Μείωση κατά 9%, σε σύγκριση με την απελθούσα χρονιά, προβλέπει για την παραγωγική περίοδο 2021-2022 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην παραγωγή του λεμονιού, το υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του USDA, η ευρωπαϊκή παραγωγή του λεμονιού - με την Ελλάδα να έχει πολύ μεγάλη εξάρτηση στο εισαγόμενο λεμόνι - αναμένεται να κυμανθεί στους 1,57 τόνους.
Η μείωση αυτή (κατά τις ίδιες εκτιμήσεις) οφείλεται στη συνολική αναμενόμενη πτώση της παραγωγής στους κύριους χώρες παραγωγής λεμονιού της Ε.Ε., την Ισπανία και την Ιταλία. Την ίδια ώρα, πάντως, οι αγρότες στην Κρήτη και κυρίως στη Μεσαρά έχουν ξεκινήσει θεαματικές καλλιεργητικές προσπάθειες, για την παραγωγή καλοκαιρινών ποικιλιών λεμονιού, που σταδιακά μπαίνει στην παραγωγή και καλύπτει ολοένα και μεγαλύτερο μέρος της αγοράς, που μέχρι πριν από μερικά χρόνια μόνο με λεμόνι Τουρκίας ή Λατινικής Αμερικής καλυπτόταν την καλοκαιρινή περίοδο.
Τι δείχνουν, όμως, τα φρέσκα στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ για τα λεμόνια, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση από τον ΑγροΤύπο;
Το 2021/2022 η παραγωγή λεμονιού στην Ε.Ε. προβλέπεται να μειωθεί κατά σχεδόν 9%, σε σύγκριση με την προηγούμενη σεζόν, και αναμένεται να κυμανθεί στα επίπεδα των 1,57 τόνων. Η μείωση αυτή, σύμφωνα με το USDA, οφείλεται στη συνολική αναμενόμενη πτώση της παραγωγής στις κύριες χώρες παραγωγής λεμονιού της Ε.Ε., την Ισπανία και την Ιταλία. Επιπρόσθετα, η φυτεμένη με λεμονιές έκταση της Ε.Ε. συνέχισε να ανεβαίνει το 2020-2021 στα 82.320 εκτάρια, κυρίως λόγω της ισχυρής επέκτασης στην Ισπανία. Σημειωτέον ότι η ισπανική παραγωγή λεμονιού αντιπροσωπεύει περίπου το 15% της συνολικής ισπανικής παραγωγής εσπεριδοειδών. Σύμφωνα δε με τα τελευταία επίσημα στοιχεία της Ισπανίας, η παραγωγή λεμονιού στην Ισπανία για την περίοδο 2021/22 προβλέπεται σε 1 εκατ. τόνο, με τη μείωση να αγγίζει το 11%, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η μείωση οφείλεται κυρίως στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες που επηρέασαν την ανθοφορία και την καρποφορία σε ορισμένες περιοχές παραγωγής, επηρεάζοντας κυρίως την ποικιλία Verna.
Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια, η Ισπανία αύξησε τις καλλιεργούμενες εκτάσεις με λεμόνια για να καλύψει τις εγχώριες και εξαγωγικές της απαιτήσεις, φτάνοντας σε περίπου 48.000 εκτάρια το 2020. Από αυτήν την έκταση, το 17% αφορά πιστοποιημένα, βιολογικά λεμόνια. Σύμφωνα με την ισπανική βιομηχανία λεμονιού, η χώρα θα συνεχίσει να εδραιώνει την ηγετική, εμπορική της θέση στην Ε.Ε. Μετά το Μεξικό και την Αργεντινή, η Ισπανία είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός λεμονιού στον κόσμο, αλλά ο πρώτος παγκόσμιος εξαγωγέας φρέσκων λεμονιών σε όρους αξίας. Η ισπανική παραγωγή λεμονιού συγκεντρώνεται στις περιοχές της Μούρθια και της Βαλένθια και στις επαρχίες Μάλαγα και Αλμερία στην Ανδαλουσία. Οι κορυφαίες ποικιλίες λεμονιού που καλλιεργούνται είναι η Fino, που αντιπροσωπεύει το 70% της συνολικής παραγωγής, και η Verna, μια ντόπια ποικιλία, που αντιπροσωπεύει το 30%. Η ποικιλία Fino χρησιμοποιείται κυρίως για μεταποίηση. Περίπου το 25% της ισπανικής παραγωγής λεμονιού προορίζεται για βιομηχανική χρήση, καθώς η Ισπανία είναι ο δεύτερος πιο σημαντικός παγκόσμιος μεταποιητής λεμονιού, κυρίως χυμού, αιθέριων ελαίων και αφυδατωμένης φλούδας. Σύμφωνα με τον ισπανικό τομέα λεμονιών, οι πιστοποιήσεις είναι βασικά στοιχεία για τη διαφοροποίηση των ισπανικών λεμονιών και την προώθηση της οικονομικής, περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμης παραγωγής λεμονιού.
Η Ιταλία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγική χώρα στο λεμόνι στην Ε.Ε. μετά την Ισπανία. Η Σικελία είναι η κύρια περιοχή παραγωγής λεμονιού, αντιπροσωπεύοντας το 88% της εγχώριας παραγωγής. Οι Femminello, Siracusano, Lunario, Interdonato, Limone di Sorrento και Limone di Procida είναι οι κορυφαίες ποικιλίες λεμονιών που καλλιεργούνται στη χώρα. Η παραγωγή λεμονιών στην Ιταλία το 2021/22 προβλέπεται να μειωθεί από την προηγούμενη σεζόν λόγω των πλημμυρών που έπληξαν τη Σικελία στα τέλη Οκτωβρίου, προκαλώντας ζημιές σε λεμονιές. Η ιταλική βιομηχανία εσπεριδοειδών εξακολουθεί να εκτιμά τις ζημιές που προκλήθηκαν από τις πλημμύρες στη Σικελία.
Οι εκτιμήσεις για την Ελλάδα
Η παραγωγή λεμονιού στην Ελλάδα, όπως λέει το USDA, το 2021/2022 αναμένεται να παραμείνει σταθερή στους 88.000 τόνους περίπου. Οι κύριες λεμονοπαραγωγικές περιοχές περιλαμβάνουν την Αχαΐα, την Κορινθία, την Κρήτη και τη Λακωνία, που βρίσκονται στη νότια Ελλάδα. Η κυριότερη ποικιλία λεμονιών που καλλιεργείται στην Ελλάδα είναι τα Μαγληνό, του οποίου ο καρπός είναι έντονα αρωματικός, με πικρό χυμό. Έχει λεπτή, γυαλιστερή φλούδα και όταν ωριμάσει πλήρως έχει κίτρινο χρώμα. Καλλιεργούνται επίσης οι πρώιμες ποικιλίες Interdonato και Eureka, όπως τονίζει το USDA.
Στοιχεία για την κατανάλωση
Τα λεμόνια της Ε.Ε. καταναλώνονται κυρίως φρέσκα. Το 2021/22, η κατανάλωση φρέσκου λεμονιού στην Ε.Ε. και τα λεμόνια για μεταποίηση προβλέπεται να μειωθούν ανάλογα με τη μείωση της παραγωγής λεμονιού στην Ε.Ε. Η κατά κεφαλήν κατανάλωση λεμονιού στην Ε.Ε. ανέρχεται σε 3 κιλά. Σύμφωνα με πηγές του κλάδου, η Ισπανία έγινε ο δεύτερος παγκόσμιος παραγωγός επεξεργασμένων λεμονιών την περασμένη σεζόν, λόγω των περιορισμών στην εστίαση. Τα ιταλικά, ελληνικά και πορτογαλικά λεμόνια προορίζονται κυρίως για την αγορά του νωπού προϊόντος.
Η Ελλάδα εξαρτιόταν όλο και περισσότερο από τον εισαγόμενο χυμό λεμονιού για να καλύψει τη ζήτηση των καταναλωτών για αναψυκτικά. Τον Απρίλιο του 2021, η Ισπανική Ένωση Λεμονιών και Γκρέιπφρουτ παρουσίασε πρόταση στην Ε.Ε. για την εξάλειψη του πρόσθετου κιτρικού οξέος (Ε-330) που χρησιμοποιείται ως συντηρητικό στη βιομηχανία βιολογικών τροφίμων. Η πρόταση προτείνει να αντικατασταθεί αυτό το πρόσθετο με φυσικό βιολογικό χυμό λεμονιού, που αποτελείται κυρίως από φυσικό κιτρικό οξύ.
«Έχουν “πνίξει” την Ελλάδα»
Πάντως, τα εισαγόμενα λεμόνια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Σπήλιου Λιβανού, φαίνεται μέχρι σήμερα πως έχουν «πνίξει» την Ελλάδα!
Σύμφωνα με τα στοιχεία που τηρούνται στο Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών (ΜΕΝΟ), οι εισαγωγές λεμονιών από 01/01/2020 έως και 31/12/2020 ανήλθαν περίπου στους 26.800 τόνους και από 01/01/2021 έως και 08/12/2021 ανήλθαν σε 20.900 τόνους.
Επίσης, από τα στοιχεία που αποστέλλει η Διεύθυνση Συστημάτων Καλλιέργειας και Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στην Ε.Ε. (βάσει αυτών που έχουν στείλει οι Κεντρικές Λαχαναγορές Αθηνών και Θεσσαλονίκης), η τιμή των λεμονιών το χρονικό διάστημα από 24/5 έως 30/5/2021 ήταν 53,72 €/100 κιλά προϊόντος και το διάστημα από 29/11 έως 5/12/2021 ήταν 54,00 €/100 κιλά προϊόντος.
Συνεπώς, δεν υπήρξε σημαντική διακύμανση των τιμών στις συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, όπως καταλήγει ο Σπήλιος Λιβανός.
Φυτεύσεις - «Το καλοκαιρινό είναι επικερδές»
«Το λεμόνι το καλοκαιρινό είναι επικερδές για τους παραγωγούς, αφού δεν υπάρχουν λεμόνια στην αγορά και η τιμή του φτάνει μέχρι και 1,50 με 2 ευρώ το κιλό», όπως είχε δηλώσει πρόσφατα ο πρώην πρόεδρος των οπωροπωλών του νομού Ηρακλείου Μιλτιάδης Χαλκιαδάκης.
«Τώρα βέβαια, την περίοδο αυτή, θα ξεκινήσει να μπαίνει στην αγορά το χειμερινό λεμόνι της Κρήτης σε τιμές χαμηλές, που θα πέσουν στα 50 λεπτά το κιλό. Ο κόσμος πλέον έχει αντιληφθεί την κατάσταση και φυτεύει καλοκαιρινές λεμονιές ολοένα και περισσότερο, γιατί ξέρει ότι θα βγάλει λεφτά. Εγώ φέτος στο μαγαζί μου δε χρειάστηκε να βάλω καθόλου ξένο λεμόνι, ούτε στην περίοδο του καλοκαιριού».
Όπως λέει ο ίδιος, «πρόκειται για καινούργιες ποικιλίες λεμονιάς, που είναι ανθεκτικές στη ζέστη. Όπως και στα πορτοκάλια και τα μανταρίνια. Μια φορά τα είχαμε μόνο τον χειμώνα. Σήμερα βγάζουμε και το καλοκαίρι».
(φωτογραφία: Unsplash)
