Αυτά που ομάδα αγροτοσυνδικαλιστών της χώρας επανειλημμένως καταγγέλλει σε βάθος δεκαετιών, περί της δραματικής μείωσης των μικρομεσαίων αγροτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της συσσώρευσης της περιουσίας τους σε λίγα χέρια, σήμερα επιβεβαιώνεται με τον πιο επίσημο τρόπο, από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Συγκεκριμένα, μελέτη που έγινε για λογαριασμό της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωκοινοβουλίου, σχετικά με το μέλλον του ευρωπαϊκού μοντέλου γεωργίας, αποδεικνύει κατακόρυφη μείωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στην Ε.Ε. έως το 2040!
Οι περίπου 10 εκατομμύρια εκμεταλλεύσεις σήμερα αναμένεται έως το 2040 να φτάσουν σε μόλις 3,9 εκατομμύρια, μία μείωση που θα φτάσει στο 62% σε σχέση με τα επίσημα δεδομένα του έτους 2016. Αυτό σημαίνει ότι η Ε.Ε. μπορεί τα επόμενα χρόνια να χάνει περισσότερες από 267.000 εκμεταλλεύσεις ετησίως, δηλαδή περισσότερες από 22.000 εκμεταλλεύσεις τον μήνα, περισσότερες από 700 την ημέρα. Οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς χάνεται σιγά-σιγά η πολυλειτουργική μορφή που χαρακτηρίζει και ξεχωρίζει την ευρωπαϊκή γεωργία.
«Σχεδόν όλες οι περιφέρειες της Ε.Ε. υφίστανται μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές αλλαγές στη γεωργία: σταθερή αύξηση του μέσου μεγέθους των εκμεταλλεύσεων και συγκέντρωση της παραγωγής σε ολοένα και μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις», αποφαίνεται η μελέτη.
Στις περισσότερες περιφέρειες καταγράφεται μια σταθερή μείωση του αριθμού των εκμεταλλεύσεων και του γεωργικού εργατικού δυναμικού.
Επιπλέον, σύμφωνα με το στοιχεία από το ypaithros.gr, καταγράφεται αύξηση του μέσου μεγέθους των εκμεταλλεύσεων (στις περισσότερες περιφέρειες, αλλά με διαφορετικό ρυθμό) και της συγκέντρωσης της γεωργικής παραγωγής σε “μεγάλες” γεωργικές μονάδες (μεγαλύτερες από 50 εκτάρια). Οι παραπάνω αλλαγές επηρεάζουν και τα φυσικά χαρακτηριστικά των τοπίων, εξέλιξη η οποία εκτιμάται σε μεγάλο βαθμό ως μη αναστρέψιμη, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα.
Η τάση αυτή ξεκινά ήδη από το 2003. Ο συνολικός αριθμός των εκμεταλλεύσεων στην Ε.Ε. των “27” μειώθηκε περίπου από 15 σε 10 εκατ., από το έτος 2003 έως το έτος 2016. Πρόκειται για μία μείωση του 32%.
Αυτή η μείωση ήταν εντονότερη στις μικρές εκμεταλλεύσεις (κάτω από 5 εκτάρια) κατά 38%. Η μείωση στις μεσαίες εκμεταλλεύσεις (5-19 εκτάρια, 20-49 εκτάρια) ήταν μέτρια (17% και 12%, αντίστοιχα). Αντίθετα, ο αριθμός των μεγάλων εκμεταλλεύσεων (μεγαλύτερες από 50 εκτάρια) αυξήθηκε κατά 7% στην Ε.Ε.-27.
Οι μικρές εκμεταλλεύσεις (κάτω από 5 εκτάρια) αντιπροσώπευαν περίπου το 72% όλων των εκμεταλλεύσεων το 2003. Μέχρι το 2016, αυτό είχε μειωθεί στο 67%.
«Τα λέγαμε και τώρα τα λένε... και οι ίδιοι»
«Κάποιο λάκκο έχει η φάβα... των Βρυξελλών»... Έτσι αντέδρασε, σχολιάζοντας την ευρωπαϊκή έρευνα, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αστερουσίων και μέλος της Πανελλαδικής Επιτροπής των Μπλόκων, Μανόλης Καρκαβάτσος.
«Οι ίδιοι το διαπιστώνουν; Ερώτηση... Ή οι ίδιοι το προωθούν; Οι έρευνες; Μα, εμείς τα ζούμε καθημερινά στο πετσί μας. Δηλαδή, αυτή τη στιγμή καλλιεργούμε και οι ελιές είναι φορτωμένες από ανθό, χωρίς λιπάσματα. Χωρίς ψεκάσματα. Και δε βάλαμε αυτά που έπρεπε γιατί δεν μπορούσαμε να παλέψουμε το κόστος παραγωγής. Εάν, τώρα, δέσουνε οι ελιές, να θυμάστε ότι θα κατέβει 2 ευρώ το λάδι! Άρα τι έχουμε μπροστά μας; Έχουμε μια πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε αυτό που βγαίνει από την έρευνα; Ερωτηματικά βάζω», λέει με νόημα ο συνδικαλιστής.
Στο σημείο αυτό, ο Μανόλης Καρκαβάτσος τονίζει χαρακτηριστικά: «Δεν είναι τυχαίο πράγμα η ευρωπαϊκή πολιτική. Έχει στόχους. Έχει όραμα. Και για να γίνει κατανοητό: η συγκεντρωμένη γη και η παραγωγή. Αυτός είναι ο στόχος της Ε.Ε. Να συγκεντρωθεί η γη και η παραγωγή. Αλλά ποιος θα την κάνει κουμάντο; Δύο είναι οι δρόμοι. Ο ένας είναι η κοινωνικοποιημένη παραγωγή. Και ο άλλος δρόμος είναι αυτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Να συγκεντρωθεί η γη σε λίγα χέρια».
Μάλιστα, επισημαίνει ότι «εμείς οι μικρομεσαίοι τότε θα γίνουμε ή εργάτες στα ξενοδοχεία ή κολίγοι στη γη των προγόνων μας. Όσο κι αν επαναλαμβάνουμε εμείς και γινόμαστε βαρετοί αυτά τα πράγματα, έρχονται τώρα τέτοιου είδους έρευνες να διαπιστώσουν αυτό που εμείς τόσα χρόνια λέμε. Κι εμείς δεν κουραζόμαστε να τα λέμε, γιατί έχουμε υπόψη μας ότι καταστρεφόμαστε οι ίδιοι. Δηλαδή τι θα μου πεις τώρα, ότι του χρόνου το λάδι θα έχει 4 ευρώ; Εάν δέσουν οι ελιές, του χρόνου δε θα γίνονται πράξεις. Και κάτι ανάλογο γίνεται και με τα σταφύλια, αλλά και με όλα τα προϊόντα», καταλήγει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αστερουσίων Μανόλης Καρκαβάτος.
Τι ισχύει για την Ελλάδα - O κτηνοτροφικός πληθυσμός της Ε.Ε. σε αριθμούς
Εξάλλου, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, η Ε.Ε. έχει έναν σημαντικό ζωικό πληθυσμό. Πιο συγκεκριμένα, τον Δεκέμβριο του 2021 υπήρχαν 142 εκατομμύρια χοίροι, 76 εκατομμύρια βοοειδή, 60 εκατομμύρια πρόβατα και 11 εκατομμύρια αίγες.
Αυτές οι πληροφορίες προέρχονται από στοιχεία για τον ζωικό πληθυσμό της Ε.Ε. που δημοσίευσε χθες η Eurostat.
Η πλειονότητα του ζωικού κεφαλαίου της Ε.Ε. εκτρέφεται σε λίγα μόνο κράτη-μέλη της Ε.Ε. Σε γενικές γραμμές, τα μεγαλύτερα κράτη-μέλη εκτρέφουν τα περισσότερα ζώα:
- Η Ισπανία αντιπροσώπευε το 24% των χοίρων της Ε.Ε., το 9% των βοοειδών της Ε.Ε., το 25% των προβάτων της Ε.Ε. και το 23% των αιγών της Ε.Ε.
- Η Γαλλία αντιπροσώπευε το 9% των χοίρων της Ε.Ε., το 23% των βοοειδών της Ε.Ε., το 12% των προβάτων της Ε.Ε. και το 12% των αιγών της Ε.Ε.
- Η Γερμανία αντιπροσώπευε το 17% των χοίρων της Ε.Ε. και το 15% των βοοειδών της Ε.Ε., το 3% των προβάτων της Ε.Ε. και το 1% των αιγών της Ε.Ε.
Υπήρχαν ορισμένα άλλα κράτη-μέλη που ήταν σχετικά εξειδικευμένα:
- Η Δανία αντιπροσώπευε το 9% του πληθυσμού των χοίρων της Ε.Ε. και η Ολλανδία ένα επιπλέον 8%.
- Η Ιρλανδία αντιπροσώπευε το 9% του πληθυσμού βοοειδών της Ε.Ε.
- Η Ρουμανία αντιπροσώπευε το 17% του πληθυσμού προβάτων της Ε.Ε.
- Η Ελλάδα αντιπροσώπευε το 25% του πληθυσμού των αιγών της Ε.Ε.
Μεταξύ 2010 και 2021, υπήρξαν διακυμάνσεις στον πληθυσμό των τεσσάρων κύριων ειδών ζώων. Ο πληθυσμός των χοίρων της Ε.Ε. έφτασε σχεδόν τα 146 εκατομμύρια το 2020. προτού μειωθεί ξανά.
Ωστόσο, το 2021, ο αριθμός των χοίρων ήταν ακόμη 2% υψηλότερος από το 2010. Την ίδια περίοδο, ο πληθυσμός των βοοειδών έφτασε σχεδόν τα 80 εκατομμύρια το 2016 (αύξηση 2% από το 2010), πριν μειωθεί εκ νέου τα επόμενα τρία χρόνια. Το 2021 ήταν περίπου 3% χαμηλότερο από το 2010. Ο πληθυσμός των αιγοπροβάτων σημείωσε πτωτική τάση μεταξύ 2010 και 2021, κατά 10% και 13% αντίστοιχα το 2021 σε σύγκριση με το 2010.
