«Καίει» τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες της Κρήτης το κόστος παραγωγής, αφού από τον Ιανουάριο μέχρι και τα μέσα Μαρτίου οι παραγωγοί ακροβατούσαν μεταξύ ζημιάς και οριακού κέρδους, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη «ΝΚ», ο παραγωγός του Τυμπακίου (πρόεδρος του ΤΟΕΒ στο Τυμπάκι) Βαγγέλης Τσιμπραγάκης.
Μόνο ο Απρίλιος μέχρι στιγμής εξελίσσεται θετικά για την τιμή παραγωγού, κυρίως στην ντομάτα, αλλά για να μπορέσουν οι αγρότες να «σταθούν όρθιοι στα πόδια τους» και να μην εγκαταλείψουν τις καλλιέργειές τους, θα πρέπει και ο Μάιος να κρατήσει το εισόδημά τους στα επίπεδα του Απριλίου. Την ίδια ώρα, η διοίκηση του Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου μέσα από μια δραματική επιστολή στον Κυριάκο Μητσοτάκη, με τίτλο «Κύριε πρωθυπουργέ, αν δεν μπορείτε να μας κάνετε καλό, τουλάχιστον μη μας κάνετε κακό!».
Οι μειωμένες ποσότητες ντομάτας και άλλων οπωροκηπευτικών κατά τον τρέχοντα μήνα, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος παραγωγής, όπως εξηγεί ο Βαγγέλης Τσιμπραγάκης (που επί σειρά ετών υπηρέτησε και τον Συνεταιρισμό του Τυμπακίου από τη θέση του προέδρου), εξασφαλίζουν μικρό κέρδος στους παραγωγούς, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να καλύψει την κακή χρονιά που βίωσαν από την αρχή του «παγωμένου» 2022 μέχρι και τα μέσα Μαρτίου.
«Πέρα των άλλων προβλημάτων που είχαμε στο παρελθόν, τώρα αντιμετωπίζουμε συνεχείς αυξήσεις στις εισροές. Δηλαδή στα εφόδια που χρειαζόμαστε προκειμένου να παράγουμε», λέει ο κ. Τσιμπραγάκης.
Τα μεγαλύτερα «αγκάθια»
Τα λιπάσματα είναι το μεγαλύτερο «αγκάθι» για τους παραγωγούς των θερμοκηπιακών καλλιεργειών στην Κρήτη. Όπως εκτιμά ο Βαγγέλης Τσιμπραγάκης, σε σχέση με πέρυσι το κόστος στα λιπάσματα αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά 70%. Δεύτερο «αγκάθι» είναι το κόστος στο ρεύμα, που αυξήθηκε από πέρυσι κατά μέσο όρο κατά 50%. Και κατά 50% έχει αυξηθεί από πέρυσι και το κόστος στο πετρέλαιο κίνησης.
Σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, το συνολικό κόστος παραγωγής πέφτει κάτω από 50%.
«Συγκυριακά, η ντομάτα κατά τον μήνα Απρίλιο έχει μία καλή τιμή για τον παραγωγό, αφού η μέση τιμή παραγωγού είναι στο 1,50 ευρώ το κιλό. Το αγγούρι είναι στη μέση τιμή των 80 λεπτών το κιλό. Οι πιπεριές είναι στο 1,50 ευρώ το κιλό, οι μελιτζάνες είναι περίπου στα 90 λεπτά το κιλό και τα κολοκύθια γύρω στο 1 ευρώ (από 80 λεπτά μέχρι 1,20 ευρώ το κιλό). Αν όμως οι τιμές μετά το Πάσχα καταρρεύσουν, αυτό θα είναι καταστροφικό για μας. Εάν οι τιμές διατηρηθούν σε αξιοπρεπή επίπεδα, τότε θα μπορέσουμε να μιλάμε για ένα εισόδημα που θα μας κρατήσει “όρθιους”»...
Σήμερα, το κόστος παραγωγής - με βάση τις εκτιμήσεις του Βαγγέλη Τσιμπραγάκη - διαμορφώνεται κατά κιλό ως εξής: Στο ένα κιλό ντομάτας, με μία μέση τιμή παραγωγού 1,50 ευρώ, το κόστος παραγωγής δεν πέφτει κάτω από τα 70 με 80 λεπτά. Στο ένα κιλό αγγουριού, στη μέση τιμή παραγωγού των 80 λεπτών, το κόστος παραγωγής δεν πέφτει κάτω από τα 50 με 55 λεπτά. Στο ένα κιλό πιπεριάς, στη μέση τιμή παραγωγού του 1,50 ευρώ το κιλό, το κόστος παραγωγής δεν πέφτει κάτω από τα 70 με 80 λεπτά. Στο ένα κιλό μελιτζάνας, στη μέση τιμή των 90 λεπτών, το κόστος παραγωγής ανέρχεται στα 35 με 40 λεπτά. Και στο ένα κιλό κολοκυθιών, στη μέση τιμή παραγωγού του 1 ευρώ, το κόστος παραγωγής ανέρχεται στα 30 με 40 λεπτά.
Ανά στρέμμα για να είναι βιώσιμη η εκμετάλλευση
Πότε, λοιπόν, μία θερμοκηπιακή καλλιέργεια είναι βιώσιμη για τον παραγωγό (πάντα με βάση τα σημερινά δεδομένα); Ο Βαγγέλης Τσιμπραγάκης εξηγεί: «Σε μία πολύ καλή καλλιέργεια ντομάτας, χωρίς δηλαδή ασθένειες, παγετούς κ.λπ., η παραγωγή μπορεί να φτάσει τον Απρίλιο τους 6 τόνους ανά στρέμμα. Μέχρι τον Απρίλιο όμως, το κόστος παραγωγής ανέρχεται στα 4.200 ευρώ το στρέμμα. Με βάση τη σημερινή τιμή, ο παραγωγός θα πάρει 7.000 ευρώ ανά στρέμμα. Άρα θα έχει κέρδος γύρω στις 3.000 ευρώ ανά στρέμμα. Όμως, αυτά τα 4.000 ευρώ τα έχει διαθέσει τους προηγούμενες μήνες. Και για να μπορέσει να κρατήσει την καλλιέργειά του “ζωντανή”, θα πρέπει στο σύνολο της χρονιάς το καθαρό του κέρδος να μην πέφτει κάτω από τα 8.000 ευρώ το στρέμμα, διότι υπάρχουν και τα πάγια έξοδα, τα οποία θα πρέπει να τα υπολογίσουμε, για να μπορέσουμε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα».
Στη Μεσαρά τα θερμοκήπια «αλλάζουν χέρια»
Εξάλλου, σήμερα στη Μεσαρά οι καλλιέργειες αλλάζουν χέρια. Μπορεί, δηλαδή, να εγκαταλείπει ένας παραγωγός παλιός, αλλά ένας νεότερος να συνεχίζει να καλλιεργεί. Σύμφωνα με τον Βαγγέλη Τσιμπραγάκη, στη Μεσαρά καλλιεργούνται γύρω στα 3.700 στρέμματα θερμοκήπια.
«Οι καλές εποχές για τα θερμοκήπια της Κρήτης ήταν από τη δεκαετία του ’80 μέχρι και το 1995. Από τότε και μετά, αρχίζει η φθίνουσα πορεία», λέει χαρακτηριστικά, τονίζοντας πάντως πως η φετινή χρονιά είναι χαρακτηριστική για τις αντοχές των παραγωγών σε ολόκληρη την Κρήτη.
Η δραματική επιστολή της Ιεράπετρας
«Αν δεν μπορείτε να μας κάνετε καλό, τουλάχιστον μη μας κάνετε κακό»
Στο μεταξύ, σε γενική συνέλευση προχώρησαν χθες το βράδυ τα μέλη του Αγροτικού Συλλόγου Ιεράπετρας. Η διοίκηση της οργάνωσης έστειλε προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη επιστολή σε δραματικό ύφος. Η επιστολή κοινοποιείται σε όλα τα συναρμόδια υπουργεία, δίνοντας απαντήσεις στο ερώτημα «ποιος είναι σήμερα ο Έλληνας αγρότης»...
«Είναι ο ίδιος αγρότης που θα επιδοτηθεί με 13,2 ευρώ/μήνα σε καύσιμα, ενώ αυτό που αντικρίζει καθημερινά είναι οι τιμές των καυσίμων να εδραιώνονται σταθερά άνω των 2 ευρώ (όπως άλλωστε ήταν αναμενόμενο στο υπάρχον κλίμα αβεβαιότητας). Επιπλέον, ήδη ανακοινώθηκαν αυξήσεις 30% στη μεταφορά των αγροτικών προϊόντων, ως αποτέλεσμα της αύξησης των καυσίμων.
Ρήτρα αναπροσαρμογής: Είναι ο ίδιος ο αγρότης που μέσα σε 6 μήνες έχει αναγκαστεί να πληρώσει διπλάσια τουλάχιστον αξία στην ηλεκτρική ενέργεια. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες σας, το πρώτο τρίμηνο θα επιδοτηθεί το 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής, και το οποίο δεν έχει εμφανιστεί ακόμα στο σύνολο των εκκαθαριστικών λογαριασμών. Το επόμενο τρίμηνο θα επιδοτηθεί στο 50% και είναι πλέον βέβαιο ότι θα ακολουθήσει 30% και τελικά μηδέν. Εδραιώνεται έτσι η αρχική αύξηση στο κόστος ενέργειας 100%.
ΕΤΜΕΑΡ: Είναι ο ίδιος αγρότης που δε δικαιούται μείωση στη χρέωση/ΜWH αν έχει κάνει οποιαδήποτε μεταβολή στα στοιχεία της παροχής του από το 2014 (ακόμα και διεύθυνση αλληλογραφίας). Αποτέλεσμα, οι νέοι κυρίως αγρότες να χρεώνονται 17€/ΜWH αντί για 9€/ΜWH που προβλέπεται για τους ενεργοβόρους κλάδους.
Μείωση ΦΠΑ σε λιπάσματα: Είναι ο ίδιος αγρότης που τον τελευταίο χρόνο χρεώνεται ακριβότερα 60-80% τα εφόδια της παραγωγής του. Έχουμε επανειλημμένα τονίσει ότι για τις καθαρές εμπορικές συναλλαγές ο ΦΠΑ δε δύναται να προσμετρηθεί στο τελικό κόστος αγοράς εφοδίων, αφού τελικά υπάρχει συμψηφισμός με τις πωλήσεις αγροτικών προϊόντων. Όπως και να έχει όμως, ένα τέτοιο μετρό θα είχε ενδιαφέρον αν η τελική τιμή αγοράς ενός προϊόντος δεν ήταν αυτή που είναι σήμερα. Για παράδειγμα, ένα λίπασμα πριν ένα χρόνο στοίχιζε στον παραγωγό 20 ευρώ πλέον ΦΠΑ 13%, σύνολο 22,6 ευρώ. Σήμερα το ίδιο λίπασμα στοιχίζει 35 ευρώ πλέον ΦΠΑ 13% σύνολο 39,55 ευρώ. Η πρότασή σας είναι στο ίδιο λίπασμα 35 ευρώ πλέον ΦΠΑ 6%, σύνολο 37,1 ευρώ. Δηλαδή παραμένει 64,1% ακριβότερο σε σχέση με πέρυσι. Επιπροσθέτως δεν αναφέρεστε πουθενά για τα λιπάσματα που βρίσκονται σήμερα στον συντελεστή ΦΠΑ 24%. Αυτό το μέτρο θα καταλήξει όλοι οι αγρότες να έχουν χρεωστικό ΦΠΑ, καθώς θα αγοράζουν με 6% και θα πωλούν με 13%», αναφέρεται μεταξύ άλλων.
