Ηράκλειο: 80 χρόνια από το ηρωικό σαμποτάζ στο αεροδρόμιο «Καζαντζάκης» (βίντεο)

Κρήτη
Ηράκλειο: 80 χρόνια από το ηρωικό σαμποτάζ στο αεροδρόμιο «Καζαντζάκης» (βίντεο)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τη μνήμη των ηρώων που συμμετείχαν στο μεγάλο σαμποτάζ κατά της γερμανικής κατοχής τη νύχτα της 13ης προς 14η Ιουνίου 1942 τίμησαν φορείς και Αρχές στο αεροδρόμιο

Με επιμνημόσυνη δέηση που τέλεσε ο Αρχιγραμματέας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κρήτης π. Νικηφόρος Κουνάλης και κατάθεση στεφάνων από τις πολιτικές και στρατιωτικές Αρχές στα μνημεία SAS και Black Watch, στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, τιμήθηκε την Πέμπτη 16 Ιουνίου, η μνήμη των ηρώων που συμμετείχαν στο μεγάλο σαμποτάζ κατά της γερμανικής κατοχής τη νύχτα της 13ης προς 14η Ιουνίου 1942.

Στην τιμητική εκδήλωση στο αεροδρόμιο Ηρακλείου στεφάνι κατέθεσαν οι βουλευτές Ηρακλείου Μάξιμος Σενετάκης, Νίκος Ηγουμενίδης και Γιώργος Λογιάδης, εκπρόσωπος του βουλευτή Σωκράτη Βαρδάκη, ο αντιπεριφερειάρχης Ηρακλείου Νίκος Συριγωνάκης, ο εκπρόσωπος του δημάρχου Ηρακλείου Βασίλη Λαμπρινού, αντιδήμαρχος Μαρίνος Παττακός, η πρόξενος της Γαλλίας Σοφία Τσαντηράκη και ο εκπρόσωπος βετεράνος των ειδικών Γαλλικών Δυνάμεων SAS, Manche Alfred, καθώς επίσης εκπρόσωποι των κομμάτων, η διοικήτρια της 7ης Υγειονομικής Περιφέρειας Κρήτης και εκπρόσωποι των στρατιωτικών Αρχών, των Σωμάτων Ασφαλείας, των εφέδρων και των απόστρατων αξιωματικών.

Αναφορά στο ιστορικό του σαμποτάζ έκανε ο αντιδήμαρχος Ηρακλείου και διευθυντής στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Αλικαρνασσού Αντώνης Περισυνάκης.

Από την πλευρά του, ο βουλευτής της Ν.Δ. Μάξιμος Σενετάκης υποστήριξε πως «το σαμποτάζ του αεροδρομίου Ηρακλείου είναι μια κομβική στιγμή της κρητικής αντίστασης την περίοδο της ναζιστικής κατοχής. Οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης σε εκείνους που ρίσκαραν ή και έδωσαν τη ζωή τους, για να απολαμβάνουμε εμείς σήμερα το αγαθό της ελευθερίας, είναι εθνικό χρέος μας».

Τους ήρωες του μεγάλου σαμποτάζ τίμησαν την Πέμπτη 16 Ιουνίου, και οι βουλευτές Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτικής Συμμαχίας Σωκράτης Βαρδάκης, Νίκος Ηγουμενίδης και Χάρης Μαμουλάκης. Όπως τόνισαν, το θρυλικό σαμποτάζ στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου αποτελεί ένα από τα πρώτα σοβαρά αντιστασιακά γεγονότα κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο βουλευτής Ηρακλείου Νίκος Ηγουμενίδης κατέθεσε στεφάνι, εκ μέρους των βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., στον χώρο του Μνημείου στο αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης» του Ηρακλείου, ενώ στην εκδήλωση παρευρέθηκε και εκπρόσωπος του βουλευτή Σωκράτη Βαρδάκη.

Για την επέτειο του σαμποτάζ στο αεροδρόμιο Ηρακλείου (1942) μίλησε και ο δήμαρχος Βασίλης Λαμπρινός, ο οποίος τόνισε: «Στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Κρήτη, και τα αεροδρόμιά της χρησιμοποιήθηκαν από τους εισβολείς για τον ανεφοδιασμό των ναζιστικών στρατευμάτων, που προέλαυναν επιδιώκοντας να επικρατήσουν στη Βόρεια Αφρική, όπου ήδη αναπτύσσονταν τα συμμαχικά μέτωπα αντίστασης εναντίον των δυνάμεων του Άξονα.

Η ανατίναξη αεροσκαφών και αποθηκευτικών χώρων στο αεροδρόμιο Ηρακλείου, τη νύχτα της 13ης Ιουνίου 1942, από εξαμελή ομάδα στρατιωτικών του Συμμαχικού Στρατηγείου της Μέσης Ανατολής (αποτελούμενη από τους G. Bergé, J. Mouhot, P. Léostic, J. Sibard, G. Jellicoe και Κωστή Πετράκη) αποτελεί γεγονός συμβολικής και ουσιαστικής σημασίας, καθώς εμπόδισε, για ένα κρίσιμο χρονικό διάστημα, την ενίσχυση των στρατευμάτων του Ρόμελ στην Αφρική.

Το σαμποτάζ του αεροδρομίου του Ηρακλείου είχε άμεσες επιπτώσεις, καθώς, για λόγους αντιποίνων, εκτελέστηκαν την επόμενη μέρα 50 επίλεκτα πρόσωπα του τόπου μας (συμπληρώνοντας με άλλους 12 εκτελεσθέντες τους 62 Εθνομάρτυρες εκείνου του Ιουνίου για το Ηράκλειο). Εντούτοις, αναπτέρωσε το ηθικό των αγωνιζόμενων Κρητικών και εγκαρδίωσε το αγωνιστικό τους φρόνημα στην αντιμετώπιση των γερμανικών ωμοτήτων, καθώς έδειξε ότι η πανίσχυρη πολεμική μηχανή των ναζί δεν ήταν άτρωτη».

Το χρονικό της μεγάλης επιχείρησης

Τη νύχτα της 13ης με ξημερώματα 14ης Ιουνίου 1942, πραγματοποιήθηκε το μεγάλο σαμποτάζ του αεροδρομίου Ηρακλείου. Το συγκεκριμένο σαμποτάζ έλαβε χώρα τρεις ολόκληρες μέρες μετά το σαμποτάζ στο αεροδρόμιο Καστελίου. Οι σαμποτέρ, που ήταν ειδικά εκπαιδευμένοι και καταρτισμένοι, αφού ήταν μέλη της Ειδικής Αεροπορικής Υπηρεσίας, εισήλθαν στο αεροδρόμιο και ο καθένας κρατούσε σάκους από βόμβες. Απέθεσαν τις βόμβες στα φτερά του αεροπλάνου ώστε ο εχθρός πολύ δύσκολα να επισκεύαζε τα κατεστραμμένα αεροπλάνα και δύο ώρες μετά εξερράγησαν, ενώ οι σαμποτέρ διέφυγαν προς τα νότια της Κρήτης. Ο ανθυπολοχαγός Κώστας Πετράκης περιέγραψε με συγκλονιστικό τρόπο τα γεγονότα μετά την τοποθέτηση των εκρηκτικών μηχανισμών.

Πιο συγκεκριμένα, ο Κώστας Πετράκης είχε καταθέσει τότε ότι «το σχέδιο της επιχείρησης ήταν η είσοδος να γίνει από την ανατολική πλευρά. Κόψαμε τα συρματοπλέγματα με ειδικές ψαλίδες και ο ένας πίσω από τον άλλο έπρεπε να προχωρήσουμε με αρκετά γοργό ρυθμό για να φτάσουμε στην πίστα. Σε σχετικά μικρές αποστάσεις ήταν προσγειωμένα 38 μεταγωγικά βομβαρδιστικά “Γιούνκερς”, που έπρεπε να είναι ο στόχος μας. Μοιραστήκαμε σε τρεις δυάδες. Ο ένας από τη δυάδα θα έπαιζε τον ρόλο σκοπού και ο άλλος θα αναρριχώταν επάνω στα “Γιούνκερς”, και θα τοποθετούσε τα εκρηκτικά στις αποθήκες καυσίμων. Η επιχείρηση είχε τερματιστεί γύρω στις 2:15 και, με το συνθηματικό που ήταν προσυμφωνημένο, ο αρχηγός της αποστολής, ο ταγματάρχης Μπερζέ, έδωσε το σήμα της αποχώρησης από τη νότια πλευρά, αυτή τη φορά, του αεροδρομίου προς τα δύο υψώματα που ήταν πίσω από το αεροδρόμιο. Με μικροεμπλοκές καταφέραμε και φτάσαμε και περιμέναμε. Γενίκαμε τότε θεατές των εκρήξεων, που τελείωσαν με πλήρη επιτυχία».

Οι σαμποτέρ, ωστόσο, προδόθηκαν σε μια περιοχή κοντά στο χωριό Βασιλικά Ανώγεια και ακολούθησε συμπλοκή με τα γερμανικά στρατεύματα, όπου σκοτώθηκε ο Γάλλος δεκανέας Πιέρ Λεοστίκ.

Είναι άξιο αναφοράς πως το συγκεκριμένο σαμποτάζ ήταν από τα πρώτα εναντίον των δυνάμεων του Άξονα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ωστόσο, οι σαμποτέρ δεν αθωώθηκαν, αλλά βρήκαν άδοξο τέλος.

Πιο συγκεκριμένα, στις 14 Ιουνίου εκτελέστηκαν 50 πατριώτες στη θέση Ξηροπόταμος Ηρακλείου. Την εκτέλεση των 50 πατριωτών πρότειναν στον Γερμανό διοικητή Κρήτης, Αντρέ, ο στρατιωτικός διοικητής Ηρακλείου, υποστράτηγος Φόλκμαν, και ο επικεφαλής της γερμανικής κατασκοπίας, ταγματάρχης Χάρτμαν.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News