Μπροστά στον βωμό του κέρδους, η ανθρώπινη ζωή για εταιρείες φαρμάκων στη χώρα μας φαίνεται ότι μπαίνει σε δεύτερη μοίρα, αφού αφήνουν χωρίς φάρμακα τον κόσμο, προτιμώντας να τα εξάγουν (ενώ τα είχαν ήδη... εισάγει) για να τα ακριβοπουλήσουν, εκμεταλλευόμενες τη μεγάλη διαφορά των τιμών που έχουν τα φάρμακα στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αφού είναι πολύ φτηνότερα στη χώρα μας, λόγω μνημονιακών υποχρεώσεων.
Την καταγγελία αυτή, περιγράφοντας όλο αυτό που συμβαίνει στον χώρο του φαρμάκου, κάνει στη «ΝΚ» το μέλος της διοίκησης του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Γιάννης Τσικανδηλάκης. Μάλιστα, καλεί όσους αντιμετωπίζουν χρόνιες παθήσεις να συνεργάζονται με έναν συγκεκριμένο φαρμακοποιό και να τον ενημερώνουν έγκαιρα πριν «ξεμείνουν». Θα προλαβαίνει πιο αποτελεσματικά, έτσι, ο φαρμακοποιός να τους εξασφαλίζει το φάρμακο σε συνεργασία με τους συναδέλφους του, αφού πλέον το «μπαλάκι» έχει μεταφερθεί στον χώρο των φαρμακοποιών που δίνουν «μάχες».
Από τις αρχές του 2022 το φαινόμενο είχε καταγγείλει ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής. Σε ανακοίνωσή του ο ΦΣA είχε τότε αναφέρει ότι «οι ελλείψεις στην τροφοδοσία των φαρμακείων για φάρμακα πρώτης ανάγκης των ασθενών έχουν φτάσει σε απελπιστικό επίπεδο» και είχε καλέσει το υπουργείο Υγείας και τον ΕΟΦ «να παρέμβουν άμεσα, διότι εν καιρώ πανδημίας η κατάσταση αυτή εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για την υγεία των πολιτών».
Στην έκκληση του Φαρμακευτικού Συλλόγου είχε απαντήσει την ίδια μέρα ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης, υποστηρίζοντας ότι οι ελλείψεις αφορούσαν μόνο συγκεκριμένα φάρμακα, ότι είχαν συγκυριακό χαρακτήρα και οφείλονταν στις αργίες της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση, και ότι από την επόμενη εβδομάδα ο ανεφοδιασμός της αγοράς θα αποκαθίστατο.
Οι ελλείψεις φαρμάκων και σκευασμάτων υψηλής ζήτησης, όμως, επιμένουν... Ο πρώην πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Ηρακλείου και μέλος της διοίκησης του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Γιάννης Τσικανδηλάκης, ήταν κατηγορηματικός: «Κάποιες εταιρείες δε φέρνουν συγκεκριμένα φάρμακα στη χώρα μας και αποφεύγουν τις εισαγωγές»...
Αλλά εκτός του γεγονότος ότι οι εταιρείες αποφεύγουν να κάνουν εισαγωγές συγκεκριμένων φαρμάκων, δημιουργώντας έτσι ελλείψεις στην αγορά, υπάρχει και το φαινόμενο, όπως καταγγέλλει ο Γιάννης Τσικανδηλάκης, της εισαγωγής φαρμάκων σε μία άλφα τιμή και της εξαγωγής τους αμέσως μετά σε μία νέα τιμή, πολλαπλάσια της πρώτης, σε κάποια άλλη χώρα όπου το φάρμακο αυτό είναι πολύ πιο ακριβό.
Οι ελλείψεις
«Ελλείψεις υπάρχουν σήμερα σε πολλά φάρμακα. Υπάρχουν σε αντιβιοτικά, σε αναπνευστικά, σε φάρμακα του ζακχάρου και σε φάρμακα αντιυπερτασικά. Και μάλιστα, όλα αυτά είναι πρωτότυπα, δεν είναι γενόσημα», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Τσικανδηλάκης. «Άρα, αν δεν υπάρχουν γενόσημα, δεν μπορείς να καλύψεις την έλλειψή τους», προσθέτει. Σε ό,τι αφορά τα φάρμακα των καρκινοπαθών, ο ίδιος εξηγεί ότι εικόνα δεν μπορεί να έχει, αφού αυτά δίνονται από τα νοσοκομεία. «Εγώ μιλάω για φάρμακα τα οποία διακινούνται από εμάς. Και θα σας φέρω ένα παράδειγμα: Φάρμακο που στην Ελλάδα έχει 3 ευρώ, εγώ το αγόρασα από τη Γερμανία πριν κάποια χρόνια 21 ευρώ. Τεράστια η διαφορά!».
Για ποιον λόγο, όμως, είναι στην Ελλάδα τα φάρμακα τόσο πολύ φτηνότερα; Όπως εξηγεί ο συνδικαλιστής, «πάνω απ’ όλα είναι το μνημόνιο. Οι μνημονιακές υποχρεώσεις ανάγκασαν τις εταιρείες να πουλάνε τα φάρμακα σε πολύ χαμηλότερες τιμές στην Ελλάδα απ’ ό,τι τα πουλάνε στις άλλες χώρες».
Μάλιστα, όπως επισημαίνει, «για να αλλάξει η κατάσταση αυτή, υπάρχει ένας μόνο τρόπος: η εξομοίωση της τιμής των φαρμάκων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά, αν γίνει αυτό, ο κάθε πολίτης θα επιβαρύνεται τη διαφορά της τιμής από την τσέπη του».
Σύμφωνα με τον συνδικαλιστή, «δε θα καλύψει τη διαφορά ο ΕΟΠΥΥ, ο οποίος πριν από τα μνημόνια είχε προϋπολογισμό 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ (μέχρι το 2010) και τώρα έχει μειώσει τον προϋπολογισμό του στα φάρμακα στο 1,8 δισεκατομμύριο ευρώ».
Νόμιμες οι εξαγωγές - Κερδίζει το κράτος εισπράττοντας δασμούς
Σε ό,τι αφορά το κράτος, ο Γιάννης Τσικανδηλάκης τονίζει πως η κατάσταση είναι αδιέξοδη. «Το κράτος, μάλιστα, κερδίζει από αυτή την ιστορία. Διότι, εξάγοντας ένα φάρμακο, εισπράττει τους δασμούς».
Αλλά, όπως συμπληρώνει, ακόμα και αν το κράτος θελήσει να προσφύγει δικαστικά κατά των εταιρειών, τότε αυτές καταγγέλλουν την κρατική παρέμβαση, αφού στην πραγματικότητα η τακτική που ακολουθούν είναι νόμιμη και δεν μπορεί κανείς να τη σταματήσει!
«Έχουμε εισαγωγές φαρμάκων... και έχουμε την εξαγωγή, στη συνέχεια, ενός ποσοστού αυτών. Και είναι νόμιμο αυτό, βάσει της ευρωπαϊκής οδηγίας... Αν βγει όμως το κράτος και πει ότι απαγορεύει την εξαγωγή, υπάρχει ένα “παραθυράκι” για τις φαρμακαποθήκες που προσφεύγουν στη δικαιοσύνη και λένε πως “αυτό είναι παράνομο γιατί η χώρα μας είναι μέλος της Ε.Ε.”. Σε αυτή την περίπτωση βγαίνει η απόφαση σε 20 μέρες, που ξαναεπιτρέπει να εξαχθεί το φάρμακο. Μέχρι τότε το κρατούν στις αποθήκες, έως τη στιγμή που το εξάγουν. Υπάρχει ένα μπαλάκι που είναι συνεχόμενο», τονίζει χαρακτηριστικά το μέλος της διοίκησης του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου.
Πάντως, προς το παρόν, σύμφωνα με τον κ. Τσικανδηλάκη, «δεν κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές χάρη στους φαρμακοποιούς. Μέχρι στιγμής είναι ελέγξιμη η κατάσταση, αλλά δε θα είναι για πάντα. Εγώ, για παράδειγμα, μπορεί να μοιράσω σε τρεις πελάτες μου ένα κουτάκι φαρμάκου που είναι σε έλλειψη. Και κάπως έτσι καλύπτουμε, προς το παρόν, τις ανάγκες των πελατών μας».
