Στο «συρτάρι», ως ημιτελείς που δε γίνεται πια να ολοκληρωθούν, μπαίνουν οι μελέτες για το έργο κατασκευής του φράγματος Δαφνών και για την οριοθέτηση των ρεμάτων στο Ηράκλειο.
- Οι εν λόγω μελέτες που είχαν ανατεθεί από τον Δήμο Ηρακλείου στον πρώην ΟΑΝΑΚ (Οργανισμό Ανάπτυξης Ανατολικής Κρήτης) το 2006 και το 2007, για διάφορους λόγους και αιτίες δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ.
- Ενδεικτικό είναι πως η μελέτη για το φράγμα Δαφνών δεν πέρασε καν ποτέ στη β' φάση της. Και έτσι, εδώ που είχε φτάσει η υπόθεση, ο Δήμος Ηρακλείου προχώρησε στη διάλυση των δύο προγραμματικών συμβάσεων που πραγματικά «σέρνονταν» εδώ και κοντά μια δεκαπενταετία.
Η απόφαση διάλυσης των συμβάσεων, ήταν απολύτως λογική και αναμενόμενη. Πλέον είναι μονόδρομος η ανάθεση εκ νέου των μελετών σε μια υπόθεση που πραγματικά «πονά» διαχρονικά τον Δήμο Ηρακλείου. Το φράγμα Δαφνών, αν και αποτελεί ένα εμβληματικό έργο, σε επίπεδο αντιπλημμυρικής προστασίας και σε επίπεδο πολεοδομικό, δεδομένου ότι επηρεάζει και την επέκταση του σχεδίου πόλης σε μια σειρά περιοχών στη δυτική πλευρά της πόλης, δεν έχει καταφέρει να μπεί σε τροχία υλοποίησης, ενώ και η οριοθέτηση των ρεμάτων είναι προαπαιτούμενο έργο για να προχωρήσει το σχέδιο πόλης σε μια πλειάδα περιοχών του Ηρακλείου.
Η διάλυση των συμβάσεων
Οι οριστικοί τίτλοι τέλους «έπεσαν" στην τελευταία συνεδρίαση της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου Ηρακλείου, η οποία αποφάσισε ομόφωνα τη διάλυση των συμβάσεων με τον πρώην ΟΑΝΑΚ. Ειδικότερα, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου αποφάσισε:
- Τη διάλυση τής με αρ. πρωτ. 36642/16.10.2007 υπογραφείσας προγραμματικής σύμβασης καθώς και της με αρ. πρωτ. 68139/16.7.2008 τροποποιητικής προγραμματικής σύμβασης με αντικείμενο την εκπόνηση μελέτης για την κατασκευή φράγματος χωρητικότητας 475.000 κ.μ. επί του Ξηροπόταμου, πλησίον της περιοχής Δαφνών, μεταξύ Δήμου Ηρακλείου και ΟΑΝΑΚ (νυν ΟΑΚ).
- Τη διάλυση της με αρ. πρωτ. 37994/27.10.2006 υπογραφείσας προγραμματικής σύμβασης, καθώς και της με αρ. πρωτ. 66731/11.7.2008 τροποιητικής προγραμματικής σύμβασης με αντικείμενο την εκπόνηση μελετών οριοθέτησης των εντός των ορίων του δήμου Ηρακλείου ρεμάτων μεταξύ του Δήμου Ηρακλείου και ΟΑΝΑΚ (νυν ΟΑΚ).
- Τη μη απόδοση αποζημίωσης που επέρχεται με τις λύσεις των συμβάσεων, δεδομένου ότι ο ανάδοχος έχει αποπληρωθεί: i) σε ποσοστό 45% του συνολικού οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης, που αντιστοιχεί στις παραδοθείσες εργασίες α' σταδίου της μελέτης φράγματος επί του Ξηροπόταμου και ii) σε ποσοστά της αναλογούσας αμοιβής μελέτης ρεμάτων».
Όπως επισημαίνεται στην απόφαση, «και οι δύο προγραμματικές συμβάσεις δε δύνανται να ολοκληρωθούν καθώς α) δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες που προβλέπονται και β) έχουν υπάρξει υπερβάσεις του χρονοδιαγράμματος χωρίς υπαιτιότητα του Δήμου Ηρακλείου».
Το χρονικό - Οι αποκαλυπτικές... πτυχές της υπόθεσης
Πώς φτάσαμε όμως στο άδοξο τέλος για τις μελέτες του φράγματος Δαφνών και της οριοθέτησης μιας σειράς ρεμάτων; Το χρονικό της υπόθεσης είναι εξόχως αποκαλυπτικό.
Ο Δήμος Ηρακλείου, σύμφωνα με την αρ. 460/2007 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, υπέγραψε προγραμματική σύμβαση με τον ΟΑΝΑΚ που αφορά στην εκπόνηση μελέτης φράγματος επί του Ξηροποτάμου, πλησίον της περιοχής Δαφνών. Η εκπόνηση της μελέτης του φράγματος απαιτείται για την αντιπλημμυρική προστασία του Ξηροπόταμου, που είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση της υπάρχουσας μελέτης οριοθέτησης του ποταμού και προκειμένου να προχωρήσουν οι διαδικασίες των πολεοδομικών μελετών στις περιοχές "περιφερειακού κέντρου" και "ΤΕΙ-Εσταυρωμένου". Ακολούθησε το 2008 απόφαση τροποποίησης της σύμβασης. Η υλοποίηση του αντικειμένου της μελέτης περιελάβανε δύο στάδια:
Το πρώτο στάδιο που περιλάμβανε:
- Τη μελέτη σκοπιμότητας έργου,
- Την τοπογραφική αποτύπωση-κτηματογράφηση,
- Την προκαταρκτική γεωλογική μελέτη,
- Την προκαταρκτική μελέτη έργου,
- Την Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Εκτίμηση (ΠΠΕ) και
- Την οριστική υδρολογική μελέτη.
Το δεύτερο στάδιο περιλάμβανε:
- Την οριστική γεωλογική μελέτη,
- Την οριστική γεωτεχνική μελέτη,
- Την οριστική μελέτη του έργου,
- Τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) και
- Τη σύνταξη τευχών δημοπράτησης.
Το πρώτο στάδιο εργασιών της μελέτης ολοκληρώθηκε εμπρόθεσμα. Η παράδοση του δεύτερου σταδίου είναι ακόμα σε εκκρεμότητα.
Η σύμβαση για τα ρέματα
Ο Δήμος Ηρακλείου το 2006, και με βάση την 779/2006 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, υπέγραψε τη με αρ. πρωτ. 37994/27.10.2006 προγραμματική σύμβαση με τον ΟΑΝΑΚ, η οποία είχε τίτλο "Oριοθέτηση ρεμάτων δήμου Ηρακλείου".
Το αντικείμενο της σύμβασης αφορούσε στην εκπόνηση μελετών οριοθέτησης ρεμάτων των εντός των ορίων του δήμου Ηρακλείου και ειδικότερα:
- Του ρέματος Κατσαμπά (2 κλάδοι),
- Του ρέματος Χρυσοβαλάντου (συνολικού μήκους 4,5 χλμ.),
- Του ρέματος Ξηροποτάμου (συνολικού μήκους 4 χλμ.),
- Του ρέματος Γιόφυρου (συνολικού μήκους 4 χλμ.) και
- Του ρέματος στην αρχή των Μεσαμπελιών (συνολικού μήκους 1,7 χλμ.).
Το έτος 2014 η νομοθεσία για την οριοθέτηση των ρεμάτων άλλαξε με την ψήφιση του Ν. 4258/2014. Για την έγκριση των ρεμάτων Κατσαμπά και Χρυσοβαλάντου ίσχυσαν οι μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 9 του Ν. 4258/2014, ολοκληρώθηκαν και δημοσιεύτηκαν σε ΦΕΚ. Για τα υπόλοιπα τρία ρέματα δε δύνανται να ισχύσουν μεταβατικές διατάξεις και θα πρέπει οι μελέτες τους να προσαρμοστούν στο ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
