Από τις δουλειές με τους μεγαλύτερους κινδύνους για τη σωματική ασφάλεια αλλά και την ίδια τη ζωή του εργαζόμενου ανθρώπου είναι εκείνη του αγρότη (γεωργού και κτηνοτρόφου), αλλά, όπως καταγγέλλει στη «Νέα Κρήτη» σήμερα ο παλαίμαχος αγροτοσυνδικαλιστής Στάθης Φραγκιαδάκης, ενώ υπάρχει πλέον το ενιαίο Ταμείο ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και ο αγροτοκτηνοτρόφος πληρώνει τα ίδια με όλους τους υπόλοιπους ασφαλισμένους, εντούτοις δεν αποζημιώνεται αν τραυματιστεί και χρειαστεί να μείνει εκτός δουλειάς για τις ημέρες που θα κάθεται.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, μόνο μέσα στην τελευταία δεκαετία, στην Ευρώπη καταγράφονται γύρω στους 500 θανάτους κάθε χρόνο, ενώ τα μη θανατηφόρα ατυχήματα ξεπερνούν τα 150.000 στον αγροτικό τομέα και στον τομέα της δασονομίας!
Τα στοιχεία αυτά καταγράφει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία στην έκθεσή του “Ανασκόπηση του μέλλοντος της γεωργίας και της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας”.
Αναλυτικότερα, ως τα πιο συνηθισμένα ατυχήματα ή δυστυχήματα στον αγροτικό τομέα της Ευρώπης αναγράφονται τα εξής:
- Ατυχήματα με το τρακτέρ (παράσυρση ή ανατροπή οχημάτων).
- Πτώσεις από ύψος (από δέντρα, μέσα από στέγες).
- Το χτύπημα από αντικείμενα που πέφτουν ή κινούνται (μηχανήματα, κτήρια, κορμοί δέντρων).
- Πνιγμός (σε δεξαμενές νερού, σιλό σιτηρών).
- Χειρισμός ζώων (που έχουν προσβληθεί από ζωονόσους).
- Ατυχήματα με μηχανήματα (αφύλακτα κινούμενα μέρη).
- Εγκλωβισμοί (κάτω από καταρρέουσες κατασκευές).
- Ηλεκτρικό ρεύμα (ηλεκτροπληξίες).
Οι χρόνιες παθήσεις
Οι συνθήκες εργασίας στον αγροτικό τομέα τον καθιστούν, μάλιστα, ως το δεύτερο κατά σειρά επάγγελμα στο οποίο οι εργαζόμενοι καταγράφουν την πάθηση χρόνιων ασθενειών.
Περισσότερο από το 60% των εργαζομένων στον αγροτικό τομέα στην Ευρώπη αναφέρει μία χρόνια ασθένεια. Επίσης, η έκθεση καταγράφει μερικά από τα βασικά ζητήματα υγείας που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι αγρότες, όπως η έκθεση σε χημικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα και οι μυοσκελετικές διαταραχές.
Τα προβλήματα υγείας που μπορεί να προκληθούν από την έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες, όπως τα φυτοφάρμακα, κυμαίνονται από ήπιο ερεθισμό των ματιών και του δέρματος έως σοβαρές επιπτώσεις, όπως γενετικές ανωμαλίες και καρκίνο. Οι επιδράσεις μπορεί να είναι βραχείες ή μακροπρόθεσμες στην υγεία των εργαζομένων, με την καταγραφή των επιπτώσεων αυτών να αποτελεί πρόκληση.
«Είναι κατάφωρη αδικία»
Ως μια κατάφωρη αδικία, καλώντας τη σημερινή κυβέρνηση να τη δει πολύ σοβαρά, χαρακτηρίζει ο Στάθης Φραγκιαδάκης το γεγονός ότι ο αγροτοκτηνοτρόφος, εάν τραυματιστεί και χρειαστεί να μείνει εκτός δουλειάς, δεν έχει καμία αποζημίωση από τον ασφαλιστικό του φορέα, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ασφαλισμένο με ίσες υποχρεώσεις απέναντι στον ΕΦΚΑ, σε σχέση και με όλους τους υπόλοιπους ασφαλισμένους.
«Ο τύπος εργασίας του αγρότη, ό,τι δουλειά και αν κάνει (κτηνοτρόφος, παραγωγός στις δενδρώδεις καλλιέργειες, στα σιτηρά, στα κηπευτικά κ.λπ.), έχει πάρα πολλούς κινδύνους. Δηλαδή, εκεί που ψεκάζεις, μπορεί να κάνει ο αέρας αναστροφή και να σε λούσει το φάρμακο, με απρόβλεπτες συνέπειες. Εκεί που δουλεύεις με το τρακτέρ, μπορεί αυτό να βουλιάξει σε κάποιο σημείο και να σε βάλει από κάτω», αναφέρει ο κ. Φραγκιαδάκης.
«Όλοι οι κίνδυνοι είναι ορατοί»
«Χίλια δυο ατυχήματα μπορεί να συμβούν», λέει χαρακτηριστικά ο Στάθης Φραγκιαδάκης.
«Όλοι οι κίνδυνοι είναι ορατοί. Στις αγροτικές εργασίες, μάλιστα, έχουμε πολύ περισσότερους κινδύνους, από όλα τα άλλα επαγγέλματα», τονίζει χαρακτηριστικά.
«Ενώ λοιπόν είχαμε παλιότερα συζητήσει ότι θα πρέπει αυτά τα ατυχήματα να καλύπτονται ασφαλιστικά από το ταμείο, μέσα από αποζημιώσεις για τις ημέρες που δε δουλεύει ο αγρότης και δεν μπορεί να δουλέψει - μάλιστα, μας είχαν υποσχεθεί ότι θα το δουν - μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα τέτοιο. Τώρα, όμως, έχουμε ενιαίο Ταμείο ασφάλισης των αυτοαπασχολούμενων στην Ελλάδα. Δηλαδή, ό,τι ταμείο έχει ο έμπορας, ό,τι ταμείο έχει και ο κάθε αυτοαπασχολούμενος, έχει και ο αγρότης. Επιμένουμε, λοιπόν, αφού συμβαίνουν τόσα ατυχήματα στον τομέα μας, να ληφθεί αυτή η μέριμνα», σύμφωνα με όσα λέει στην εφημερίδα μας ο Στάθης Φραγκιαδάκης.
«Μάλιστα, όχι μόνο δεν καλύπτονται οι μέρες που καθόμαστε μετά από ένα ατύχημα, αλλά, ακόμη χειρότερα, δεν υπάρχει πρόβλεψη για αποζημίωση, ακόμα και αν ο αγρότης χάσει και τη ζωή του σε κάποιο περιστατικό», λέει στην εφημερίδα μας ο συνδικαλιστής.
Μάλιστα, «μόνο στην περίπτωση που μείνει ανάπηρος με αναπηρία πάνω από ένα 80%, του δίνει μια αναπηρική σύνταξη. Αλλά δεν τον αποζημιώνει στην περίπτωση που χρειαστεί να μείνει εκτός δουλειάς για μήνες ή και για χρόνια. Κι αυτό είναι άδικο, κυρίως στη σημερινή εποχή, που υπάρχει το ενιαίο Ταμείο...».
Όπως εξηγεί στη σημείο αυτό ο Στάθης Φραγκιαδάκης, σήμερα δεν ισχύουν ούτε οι 7 κατηγορίες που είχαν θεσμοθετηθεί στον πρώην ΟΓΑ για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη του αγρότη. «Ισχύουν τρεις και ισχύουν για όλους τους ασφαλισμένους, που, αν θέλουν να πάρουν παραπάνω σύνταξη, πάνε στη μεγάλη κατηγορία. Και αυτό εμείς το βλέπουμε θετικά. Εδώ θα έπρεπε, λοιπόν, εκτός από την υποχρεωτικότητα που υπάρχει, να υπάρχει και ανάλογη ασφαλιστική κάλυψη για τους αγρότες...».
Στ. Φραγκιαδάκης - Μια προσωπική μαρτυρία που δίνει το στίγμα
Αξιοσημείωτο είναι και το προσωπικό παράδειγμα του Στάθη Φραγκιαδάκη. «Έτυχε προσωπικά σε μένα μια ανάγκη για παρέμβαση χειρουργική στα χέρια. Και έπρεπε να κάτσω δύο μήνες. Και απαίτησα από το ταμείο μου μια αποζημίωση, τουλάχιστον για να τρώγω. Και μου απάντησαν από τον ΕΦΚΑ: “Δεν μπορείς, γιατί δεν έχεις κάποιον εργοδότη”. Αυτοαπασχολούμενος είμαι. Και το κράτος πληρώνει για όλο τον ασφαλισμένο πληθυσμό ένα μερίδιο. Άρα, ο εργοδότης είναι το κράτος που συνεισφέρει. Από ’κει και πέρα, ο ασφαλισμένος πληρώνει τη δική του εισφορά...». Καταλήγοντας, ο παλαίμαχος αγροτοσυνδικαλιστής αναφέρεται στη συχνότητα των ατυχημάτων και των δυστυχημάτων στον αγροτικό τομέα. «Είναι πάρα πολύ συχνό το φαινόμενο αυτό», όπως χαρακτηριστικά τονίζει. «Διότι, ανά 100 κατοίκους σε μια αγροτική περιοχή, πάντα υπάρχει ένα 3% σε αδράνεια, λόγω ατυχημάτων. Στους 100 οι τρεις είναι σε αδράνεια. Αυτό είχαν δείξει κάποιες έρευνες, πριν από δύο χρόνια. Αυτό το 3% λοιπόν που κάθεται, πώς ζει; Αναρωτήθηκε κανείς;», καταλήγει χαρακτηριστικά.
