Αιχμηρές ήταν οι αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης στις ανακοινώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη σε ό,τι αφορά την ελάφρυνση των νοικοκυριών από τους «φουσκωμένους» λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος. Με εκτενείς ανακοινώσεις κάνουν λόγο για μια αδικαιολόγητη καθυστέρηση, ενώ κάνουν σαφές πως η κυβερνητική πολιτική όπως ασκείται δημιουργεί προβλήματα στην κοινωνική συνοχή, αφού ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά και εργαζόμενοι οδηγούνται στη φτωχοποίηση. Ταυτόχρονα, τα κόμματα του ελληνικού Κοινοβουλίου υποστηρίζουν πως πρέπει να υπάρξουν άμεσα και καίρια θεσμικές παρεμβάσεις, ενώ προτρέπουν την κυβέρνηση να εγκαταλείψει το αφήγημα της ακρίβειας ως αποτέλεσμα του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Εκπρόσωποι εργοδοτών και εργαζομένων στη «ΝΚ»
Την ανάγκη για επιπλέον μέτρα τονίζουν εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου και των εργαζόμενων στη «ΝΚ», υποστηρίζοντας αφενός οι επιχειρηματίες πως έχουν κληθεί να φέρουν εις πέρας υποχρεώσεις που είναι δυσανάλογες με την οικονομική πραγματικότητα που ζουν και βιώνουν, και αφετέρου οι εργαζόμενοι πως θεωρούν ότι πρέπει πάση θυσία η κυβέρνηση να διασφαλίσει τον κοινωνικό χαρακτήρα του ηλεκτρικού ρεύματος.
Πιο συγκεκριμένα, η πρόεδρος του Συνδέσμου Επισιτισμού και Διασκέδασης Μαρία Αντωνακάκη, μιλώντας στη “Ν.Κ.”, ανέφερε: «Θα έπρεπε να επιδοτηθούν οι επιχειρηματίες, καθόσον έχουν υποστεί μεγάλες οικονομικές επιβαρύνσεις εξαιτίας των μεγάλων ανατιμήσεων του ρεύματος. Δεν αντέχουν οι επιχειρηματίες, καθώς οι υποχρεώσεις τους έχουν αυξηθεί υπέρ το δέον. Δεν είναι μόνο τα νοικοκυριά, αλλά και οι επιχειρήσεις που πρέπει να δεχτούν βοήθεια. Θα πρέπει να επιδοτηθεί η εργασία. Όπως συνέβη με την αύξηση του κατώτατου μισθού στους εργαζομένους, έτσι ακριβώς πρέπει να προκύψουν και τα αναγκαία αντισταθμιστικά οικονομικά μέτρα ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξήσεις που έγιναν και οι επιχειρηματίες. Θα έπρεπε να επιδοτηθούν και εκείνοι για τις υποχρεώσεις που καλούνται να φέρουν εις πέρας».
Από την πλευρά των εργαζομένων, ο εκπρόσωπος της Ένωσης Ιδιωτικών Υπαλλήλων και μέλος της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου, Δημόκριτος Σαλούστρος, ανέφερε: «Για άλλη μια φορά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κοροϊδεύει τον ελληνικό λαό και προσπαθεί να “βαφτίσει” το “ψάρι... κρέας”. Η κυβέρνηση έχει αφαιμάξει το λαϊκό εισόδημα με μια πληθώρα μέτρων όπως είναι η αύξηση της τιμής προϊόντων, ενέργειας και καυσίμων. Και έρχεται τώρα να πάρει το κρατικό χρήμα και να το δώσει στα μονοπώλια, το οποίο θα το πληρώσουμε ακριβά. Θα έπρεπε ο κρατικός παρεμβατισμός να έχει βάλει “φρένο” στις παράλογες αυξήσεις των τιμολογίων και γενικότερα η κυβερνητική πολιτική, όπως ακολουθείται, να μην ενισχύει τις μεγάλες μονοπωλιακές μονάδες αλλά να στηρίζει τον Έλληνα καταναλωτή».
Ο κ. Σαλούστρος υποστήριξε πως πρέπει να διασφαλιστεί το κοινωνικό αγαθό του ηλεκτρισμού και της ενέργειας με κάθε τρόπο, καταλήγοντας: «Πρέπει όλες οι μονάδες παραγωγής ενέργειας να σταματήσουν να είναι ιδιωτικές. Ένα κοινωνικό αγαθό όπως είναι το ηλεκτρικό ρεύμα δε θα πρέπει να ανήκει σε έναν ιδιώτη ο οποίος θα το αξιοποιεί ως εμπόρευμα. Αυτό συμπαρασύρει μια σειρά καταστάσεων. Δεν είναι κάτι καινούργιο. Το λέγαμε εδώ και πολύ καιρό πριν την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Οι υπηρεσίες παροχής ενέργειας έπρεπε να είναι κρατικές και να καλύπτουν τις ανάγκες των πολιτών όχι στη βάση του κέρδους, αλλά με βάση τις εκτιμώμενες κοινωνικές και ατομικές ανάγκες».
ΣΥΡΙΖΑ
Πιο συγκεκριμένα, δριμεία κριτική άσκησε η μείζων αντιπολίτευση στην κυβέρνηση, καθιστώντας σαφές αφενός ότι καθυστέρησε εννέα μήνες για να λάβει έστω αυτά τα μέτρα και αφετέρου ότι «ακολουθεί την ίδια λογική», αυτή της «επιδότησης της αισχροκέρδειας με χρήματα των φορολογουμένων από το δημόσιο ταμείο», όπως αναφέρει.
Συγκεκριμένα στην ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. αναφέρει ότι, «μετά από την 9μηνη λεηλασία νοικοκυριών και επιχειρήσεων, ο κ. Μητσοτάκης, τρομοκρατημένος μπροστά στη λαϊκή κατακραυγή και στην επικείμενη καταβαράθρωσή του, προχώρησε σε ένα διάγγελμα παραδοχής της αφαίμαξης που με δική του, κύρια, ευθύνη βιώνουν εδώ και καιρό οι πολίτες. Κι ενώ τις τελευταίες μέρες άφηνε να διαρρέει ότι επρόκειτο να λάβει μέτρα κατά της αισχροκέρδειας με την επιβολή πλαφόν, τελικά τα όσα ανακοίνωσε εξακολουθούν την ίδια λογική που εφάρμοζε μέχρι σήμερα, δηλαδή την επιδότηση της αισχροκέρδειας. Αυτό δηλαδή που αποφάσισε είναι να ανοίξει το δημόσιο ταμείο και να βγάλει χρήματα των φορολογουμένων, για να καλύψει μέρος των σπασμένων από τα υπερκέρδη των εταιρειών παραγωγής ρεύματος και ιδιαίτερα της ΔΕΗ των “γαλάζιων” golden boys».
Παράλληλα, καταλόγισε στον πρωθυπουργό ότι «αναγκάστηκε να παραδεχτεί πως τόσο καιρό έλεγε ψέματα, αφού οι λογαριασμοί είχαν εκτοξευτεί πολύ πριν τον πόλεμο με δική του ευθύνη. Παρ’ όλα αυτά, για ακόμη μία φορά αφήνει ανέγγιχτο τον μηχανισμό της αισχροκέρδειας, παραπέμποντας στις καλένδες του Ιούλη κάποιες θολές παρεμβάσεις που δεν προσδιόρισε».
Καταλήγοντας η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει ότι «περιμένουμε δε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε το ποσό που θα ομολογήσουν από τα περίπου 1,5 δισ. ουρανοκατέβατα κέρδη των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας - τα οποία μέχρι την Παρασκευή 6 Μαΐου, δήθεν δεν υπήρχαν, αλλά τελικά λόγω της πίεσης του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτικής Συμμαχίας αναγκάστηκαν να εξαγγείλουν - ότι θα φορολογήσουν».
ΚΙΝ.ΑΛ.
«Ο πρωθυπουργός επανέλαβε μέτρα που έχουν εξαγγελθεί και στο παρελθόν μαζί με μια επιδοματική πολιτική», σχολίασε το ΚΙΝ.ΑΛ.-ΠΑΣΟΚ για τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού για τη μείωση της ακρίβειας στο ρεύμα. Υπογραμμίζει ακόμη ότι «άλλη μια φορά συμφώνησε με την εδώ και μήνες διατυπωμένη θέση μας για φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών ενέργειας. Επιτέλους, από τα λόγια, ας περάσει στις πράξεις».
Το Κίνημα Αλλαγής επιμένει στην «επιβολή πλαφόν στη λιανική τιμή της ενέργειας, που ανακουφίζει άμεσα νοικοκυριά και επιχειρήσεις από τους υπέρογκους λογαριασμούς και επιμερίζει το κόστος σε όλους τους συντελεστές της αγοράς».
Προσθέτει ότι «η ενεργειακή κρίση που στη χώρα μας έχει πάρει απρόβλεπτες διαστάσεις απαιτεί θεσμικές παρεμβάσεις, ανθεκτικές στον χρόνο».
ΚΚΕ
«Τα νέα κυβερνητικά μέτρα για την ενεργειακή ακρίβεια ουσιαστικά μετατρέπουν τους τερατώδεις λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος σε νέους πρόσθετους φόρους και περικοπές για τον λαό, αφού η όποια ελάφρυνση των λογαριασμών ρεύματος θα πληρωθεί απ’ τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή από τα λαϊκά νοικοκυριά», επισημαίνει το ΚΚΕ σε ανακοίνωσή του.
«Με αυτόν τον τρόπο ο λαός, είτε ως “καταναλωτής” είτε ως “φορολογούμενος”, θα συνεχίσει να ματώνει για τα κέρδη των ενεργειακών ομίλων, των εφοπλιστών που μεταφέρουν το αμερικανικό φυσικό αέριο, αλλά και για να επιδοτείται με πακτωλό χρημάτων η πανάκριβη ηλεκτροπαραγωγή από LNG και από ΑΠΕ.
Η όποια ελάφρυνση θα αποδειχθεί τελικά χωρίς αντίκρισμα και μακριά από τις λαϊκές ανάγκες, πολύ περισσότερο που ο ίδιος ο πρωθυπουργός ομολόγησε ότι οι τιμές στην ενέργεια θα εξακολουθήσουν να ανεβαίνουν», προσθέτει η ανακοίνωση του Κόμματος και τονίζει καταλήγοντας: «Ουσιαστικό βήμα ανακούφισης του λαού και οργάνωσης του αγώνα του μπορούν να αποτελέσουν μόνο οι προτάσεις του ΚΚΕ σε σύγκρουση με την πολιτική της Ε.Ε. για την “πράσινη μετάβαση”, η οποία ευθύνεται για την ενεργειακή ακρίβεια - πολύ πριν τον πόλεμο - και που με συνέπεια προωθούν και στηρίζουν από κοινού Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα.
Αυτές οι προτάσεις θέτουν στο επίκεντρο την άμεση και πλήρη επαναλειτουργία των λιγνιτικών μονάδων, την κατάργηση του λεγόμενου “ευρωπαϊκού τέλους διοξειδίου του άνθρακα”, που τεχνητά απαξιώνει τη λιγνιτική παραγωγή, την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, των ειδικών φόρων και του χρηματιστηρίου ενέργειας, και την εγκατάλειψη των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, που εκτινάσσουν το κόστος του φυσικού αερίου. Σε αυτήν την κατεύθυνση το ΚΚΕ θα πάρει άμεσες νομοθετικές πρωτοβουλίες».
ΜέΡΑ25
«Οι πολυδιαφημισμένες ανακοινώσεις του πρωθυπουργού για τις αυξήσεις στο ρεύμα, αυτές που σύμφωνα με την προπαγάνδα θα καθιστούσαν “άχρηστη την αντιπολίτευση”, θα κάνανε το ρεύμα “φτηνότερο” και από προεκλογικές υποσχέσεις, και θα πολλαπλασίαζαν τον άρτο και τα ψάρια, τελικά συρρικνώθηκαν στις εξής δικαιολογίες:
Φταίει ο πόλεμος στην Ουκρανία (για τις υπεραυξήσεις που προηγήθηκαν τουλάχιστο κατά ένα χρόνο του πολέμου).
Φταίει η Ε.Ε. που είναι αργή, γι’ αυτό εμείς θα την αγνοήσουμε (και γιατί περίμενε μέχρι να λάβει και ο τελευταίος πολίτης λογαριασμό που αντιστοιχεί σε κατανάλωση μιάμισης πολιτείας;)», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το Γραφείο Τύπου του ΜέΡΑ25.
«Και το καλύτερο για το τέλος: Το ρεύμα σας έρχεται ακριβό επειδή το χρησιμοποιείτε (εκατό οικονομολόγοι πήδηξαν μαζικά απ’ το ψηλότερο παράθυρο). Ποια ήταν λοιπόν η γενναία λύση “με εντολή Μητσοτάκη” που θα έκανε την ανθρωπότητα να παραληρεί; Ιστορία κράτα την ανάσα του: “έμμεσο πλαφόν”!
Ακόμα και τώρα, εν μέσω της τεράστιας οργής και απελπισίας της κοινωνίας, ο προσωπάρχης της “Μητσοτάκης Α.Ε.” μια μέριμνα έχει: να μη θιγούν ποτέ τα “ιερά και τα όσια” των παρασιτικών ολιγαρχών που νέμονται τον χώρο της ενέργειας στη χώρα μας και αποτελούν τα αφεντικά σύσσωμου του μνημονιακού τόξου.
Ούτε λόγος για κατάργηση του Χρηματιστηρίου της Ενέργειας, ενώ ακόμα και το έμμεσο πλαφόν που αποφάσισε τόσους μήνες μετά την έλευση τις ενεργειακής κρίσης να επιβάλει ο κ. Μητσοτάκης θα είναι σύμφωνα με τις πρώτες ανακοινώσεις του, ενιαίο, δε θα είναι δηλαδή ανά μονάδα παραγωγής όπως καιρό τώρα προτείνει το ΜέΡΑ25, κάτι που θα ήταν ο μόνος τρόπος για να σταματήσει η αισχροκέρδεια», ανέφερε το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη και πρόσθεσε: «Ως ΜέΡΑ25 συνεχίζουμε να παλεύουμε στο πλευρό των πολιτών για συλλογή υπογραφών για πραγματοποίηση δημοψηφίσματος για την κατάργηση του επαίσχυντου Χρηματιστηρίου της Ενέργειας και παράλληλα διεκδικούμε την επανεθνικοποίηση της ΔΕΗ, ώστε κυρίαρχα να ασκούνται σταθερά κοινωνικές πολιτικές και όχι να επαφιόμαστε σε πυροτεχνήματα “ελεημοσύνης”», κατέληξε.
«Μόνη λύση η μείωση του κόστους παραγωγής»
Μια άκρως ενδιαφέρουσα από κάθε άποψη συνέντευξη παραχώρησε ο πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ, Μανόλης Παναγιωτάκης, στον ραδιοφωνικό σταθμό 98,4 και τον Γ. Σαχίνη, κάνοντας σαφές πως η ακρίβεια του ρεύματος μπορεί να μειωθεί μόνο εφόσον υπάρξει μείωση του κόστους παραγωγής και των επιπτώσεων που το Χρηματιστήριο Ενέργειας παράγει. Ο κ. Παναγιωτάκης δε συμμερίζεται την αισιοδοξία σημαντικής μερίδας του πολιτικού κόσμου και εξέφρασε την άποψή του πως οι τιμές του φυσικού αερίου δε θα ομαλοποιηθούν σε ένα χρόνο, ένα έκανε σαφές πως η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας πρέπει να ασκήσει έναν πιο συστηματικό και εξονυχιστικό έλεγχο επί του κόστους. Αρχικά, ο κ. Παναγιωτάκης έστρεψε τα βέλη του εναντίον της κυβέρνησης, την οποία κατηγόρησε ευθέως λέγοντας πως άλλες χώρες της Ε.Ε. ξεκίνησαν τον δραστικό περιορισμό του φυσικού αερίου, ενώ στη χώρα μας, ένεκα της κυβερνητικής πολιτικής, υπήρξε μεγαλύτερη εξάρτηση από το φυσικό αέριο.
«Για τις δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη έχω δύο παρατηρήσεις. Υπάρχει ακρίβεια του ρεύματος που πρέπει να καταπολεμηθεί μέσω αφενός της μείωσης του κόστους παραγωγής και αφετέρου της μείωσης των επιπτώσεων από το Χρηματιστήριο της Ενέργειας ώστε να μειώνεται η χονδρική τιμή. Για τη μείωση του κόστους παραγωγής δεν ακούσαμε τίποτε από τον πρωθυπουργό. Το μόνο που ακούσαμε είναι πως αυξήθηκε το κόστος παραγωγής γιατί αυξήθηκε η τιμή του φυσικού αερίου, κάτι που έγινε λόγω του πολέμου. Όμως η αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου ξεκίνησε από τα μέσα του 2021 - πριν τον πόλεμο. Και η ακρίβεια υπάρχει γιατί σε άλλες χώρες της Ε.Ε. μείωσαν τη συμμετοχή του φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ η Ελλάδα αύξησε τη συμμετοχή της στο φυσικό αέριο κατά 24%, εξαιτίας της πολιτικής της απολιγνιτοποίησης που την είχε εξαγγείλει από το Σεπτέμβρη του 2019 ο πρωθυπουργός», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Παναγιωτάκης.
Μεταξύ άλλων σημείωσε πως «η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας θα έπρεπε να είχε έναν μηχανισμό να ελέγχει το κόστος και να το ελέγχει επί της ουσίας. Ας πούμε ότι το φυσικό αέριο είναι σε προσφορά και κοστίζει 100 ευρώ. Αυτές οι προσφορές γίνονται με βάση το Χρηματιστήριο της Ολλανδίας. Και το πρόβλημα είναι πως οι συμβάσεις της προμήθειάς μου γίνονται με βάση το Χρηματιστήριο της Ολλανδίας. Αλλά είναι διαφορετικές οι συμβάσεις της Ολλανδίας που έχω υπογράψει εγώ. Οι συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου είναι φθηνότερες από αυτές που αναφέρονται στο Χρηματιστήριο της Ολλανδίας. Είναι φθηνότερες από αυτές που οι παραγωγοί λένε ότι τους κοστίζουν. Θα το ψάξουν;».
Ο κ. Παναγιωτάκης απάντησε σε ένα ιδιαίτερα διαδεδομένο ερώτημα σχετικά με το εάν ο καταναλωτής οφείλει να γνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο χρεώνεται, παρά το γεγονός ότι η χρέωση προκύπτει από έναν δυσνόητο μαθηματικό τύπο. Ο πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ υπεραμύνθηκε της άποψης για τη χρησιμότητα της ενημέρωσης του καταναλωτή ως προς τη χρέωση λέγοντας: «Η ηλεκτρική ενέργεια είναι κοινωνικό αγαθό. Αλλά διατίθεται ευτυχώς ή δυστυχώς ως εμπόρευμα. Δεν παύει, όμως, να είναι ένα ιδιόμορφο εμπόρευμα. Αυτή τη στιγμή παντού υπάρχει ηλεκτρική ενέργεια. Ανά πάσα στιγμή χρειαζόμαστε την ηλεκτρική ενέργεια, πράγμα που σημαίνει πως ο καταναλωτής είναι “δούλος” της. Χρειάζεται ιδιαίτερη μεταχείριση, λοιπόν, και υπάρχει ζήτημα, καθώς ανά πάσα στιγμή πρέπει να ξέρεις πώς σε χρεώνει άλλος».
Σχολιάζοντας τη λέξη “πλαφόν” που ειπώθηκε από τα πρωθυπουργικά χείλη, ο κ. Παναγιωτάκης υποστήριξε: «Ο πρωθυπουργός εννοούσε μείωση. Γιατί δεν μπορείς να υποχρεώσεις κάποιον που πουλάει, να πουλάει για μεγάλο διάστημα κάτω του κόστους. Το κόστος αγοράς θα πρέπει να μετακυλιέται με κάποιον τρόπο στον πελάτη».
Καταλήγοντας ο κ. Παναγιωτάκης τόνισε πως «πρέπει να μειωθεί το κόστος παραγωγής μέσω της αξιοποίησης των εγχώριων πηγών ενέργειας. Πρέπει να ανασταλεί το Χρηματιστήριο Ενέργειας για κάποιο χρονικό διάστημα, αφού δε νομίζω ότι θα ομαλοποιηθούν οι τιμές σε ένα χρόνο. Οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί σημαντικά εξαιτίας και του πολέμου».
(φωτογραφία Intime)
