Μπορεί το 2021 να ήταν χρονιά πανδημίας, ωστόσο στο αναπτυξιακό μέτωπο της Κρήτης όχι μόνο δεν είχαμε στασιμότητα, αλλά, ίσα-ίσα, η χρονιά σφραγίστηκε από σημαντικές εξελίξεις.
Στο μέτωπο του ΒΟΑΚ “έτρεξαν” οι περιβαλλοντικές μελέτες και εγκρίσεις για να φτάσουμε στην υποβολή των πρώτων προσφορών. Στο μέτωπο του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι, η έγκριση του επικαιροποιημένου master plan σηματοδότησε τη μετάβαση σιγά-σιγά στην κυρίως φάση των κατασκευαστικών εργασιών.
Παράλληλα είχαμε την ολοκλήρωση και λειτουργία της μικρής ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Πελοποννήσου, ενώ ξεκίνησε και η πόντιση των πρώτων τμημάτων των καλωδίων της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Αττική.
Την ίδια ώρα, στο “κάδρο” των μεγάλων γεγονότων του 2021 βρέθηκαν και οι ιδιωτικοποιήσεις, με σημεία αναφοράς τους δύο διαγωνισμούς του ΤΑΙΠΕΔ για την αποκρατικοποίηση του 67% του λιμένα Ηρακλείου, όπου “ερίζουν” 9 υποψήφιοι επενδυτές και για την παραχώρηση 345 στρεμμάτων εντός της πρώην αμερικανικής Βάσης Γουρνών, όπου πλειοδότησε και παίρνει το “φιλέτο” η εταιρεία Reds, θυγατρική του Ομίλου “Ελλάκτωρ”.
ΒΟΑΚ - “Τρέχουν” οι διαδικασίες
Με σημαντικές εξελίξεις στο μέτωπο των υποδομών της Κρήτης ρίχνει “αυλαία” το 2021, καθώς προγραμματίστηκε η υποβολή προσφορών για το οδικό τμήμα του ΒΟΑΚ από Χερσόνησο μέχρι Νεάπολη Λασιθίου, ενώ μέσα στους πρώτους μήνες της νέας χρονιάς θα ακολουθήσει η ίδια διαδικασία και για το τμήμα Χανίων-Χερσονήσου, η περιβαλλοντική μελέτη του οποίου εγκρίθηκε στις 7 Δεκεμβρίου από το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης.
Το οδικό έργο “Χερσόνησος-Νεάπολη”, που είναι και το πρώτο έργο του νέου ΒΟΑΚ που θα ξεκινήσει να κατασκευάζεται, θα γίνει μέσω ΣΔΙΤ. Είναι μήκους 22,44 χλμ., ενώ το συνολικό κόστος, με βάση τα όσα έχουν γνωστοποιηθεί από την κυβέρνηση, εκτιμάται στα 290 εκατομμύρια ευρώ.
Για το έργο αυτό “ερίζουν” τα εξής 4 σχήματα, τα οποία μένει βεβαίως να δούμε αν και τι προσφορά θα υποβάλουν: 1) “ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις”, 2) ΤΕΡΝΑ, 3) ΑΒΑΞ (με το fund Marguerite) και 4) Κ/Ξ “Μυτιληναίος-INTERTOLL”.
Εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά, τότε είναι εφικτό να πάμε στην ανάδειξη αναδόχου μέσα στους πρώτους μήνες της νέας χρονιάς, ακολούθως στην υπογραφή της σύμβασης και τελικά στην έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών προς τα τέλη του 2022.
“Σκυτάλη” μετά το έργο ΣΔΙΤ για το τμήμα “Χερσόνησος-Νεάπολη” του νέου ΒΟΑΚ αναμένεται να πάρει το κομμάτι “Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος”. Εδώ βρισκόμαστε ακόμα στη φάση προετοιμασίας του διαγωνισμού. Ο διαγωνισμός αναμένεται να προκηρυχθεί στις αρχές του 2022, ωστόσο μιλάμε για έναν πολύ πιο απλό διαγωνισμό (με την “κλασική” μορφή του διαγωνισμού δημόσιου έργου), οπότε οι διαδικασίες αναμένεται να “τρέξουν” σχετικά γρήγορα για να πάμε από την προκήρυξη του διαγωνισμού στην υποβολή προσφορών, στην ανάδειξη αναδόχου, στη συμβασιοποίηση και στην έναρξη εργασιών.
Το μεγάλο αναπτυξιακό έργο του νέου ΒΟΑΚ είχε παρουσιάσει στην εκπνοή του Μαΐου, στα Χανιά, ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, υπογραμμίζοντας χαρακτηριστικά: «Στα τέλη του 2022 θα ξεκινήσουν τα πρώτα εργοτάξια και μέχρι το 2024 θα δουλεύουν όλα, προκειμένου να προχωρούν απρόσκοπτα οι εργασίες για τον νέο ΒΟΑΚ. Νέο ΒΟΑΚ που θα είναι ο μεγαλύτερος αυτοκινητόδρομος που θα κατασκευαστεί στην Ευρώπη».
Αεροδρόμιο Καστελίου - Εγκρίθηκε το μάστερ πλαν
Στο “κυρίως πιάτο”, στις εργασίες δηλαδή των βασικών υποδομών και χώρων, περνά πλέον η πορεία υλοποίησης του νέου διεθνούς αεροδρομίου στο Καστέλι και των οδικών του συνδέσεων, καθώς εγκρίθηκε το επικαιροποιημένο σχέδιο ανάπτυξης (το γνωστό δηλαδή master plan), το οποίο αποτελούσε τη βασική τελευταία διαδικαστική εκκρεμότητα...
Ο διευθυντής της ΥΠΑ Γιώργος Δριτσάκος υπέγραψε και έστειλε τον Σεπτέμβριο στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών, στον ανεξάρτητο μηχανικό του έργου, την αμερικανική εταιρεία Hill International, και στην εταιρεία “Διεθνής Αερολιμένας Ηρακλείου Κρήτης” την απόφαση έγκρισης του «Ανανεωμένου επικαιροποιημένου βασικού σχεδίου ανάπτυξης έργου “Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του νέου Διεθνούς Αερολιμένα Κρήτης & Μελέτη, κατασκευή και χρηματοδότηση των οδικών του συνδέσεων”».
Το master plan ήρθε να ανοίξει τον δρόμο για να περάσουμε από τις πρόδρομες εργασίες στις κύριες εργασίες στους βασικούς χώρους και υποδομές του νέου αεροδρομίου.
Βάσει του εγκεκριμένου σχεδίου ανάπτυξης θα ξεκινήσουν οι κύριες εργασίες κατασκευής του αεροδρομίου και όλων των χώρων που το αποτελούν (τερματικός σταθμός, διάδρομος προσαπογείωσης, βοηθητικοί διάδρομοι, κτήρια, χώροι στάθμευσης αεροπλάνων κ.ά.).
Το υπό κατασκευή νέο διεθνές αεροδρόμιο στο Καστέλι Πεδιάδος θα ενισχύσει δραστικά το τουριστικό προφίλ της Κρήτης, καθώς θα θέσει τέλος στα προβλήματα συμφόρησης που παρατηρούνται στο “Νίκος Καζαντζάκης”, το οποίο είχε κατασκευαστεί με προδιαγραφές για πολύ μικρότερο φόρτο επιβατικής κίνησης.
Λιμάνι Ηρακλείου - “Μάχη” μεταξύ 9 επενδυτών
Ούτε ένας, ούτε δύο αλλά μια 9άδα “μνηστήρων” εκδήλωσε επισήμως ενδιαφέρον στο πλαίσιο της σχετικής πρόσκλησης που απηύθυνε το ΤΑΙΠΕΔ, παίρνοντας θέση στην κούρσα διεκδίκησης του 67% του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου.
Η εξέλιξη προκάλεσε ικανοποίηση στις τάξεις του ΤΑΙΠΕΔ και της κυβέρνησης, που είδαν να επιβεβαιώνεται και στην πράξη το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον για την ιδιωτικοποίηση του λιμένα Ηρακλείου.
Ειδικότερα, τα εννέα ενδιαφερόμενα μέρη τα οποία υπέβαλαν εκδήλωση ενδιαφέροντος για την απόκτηση πλειοψηφικού ποσοστού συμμετοχής (κατ’ ελάχιστον 67%) στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας “Οργανισμός Λιμένος Ηρακλείου” (ΟΛΗ Α.Ε.). είναι αλφαβητικά:
1) OLETE Limited.
2) Κοινοπραξία “Gray Pier Heraklion Port”, αποτελούμενη από τις εταιρείες “Καράτζη-Βιομηχανικές και Ξενοδοχειακές Επιχειρήσεις Α.Ε.” και “FHL Η. Κυριακίδης, Μάρμαρα & Γρανίτες A.E.”.
3) Κοινοπραξία Grimaldi Euromed SpA - “Mινωικές Γραμμές”, Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία.
4) Κοινοπραξία PORTEK International Private Limited - GPH Cruise Port Finance LTD.
5) Κοινοπραξία “ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις Α.Ε.” - Attica Group.
6) Κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. - “AVIAREPS Ελλάς Α.Ε.”.
7) Κοινοπραξία SEKAVIN S.A. - Goldenstep Shipping Limited.
8) ΟΛΘ Α.Ε.
9) ΤΕΚΑΛ Α.Ε.
Βάση Γουρνών Στην εταιρεία Reds το “φιλέτο”
Ο Δεκέμβριος του 2021 έφερε ιδιώτη επενδυτή στην πρώην αμερικανική Βάση Γουρνών και συγκεκριμένα στα 345 στρέμματα που διατέθηκαν προς παραχώρηση από το ΤΑΙΠΕΔ. Η εταιρεία Reds, θυγατρική του Ομίλου “Ελλάκτωρ”, είναι ο ανάδοχος παραχωρησιούχος για το “φιλέτο” της πρώην αμερικανικής Βάσης, καθώς ήταν αυτή που πλειοδότησε στον ηλεκτρονικό διαγωνισμό που διενεργήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου από τη διοίκηση του ΤΑΙΠΕΔ.
Κατά τον πλειστηριασμό, το ΤΑΙΠΕΔ είχε καλέσει δύο εκ των τεσσάρων αρχικών υποψήφιων αναδόχων που είχαν υποβάλει προσφορές στο πλαίσιο του σχετικού διεθνούς διαγωνισμού, και συγκεκριμένα την εταιρεία Reds και την εταιρεία Dimand, να υποβάλλουν βελτιωμένες οικονομικές προσφορές.
Στην προκειμένη περίπτωση είχαμε καθαρή πλειοδοσία. Ίσχυσε δηλαδή το όποιος υποψήφιος κάνει την καλύτερη προσφορά θα αναδειχθεί πλειοδότης. Την έκανε η Reds, ένα τίμημα ύψους 40,2 εκατομμυρίων ευρώ για τα 345 στρέμματα εντός της πρώην αμερικανικής Βάσης, η οποία για πρώτη φορά, μετά το κλείσιμο της το 1994, καταλήγει σε ιδιώτη επενδυτή.
Ο ιδιώτης επενδυτής αναμένεται να “ρίξει” ένα ποσό κοντά στα 200 εκατομμύρια ευρώ, για να υλοποιήσει μια σύνθετη αξιοποίηση, στο πλαίσιο της οποίας προβλέπονται να φτιαχτούν ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων, διαμερίσματα, mini γήπεδο γκολφ, spa, μαρίνα, ελικοδρόμιο, αθλητικές εγκαταστάσεις, εμπορικά κέντρα, χώροι εστίασης, συνεδριακό κέντρο, εκθεσιακοί χώροι κ.ά.
Με την ανάδειξη του αναδόχου για την αξιοποίηση της έκτασης άνοιξε πλέον και ο δρόμος για την επιμέρους ξεχωριστή επένδυση του καζίνου, η οποία εντάσσεται μεν στον όλο σχεδιασμό αξιοποίησης, αλλά προωθείται με ξεχωριστή διαδικασία.
Χανιά – Πελοπόννησος - Σε λειτουργία η μικρή διασύνδεση
Σε λειτουργία τέθηκε τα ξημερώματα της 3ης Ιουλίου η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου και το νησί ξεκίνησε να ηλεκτροδοτείται πλέον και από το ηπειρωτικό σύστημα.
Η λειτουργία της διασύνδεσης επισπεύστηκε από τον ΑΔΜΗΕ ύστερα από αίτημα του ΔΕΔΔΗΕ, προκειμένου να αποκατασταθεί η ομαλή ηλεκτροδότηση του νησιού, που διαταράχθηκε εξαιτίας βλάβης που σημειώθηκε την προηγούμενη ημέρα στον σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ στα Χανιά. Η θέση της λεγόμενης “μικρής ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης” σε λειτουργία ομαλοποίησε την κατάσταση μέχρι την αποκατάσταση της βλάβης στον σταθμό της ΔΕΗ.
«Σήμερα (σ.σ. στις 3/7) είναι μια σημαντική μέρα για την Κρήτη. Τέθηκε σε λειτουργία η ηλεκτρική διασύνδεση με την Πελοπόννησο. Το νησί ηλεκτροδοτείται πλέον και από το ηπειρωτικό σύστημα μέσω του νέου υποβρύχιου καλωδίου Υψηλής Τάσης», έγραψε με αφορμή την έναρξη λειτουργίας του μικρού καλωδίου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το μήκος του υποβρύχιου καλωδίου που ποντίστηκε μέχρι και σε 1.000 μέτρα βάθος φτάνει τα 174 χιλιόμετρα, ενώ το έργο κόστισε συνολικά 397 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη σε μήκος υποβρύχια/υπόγεια καλωδιακή διασύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος παγκοσμίως.
Μεγάλη διασύνδεση - Ξεκίνησε η πόντιση των καλωδίων
Σε πλήρη εξέλιξη είναι το μεγαλεπήβολο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, καθώς τον Νοέμβριο ξεκίνησε η πόντιση του πρώτου τμήματος των δύο υποθαλάσσιων καλωδίων.
Μάλιστα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, και η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ επισκέφτηκαν στο λιμάνι του Πειραιά το νεότευκτο πλοίο της εταιρείας Nexans Aurora, που έχει αναλάβει το έργο της πόντισης, πλοίο που έχει χαρακτηριστικά τα οποία επιτρέπουν την ταχύτερη ολοκλήρωση των εργασιών σε μεγάλα θαλάσσια βάθη, όπως αυτά που απαντώνται στην περιοχή του Αιγαίου, όπου το καλώδιο θα ποντιστεί σε βάθος μέχρι 1.200 μέτρων.
Σύμφωνα με τον νεότερο προγραμματισμό, η μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης θα ολοκληρωθεί τελικά στα μέσα του 2024 αντί στα τέλη του 2023, με την καθυστέρηση να αποδίδεται στα προβλήματα που δημιούργησε η πανδημία στην εφοδιαστική αλυσίδα, κυρίως στην προμήθεια και εγκατάσταση των σταθμών μετατροπής.
Το υποβρύχιο καλώδιο συνεχούς ρεύματος έχει μήκος 335 χιλιόμετρα, ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου φτάνει το 1 δισ. ευρώ. Με την ολοκλήρωσή της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης θα περιοριστεί δραστικά το περιβαλλοντικό “αποτύπωμα” του νησιού, αφού θα διακοπεί πλήρως η χρήση των τοπικών πετρελαϊκών σταθμών για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, θα δοθεί η δυνατότητα να αξιοποιηθεί ακόμη περισσότερο το πλούσιο αιολικό και ηλιακό δυναμικό του νησιού.
Σύμβαση από τη ΔΕΥΑΗ - Αλλάζει το δίκτυο ύδρευσης
Καλύτερης ποιότητας νερό, μεγαλύτερη πίεση και πολύ λιγότερες διαρροές, συγκριτικά με το σημερινό “τρύπιο” δίκτυο, υπόσχεται ο Δήμος Ηρακλείου μέσω του έργου αντικατάστασης 150 χιλιομέτρων του υφιστάμενου, πεπαλαιωμένου δικτύου ύδρευσης, το οποίο συμβασιοποιήθηκε στις αρχές Νοεμβρίου από τη ΔΕΥΑΗ και αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2022. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, η μεγάλη αυτή παρέμβαση, ύψους 13,3 εκατ. ευρώ, που εξασφαλίστηκε αρχικά επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, εντάχθηκε στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα “ΦιλόΔημος” και θα υλοποιηθεί τώρα από το πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης”, αναμένεται να ολοκληρωθεί κατασκευαστικά μέσα σε μια τριετία, αποτελώντας ένα μεγάλο βήμα προς την οριστική επίλυση του διαχρονικού προβλήματος της ύδρευσης.
Όπως ανάφερε χαρακτηριστικά ο δήμαρχος στον χαιρετισμό του κατά την εκδήλωση που διοργάνωσε η ΔΕΥΑΗ για την υπογραφή της σύμβασης, «το έργο της αντικατάστασης 150 χιλιομέτρων δικτύου ύδρευσης, για το οποίο υπογράφουμε τη σύμβαση υλοποίησης, είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα υποδομής που έχουν πραγματοποιηθεί ποτέ στον τόπο μας. Και θέλουμε να πιστεύουμε ότι ουσιαστικά αποτελεί την αρχή του τέλους για το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει διαχρονικά το Ηράκλειο: αυτό της ελλιπούς, ποσοτικά και ποιοτικά, υδρεύσεως».
(Φωτογραφία Αρχείου Shutterstock)
