Φραγκιαδάκης, που λέει πως «αν με βάση την ΚΑΠ που τώρα τελειώνει είχαμε “θάνατο” σε βάρος των παραδοσιακών μας καλλιεργειών, με τη νέα ΚΑΠ θα έρθει και η “κηδεία”!...
«Αυτή τη φορά θα έχει πρόβλημα και η κτηνοτροφία, που με βάση τη σημερινή ΚΑΠ είχε ωφεληθεί. Τώρα, όμως, μειώνουν κατά 13 ευρώ το στρέμμα τις ενισχύσεις στις δενδρώδεις καλλιέργειες, δηλαδή και στην ελιά και στο αμπέλι, αλλά και στην κτηνοτροφία θα έχουμε μείωση κατά 8 ευρώ το στρέμμα. Άρα, λοιπόν, αν είχαμε με βάση την προηγούμενη ΚΑΠ τον “θάνατο” των παραδοσιακών καλλιεργειών της Κρήτης, από την 1η/1/2023 που θα εφαρμοστεί η νέα ΚΑΠ, θα γίνει και η “κηδεία”!
Από τα 5.000 ευρώ στα 2.000
Δηλαδή, ελαιοπαραγωγός που έπαιρνε ας πούμε 5.000 ευρώ επιδότηση κατά την προπροηγούμενη περίοδο. Και πέρυσι πήρε μόνο τα 3.500 ευρώ. Στη νέα περίοδο θα πάρει μόλις 2.000 ευρώ... Μιλάμε, δηλαδή, για τελείως “σφαγείο” σε βάρος της Κρήτης”, όπως καταγγέλλει χαρακτηριστικά στο neakriti.gr, ο Στάθης Φραγκιαδάκης!
«Εμάς πάγιο αίτημά μας είναι να συνδεθεί η παραγωγή με την επιδότηση. Όποιος παράγει και δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης, να επιδοτείται μέσα από τη σύνδεση της παραγωγής με την επιδότηση. Και στον κατά κύριο επάγγελμα αγρότη, να δώσουν μια παραπάνω στήριξη. Άρα, να συνδέεται πλέον η παραγωγή με την επιδότηση, που τα χρήματα να πηγαίνουν στους αγρότες εκείνους που παράγουν», όπως τονίζει ο συνδικαλιστής, ενώ αντιθέτως, η νέα ΚΑΠ οδηγεί τις επιδοτήσεις σε μη παραγωγικά μοντέλα...
Πάντως, ο Στάθης Φραγκιαδάκης δεν κατηγορεί την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά την εκάστοτε κυβέρνηση.
«Είναι θέμα διαχείρισης των κονδυλίων. Η Ε.Ε. λέει στη χώρα μας «πάρε 2 δισ. και διαχειρίσου τα εσύ όπως θέλεις. Αρκεί να μου προσκομίσεις τα παραστατικά που θα δείχνουν ότι ήταν νόμιμες οι πληρωμές»...
Είναι πλέον αργά για τη σουλτανίνα
Ο Στάθης Φραγκιαδάκης λέει, εξάλλου, ότι είναι πλέον αργά να διεκδικήσουμε για τη σουλτανίνα συνδεδεμένη ενίσχυση μέσα από τη νέα ΚΑΠ.
«Όχι μόνο για τη σταφίδα, αλλά και για τα επιτραπέζια και για τα οινάμπελα. Είναι βασικό να συνδεθούν με την παραγωγή. Γιατί σήμερα μπορεί να παίρνει επιδότηση ένας παραγωγός για ένα αμπέλι το οποίο το έχει ξεπατώσει»...
Όσο για την πλήρη αποδέσμευση της επιδότησης από την παραγωγή τόσο της σταφίδας όσο και του ελαιολάδου, ο συνδικαλιστής υπενθυμίζει ότι είχε γίνει όταν δεν μπορούσε να ελεγχθεί αποτελεσματικά η έκδοση πλαστών τιμολογίων παράδοσης σταφίδας και λαδιού.
«Σήμερα, όμως, τέτοια αδυναμία δεν υπάρχει. Διότι ο παραγωγός δεν μπορεί να το κάνει. Ενώ και ο έμπορος θέλει το τιμολόγιο. Όλα τώρα είναι ηλεκτρονικά ελεγχόμενα και θα έπρεπε να είναι μέλημα της κυβέρνησης να εντάξει τα προϊόντα αυτά στις συνδεδεμένες ενισχύσεις. Όμως, ήδη έπρεπε να έχουν γίνει συγκεκριμένες διαδικασίες που δεν έγιναν και είναι πλέον πολύ αργά», όπως καταλήγει ο Στάθης Φραγκιαδάκης.
