Ευεργετικό το χιόνι, αλλά ο πιθανότατος παγετός τις επόμενες μέρες θα προκαλέσει μεγάλες καταστροφές... Αυτός είναι ο φόβος των ελαιοπαραγωγών της Κρήτης, που κάνουν τον σταυρό τους να «μείνουμε» στο χιόνι και να υπάρχουν μόνο θετικές επιδράσεις στον κρητικό ελαιώνα. Όσο για τους κτηνοτρόφους, το μεγαλύτερο κύμα χιονοθύελλας, που ξεκίνησε χθες το βράδυ, είναι αυτό που τους τρομάζει περισσότερο.
«Μέχρι τώρα ζημιές στην ελαιοκαλλιέργεια δεν έχουμε. Ζημιά θα γίνει αν κάνει παγετό. Το φαινόμενο, βέβαια, μέχρι αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη κι εμείς είμαστε σε αναμονή», αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης. «Βέβαια, αν περάσουμε και αυτό το κύμα κακοκαιρίας που περιμένουμε από Τρίτη 25 Ιανουαρίου βράδυ (σ.σ. απόψε) και μετά, και έρθει παγετός, θα έχουμε προβλήματα. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τις συνέπειες. Αν κάνει παγετό οι συνέπειες ασφαλώς και θα είναι μεγάλες, και όχι μόνο στα ελαιόδεντρα, αλλά σε όλα τα δέντρα. Και αυτό διότι, εάν έχουμε παγετό, με το χιόνι πάνω στα δέντρα οι θερμοκρασίες πέφτουν σε τόσο χαμηλά επίπεδα, που προκαλούν το σπάσιμο των αγγείων του δέντρου», σύμφωνα με τον Πρίαμο Ιερωνυμάκη. Τέλος, στο ερώτημά μας για σοδειά πάνω στα δέντρα, ο πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης λέει στην εφημερίδα μας πως «υπάρχουν ακόμα πολλά αμάζευτα λιόφυτα. Όμως, δεν έχει καμία επίπτωση στον καρπό το χιόνι από μόνο του, αν δεν έχουμε παγετό. Ο παγετός θα κάνει ζημιά τόσο στον ελαιόκαρπο, όσο και στο δέντρο».
Τα αιγοπρόβατα
Τι γίνεται, όμως, με τα αιγοπρόβατα στην Κρήτη; Ο κτηνίατρος του ΕΛΓΑ στο νησί Κώστας Ψαρουδάκης τονίζει κατηγορηματικά: «Το γνωρίζουν οι κτηνοτρόφοι μας πως ο ΕΛΓΑ θα καλύψει μόνο τα ζώα εκείνα που, ενώ είχαν προφυλαχτεί σε χαμηλά υψόμετρα και στάνες, έπαθαν ζημιά. Όχι ζώα που, ενώ ήξεραν οι κτηνοτρόφοι ότι θα είχαμε τέτοιες καιρικές συνθήκες, τα άφησαν εκτεθειμένα σε μεγάλα υψόμετρα άνω των 600 και των 800 μέτρων», δηλώνει ο κτηνίατρος του ΕΛΓΑ.
Βέβαια, στο σημείο αυτό διευκρινίζει ότι γίνονται εξαιρέσεις σε περιπτώσεις που τα ζώα βρίσκονται σε χωριά του Οροπεδίου, που είναι στα 800 μέτρα υψόμετρο, αλλά δεν παύει να είναι εκεί και η μόνιμη κατοικία των κτηνοτρόφων.
Είναι, δε, σύνηθες το φαινόμενο οι Δήμοι, λόγω όγκου χιονιού και δουλειάς, να μην προλαβαίνουν να απεγκλωβίσουν πολλά κοπάδια σε στάνες που έχουν αποκλειστεί από το χιόνι. «Σε αυτές τις περιπτώσεις», όπως αναφέρει ο Κώστας Ψαρουδάκης, «οι Δήμοι χορηγούν στους πληγέντες κτηνοτρόφους τις απαραίτητες βεβαιώσεις, με τις οποίες πιστοποιούν το γεγονός για να γίνει κατανοητό πως δεν έχει ο κτηνοτρόφος την ευθύνη, ώστε να τύχει των αποζημιώσεων του ΕΛΓΑ», καταλήγει ο Κώστας Ψαρουδάκης.
«Πληγωμένη» η κτηνοτροφία
Στο μεταξύ, μεγάλη αναμένεται η ζημιά στην ήδη «πληγωμένη» αιγοπροβατοτροφία της Κρήτης, από το νέο κύμα κακοκαιρίας. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ, κτηνίατρος Αλέκος Στεφανάκης, «είναι πολύ απότομη η πτώση της θερμοκρασίας. Δηλαδή, είχαμε έναν συνδυασμό καλού καιρού και όψιμων μεν, αλλά αρκετών βροχοπτώσεων, κάτι που προώθησε την ανάπτυξη του χόρτου, αυτή τη στιγμή όμως αυτή η απότομη μεταβολή του καιρού, όπως έγινε και με την προηγούμενη, συμπίπτει με τους όψιμους τοκετούς και θα προκαλέσει σοβαρές ζημιές στην κτηνοτροφία της Κρήτης!».
Αναλυτικότερα, ο Αλέκος Στεφανάκης κάνει λόγο για αναπόφευκτα τριπλή ζημιά στους κτηνοτρόφους: «Η μία θα είναι ότι, επειδή δεν έχουν κατάλληλες κτηνοτροφικές υποδομές, θα έχουμε απώλεια ζωικού κεφαλαίου. Η δεύτερη θα είναι ότι τα ζώα των πρώιμων τοκετών, που είναι απογαλακτισμένα, δηλαδή πριν το έτος, θα υποστούν μια δραματική μείωση της γαλακτοπαραγωγής, η οποία φοβάμαι ότι θα είναι μόνιμη και θα είναι πάνω από 20-30%. Αυτά που γεννούν τώρα, δηλαδή μιλάμε για τους όψιμους τοκετούς, χρειάζονται ιδιαίτερα σχολαστική προσοχή, γιατί η κακοκαιρία θα προκαλέσει πολύ μεγάλες ζημιές στα νεογέννητα. Μιλάμε για θανάτους λόγω υποθερμίας και επίσης θα προκληθούν έντονες διάρροιες και αναπνευστικά προβλήματα στα νεογέννητα».
Ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ συνεχίζει λέγοντας πως «αυτό που συμβαίνει στην Κρήτη, επειδή υπάρχει μια δυνατή, αναπτυγμένη αιγοπροβατοτροφία και υπάρχει μια παραγωγή, είναι ότι αυτά τα λεπτά που δόθηκαν στο γάλα, επειδή αυτό μπόρεσε να δώσει η τυροκομία, είναι ένα τίποτα μπροστά στη λαίλαπα της αύξησης του κόστους που καλείται να αντιμετωπίσει ο πραγματικός κτηνοτρόφος».
Και έρχεται τώρα και αυτή η κακοκαιρία, που, σύμφωνα με τον Αλέκο Στεφανάκη, «αυξάνει κατά 15% τις διατροφικές ανάγκες των ζώων. Και έτσι κι αλλιώς, πάρα πολλοί υποσίτιζαν τα ζώα. Επαγγελματίες που είχαν ένα απόθεμα έχουν μετατοπίσει το βάρος τους στον βοσκότοπο, στη φυσική διατροφή. Και γίνεται ένας τεράστιος αγώνας επιβίωσης. Άρα όλα αυτά που έχουμε πει νομίζω ότι θα έχουν μια επίδραση πολύ αρνητική στην επιβίωση του παραγωγικού συστήματος».
Για λιγότερες απώλειες
Προληπτική χορήγηση αντιβιοτικών
Τι μπορούν, λοιπόν, να κάνουν οι Κρητικοί αιγοπροβατοτρόφοι για να μετριάσουν έστω τις απώλειες; Ο Αλέκος Στεφανάκης στο ερώτημα αυτό απαντάει ως εξής: «Η πρόταση είναι να ανασκουμπωθούν, να προστατεύσουν τα ζώα τους από αυτές τις απότομες καιρικές μεταβολές του καιρού και, όσο μπορούν, να χρησιμοποιήσουν τις σταβλικές εγκαταστάσεις. Να χρησιμοποιήσουν μέρη που είναι προστατευμένα από τις καιρικές συνθήκες. Χρειάζεται μια επαγρύπνηση από την πλευρά τους. Και ασφαλώς να κάνουν ό,τι περνάει απ' το χέρι τους ώστε να ελαχιστοποιήσουν τις απώλειες των νεογέννητων αρνιών. Να μην επηρεαστούν από την κατάρρευση της τιμής του αρνιού». Καταλήγοντας, ο Αλέκος Στεφανάκης καλεί τους κτηνοτρόφους να αυξήσουν μέσα στον χιονιά την ποσότητα των ζωοτροφών στα ζώα τους, πάση θυσία, και να έρθουν σε επαφή με τους κτηνιάτρους τους για την προληπτική χορήγηση αντιβιοτικών στα νεογέννητα ζώα, για να αποφευχθούν οι πνευμονίες και οι διάρροιες.
