Η απότομη αύξηση των προβλημάτων υγείας, που σχετίζονται με τις διατροφικές συνήθειες, συνδέεται με την παγκόσμια άνοδο του εμπορίου κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος την τελευταία τριακονταετία, σύμφωνα με μελέτη του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν (MSU),που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “BMJ Global Health”. Το φαινόμενο είναι πιο έντονο στη Βόρεια και Ανατολική Ευρώπη, καθώς και στα νησιωτικά κράτη της Καραϊβικής και της Ωκεανίας. Μάλιστα, η Ελλάδα ήταν στη δέκατη θέση των δέκα χωρών με το υψηλότερο ποσοστό θανάτων που αποδίδονται στην κατανάλωση κόκκινου κρέατος, κατά την περίοδο 2016-2018, με τους αποδιδόμενους σε αυτή την αιτία θανάτους να ανέρχονται συνολικά μέσα σε αυτή τη διετία στους 10.898.
Σύμφωνα με έρευνα διαπιστώθηκε ότι το παγκόσμιο εμπόριο κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος αυξήθηκε κατά περισσότερο από 148% από το 1993-1995 έως το 2016-2018. Αυτή η τάση αποδίδεται στη συνεχή αστικοποίηση και στην αύξηση των εισοδημάτων, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, κάτι που οδήγησε σε αυξημένη καταναλωτική ζήτηση και εκθετική άνοδο του παγκόσμιου εμπορίου των εν λόγω προϊόντων.
Όπως διαπιστώθηκε, οι θάνατοι που αποδίδονται στην κακή διατροφή και στα ποσοστά των σταθμισμένων λόγω αναπηρίας ετών ζωής (DALY - μια μέτρηση των συνολικών ετών ζωής που χάνονται λόγω πρόωρης θνητότητας και αναπηρίας), που σχετίζονται με το παγκόσμιο εμπόριο κρέατος, αυξήθηκαν στα 3/4 των 154 χωρών μεταξύ 1993-1995 και 2016-2018.
Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι η παγκόσμια άνοδος της κατανάλωσης κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, ευθυγραμμισμένη με τις αυξήσεις στο εμπόριο, αντιπροσώπευσαν 10.898 αποδιδόμενους θανάτους το 2016-2018, μια αύξηση σχεδόν 75% σε σύγκριση με τα στοιχεία της περιόδου 1993-1995.
Μεταξύ 1993-1995 και 2016-2018, το παγκόσμιο εμπόριο κρέατος συνετέλεσε σε αύξηση των αποδιδόμενων θανάτων και των ποσοστών DALY στις αναπτυγμένες χώρες κατά 55% και 71% αντίστοιχα. Πολύ πιο σοβαρή ήταν η κατάσταση στις αναπτυσσόμενες χώρες, με 137% και 140%, αντίστοιχα.
Την περίοδο 2016-2018, οι δέκα χώρες με το υψηλότερο ποσοστό θανάτων που αποδίδονται στην κατανάλωση κόκκινου κρέατος ήταν η Ολλανδία, οι Μπαχάμες, η Τόγκα, η Δανία, η Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, οι Σεϋχέλλες, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σιγκαπούρη και η Κροατία, ενώ στη δέκατη θέση της λίστας βρίσκεται η Ελλάδα. Το εμπόριο κρέατος σε αυτές τις χώρες αντιπροσώπευε περισσότερο από το 7% των θανάτων που αποδίδονται σε δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας.
«Κόκκινο κρέας ναι, επεξεργασμένο όχι»
Στο μεταξύ, σχολιάζοντας τα στοιχεία αυτά, ο διατροφολόγος και καθηγητής Ειδικής Αγωγής του Εργαστηρίου Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Ρεθύμνου Χάρης Χαρωνίτης τονίζει κατηγορηματικά ότι το κόκκινο κρέας είναι απαραίτητο στον οργανισμό του ανθρώπου, αλλά στις ποσότητες που πρέπει. Αντιθέτως είναι πολύ κακό και εντελώς περιττό, χωρίς να κάνει κανένα καλό, το λεγόμενο επεξεργασμένο κόκκινο κρέας. Στην υπερβολή του κόκκινου κρέατος, από τη μια, και στη χρήση του επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος, από την άλλη, αποδίδει ο ίδιος τα συγκεκριμένα προβλήματα υγείας.
«Μιλάμε για τα μπέικον, τα λουκάνικα, τα ζαμπόν, τα σαλάμια και γενικά όλα αυτά, τα οποία ανήκουν και στο κόκκινο κρέας, το οποίο ούτως ή άλλως έχει ενοχοποιηθεί για προβλήματα όπως την ενίσχυση της ασθένειας του καρκίνου, που την υποβοηθάει κατά κάποιο τρόπο, και αυτό οφείλεται βεβαίως στο κορεσμένο λίπος που έχει το κόκκινο κρέας. Αλλά εδώ μιλάμε για μια άλλη κατηγορία, που έχει ως βάση το κόκκινο κρέας, ωστόσο έχει υποστεί επεξεργασίες. Τα δε επεξεργασμένα κρέατα έχουν και περισσότερη προσθήκη ανθυγιεινών στοιχείων. Για παράδειγμα, για να φτιάξουμε τα λουκάνικα ή για να συντηρήσουμε κάποια κρέατα τέτοιου τύπου, τα κάνουμε με κάποιον τρόπο καπνίσματος, με αλάτισμα, ή με συντηρητικά. Όπως είναι και τα κονσερβοποιημένα κρέατα που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία και τα οποία έχουν πολλά συντηρητικά», δηλώνει στη «ΝΚ» ο διατροφολόγος και καθηγητής Ειδικής Αγωγής του Εργαστηρίου Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Ρεθύμνου Χάρης Χαρωνίτης.
«Επομένως, πέρα από τη βάση τους, που είναι αρνητική κατά κάποιο τρόπο, τα επεξεργασμένα κόκκινα κρέατα λόγω της επεξεργασίας με τον τρόπο που αναφέραμε δημιουργούν μεγαλύτερο πρόβλημα. Γιατί οι χημικές ουσίες που συμμετέχουν στην επεξεργασία αυτή δυστυχώς δημιουργούν τις δυνατότητες ανάπτυξης καρκίνου σε κάποιους ανθρώπους και ιδιαίτερα σε αυτούς που έχουν και κάποια μορφή κληρονομικότητας».
Χρειάζεται προσοχή
Η κακή διατροφή «σύμμαχος» του καρκίνου
Μάλιστα, ο Χάρης Χαρωνίτης λέει ότι έχουμε μεγάλα ποσοστά καρκίνων σε ανθρώπους που χαρακτηρίζονται από τον σύγχρονο και κακό τρόπο διατροφής, όπως είναι ο καρκίνος του εντέρου, για τον οποίο ενοχοποιείται σε καθοριστικό βαθμό, δίχως αμφιβολία, η συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων. «Μιλάμε για ανθρώπους που μπορεί να έχουν την προδιάθεση, αλλά αυτές οι τροφές να επιταχύνουν πιο γρήγορα αυτή την εξέλιξη», σύμφωνα με τον γνωστό διατροφολόγο.
Καταλήγοντας, επισημαίνει, πάντως, πως «υπάρχουν αρκετές έρευνες που αναφέρουν πως η εξωγενής χοληστερίνη που μπορεί να πάρουμε από το κόκκινο κρέας δεν επηρεάζει ιδιαίτερα ή και καθόλου τη χοληστερίνη που παράγει ο οργανισμός μας. Εξάλλου, το κόκκινο κρέας δεν παύει να είναι μια σημαντική πηγή σιδήρου, μια σημαντική πηγή ψευδαργύρου και βιταμίνης B 12, ενώ περιέχει υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνες. Δηλαδή, έχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα που χρειάζεται ο οργανισμός μας και πρέπει να τα πάρει από την τροφή. Απλά, πρέπει να τρώμε κόκκινο κρέας με μικρότερη συχνότητα ανά εβδομάδα και να το συνδυάζουμε με τα λαχανικά».
(φωτογραφία: pexels)
