Υποχρηματοδότηση, υποστελέχωση και έλλειψη διαθέσιμων θέσεων είναι τα προβλήματα των πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων της Κρήτης, Πανεπιστήμιο Κρήτης και ΕΛΜΕΠΑ.
Τα προβλήματα αυτά είναι μείζονος σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία της ακαδημαϊκής και πανεπιστημιακής ζωής, ενώ και τα δύο πανεπιστημιακά Ιδρύματα συνεχίζουν να διατρανώνουν την πάγια θέση τους, που είναι κάθετα ενάντια στην Πανεπιστημιακή Αστυνομία.
Την ίδια στιγμή, προβληματισμός υπάρχει για το μέλλον της Πατριαρχικής Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης, με τον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης να στέλνει μήνυμα πως πρέπει να στηριχθεί αφού πρώτα υπάρξει διάλογος μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών.
Τo neakriti.gr ενόψει του ξεκινήματος της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς, αναζήτησε τους επικεφαλής των πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, προκειμένου να εκτιμήσουν πώς θα επηρεάσει τη λειτουργία τους το κύμα των αλλαγών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Και οι αλλαγές αυτές δεν αφορούν μόνο τους φοιτητές, οι οποίοι θα απέχουν σημαντικά από τα όργανα διοίκησης και συν-διοίκησης των πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων. Η νέα ακαδημαϊκή χρονιά φέρνει αλλαγές στην καθεστηκυία τάξη των πανεπιστημίων. Η Πανεπιστημιακή Αστυνομία, που έχει γίνει αντικείμενο εκτενούς δημόσιου διαλόγου, είναι μια από τις αλλαγές που αφορά σε πρώτη φάση τα πανεπιστημιακά Ιδρύματα της χώρας.
Πανεπιστήμιο Κρήτης
Σοβαρό πρόβλημα αναδεικνύονται και φέτος οι διαθέσιμες φοιτητικές εστίες για το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Οι θέσεις είναι λιγοστές και αφορούν συγκεκριμένο αριθμό φοιτητών, όπως επισημαίνουν μέλη της Πρυτανείας. Την ίδια στιγμή, πάγια προβλήματα, όπως η υποστελέχωση και η υποχρηματοδότηση της έρευνας και της γνώσης, συνεχίζουν να υφίστανται.
Ειδικότερα, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Γιώργος Κοντάκης, μίλησε στο neakriti.gr λέγοντας χαρακτηριστικά πως οι διαθέσιμες θέσεις για τους φοιτητές είναι 450 για το Ηράκλειο (150 θέσεις) και για το Ρέθυμνο (300). Οι αιτήσεις για φοιτητική στέγαση, ωστόσο, είναι περισσότερες, γεγονός που καταδεικνύει με τον πλέον εμφανή και τρανταχτό τρόπο πως η οικονομική συγκυρία είναι ιδιαιτέρως δύσκολη για πολλά νοικοκυριά.
«Οι διαθέσιμες φοιτητικές εστίες ανέρχονται στις 450, εκ των οποίων οι 300 αφορούν στο Ρέθυμνο και οι 150 αφορούν στο Ηράκλειο. Δεν είναι εύκολη η στέγη και το λέω ξεκάθαρα: Ο αριθμός είναι αρκετά μικρός. Δεν μπορεί να καλυφθεί το σύνολο των αναγκών. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε φάση αναδόχου. Η διαδικασία αυτή θα κρατήσει 4 ολόκληρα χρόνια από σήμερα. Θέλω να επισημάνω στον κόσμο πως ως πανεπιστημιακή κοινότητα κατανοούμε τα οικονομικά προβλήματα που υπάρχουν», ανέφερε ο κ. Κοντάκης.
Στην ίδια γραμμή κινήθηκε και ο αντιπρύτανης Έρευνας και Ανάπτυξης, Μιχάλης Παυλίδης, ο οποίος υποστήριξε: «Υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα για τις εστίες. Οι εστίες δεν καλύπτουν τις υφιστάμενες ανάγκες. Και υπάρχει μεγάλος αριθμός φοιτητών που δε θα τον φιλοξενήσει το πανεπιστήμιο».
Υποστελέχωση
Την ίδια στιγμή, μείζονος σημασίας αναδεικνύεται το πρόβλημα της υποστελέχωσης. Υποστελέχωση στα δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια σημαίνει έλλειψη προσωπικού (εργαστηριακού, διοικητικού και ακαδημαϊκού). Και η έλλειψη προσωπικού σημαίνει την εμφάνιση ακαδημαϊκών κενών στη φοιτητική κοινότητα.
Για το ζήτημα της υποστελέχωσης μίλησε ο κ. Παυλίδης, ο οποίος ανέφερε: «Υπάρχει υποστέλεχωση. Έχουν δοθεί κάποιες θέσεις σε μέλη ΔΕΠ που δεν είχαμε παλιότερα, αλλά και πάλι οι ανάγκες είναι πολλές. Επίσης έχει φύγει ένα σημαντικό μέρος του εργαστηριακού προσωπικού του Πανεπιστημίου Κρήτης εξαιτίας της συνταξιοδότησης. Είναι σημαντική παράμετρος. Όπως επίσης ανανέωση διοικητικού προσωπικού ή καλύτερα διορισμούς ανθρώπων σε επίπεδο διοικητικού προσωπικού έχουμε να δούμε σχεδόν 10-15 ολόκληρα χρόνια. Πρέπει να υπάρξουν διορισμοί στο Πανεπιστήμιο Κρήτης».
Ο κ. Παυλίδης είπε ακόμη πως υπάρχουν ζητήματα που αφορούν το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης. Όπως ανέφερε, η χρηματοδότηση στην έρευνα στηρίζεται σε παλιά κονδύλια του ΕΠΑ, ενώ το καινούργιο ΕΠΑ δεν έχει ανανεωθεί.
Ο κ. Κοντάκης επισήμανε επίσης πως τόσο η υποχρηματοδότηση όσο και η υποστελέχωση είναι μείζονος σημασίας προβλήματα. Είναι προβλήματα που πρέπει η Πολιτεία να τα δει σοβαρά. Ο κ. Κοντάκης υποστήριξε πως «η υποχρηματοδότηση δημιουργεί συνθήκες μη καλής λειτουργίας για τα ελληνικά πανεπιστήμια, τα οποία προσπαθούν να επιβιώσουν σε μια εξαιρετικά δύσκολη δημοσιονομική συγκυρία γι’ αυτά».
Κατά της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας
Ο κ. Κοντάκης επισήμανε πως η θέση της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου Κρήτης είναι ξεκάθαρα αρνητική όσον αφορά στην εγκατάσταση της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας.
«Δεν μπορούμε να φανταστούμε ομάδες φοιτητών οι οποίοι να πηγαίνουν στη βιβλιοθήκη και να συνοδεύονται από διμοιρίες ΜΑΤ. Είναι μια πολύ άσχημη εικόνα για τα ελληνικά πανεπιστήμια. Εμείς θέλουμε ένα πανεπιστήμιο ανοιχτό και προσβάσιμο σε όλους. Θέλουμε ένα πανεπιστήμιο που να σέβεται τη διαφορετικότητα των απόψεων και θέλουμε η συνείδηση των νέων παιδιών να καλλιεργηθεί με την αμφισβήτηση. Δε θέλουμε ένα πανεπιστήμιο αστυνομοκρατούμενο», υπογράμμισε.
Είναι άξιο αναφοράς πως η “Δημοκρατική Πανεπιστημονική Κίνηση Διδασκόντων Πανεπιστημίου Κρήτης” εξέδωσε πριν λίγες ημέρες ανακοίνωση, όπου έκανε σαφές πως η εγκατάσταση της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας «επιβεβαιώνει τους σχεδιασμούς των κυβερνώντων για τον ρόλο και τη νέα αρχιτεκτονική του Πανεπιστημίου-επιχείρησης».
«Η κυβερνητική επιμονή για την εγκατάσταση της Αστυνομίας (όπως φαίνεται, ακόμη και σε πανεπιστημιουπόλεις που δεν είχε εξαγγείλει) επιβεβαιώνει τους σχεδιασμούς των κυβερνώντων για τον ρόλο και τη νέα αρχιτεκτονική του Πανεπιστημίου-επιχείρησης. Οι σχεδιασμοί αυτοί απέχουν από τις πραγματικές ανάγκες τις δικές μας, των φοιτητών μας, των γονιών τους και της κοινωνίας. Το γνωρίζουμε όλοι μας καλά: τα πανεπιστήμια έχουν ανάγκες σε προσωπικό, σε διδάσκοντες, σε υποδομές, σε ενίσχυση της φοιτητικής μέριμνας. Εκεί να διοχετευθούν τα δεκάδες εκατομμύρια ευρώ που δίνει η κυβέρνηση για τη σύσταση αστυνομίας στα πανεπιστήμια», αναφέρει χαρακτηριστικά σε ανακοίνωσή της η “Δημοκρατική Πανεπιστημονική Κίνηση Διδασκόντων Πανεπιστημίου Κρήτης”.
Η πανδημία
Παρέμβαση για το νέο ακαδημαϊκό έτος έκανε ο αντιπρύτανης Προγραμματισμού, Διοικητικών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας, Δημήτριος Μυλωνάκης. Ο κ. Μυλωνάκης επισήμανε πως οι καταστάσεις σε επίπεδο υγειονομικό είναι σαφώς καλύτερες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, συνεχίζει και παραμένει η υποστελέχωση ως ένα μείζον πρόβλημα.
«Ένα θετικό στοιχείο είναι πως ξεκινάμε με καλύτερους οιωνούς σε σχέση με τον κορωνοϊό, χωρίς να εφησυχάζουμε. Είναι μια κατάσταση αρκετά διαφορετική σε σχέση με πέρυσι και πρόπερσι. Οι συνθήκες είναι καλύτερες. Φτάνει να το δούμε και στην πράξη. Ένα από τα καινούργια ζητήματα που έχουν μπει στην ατζέντα των πανεπιστημίων είναι ο νέος νόμος. Ο νέος νόμος στη διαδικασία υλοποίησής του θα συναντήσει σημαντικά προβλήματα. Δεν είναι εύκολο να υλοποιηθεί. Είναι αρκετά δύσκολος να εφαρμοστεί. Ευελπιστούμε να είναι μια χρονιά χωρίς εντάσεις. Υπάρχουν προβλήματα όσον αφορά στο ειδικό σώμα της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας. Ευελπιστούμε να καταλαγιάσουμε σε αυτό το μέτωπο. Θεωρώ και ελπίζω ότι θα έχουμε μια καλή χρονιά. Το Πανεπιστήμιο Κρήτης είναι καλά προετοιμασμένο», είπε ο κ. Μυλωνάκης.
Μιλώντας για την υποστελέχωση, ο αντιπρύτανης Προγραμματισμού, Διοικητικών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας ανέφερε: «Ένα από τα κορυφαία ζητήματά μας είναι η υποστελέχωση του Πανεπιστημίου μας. Ειδικά από πλευράς διοικητικού προσωπικού, έχουμε αρκετά κενά. Έχουμε επανειλημμένα υποστηρίξει ότι τα πανεπιστήμια δεν μπορούν να λειτουργούν με τέτοια υποστελέχωση. Και το Πανεπιστήμιο Κρήτης έχει σοβαρά ζητήματα. Προσπαθούμε να μειώσουμε κατά το δυνατόν τις ανάγκες, καθώς ζητήσαμε 18 διοικητικούς υπαλλήλους. Είναι ένα μεγάλο πρόβλημα η στελέχωση του προσωπικού. Και στα μέλη ΔΕΠ υπάρχει πρόβλημα, αλλά θεωρώ πως κυρίως στους διοικητικούς το πρόβλημα είναι μείζον. Θα πρέπει, επίσης, να γίνει σαφές πως τα ελληνικά πανεπιστήμια έχουν κάνει άλματα στο διεθνές στερέωμα και το ελάχιστο που μπορεί να γίνει είναι να υπάρξει η αρωγή της Πολιτείας στα ελληνικά πανεπιστήμια».
ΕΛΜΠΑ - “Αγκάθι” επαγγελματικά δικαιώματα και φοιτητική στέγη
Την ανάγκη να αυξηθεί η κρατική επιχορήγηση στο Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο έκανε σαφές ο πρύτανης του ΕΛΜΕΠΑ Νίκος Κατσαράκης. Ο κ. Κατσαράκης υποστήριξε πως μείζονα ζητήματα, μεταξύ άλλων, για το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο είναι και η φοιτητική στέγαση, αλλά και τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων του ΕΛΜΕΠΑ, ιδιαίτερα των μηχανικών και των γεωπόνων. Ο κ. Κατσαράκης υποστήριξε πως η πανεπιστημιακή κοινότητα είναι ενάντια στην εγκαθίδρυση πανεπιστημιακής αστυνομίας.
«Το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) ανοίγει τον Οκτώβριο τις πύλες του για να υποδεχτεί τους πρωτοετείς φοιτητές στα 11 ακαδημαϊκά του τμήματα. Ο συνολικός αριθμός των εισακτέων στο ΕΛΜΕΠΑ αυξήθηκε από 1.415 το 2021 σε 1.511 το 2022, παρά τη μείωση των θέσεων των εισακτέων για το έτος 2022 (1.801 το 2022 έναντι 2.192 το 2021), πιστοποιώντας τη μεγάλη εμπιστοσύνη που δείχνουν οι φοιτητές στο νεότερο Πανεπιστήμιο της χώρας. Το Γραφείο Διασύνδεσης και Σταδιοδρομίας του ΕΛΜΕΠΑ διοργανώνει από τις 29/9 έως και τις 3/10 εκδηλώσεις υποδοχής και ενημέρωσης των πρωτοετών φοιτητών στην Πανεπιστημιούπολη του Ηρακλείου.
Το ΕΛΜΕΠΑ έχει διανύσει ήδη μια πολύ αξιόλογη πορεία, με έντονη παρουσία σε περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Έχει κατακτήσει την εκτίμηση των συμπολιτών μας, ανέρχεται διαρκώς στις εγχώριες και διεθνείς αξιολογήσεις και κατατάξεις, επιδεικνύει σημαντική εξωστρέφεια και συμμετέχει ενεργά στην εξέλιξη της ανώτατης εκπαίδευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο», ανέφερε ο κ. Κατσαράκης, ενώ πρόσθεσε: «Υπάρχουν ακόμη πολύ σημαντικά θέματα, τα οποία η Πολιτεία καλείται να αντιμετωπίσει, ώστε το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο να συνεχίσει δυναμικά και απρόσκοπτα την ανοδική του πορεία τα επόμενα χρόνια. Αναφέρομαι κυρίως στην επίλυση θεμάτων που άπτονται των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων του ΕΛΜΕΠΑ, ιδιαίτερα των μηχανικών και των γεωπόνων, στην αναγκαία, γενναία αύξηση της κρατικής επιχορήγησης στα πανεπιστήμια λόγω της ενεργειακής κρίσης και του υψηλού πληθωρισμού, στο μεγάλο πρόβλημα της υποστελέχωσης σε εκπαιδευτικό, εργαστηριακό και διοικητικό προσωπικό, στην αναβάθμιση των κτηριακών και εργαστηριακών υποδομών, καθώς και στο πρόβλημα της φοιτητικής στέγης που έχει οξυνθεί τα τελευταία χρόνια, ειδικά για τα τμήματα εκτός Ηρακλείου».
Αναφερόμενος στην Πανεπιστημιακή Αστυνομία, ο πρύτανης του ΕΛΜΕΠΑ είπε πως «η πανεπιστημιακή κοινότητα του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, βάσει των αποφάσεων της Συγκλήτου, αλλά και των συλλόγων των εργαζομένων και των φοιτητών, είναι κάθετα αντίθετη στην Πανεπιστημιακή Αστυνομία και δεν πρόκειται να αποδεχτεί τη φημολογούμενη εγκατάσταση των ΟΠΠΙ στις πανεπιστημιουπόλεις της Κρήτης».
Στη Σύνοδο το θέμα - Παρέμβαση Αρχιεπισκόπου Κρήτης για την ΠΑΕΑΚ
Την ίδια στιγμή, τίθεται ένα μεγάλο ζήτημα όσον αφορά στην Πατριαρχική Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία Κρήτης (ΠΑΕΑΚ). Η συγκεκριμένη σχολή είναι παραγωγική με την έννοια πως στοχεύει στην ανάδειξη ιερέων. Το ζήτημα είναι πως τα άτομα που εισέρχονται στη σχολή είναι ελάχιστα και πιο συγκεκριμένα τρία για φέτος. Σε συνδυασμό με το κλείσιμο των εκκλησιαστικών σχολών στα Ιωάννινα και στη Θεσσαλονίκη, τίθεται ευθέως ζήτημα βιωσιμότητας.
O αναπληρωτής καθηγητής της Κοινωνιολογίας του Χριστιανισμού και της Θρησκείας της Πατριαρχικής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης, Χριστόφορος Αρβανίτης, μίλησε για την κατάσταση που επικρατεί στην ΠΑΕΚ και επισήμανε μεταξύ άλλων: «Μέχρι και τη δεδομένη χρονική στιγμή, υπάρχουν τρεις καινούργιοι φοιτητές. Βρισκόμαστε σε αναμονή των εξελίξεων. Δεν έχουμε καμία επαφή με το υπουργείο Παιδείας. Δεν υπάρχει επικοινωνία. Η στέγαση γίνεται όπως παλαιότερα. Μόνο τα αγόρια μένουν στις φοιτητικές εστίες. Εξαιτίας της κατάργησης του μουσικού τμήματος, δεν υπάρχουν κορίτσια. Δεν υπάρχουν φοιτητές ούτε δευτεροετείς ούτε πρωτοετείς στο Τμήμα Βυζαντινής Μουσικής. Το συσσίτιο παραμένει στην ίδια κατάσταση. Το υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει τον συντελεστή βαρύτητας και να προχωρήσει στην κατάργησή του. Εάν αυτό συνεχιστεί, θα δούμε πολλές σχολές να κλείνουν. Θα μιλάμε για συγχώνευση».
Στην πρώτη επίσημη παρέμβαση του Σεβασμιότατου Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ.κ. Ευγενίου γύρω από το θέμα της ΠΑΕΑΚ, ο αξιωματούχος της Εκκλησίας κάνει σαφές πως η ΠΑΕΚ πρέπει να στηριχθεί σε επίπεδο θεσμικό, αλλά ξεκαθάρισε πως είναι αναγκαίο και επιτακτικό αίτημα να υπάρξει πρώτα αυτοκριτική.
«Πρέπει να κάνουμε πρώτα απ’ όλα την αυτοκριτική μας. Το ζήτημα της Πατριαρχικής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας πρέπει να επαναπροσδιοριστεί απ’ όλους, από τους καθηγητές, τους ιερείς κ.λπ. Πρέπει να δούμε γιατί οι σχολές αυτές δεν έχουν ανταπόκριση από τα παιδιά που τα χρειαζόμαστε για να στελεχώσουν τον ιερατικό βίο. Μήπως έχει γίνει κάτι λάθος; Εγώ θα βάλω σε επίπεδο Συνόδου το ζήτημα της ΠΑΕΑΚ. Θα πρέπει να μας απασχολήσει. Δεν ξέρω πόσα χρόνια θα κρατήσει η σχολή όταν μπαίνουν ετησίως δύο άτομα. Δεν ευθύνεται η κυβέρνηση. Η ΠΑΕΑΚ πρέπει να στηριχθεί από παντού και σε θεσμικό επίπεδο και σε επίπεδο έμψυχου δυναμικού. Όλοι, και κυρίως οι ενορίες, πρέπει να καλλιεργήσουν στα παιδιά το φρόνημα για να μπουν σε σχολές όπως η ΠΑΕΑΚ. Οι καλοί ιερείς πρέπει να έχουν σωστή εκπαίδευση. Το προσωπικό της σχολής πρέπει να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να γίνει ελκυστική. Το πόσο ελκυστική θα πρέπει να είναι η σχολή είναι προϊόν συνέργειας. Όλοι πρέπει να καθίσουμε σ’ ένα τραπέζι μαζί με τους συλλόγους φοιτητών για να δούμε πώς μπορεί η σχολή να γίνει πιο ελκυστική. Μετά τη Σύνοδο τον Οκτώβριο, θα καλέσω φοιτητές και μέλη του ακαδημαϊκού προσωπικού να κάνουμε ένα γόνιμο διάλογο γύρω από τη Σχολή», είπε ο Σεβασμιότατος Αρχιεπίσκοπος Κρήτης κ.κ. Ευγένιος.
