Μεγάλες είναι οι αλλαγές που έχουν επέλθει στις αγοραστικές συνήθειες του καταναλωτικού κοινού εν μέσω πληθωριστικού κύματος στο εισόδημα και κατ’ επέκταση στην αγορά της λιανικής στην Ελλάδα, όπως καταδεικνύει έρευνα που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με την επιστημονική υποστήριξη του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και έλαβε χώρα την περίοδο από 9 έως 11 Δεκεμβρίου μέσω πανελλήνιας έρευνας σε δείγμα 859 καταναλωτών.
Σε αυτήν καταγράφονται ιδιαίτερα ενδιαφέροντα συμπεράσματα και τάσεις σε σχέση με τις αγοραστικές συνήθειες του κοινού για την αγορά των Χριστουγέννων, καθώς και την επίδραση των αυξήσεων, του κόστους ενέργειας αλλά και της πανδημίας.
Τι λένε οι καταναλωτές
Στην έρευνα καταγράφονται οι εκτιμήσεις των καταναλωτών σε σχέση με τις αγορές των Χριστουγέννων. Στην πλειοψηφία του το κοινό, σε ποσοστό 58%, θεωρεί ότι η αξία των αγορών που θα κάνει τα φετινά Χριστούγεννα θα είναι μειωμένη, ενώ μόλις ένα 7% εκτιμά ότι θα είναι αυξημένη, και 35% θεωρούν ότι θα μείνει αμετάβλητη.
Το μεγαλύτερο ποσοστό, 31%, θεωρεί ότι η μείωση αυτή θα είναι πάνω από το μισό της δαπάνης του προηγούμενου έτους, άνω του 50%. Μεσοσταθμικά, η εκτίμηση των καταναλωτών μεταφράζεται σε μια εκτιμώμενη μείωση της τάξης του 20%, δηλαδή ότι φέτος θα χαθεί περίπου το 1/5 του περυσινού τζίρου.
Ποια είναι η εκτιμώμενη δαπάνη κατά κεφαλήν
Όσον αφορά στο ύψος της εκτιμώμενης δαπάνης για αγορές την περίοδο των Χριστουγέννων, αυτή μεσοσταθμικά εκτιμάται σε 146 ευρώ κατά κεφαλήν. Το 15% εκτιμά ότι δε θα δαπανήσει τίποτα, το 14% μέχρι 50 ευρώ, το 23% έως 100 ευρώ, το 25% από 101 έως 200 ευρώ, το 17% από 200 έως 500 ευρώ και το 7% πάνω από 500 ευρώ. Πρακτικά το μισό κοινό, σε ποσοστό 52%, θα δαπανήσει λιγότερο από 100 ευρώ τα φετινά Χριστούγεννα για αγορές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 20% - ένας στους 5 καταναλωτές - έχει ήδη ολοκληρώσει τις αγορές του για τα Χριστούγεννα: το 7% την περίοδο του Black Friday και το υπόλοιπο 13% νωρίτερα. Η πλειοψηφία του κοινού σε ποσοστό 43% αναμένεται να κάνει τις αγορές την εβδομάδα που διανύουμε, ενώ το 37% την εβδομάδα των Χριστουγέννων.
Σε σχέση με τις διαδικτυακές αγορές, το 16% δηλώνει ότι θα κάνει το μεγαλύτερο μέρος των αγορών του ηλεκτρονικά, ποσοστό που δείχνει τη δυναμική των ηλεκτρονικών καταστημάτων. Το 68% δηλώνει ότι θα κάνει το μεγαλύτερο μέρος σε φυσικά καταστήματα, ενώ ένα 17% δηλώνει ότι δε θα αγοράσει τίποτα. Πρακτικά η αναλογία διαμορφώνεται σε «έναν καταναλωτή που αγοράζει κυρίως ηλεκτρονικά για 4 καταναλωτές που αγοράζουν κυρίως φυσικά».
Σύμφωνα με την έρευνα, το ποσοστό των καταναλωτών που αγοράζουν προϊόντα με βασικό κριτήριο τη χρηματική δαπάνη αυξήθηκε από 43% πέρυσι, την ίδια εποχή, σε 59% φέτος με όλα τα υπόλοιπα κριτήρια. Τα στοιχεία δείχνουν ότι και η ανησυχία του κοινού σε σχέση με τις ανατιμήσεις έχει αυξηθεί σημαντικά.
Στ. Βοργιάς: «Η οικονομία είναι μια αλυσίδα»
Η «ΝΚ» επικοινώνησε με παραγωγικούς φορείς οι οποίοι έκαναν σαφές πως επικρατεί έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, πράγμα που έχει ως άμεση συνέπεια οι καταναλωτές να «αμελούν» δευτερεύουσες υποχρεώσεις.
Ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ηρακλείου, Στέλιος Βοργιάς, τόνισε πως η οικονομία είναι ένα μεγάλο «κύκλωμα», ενώ η αγορά είναι ένας αυτορρυθμιζόμενος «μηχανισμός», με την έννοια πως οι κοινωνικές ομάδες συνεισφέρουν μέρος του εισοδήματος για να μπορούν οι έμποροι και οι βιοτέχνες να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους. Και η κάλυψη των υποχρεώσεων σημαίνει και αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων, όπως είναι η ανεργία και η εργασιακή επισφάλεια.
«Ο κόσμος δεν έχει χρήμα. Ύστερα από δύο ολόκληρα χρόνια υγειονομικής κρίσης, οι οικονομικές αντοχές της κοινωνίας των πολιτών είναι εξουθενωμένες. Οι άνθρωποι προτιμούν μέρος των εισοδημάτων τους να το καταναλώνουν σε βασικές υποχρεώσεις, όπως τροφή και πληρωμή του ενοικίου. Πρέπει ωστόσο να κατανοηθεί πως η αγορά εξαρτάται από τα χρήματα που δίνουν κοινωνικές ομάδες όπως οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι αγρότες και γενικότερα οι εργαζόμενοι (ιδιωτικοί υπάλληλοι και ελεύθεροι επαγγελματίες). Η οικονομία είναι ένα ντόμινο. Εάν ο κόσμος δε στηρίξει το εμπόριο την περίοδο των Χριστουγέννων, που είναι μια κερδοφόρα περίοδος, τότε ούτε ο έμπορος ούτε ο βιοτέχνης θα περάσει όμορφες γιορτές. Είναι αναγκαίο να υπάρξει ρευστότητα στην αγορά και στα πορτοφόλια των εργαζομένων», υποστήριξε ο κ. Βοργιάς.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ιδιωτικών Υπαλλήλων Νομού Ηρακλείου, Δημόκριτος Σαλούστρος, με τη σειρά του υποστήριξε πως η στάση της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού δικαιολογείται εξαιτίας των κυβερνητικών χειρισμών που δε λαμβάνουν υπόψη τις λαϊκές ανάγκες.
«Φαίνεται πως το λαϊκό νοικοκυριό έχει επιβαρυνθεί αρκετά από πολλές πλευρές. Το λαϊκό νοικοκυριό δεν αντέχει και αυτό οφείλεται είτε στις συνεχείς περικοπές μισθών είτε στην αύξηση του κόστους στα είδη λαϊκής κατανάλωσης, είτε στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος όπου έχει αυξηθεί το κόστος. Τα αγαθά γίνονται ακριβότερα και οι μισθοί παραμένουν στα τραγικά επίπεδα της Γενικής Συλλογικής Σύμβασης. Είναι λογικό η πλειοψηφία του ελληνικού λαού να μην μπορεί να αντεπεξέλθει σε βασικές ανάγκες, πόσω μάλλον τώρα που είναι οι γιορτές. Κυβέρνηση και εργοδοσία ευθύνονται για την κατάσταση αυτή... Και μάλιστα την τραγική οικονομική κατάσταση την αποδίδουν στην πανδημία και αφήνουν εκτός προγραμματισμού την κάλυψη των λαϊκών αναγκών», ανέφερε ο Δημόκριτος Σαλούστρος.
(φωτογραφία: pexels)
