Με μια μικρή καθυστέρηση (αναμενόταν κατά την εκπνοή του 2021) εκδόθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η τροποποιημένη Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Έργων, η γνωστή δηλαδή ΑΕΠΟ, του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής. Με την έκδοση της απόφασης, ανοίγει πλέον ο δρόμος για να κλείσει ο κύκλος αδειοδοτικών-γραφειοκρατικών αποφάσεων που εκκρεμούν από πλευράς Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης ή άλλων τοπικών φορέων για ορισμένα επιμέρους ζητήματα που αφορούν π.χ. σε θέματα οριοθέτησης, υπογειοποίησης, όδευσης του καλωδίου στο χερσαίο κομμάτι κ.λπ.
Η νέα τροποποιημένη ΑΕΠΟ δεν περιλαμβάνει σημαντικές ή μεγάλες αλλαγές συγκριτικά με την αρχική απόφαση περιβαλλοντικών έργων του έργου της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης. Περιλαμβάνει ουσιαστικά κάποιες σημειακές αλλαγές σε ζητήματα όδευσης, π.χ. των γραμμών μεταφοράς, των πυλώνων κ.τ.λ. στο κομμάτι της καλωδιακής διασύνδεσης που θα εκτείνεται εδώ στο νησί μας. Παράλληλα, έχουν ενσωματωθεί και επιπλέον περιβαλλοντικοί όροι, όπως ζητήθηκαν από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, τις τοπικές και κεντρικές αρχαιολογικές υπηρεσίες και άλλους φορείς.
Σύμφωνα με την απόφαση όπως αυτή εκδόθηκε από τον γενικό διευθυντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος, ως προς την αναδιάταξη των έργων διασύνδεσης του υποέργου της Κρήτης «Γραμμές Μεταφοράς και πυλώνες» στη νέα ΑΕΠΟ του έργου της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης του νησιού, φιγουράρουν πλέον τα εξής εδάφια:
Α. «Εγκατάσταση και λειτουργία υπόγειας Γραμμής Μεταφοράς υπερυψηλής τάσης ΣΡ (±500 kV), η οποία συνοδεύεται από καλώδιο οπτικών ινών (2x48 οπτικές ίνες), εκκινεί από το σημείο προσαιγιάλωσης στην Κορακιά και τερματίζει στον Σταθμό Μετατροπής (Σ.Μ.) Δαμάστας, συνδέοντας την υποβρύχια Γ.Μ. ΣΡ ±500 kV με τον εν λόγω Σ.Μ. Η υπόγεια Γ.Μ. ακολουθεί παράλληλα υφιστάμενη οδοποιία, η οποία στο μεγαλύτερο μέρος της βελτιώνεται και αναβαθμίζεται, καθώς και νέα οδό μικρού μήκους (συνοδό έργο).
Ειδικότερα, η υπόγεια Γραμμή Μεταφοράς οδεύει ως εξής:
α) Επί υφιστάμενης οδού που κείται βορείως του ΒΟΑΚ και μέχρι το σημείο προσαιγιάλωσης μήκους 3,74 χλμ., η οποία βελτιώνεται και αναβαθμίζεται .
β) Παραλλήλως του ΒΟΑΚ για περίπου 700 μ. από τη Χ.Θ. (Χιλιομετρική Θέση) 109+400 ως τη Χ.Θ. 110+100 του ΒΟΑΚ.
γ) Επί υφιστάμενης οδού που κείται νοτίως του ΒΟΑΚ μήκους 4,35 χλμ., η οποία βελτιώνεται και αναβαθμίζεται.
δ) Επί νέας οδού εντός δασικής έκτασης μήκους 1,39 χλμ. έως τον Σ.Μ. Δαμάστας.
Β. Κατασκευή και λειτουργία Σ.Μ. στη Δαμάστα AC/DC συνολικής ισχύος 1000 MW, καθώς και υποσταθμού ζεύξης (Υ/Σ Ζεύξης) ΕΡ 150 kV εντός του γηπέδου του Σ.Μ. για τη διασύνδεση του Σ.Μ. με το υφιστάμενο Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΜΗΕ) 150 kV της νήσου Κρήτης, εντός γηπέδου έκτασης 150 στρεμμάτων περίπου.
Ο Υ/Σ ζεύξης είναι κλειστού τύπου, τεχνολογίας GIS, και περιλαμβάνει διπλό ζυγό 150 kV με διασυνδετικό διακόπτη, έξι πύλες Γ.Μ. 150 kV για τη σύνδεση ισάριθμων κυκλωμάτων που αναχωρούν προς το ΣΜΗΕ της Κρήτης και τις εγκαταστάσεις σύνδεσης του παρακείμενου Σ.Μ. (2 πύλες Μ/Σ 150 kV).
Γ. α) Πόντιση και λειτουργία υποβρύχιου καλωδίου μήκους περίπου 4 χλμ., το οποίο εκκινεί από το σημείο προσαιγιάλωσης στην Κορακιά και καταλήγει στον Σ.Η. Κορακιάς.
β) Πόντιση και λειτουργία υποβρύχιου καλωδίου δώδεκα (12) οπτικών ινών για την επιτήρηση του Σ.Η. Κορακιάς.
γ) Βελτίωση υφιστάμενης οδού μήκους 1,65 χλμ., με αφετηρία περί τη Χ.Θ. 103,40 του ΒΟΑΚ και διάνοιξη νέας μήκους 2,93 χλμ., για την εξασφάλιση οδικής πρόσβασης στη θέση προσαιγιάλωσης του ηλεκτροδίου.
Δ. Εγκατάσταση και λειτουργία τμημάτων νέων εναέριων Γ.Μ. 150 kV ΕΡ απλού και διπλού κυκλώματος συνολικού μήκους 5,4 χλμ., από την έξοδο του Σ.Μ. Δαμάστας έως τις υφιστάμενες Γ.Μ. 150 kV Ληνοπεράματα-Χανιά & Ληνοπεράματα-Χανιά/ΙΙ.
Ε. Αναβάθμιση τμήματος υφιστάμενων εναέριων Γ.Μ. 150 kV ΕΡ Ληνοπεράματα-Χανιά & Ληνοπεράματα-Χανιά/ ΙΙ από μονού κυκλώματος σε διπλού κυκλώματος στο τμήμα Υ/Σ Ζεύξης Ε.Ρ. - υφιστάμενος Υ/Σ ΑΗΣ Λιηοπεραμάτων, συνολικού μήκους 15,1 χλμ.
Ορίζεται νέα θέση για δύο πυλώνες της Γ.Μ. 150kV Ληνοπεράματα-Χανιά ΙΙ. Επίσης, προβλέπεται κατάργηση τμημάτων υφιστάμενων εναέριων Γ.Μ. Ε.Ρ. 150 kV συνολικού μήκους 5,24 χλμ., καθώς και κατασκευή υπόγειας καλωδιακής Γ.Μ. Ε.Ρ. 150 kV διπλού κυκλώματος μήκους 3,15 χλμ., που καταλήγει στον Υ/Σ ΑΗΣ Ληνοπεραμάτων (από πυλώνα ΛΧ5Ν έως Υ/Σ ΑΗΣ Ληνοπεραμάτων). Η όδευση της υπόγειας Γ.Μ. 150kV προς Ληνοπεράματα τροποποιείται για μήκος περί τα 650 μ.
Επέκταση του υφιστάμενου Υ/Σ 150 kV του ΑΗΣ Ληνοπεραμάτων κατά δύο πύλες Γ.Μ. 150 kV εντός του γηπέδου του Υ/Σ. Η επέκταση αφορά έργα εντός της έκτασης του Υ/Σ, περίπου 21 στρεμμάτων.
Διάνοιξη προσωρινών διόδων πρόσβασης στις θέσεις κατασκευής των πυλώνων (προσωρινές ζώνες πρόσβασης στους πυλώνες-συνοδά έργα οδοποιίας)».
Οι όροι που ζητήθηκαν
Στη νέα, τροποποιημένη απόφαση περιβαλλοντικών έργων της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής έχουν ενσωματωθεί οι εξής πρόσθετοι περιβαλλοντικοί όροι όπως προτάθηκαν από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης:
«Η περιοχή κατασκευής των έργων δεν εντάσσεται στις Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας, σύμφωνα με το εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμύρας (Β’ 2687/2018) και την 1η Αναθεώρηση της Προκαταρκτικής Αξιολόγησης Κινδύνων Πλημμύρας. Θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των υπόγειων υδατικών συστημάτων στην περιοχή ενδιαφέροντος, με ευθύνη του φορέα υλοποίησης του έργου.
Οι επεμβάσεις στα υδατορέματα της περιοχής ενδιαφέροντος θα είναι οι ελάχιστες δυνατές ώστε να μην επηρεαστεί η ροή υδάτων, ενώ παράλληλα θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία τους από ρύπους και κάθε είδους απορρίψεις.
Οι επεμβάσεις στο παράκτιο υδατικό σύστημα “Ακτές Μπαλί-Φόδελε” παραμένουν από πλευράς αξιολόγησης των επιπτώσεων σε βαθμό μικρότερο της τάξης “1”, που αφορά σε “σχεδόν φυσική κατάσταση” του συστήματος».
Τροποποιήσεις - Οι πρόσθετοι όροι των Αρχαιολογικών Υπηρεσιών
Στην τροποποιημένη ΑΕΠΟ του έργου του μεγάλου καλωδίου έχουν προστεθεί επίσης και οι εξής όροι όπως προτάθηκαν από τη Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού:
- «Να υποβληθούν προς έγκριση στις αρμόδιες εμπλεκόμενες υπηρεσίες οι θέσεις των αποθεσιοθαλάμων και των εργοταξιακών χώρων, αναλυτική τεχνική έκθεση, καθώς και διαγράμματα εκσκαφών για τις διανοίξεις και ισοπεδώσεις στις περιοχές επέμβασης.
- Κατά την έναρξη των εργασιών να προηγείται, σε κάθε τμήμα του έργου, όπου απαιτείται, καθαρισμός της επιφανειακής βλάστησης και επιφανειακή έρευνα, με τη χρήση μηχανικού μέσου ή χειρωνακτικά, σύμφωνα με τις υποδείξεις της επιβλέπουσας Υπηρεσίας του ΥΠΠΟΑ.
- Στο τμήμα της νέας χάραξης, που έχει οπτική επαφή από τον προαύλιο χώρο του Καθολικού και το γ’ επίπεδο της Ι.Μ. Αγίου Παντελεήμονα στο Φόδελε, να αποφευχθεί η κατασκευή τοιχίων από οπλισμένο σκυρόδεμα και να επιλεγούν άλλες μέθοδοι αντιστήριξης με συρματοκιβώτια ή οπλισμένη γη και, όπου αυτό δεν καθίσταται δυνατό, με λιθοδομή από λίθο της περιοχής. Για τις εργασίες αυτές να υποβληθεί μελέτη προς έγκριση από την αρμόδια Διεύθυνση.
- Με την κατάργηση της εναέριας Γραμμής Μεταφοράς, εκλείπει η οπτική όχληση στο πιθανό ιερό κορυφής, στην πιθανή θέση μινωικής φρυκτωρίας και στον αρχαίο τοίχο στην κορυφογραμμή του λόφου “Τράχηλοι”.
- Για το ζεύγος πυλώνων (LX29) μπροστά από τοn ναό του Προφήτη Ηλία, να χρησιμοποιηθεί στενός τύπος και μικρότερου ύψους από το προβλεπόμενο (έως 29 μέτρα), ώστε να αποφευχθεί η οπτική όχληση από τη στάθμη του πλατώματος του ναού».
