Ντόμινο απωλειών σε παραγωγή και αγροτικό εισόδημα φέρνει η υλοποίηση της ευρωπαϊκής “πράσινης συμφωνίας” και κυρίως μέσα από τις ειδικές στρατηγικές “Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο” (F2F) και “Βιοποικιλότητα”. Το μεγαλύτερο πλήγμα εκτιμάται στον τομέα του βόειου κρέατος και ακολούθως σε σιτηρά και ελαιούχους σπόρους, αν και ο τομέας των οπωροκηπευτικών δεν πρόκειται να μείνει ούτε και αυτός ανεπηρέαστος. Στο μεταξύ, φανατικά «ναι» στην υλοποίηση της “πράσινης συμφωνίας” δηλώνει στην εφημερίδα “Νέα Κρήτη” ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ, κτηνίατρος-ερευνητής Αλέκος Στεφανάκης, κάνοντας λόγο για πολύ πιο σημαντικά οφέλη σε σχέση με τις απώλειες, τόσο για τον Ευρωπαίο αγρότη όσο και για τον καταναλωτή, και φυσικά για το ίδιο το περιβάλλον!
Τις απώλειες της παραγωγής τις έχει καταγράψει πολυσέλιδη μελέτη της Κομισιόν. Βέβαια, όπως εξηγούν οι ειδικοί ερευνητές του Κέντρου Ερευνών της Κομισιόν, τα οφέλη για το κλίμα και το περιβάλλον θα είναι σημαντικά, ενώ υπογραμμίζουν ότι το κόστος για τους παραγωγούς θα είναι μικρότερο σε σχέση με το σενάριο να συνεχιζόταν η πολιτική της υφιστάμενης ΚΑΠ, και με δεδομένο βέβαια ότι τα κράτη-μέλη θα εφαρμόσουν στο ακέραιο ολοκληρωμένες δράσεις μέσω του Στρατηγικού τους Σχεδίου αξιοποιώντας τη νέα ΚΑΠ και το Ταμείο Ανάκαμψης.
Τη μελέτη υπογράφουν εξειδικευμένοι επιστήμονες για λογαριασμό του Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι επιστήμονες δεν παραλείπουν να επισημάνουν πολλές φορές ότι η εν λόγω έρευνα σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί μια συνολική μελέτη επιπτώσεων για τον αγροδιατροφικό τομέα, καθώς εξετάζει συγκεκριμένες παραμέτρους με βάση τέσσερις μόνο από τους στόχους των ειδικών στρατηγικών, μην υπολογίζοντας άλλα δεδομένα. Από τους στόχους της στρατηγικής “Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο” έως το 2030, η έρευνα βασίζεται στα εξής:
1. Μείωση της συνολικής χρήσης και του κινδύνου χημικών φυτοφαρμάκων και της χρήσης πιο επικίνδυνων φυτοφαρμάκων κατά 50%,
2. Μείωση της χρήσης λιπασμάτων κατά τουλάχιστον 20%,
3. Αύξηση των εκτάσεων της βιολογικής γεωργίας κατά τουλάχιστον 25% και
4. Αποκατάσταση τουλάχιστον του 10% της γεωργικής έκτασης με χαρακτηριστικά τοπίου υψηλής ποικιλομορφίας.
Μείωση παραγωγής
Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα στην ιστοσελίδα “Ύπαιθρος Χώρα”, με βάση το σενάριο της εφαρμογής της νέας ΚΑΠ, εκτιμάται ότι η παραγωγή της Ε.Ε. θα παρουσιάσει μια μείωση της τάξεως του 15% περίπου στον τομέα του βόειου κρέατος, 10% στα σιτηρά και στους ελαιούχους σπόρους, ενώ εκτιμάται μια μείωση 5% για τα οπωροκηπευτικά, κυρίως λόγω των χαμηλότερων αποδόσεων που θα υπάρξουν από την αύξηση της βιολογικής γεωργίας και τη μείωση της χρήσης χημικών λιπασμάτων.
Αυτές οι απώλειες στην παραγωγή αναμένεται να προκαλέσουν μειώσεις και στην καθαρή εμπορική θέση της Ε.Ε. για όλα τα αγροδιατροφικά προϊόντα, εκτός από τα γαλακτοκομικά.
Στη μελέτη επισημαίνεται ότι αυτός ο αρνητικός αντίκτυπος θα μπορούσε να αντισταθμιστεί εν μέρει από τις αναμενόμενες αυξήσεις των τιμών στα περισσότερα αγροτικά προϊόντα. Τιμές, οι οποίες θα μπορούσαν να σημειώσουν αύξηση άνω του 5% για τα σιτηρά και τους ελαιούχους σπόρους, 10% για τα φρούτα και λαχανικά, σχεδόν 25% για το βόειο κρέας και 40 % για το χοιρινό κρέας.
Ωστόσο, οι αναλυτές διαπίστωσαν ότι τα συνολικά έσοδα των αγροτών θα συνεχίσουν να μειώνονται για σχεδόν όλες τις κατηγορίες προϊόντων (εκτός από τα λαχανικά, τα φρούτα και το χοιρινό κρέας), καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο γεωργικός τομέας της Ε.Ε. «θα πρέπει να περάσει από μια μεταβατική περίοδο με μεγάλες προκλήσεις».
Περιβαλλοντικά οφέλη
Η έκθεση, πάντως, διαπιστώνει τα σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη από την εφαρμογή των στρατηγικών. Στο σενάριο η επίτευξη των στόχων να γινόταν στο πλαίσιο της τρέχουσας ΚΑΠ 2014-2020, θα οδηγούσε περίπου σε μείωση 20% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το ποσοστό μείωσης μπορεί να φτάσει και 30% με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ. Ωστόσο, σχεδόν τα μισά από αυτά τα κέρδη θα χαθούν λόγω της παραγωγής που μεταφέρεται σε άλλες χώρες με χαμηλότερα πρότυπα (“διαρροή άνθρακα”). Αυτό ισχύει με την υπόθεση ότι η Ε.Ε. ενεργεί μόνη της στην προσπάθεια. Με δεδομένο, όμως, ότι, ως μέρος των διεθνών συμφωνιών για το κλίμα, οι χώρες εκτός Ε.Ε. έχουν δεσμευτεί να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η ανάλυση δείχνει ότι μειώνεται η διαρροή και, κατά συνέπεια, μειώνονται και οι αρνητικές επιπτώσεις για την Ε.Ε.
Επιπλέον, σύμφωνα με τη μελέτη, η διαρροή θα μπορούσε να μειωθεί περαιτέρω, εάν επιτευχθεί χαμηλότερη ζήτηση για το κρέας με αλλαγές στη διατροφή ή τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, που θα περιόριζε έτσι την ανάγκη των εισαγωγών εις βάρος της ευρωπαϊκής παραγωγής.
«Μπράβο στην Ευρωπαϊκή Ένωση»
«Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, ο δυτικός κόσμος και οι διάφορες επαναστάσεις του, όπως ήταν η Βιομηχανική, έβαλαν ως πρώτο στόχο το κέρδος και άφησαν σε δεύτερη μοίρα την υγεία και την ασφάλεια του ανθρώπου (μέγα έγκλημα, του οποίου τις συνέπειες θα αρχίσουμε να εισπράττουμε με τρομακτικό τρόπο αν δεν αλλάξουμε λογική), ενώ αυτές οι επαναστάσεις δεν είχαν μέσα τους την παράμετρο του σεβασμού του περιβάλλοντος», σύμφωνα με όσα δήλωσε στην εφημερίδα “Νέα Κρήτη” χθες ο Αλέκος Στεφανάκης.
«Έτσι, λοιπόν, σήμερα, έχουμε παραγωγή φτηνών τροφίμων, που αυτά δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα και καλά και υγιεινά. Και κατάφερε η παγκοσμιοποίηση και τα κριτήρια είναι η προβολή, από τα ΜΜΕ, η παραφιλολογία και όχι η ουσία. Ασφαλώς, όταν πια βλέπουμε ότι πάμε να “στουκάρουμε”, όπως όταν είχε η Ευρώπη τις διατροφικές κρίσεις κυνηγώντας την υπεραπόδοση - και μιλάμε για τις “τρελές αγελάδες” και τις διοξίνες - έρχεται η Ευρώπη να βάλει μέτρα. Στην ουσία να επιδιώξει την παροχή τροφίμων υψηλής βιολογικής αξίας και ασφάλειας, που ασφαλώς είναι τα βιολογικά, τα τοπικά και τα επώνυμα προϊόντα...».
Στο σημείο αυτό, ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ ξεκαθαρίζει πως αυτή η διαδικασία έχει κόστος. «Ένα τέτοιο προϊόν γνήσιο και “τίμιο” έχει κόστος. Και όταν υπάρχει και η προστασία του περιβάλλοντος, αυτό το προϊόν έχει ακόμα μεγαλύτερο κόστος. Και θα πρέπει η Ε.Ε. να δώσει χρήματα για ενημέρωση του καταναλωτή, για να μάθει να διαλέγει και να επιλέγει. Θέλει το φτηνό, το βιομηχανικό, αυτό που του προβάλλουνε; Κανένα πρόβλημα. Να αναλάβει τις ευθύνες του. Ένα τρόφιμο βιολογικό, που είναι ασφαλές, που προάγει την υγεία και την προστασία του περιβάλλοντος, ασφαλώς έχει κόστος που δεν έχει καμία σχέση με αυτό που συμβαίνει σήμερα...».
Τέλος, στο ερώτημά μας για τη μείωση της παραγωγής, ο Αλέκος Στεφανάκης είναι κατηγορηματικός: «Σε ό,τι αφορά τη μείωση της παραγωγής, αν συνδυαστεί με την ορθολογική χρήση και τη μη σπατάλη των τροφίμων από τον άνθρωπο, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Απλά, με τις προσφερόμενες τιμές, του τύπου το κρέας ας πούμε στα 3 ευρώ το κιλό, δε σε πειράζει να πετάξεις και λίγο. Αν είχε όμως 13 ευρώ που κάνει ένα “τίμιο” και “υγιές” κρέας, δε θα το πετούσε κανείς. Θα μάθαινε να το διαχειρίζεται σωστά...».
φωτογραφία ΙΝΤΙΜΕ
