Ιδέες και μάλιστα εξαιρετικές βάζει και σε μας εδώ στην Κρήτη η on line παρακολούθηση του δάκου μέσω των λεγόμενων “ενεργών χαρτών” (thermal maps), που έχουν ενεργοποιηθεί στη Μεσσηνία για τους ελαιοκαλλιεργητές. Συγκεκριμένα, οι ελαιοκαλλιεργητές έχουν πλέον τη δυνατότητα να ενημερώνονται μέσω ενεργών χαρτών και για την επικινδυνότητα δακοπροσβολών στους ελαιώνες τους, στα πρότυπα των χαρτών πρόβλεψης καιρού και επικινδυνότητας εκδήλωσης πυρκαγιών!
Η καινοτόμος αυτή υπηρεσία αναπτύχθηκε στη Μεσσηνία με τη συνεργασία της Αγροτικής Ένωσης Α.Ε. (θυγατρικής της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Μεσσηνίας), της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής και του Ιδρύματος Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου μέσω του Κέντρου Αγροδιατροφικής Επιχειρηματικότητας Μεσσηνίας. Το Κέντρο δημιουργήθηκε το 2016, από το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου και την Αμερικανική Γεωργική Σχολή - Κολέγιο Περρωτής, με την υποστήριξη της Εταιρείας Ανάπτυξης και Προόδου Πελοποννήσου και Ιονίων Νήσων (ΕτΑΠ) και του Δήμου Καλαμάτας, με σκοπό την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στον αγροδιατροφικό τομέα της Μεσσηνίας.
Σύμφωνα με όσα γράφει το powergame.gr, για την προστασία της ελαιοπαραγωγής από τον δάκο υλοποιείται πρόγραμμα κρατικής δακοπροστασίας, ύψους 21 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, ενώ υπάρχουν περιοχές που το κόστος της επωμίζονται οι ίδιοι οι παραγωγοί. Το υπουργείο Εσωτερικών χρηματοδοτεί κάθε χρόνο τις Περιφέρειες, οι οποίες στις περιφερειακές ενότητες όπου υπάρχει ελαιοκαλλιέργεια αναθέτουν κατόπιν διαγωνισμών την παγιδοθεσία (παγίδες με τις οποίες μετριέται ο πληθυσμός ενήλικων ατόμων δάκου) και τη δακοκτονία.
Το σύστημα λειτουργεί ως εξής: Τα δεδομένα που συλλέγονται από την παγιδοθεσία μεταφέρονται σε εβδομαδιαία βάση στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, οι γεωπόνοι της οποίας κατευθύνουν τα συνεργεία ψεκασμού στις περιοχές όπου ο πληθυσμός του δάκου είναι τέτοιος που χρειάζεται να εφαρμοστούν φυτοπροστατευτικά προϊόντα.
Στη Μεσσηνία, κατόπιν της συνεργασίας των προαναφερθέντων φορέων, τα δεδομένα από την παγιδοθεσία “κουμπώνουν” σε χάρτες της περιοχής με βάση εφαρμογή που έχουν αναπτύξει η Αμερικανική Γεωργική Σχολή και το Κέντρο Αγροδιατροφικής Επιχειρηματικότητας Μεσσηνίας, και οπτικοποιούνται κατά τρόπο ανάλογο του γνωστού χάρτη επικινδυνότητας πυρκαγιών. Έτσι, όπως φαίνεται στον χάρτη, στις περιοχές με πράσινο το επίπεδο επικινδυνότητας είναι πολύ χαμηλό, στις περιοχές με πορτοκαλί μεσαίο και υψηλό, και στις περιοχές με κόκκινο πολύ υψηλό.
Συνεπώς, κάθε εβδομάδα οι ελαιοκαλλιεργητές μπορούν μέσω του site kaem.gr να έχουν πρόσβαση σε real time αξιόπιστα δεδομένα, ώστε να σχεδιάσουν το λεγόμενο “μοντέλο δάκου” και να κάνουν τις όποιες ενέργειες απαιτούνται για την προστασία της παραγωγής τους.
Όπως επισημαίνει στο powergame.gr ο αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Ένωσης Μεσσηνίας και διευθύνων σύμβουλος της Αγροτικής Ένωσης Γιάννης Παζιός, «πρόκειται για υπηρεσία με μεγάλο όφελος για τους ελαιοκαλλιεργητές της Μεσσηνίας, καθώς μπορούν πλέον να γνωρίζουν την επικινδυνότητα δακοπροσβολών στο χωράφι τους, ώστε, εάν χρειάζεται, να επεμβαίνουν για την προστασία της παραγωγής τους».
Η συγκεκριμένη υπηρεσία αποτελεί ένα ακόμη βήμα για ανοιχτά δεδομένα (open data) στον αγροτικό τομέα, με την Ένωση Μεσσηνίας να δίνει ιδιαίτερη σημασία σ’ αυτά, όπως τονίζει ο κ. Παζιός, ενώ φυσικά η εν λόγω καινοτόμος εφαρμογή μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες περιφέρειες της χώρας, εφόσον υπάρξει το ανάλογο ενδιαφέρον.
ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ
Μεγάλη μείωση της παραγωγής
Στο μεταξύ, οι πρώτες εκτιμήσεις για τη νέα ελαιοκομική περίοδο μιλούν για μείωση της παραγωγής ελαιολάδου στη χώρα μας σε επίπεδα έως και 50% κάτω από τους 270.000 τόνους που παρήχθησαν το 2020.
Αυτά βέβαια τα σενάρια δίνουν και μια προοπτική, ενόψει της νέας παραγωγής, για συνέχιση της ανόδου των τιμών παραγωγού στο ελαιόλαδο.
Να υπενθυμίσουμε ότι φέτος οι καιρικές συνθήκες προκάλεσαν μεγάλες ζημιές στις ελαιοκαλλιέργειες. Είχε προηγηθεί ένας ήπιος χειμώνας, που μετά την περυσινή καρποφορία δεν επέδρασε με τον θετικό τρόπο που θα έπρεπε ώστε να “ξεκουραστούν” τα ελαιόδεντρα, ενώ ακολούθησαν οι παγετοί της άνοιξης σε μερικές περιοχές της Κρήτης και της υπόλοιπης Ελλάδας, που “έκαψαν” τους ανθούς. Και φτάσαμε τόσο στον Ιούλιο όσο και στον Αύγουστο, που με τους ισχυρούς και παρατεταμένους καύσωνες είχαμε ακόμα μεγαλύτερες ζημιές στην ηρτημένη, πια, παραγωγή του λιγοστού ελαιοκάρπου.
Βέβαια, το καλό της υπόθεσης, που δεν το λες και μικρό, ήταν ότι πλέον ελάχιστες έως και μηδενικές χαρακτηρίζονται οι προσβολές από τον δάκο, αφού οι θερμοκρασίες σχεδόν εξαφάνισαν το έντομο. Και αυτό, ενώ υπήρχε από τον Ιούνιο με Ιούλιο πολύ μεγάλη δακοπροσβολή, και στις παγίδες στους ελαιώνες ο δάκος έκανε “πάρτι”! Δεν είναι, όμως, καλύτερα τα πράγματα από άποψη καιρικών συνθηκών και ελαιοπαραγωγής ούτε στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ιδιαίτερα η Ιταλία και η Ισπανία, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, “περιμένουν” και αυτές μείωση της φετινής παραγωγής του ελαιολάδου τους.
