Μετά τα Λευκά Όρη που εντάχθηκαν από τον περασμένο Ιανουάριο, άλλη μια οροσειρά της Κρήτης φαίνεται ότι οδεύει ολοταχώς πλέον προς το ειδικό προστατευτικό καθεστώς των λεγόμενων «Απάτητων Βουνών», καθεστώς το οποίο θέτει αυστηρές απαγορεύσεις σε τεχνητές επεμβάσεις, όπως διανοίξεις δρόμων, βάζοντας ουσιαστικά (αν και υπάρχουν... «παράθυρα») «φρένο» σε εγκαταστάσεις ΑΠΕ.
Στον κατάλογο των «Απάτητων Βουνών» αναμένεται, λοιπόν, να προστεθεί προσεχώς και το όρος Δίκτη στο Λασίθι, κάτι που προανήγγειλε ο αρμόδιος υφυπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Αμυράς, στο πλαίσιο ημερίδας για τις ΑΠΕ.
Στο πλαίσιο της ημερίδας, ο υφυπουργός γνωστοποίησε την πρόθεση του ΥΠ.ΕΝ. να εμπλουτίσει, με 6 ακόμα περιοχές, τον κατάλογο των «Απάτητων Βουνών», στα οποία, μεταξύ άλλων, δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, και μίλησε συγκεκριμένα για το όρος Δίκτη στο Λασίθι (τα Λασιθιώτικα Όρη δηλαδή), το όρος Φαλακρό, τον Πάρνωνα, τον Κόχυλα, τον Ερύμανθο και το Μαίναλο.
Η υπουργική αποκάλυψη-προαναγγελία σίγουρα παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, ειδικά με γνώμονα σχέδια ΑΠΕ που χωροθετούνται ευρύτερα στην περιοχή της οροσειράς Δίκτη και τις αντιδράσεις που έχουν καταγραφεί για τις επενδύσεις με αιολικά σε κορυφές, κατά βάση, της λασιθιώτικης οροσειράς, αλλά θα πρέπει να περιμένει κανείς και τις τελικές αποφάσεις ή πτυχές της επικείμενης ένταξης στο ειδικό αυτό προστατευτικό καθεστώς που έχει θεσπιστεί από την κυβέρνηση.
Δεν αποκλείεται π.χ. να μπει στα «Απάτητα Βουνά» ένα μέρος κάποιου βουνού που μελετάται, εκεί όπου χρήζει ιδιαίτερης προστασίας η βιοποικιλότητα, και το υπόλοιπο βουνό να μην μπει, ή η ένταξη να συνοδευτεί από εξαιρέσεις για επιμέρους περιοχές, και σχεδιαζόμενα έργα.
Η αποκάλυψη για το όρος Δίκτη
«Για να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση πρέπει να προστατεύσουμε τη βιοποικιλότητα. Η Ελλάδα, πρώτη στην Ευρώπη, θεσμοθέτησε τα “Απάτητα Βουνά”, μεταρρύθμιση που βρίσκεται σε εξέλιξη, όπου κάποια βουνά έχουν ενταχθεί σε καθεστώς υψηλότερης προστασίας, όπως η απαγόρευση διάνοιξης δρόμου ή τεχνητής επιφάνειας. Τέτοια είναι ο Σμόλικας, η Τύμφη, ο Ταΰγετος, τα Λευκά Όρη, το όρος Χατζή στη Θεσσαλία, μία μεγάλη περιοχή στα Άγραφα και το Σάος στη Σαμοθράκη.
Σας ενημερώνω σήμερα ότι, επιπλέον, θα μπουν και το Φαλακρό Όρος στη Δράμα, το όρος Κόχυλας στη Σκύρο, ο Ερύμανθος στην Αχαΐα, το Μαίναλο στην Αρκαδία, ο Πάρνωνας σε Αρκαδία και Λακωνία και το όρος Δίκτη στο Λασίθι», ήταν η σχετική αναφορά του υφυπουργού Περιβάλλοντος Γιώργου Αμυρά στην ημερίδα για τις ΑΠΕ στη Λάρισα.
Τον Ιανουάριο του 2022 - Η αρχή με τα Λευκά Όρη
Το ειδικό καθεστώς με τον τίτλο «Απάτητα Βουνά» προέκυψε στις αρχές του 2022, με την Κρήτη να δεσπόζει στο ξεκίνημα, αφού στη πρώτη 6άδα ορεινών περιοχών που εντάχθηκαν ήταν τα Λευκά Όρη στα Χανιά.
Αναλυτικότερα, με πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος, που βασίζεται στην επιστημονική μελέτη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στο ειδικό αυτό καθεστώς των «Απάτητων Βουνών» εντάχθηκαν τον περασμένο Ιανουάριο τα Λευκά Όρη (έκταση 382,06 τετραγωνικών χιλιομέτρων), η Τύμφη (202,75 τ. χλμ.), ο Ταΰγετος (143,23 τ. χλμ.), ο Σμόλικας (102,89 τ. χλμ.), το Σάος (97,3 τ. χλμ.) και το όρος Χατζή (45,61 τ. χλμ.).
Πρόκειται για μια προσπάθεια αυστηρής περιχαράκωσης επιλεγμένων ορεινών περιοχών απέναντι σε ανθρώπινες παρεμβάσεις αλλοίωσης του φυσικού πλούτου και της φυσιογνωμίας, σε μια πρωτοποριακή κίνηση όχι μόνο για τα ελληνικά αλλά και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα.
Σύμφωνα με τις έξι υπουργικές αποφάσεις των εντάξεων για τα Λευκά Όρη και τα άλλα 5 «Απάτητα Βουνά» ανά τη χώρα, επιδιώκεται:
- Η ανάσχεση της αλλαγής χρήσης γης, η οποία αποτελεί την κυριότερη αιτία απώλειας της βιοποικιλότητας σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο,
- Η αναχαίτιση της αύξησης των τεχνητών επιφανειών και του κατακερματισμού των φυσικών οικοσυστημάτων από τους δρόμους και τις τεχνητές επιφάνειες, και των συναφών αρνητικών επιπτώσεων αυτών στη βιοποικιλότητα,
- Η διατήρηση των τύπων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας, άγριας πανίδας και ορνιθοπανίδας που απαντώνται στη συγκεκριμένη περιοχή,
- Η διαφύλαξη των φυσικών, πολιτιστικών, ιστορικών, αισθητικών και λοιπών αξιών του τοπίου, όπως ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο,
- Η διατήρηση των ήπιων παραδοσιακών ανθρωπογενών δραστηριοτήτων που δε διαταράσσουν τα φυσικά οικοσυστήματα και τη φυσική εξέλιξή τους,
- Η ανάπτυξη του φυσιολατρικού, περιπατητικού, ορειβατικού και οικολογικού τουρισμού σε περιοχές υψηλής φυσικής και αισθητικής αξίας, συμβατού με τους ως άνω επιμέρους στόχους και
- Η θεσμοθέτηση όρων και περιορισμών για την εξασφάλιση της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης στο πλαίσιο της ήπιας και βιώσιμης ανάπτυξης.
Στα έξι βουνά απαγορεύεται η διάνοιξη δρόμων κίνησης μηχανοκίνητων οχημάτων, ανεξαρτήτως κατηγορίας, και κάθε είδους τεχνική επέμβαση, μεταβολή ή αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος. Δε θίγονται νομίμως υφιστάμενα έργα και η συντήρησή τους. Επιτρέπεται η σήμανση, επισκευή, συντήρηση και βελτίωση υφιστάμενων ορειβατικών και πεζοπορικών μονοπατιών, χωρίς τη χρήση μηχανοκίνητων μέσων πρόσβασης, και με την προϋπόθεση ότι οι επεμβάσεις θα υλοποιούνται με φυσικά υλικά.
(Φωτογραφία Αρχείου)
