«Οι πρόσφατες αλλαγές στην κατανομή των βοσκοτόπων, αλλά και στις μεταβιβάσεις εθνικού αποθέματος υπηρετούν την ανάδειξη των αγροτών και των κτηνοτρόφων σε κύριο πλουτοπαραγωγικό τομέα της νέας αναπτυξιακής μέρας για την χώρα», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στο πλαίσιο της προσπάθειας που γίνεται από την κυβέρνηση το τελευταίο διάστημα για τον εξορθλογισμό και την εξυγίανση του συστήματος κατανομής ευρωπαϊκών επιδοτήσεων.
Μάλιστα, όπως τονίζει το υπουργείο, σημαντική προοπτική των εν λόγω μεταρρυθμίσεων είναι η διόρθωση μακροχρόνιων στρεβλώσεων, ώστε οι πολύτιμοι ευρωπαϊκοί πόροι να κατευθύνονται με όρους δικαιοσύνης και διαφάνειας στους πραγματικούς παραγωγούς, σε εκείνους που πραγματικά ασχολούνται με τη γεωργία.
Σε σχετική του διαβούλευση με εκπροσώπους αγροτών και κτηνοτρόφων, παραγωγικών ενώσεων και ΚΥΔ απ’ όλη την χώρα, το υπουργείο ανακοίνωσε τις ακόλουθες διευκρινιστικές αποφάσεις:
Διασταύρωση δηλώσεων ΟΠΕΚΕΠΕ-ΑΑΔΕ
Προκειμένου να διορθωθούν μηχανογραφικές αρρυθμίες που ανέκυψαν, το σύστημα διοικητικών πράξεων του ΟΠΕΚΕΠΕ, θα ανοίξει από Δευτέρα 15 Νοεμβρίου 2021, ώστε οι παραγωγοί μέσω των συμβούλων τους (ΚΥΔ, κ.α.) να μπορούν να προβούν σε διορθωτικές δηλώσεις που αφορούν στις παρακάτω κατηγορίες:
- Αντιστοίχιση ΑΤΑΚ με το σωστό αγροτεμάχιο
- Αλλαγή ΑΤΑΚ
- Αλλαγή του ποσοστού ιδιοκτησίας ανά αγροτεμάχιο
- Εισαγωγή του αριθμού ΑΤΑΚ για την κάλυψη της δηλωθείσας έκτασης
- Αλλαγές εκ των υστερών στο ιδιοκτησιακού καθεστώς δεν δύναται να γίνουν αποδεκτές.
- Ο ΟΠΕΚΕΠΕ ολοκληρώνει μηχανογραφικά την υπολογιζόμενη έκταση σε όσα αγροτεμάχια έχουν καταχωρηθεί περισσότεροι από 1 ΑΤΑΚ καθώς και τον προσδιορισμό έκτασης με μηχανογραφική διόρθωση της διαφοράς με την ΑΑΔΕ.
- Οι διορθωτικές δηλώσεις των παραγωγών, δεν θα προσμετρηθούν ως διοικητικές πράξεις.
Τι διευκρινίζει το υπουργείο
Ο διασταυρωτικός έλεγχος ιδιοκτησίας μεταξύ των βάσεων ΟΠΕΚΕΠΕ και ΑΑΔΕ ανακοινώθηκε από το ΥΠΑΑΤ στην Ολομέλεια της Βουλής στις 19 φεβρουαρίου 2021 και έχει προσδιοριστεί από τις ανακοινώσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αποτελεί προφανές τμήμα της μεταρρυθμιστικής πολιτικής της Κυβέρνησης και μέτρο αποφυγής προστίμων δεκάδων εκατομμυρίων από την ΕΕ, στα οποία μας οδηγούσε η άναρχη (στρεβλή) πολιτική των προηγούμενων χρόνων.
Στρατηγικός στόχος είναι να μην επιβαρυνθούν άλλο με άδικα πρόστιμα οι Έλληνες παραγωγοί αλλά και το σύνολο των Ελλήνων φορολογουμένων από τις πολιτικές των προηγούμενων χρόνων.
Στον πρώτο διασταυρωτικό του ΟΠΕΚΕΠΕ με την ΑΑΔΕ μετά την υποβολή των δηλώσεων, σε σύνολο 6.500.000 αγροτεμαχίων, στα 6,386,621 αγροτεμάχια η ταύτιση των εκτάσεων ήταν απόλυτη, (δλδ σε ποσοστό 98.3% των αγροτεμαχίων της χώρας) και η πληρωμή της προκαταβολής του 70% έγινε στο ακέραιο.
Μόλις σε 113.379 αγροτεμάχια, εμφανίστηκε αναντιστοιχία δηλώσεων ΑΑΔΕ /ΟΠΕΚΕΠΕ, δηλαδή δηλώσεις ΟΣΔΕ με αυξημένο αριθμό στρεμμάτων για επιδότηση σε σχέση με αυτές που δηλώνονταν στο Ε9 . Το ποσοστό αυτό αφορά μόνο στο 1,7% των δηλωμένων αγροτεμαχίων. Οι δηλώσεις αυτές, ετέθησαν ως όφειλαν σε διασταυρωτικό έλεγχο.
Συμπερασματικά, από τις 591.459 αιτήσεις βασικής ενίσχυσης, οι 521.657 δικαιούχοι, δηλαδή η τεράστια πλειοψηφία, που είχαν υποβάλλει ορθά, έλαβαν κανονικά προκαταβολή της τάξεως του 70% και θα λάβουν όπως ορίζεται το σύνολο του ποσού στην εκκαθάριση του ερχόμενου Δεκεμβρίου.
Στις 63.216 προαναφερθείσες περιπτώσεις που αναδεικνυόταν διαφορά μεταξύ ΑΑΔΕ και ΟΠΕΚΕΠΕ, οι αιτήσεις δεσμεύτηκαν για διασταυρωτικό έλεγχο, με την ολοκλήρωση του οποίου, θα καταβληθεί το σύνολο των δικαιούμενων ποσών στην εκκαθάριση του Δεκεμβρίου.
Οι διασταυρωτικοί έλεγχοι στις περιοχές Natura αποτελούν υποχρέωση κάθε κράτους-μέλους της ΕΕ. Υλοποιούνται όπως σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, έτσι ώστε να αποφευχθεί η επικείμενη διαδικασία επιβολής προστίμου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύψους 43 εκατομμυρίων ευρώ, η οποία έχει προέλθει από την κακή διαχείριση των προηγούμενων ετών.
Η κυβερνητική επιλογή προσαρμογής στους ευρωπαϊκούς κανόνες είναι δεδομένη τόσο για να αποφευχθεί το βαρύ πρόστιμο από τις πλάτες των αγροτών και του συνόλου των Ελλήνων πολιτών, όσο και για να εξορθολογιστεί επιτέλους η διαδικασία πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η ολοκλήρωση των διασταυρωτικών ελέγχων θα γίνει το 2023.
Το μηχανογραφικό σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ήδη ανοίξει για την υποβολή ενστάσεων. Η εκτίμηση του οργανισμού είναι ότι στην ολοκλήρωση της πληρωμής της φετινής χρονιάς, οι αποκλίσεις θα αφορούν λιγότερο από το 0,2% των συνολικών εκτάσεων της χώρας.
Σημειώνουμε ότι οι δικαιούχοι επιδοτήσεων δηλωμένων εκτάσεων σε περιοχές Natura που επηρεάστηκαν από τους διασταυρωτικούς ελέγχους αφορούν μόνο 8.052 περιπτώσεις σε σύνολο 591.459 δικαιούχων βασικής ενίσχυσης.
Όπως και στις περιοχές Natura, η ανανέωση του χαρτογραφικού υποβάθρου του ΟΠΕΚΕΠΕ με νέους ορθοφωτοχάρτες γίνεται ώστε να συμμορφωθεί η χώρα με το ευρωπαϊκό δίκαιο και να μην επιβληθούν νέα πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η ανανέωση του χαρτογραφικού υποβάθρου του ΟΠΕΚΕΠΕ αποτελεί υποχρέωση απορρέουσα από το ευρωπαϊκό δίκαιο, και κάθε χρόνο πρέπει να γίνεται σε ποσοστό 33% .
Όπως και στις υποθέσεις Natura, το σύστημα του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ανοικτό και οι ενστάσεις ήδη εξετάζονται με στόχο την καθολική αποπληρωμή των δικαιωμάτων στις πληρωμές του Δεκεμβρίου.
Νεοεισερχόμενοι στο Εθνικό Απόθεμα με νεαρά ζώα
Το Εθνικό Απόθεμα αποτελεί την έμπρακτη αλληλεγγύη των παλαιότερων προς τους νεοεισερχόμενους στο χώρο της γεωργίας. Χρηματοδοτείται μέσω οριζόντιας μείωσης των δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης των παλαιότερων προς όφελος των νεοεισερχόμενων.
Οι νεοεισερχόμενοι που δηλώνουν δέσμευση απασχόλησης με την αγροδιατροφική παραγωγή και για αυτό λαμβάνουν δικαιώματα ενίσχυσης, τα οποία όπως αναφέρθηκε ήδη, οδηγούν σε οριζόντια μείωση της βασικής ενίσχυσης των υπόλοιπων παραγωγών.
Φέτος, από τους 29.000 αιτούντες εθνικό απόθεμα, μόνο 5.162 ζήτησαν κατανομή βοσκοτόπων για νεαρά, μη παραγωγικά, ζώα.
Όπως εξηγήθηκε διεξοδικά καθ’ όλη τη διάρκεια του διαλόγου των τελευταίων ημερών, όσοι νεοεισερχόμενοι ζήτησαν εθνικό απόθεμα για νεαρά ζώα, θα λάβουν φέτος το 1/3 των βοσκοτόπων, ακριβώς διότι τα ζώα είναι νεαρά και άρα έχουν λιγότερες ανάγκες, και θα λάβουν κανονικά το υπόλοιπο των δικαιωμάτων τους το επόμενο έτος, και όταν τα ζώα τους έχουν γίνει πλέον παραγωγικά, μετά από επιτόπιο και καθολικό έλεγχο και επιβεβαίωση του ακριβούς αριθμού των δηλωθέντων ζώων με τα πραγματικά.
Μεταβιβάσεις δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος
Έγιναν 42.000 μεταβιβάσεις δικαιωμάτων σύμφωνα με τον κανονισμό του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η ρύθμιση αυτή αφορά 2.000 περιπτώσεις μεταβιβάσεις δικαιωμάτων εθνικού αποθέματος και αποσκοπεί στην άρση των στρεβλώσεων στο χώρο των δικαιωμάτων και στην ουσία της καταστρατήγησης της έννοιας και της ίδιας της ύπαρξης του εθνικού αποθέματος.
Με συνέπεια ευθύνης απέναντι στο σύνολο των Ελλήνων παραγωγών, στην αξιοποίηση των δικαιωμάτων για τους νεοεισερχόμενους που δεσμεύονται να μείνουν στην αγροδιατροφική παραγωγή- και τα οποία, όπως ήδη αναφέρθηκε, μειώνονται από τους υπόλοιπους παραγωγούς- απαγορεύουμε τη μεταβίβαση τους σε αυτές τις περιπτώσεις στρέβλωσης όπως ακριβώς ορίζει ο κανονισμός πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Στις περιπτώσεις που αυτές οι πράξεις καταστρατήγησης ανακληθούν τα δικαιώματα γυρνούν στον κουμπαρά του ΕΑ για την επόμενη χρονιά.
Εξαιρούνται βέβαια περιπτώσεις ανωτέρας βίας.
Καθίσταται λοιπόν σαφές ότι οι μόνοι που βάλλονται από τη δίκαιη αυτή απόφαση είναι όσοι επιμένουν στην καταστρατήγηση των κανόνων του εθνικού αποθέματος και του ευρωπαϊκού δικαίου.
Τονίζεται επίσης ότι όσοι έλαβαν εθνικό απόθεμα το 2020 με μισθωμένο βοσκότοπο στους οποίους δεν χορηγήθηκε φέτος δημόσια κατανομή, δεν χάνουν τα δικαιώματα τους.
Άνοιξε η πλατφόρμα για την ενίσχυση των νέων αγροτών
Μεγάλη είναι η κινητικότητα στο ΥΠΑΑΤ την τρέχουσα περίοδο, πέραν της διευθέτησης των παραπάνω μεταρρυθμίσεων. Ειδικότερα, την προηγούμενη Παρασκευή 12 του μήνα μπήκε σε λειτουργία η πλατφόρμα ηλεκτρονικών αιτήσεων για το πρόγραμμα Νέων Αγροτών.
Για την περίοδο που εγκαινιάζεται, το Πρόγραμμα Νέων Αγροτών είναι αυξημένο στα 420 εκατομμύρια ευρώ και κάθε ωφελούμενος θα έχει τη δυνατότητα να λάβει έως 40.000 ευρώ, ποσό υπερδιπλάσιο από το προηγούμενο πρόγραμμα.
Ο προϋπολογισμός του προγράμματος έχει οριστεί στα 420 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 37.300.000 ευρώ αφορούν την Κρήτη.
Στόχος του προγράμματος είναι να δοθεί η δυνατότητα σε περισσότερους από 11.000 νέους ανθρώπους να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα, ο οποίος αποτελεί ένας από τους βασικούς πυλώνες ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Η εξέλιξη του ενδιαφέροντος για το πρόγραμμα θα δείξει την επιτυχία του στην Κρήτη, το οποίο εγκαινιάζεται όμως με «φόντο» τις διαδοχικές συναντήσεις αγροτοκτηνοτρόφων της Κρήτης με το υπουργείο και τον ΟΠΕΚΕΠΕ, οι οποίες δεν οδήγησαν σε ουσιαστικά αποτελέσματα, με τους εκπρόσωπους των αγροτοκτηνοτρόφων μάλιστα να τονίζουν πως επιστρέφουν πίσω με «άδεια χέρια», καθώς οι ελάχιστες διορθώσεις που έγιναν στην συνάντηση, δεν διορθώνουν το μεγάλο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί.
Στην «κορυφή» των προβλημάτων για τους ίδιους παραμένουν οι «κουτσουρεμένες» επιδοτήσεις, ιδίως σε νέους αγρότες, οι ανατιμήσεις που δυσκολεύουν την παραγωγή αλλά και το πάντοτε επίκαιρο θέμα των δασικών χαρτών.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σπήλιος Λιβανός, με αφορμή το άνοιγμα της πλατφόρμας δήλωσε:
«Το πρόγραμμα έχει αναπτυξιακή διάσταση. Στόχος του είναι να στηρίξει αυτούς που πραγματικά θέλουν να επενδύσουν στον αγροτικό χώρο και όχι ευκαιριακά να πάρουν ένα βοήθημα.
Να μπορέσουν άνθρωποι από άλλους κλάδους να δουν την ευκαιρία και να επενδύσουν στον πρωτογενή τομέα και συνολικά να υπηρετήσουν την πολιτική μας, η οποία είναι συνυφασμένη και με την ευρωπαϊκή λογική του Green Deal και με την λογική που έρχεται από το μέλλον, μιας αειφόρου, περιβαλλοντικής, ψηφιακής και κυκλικής ανάπτυξης».
Ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στύλιος, επισήμανε:
«Βασική προϋπόθεση η ύπαρξη επιχειρηματικού σχεδίου, ώστε να εξελιχθούν σε σύγχρονους αγρότες και πραγματικούς επιχειρηματίες, οι οποίοι παράγουν προϊόντα προστιθέμενης αξίας που έχουν ζήτηση στην εγχώρια αλλά και στις διεθνείς αγορές. Σημαντική διαφοροποίηση σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι για πρώτη φορά η διαδικασία υποβολής φακέλου και εγγράφων, αλλά και η αξιολόγηση των αιτήσεων θα γίνεται ηλεκτρονικά. Στόχος μας είναι μάλιστα να μην υπάρξει παράταση και τα χρήματα να δοθούν στους νέους γεωργούς μέσα σε διάστημα το πολύ 6-7 μηνών».
Οι βασικοί στόχοι της πρόσκλησης του έτους 2021 είναι οι εξής:
Η ουσιαστική δημογραφική ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού και αγροτικού δυναμικού της χώρας,
Η αντιμετώπιση του φαινομένου των πλασματικά Νέων Αγροτών, που επωφελούνται ευκαιριακά από το Μέτρο αντιμετωπίζοντας συγκυριακά την είσοδο τους στον τομέα της Γεωργίας και
Η αύξηση της αποτελεσματικότητας του Μέτρου με την παροχή νέων κινήτρων, όπως η χορήγηση επαρκούς ενίσχυσης τόσο για την αντιμετώπιση των εξόδων της πρώτης εγκατάστασης στον τομέα της Γεωργίας, όσο και την πραγματοποίηση επενδύσεων.
Ειδικότερα, οι σημαντικότερες αλλαγές της νέας προκήρυξης διαμορφώνονται ως εξής:
Το μέγεθος της γεωργικής τους εκμετάλλευσης, που θα δηλωθεί στο ΟΣΔΕ του έτους 2021, εκπεφρασμένο ως τυπική απόδοση, πρέπει να είναι στις ηπειρωτικές περιοχές, από 14.000 έως 100.000 ευρώ.
Το ποσό της ενίσχυσης δεν συνδέεται με συγκεκριμένες δαπάνες και, ανάλογα με τον τόπο μόνιμης κατοικίας και την παραγωγική κατεύθυνση της εκμετάλλευσης κυμαίνεται από 35.000 έως 40.000 ευρώ. Η ενίσχυση καταβάλλεται σε δύο δόσεις. Η πρώτη δόση, η οποία καταβάλλεται με την ένταξη του δικαιούχου στο μέτρο, αφορά το 70% του συνολικού ποσού ενίσχυσης ενώ η δεύτερη δόση καταβάλλεται κατά την ολοκλήρωση του επιχειρηματικού σχεδίου.
Για πρώτη φορά, η πρόσκληση του υπομέτρου 6.1 θα συμπέσει χρονικά με την πρόσκληση των σχεδίων βελτίωσης (μέτρο 4.1) με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα πρόσβασης σε επιπλέον χρηματοδότηση για την απόκτηση σύγχρονου εξοπλισμού από τους Νέους Αγρότες. Συνεπώς, στην πρόσκληση των σχεδίων βελτίωσης θα μπορούν να υποβάλλουν αίτηση στήριξης και όσοι θα έχουν υποβάλει αίτηση στήριξης στην πρόσκληση του 6.1. Ωστόσο για να ενταχθούν στο 4.1 πρέπει απαραίτητα να εγκριθούν στο 6.1 και βέβαια να έχουν συγκεντρώσει και την απαραίτητη βαθμολογία για το 4.1.
Οι δικαιούχοι πρέπει να αποκτήσουν την ιδιότητα του επαγγελματία γεωργού και να τη διατηρήσουν τουλάχιστον για μία τριετία από την ολοκλήρωση του επιχειρηματικού τους σχεδίου, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να υπαχθούν στο κανονικό καθεστώς ΦΠΑ και να παραμείνουν σε αυτό για μία τριετία από την ολοκλήρωση του επιχειρηματικού τους σχεδίου. Συνεπώς, οι ωφελούμενοι θα πρέπει να διατηρήσουν συνολικά την ιδιότητα του επαγγελματία αγρότη για επτά έτη.
Στην συγκεκριμένη πρόσκληση και με τις ανωτέρω προϋποθέσεις, θα υπάρχει ειδική μέριμνα για τους δικαιούχους των Περιφερειακών Ενοτήτων Κοζάνης και Φλώρινας, λόγω του σχεδίου απολιγνιτοποίησης.
Η κατανομή της δαπάνης ανά Περιφέρεια
Η κατανομή της δημόσιας δαπάνης ανά Περιφέρεια έχει γίνει υπό την εξέταση διαφόρων κριτηρίων, μεταξύ των οποίων, την δίκαιη αναπτυξιακή μετάβαση, τη νησιωτικότητα, την ορεινότητα, την υποεκτίμηση της ενδοπεριφερειακής σημασίας του πρωτογενούς τομέα λόγω της παρουσίας, στην ίδια Περιφέρεια, ενός ισχυρού δευτερογενούς τομέα, καθώς και την ανάγκη ενίσχυσης των πυρόπληκτων περιφερειών, που προέκυψε από τις εκτεταμένες πυρκαγιές σε αγροτικές εκτάσεις το καλοκαίρι του 2021.
Περιφερειακός Προϋπολογισμός Δημόσιας Δαπάνης σε ευρώ
Κρήτης 37.300.000
Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης 37.300.000
Κεντρικής Μακεδονίας 62.200.000
Δυτικής Μακεδονίας 30.500.000
Θεσσαλίας 44.500.000
Στερεάς Ελλάδος 37.900.000
Ηπείρου 33.200.000
Ιονίων Νήσων 11.700.000
Δυτικής Ελλάδος 44.100.000
Πελοποννήσου 39.500.000
Αττικής 10.800.000
Νοτίου Αιγαίου 12.000.000
Βορείου Αιγαίου 19.000.000
ΣΥΝΟΛΟ 420.000.000
Η υποβολή των αιτήσεων ξεκίνησε σήμερα και θα διαρκέσει μέχρι την Τρίτη, 14 Δεκεμβρίου 2021.
