Ριζικές αλλαγές πρέπει να γίνουν στο τουριστικό μοντέλο της Κρήτης για να γίνει βιώσιμο και ανταγωνιστικό, όπως αναφέρουν τουριστικοί παράγοντες του νησιού. Πρέπει να υπάρξει μια εκ βάθρων ανασύνταξη σε όλα τα επίπεδα.
Η εκπαίδευση πρέπει να έχει ακαδημαϊκό και ταυτόχρονα πρακτικό προσανατολισμό, ενώ η διασύνδεση αγροδιατροφικού και τουριστικού τομέα είναι αναγκαία και επιτακτική. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίο όσο ποτέ άλλοτε να παρθούν αναγκαίες πρωτοβουλίες τόσο σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο όσο και σε περιφερειακό, με σκοπό να αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως το οδικό δίκτυο, ενώ αξίζει να αναφερθεί πως είναι αναγκαίο ο κάθε πολίτης να κατανοήσει την ευθύνη του για το τουριστικό προϊόν της χώρας.
Η “Νέα Κρήτη” επιχείρησε να διερευνήσει το τουριστικό προϊόν της Κρήτης. Προσπάθησε να καταγράψει τις απόψεις των τουριστικών παραγόντων, κάτω υπό ποιες συνθήκες το τουριστικό προϊόν της Κρήτης μπορεί να γίνει βιώσιμο εν μέσω πανδημίας. Οι απόψεις τους ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και η όποια δημόσια πολιτική πρέπει να τις λάβει σοβαρά υπόψη. Είναι απόψεις που μπορούν να “χτίσουν” ένα τουριστικό οικοδόμημα με ισχυρά θεμέλια.
«Να γίνουμε ανταγωνιστικοί»
Ο Αντίπας Σηφάκης είναι 42 χρόνια στο επάγγελμα του τουριστικού πράκτορα και γενικότερα στον χώρο του τουρισμού. Ο ίδιος μίλησε για το τουριστικό προϊόν της Κρήτης, το οποίο πρέπει να γίνει εξόχως ανταγωνιστικό, ένα χαρακτηρισμό που περιλαμβάνει πολλές παραμέτρους.
«Για να γίνει βιώσιμο το τουριστικό προϊόν της Κρήτης, πρέπει να γίνει ανταγωνιστικό. Όταν λέω ανταγωνιστικό, δεν εννοώ ανταγωνιστικό ως προς την Αλβανία, αλλά ανταγωνιστικό ως προς τις ανταγωνίστριες χώρες. Η Αλβανία δεν είναι ανταγωνιστική χώρα, αλλά την ανταγωνιζόμαστε. Πρέπει να δούμε σοβαρά παραμέτρους, όπως το οδικό δίκτυο, τα ξενοδοχεία, το αεροδρόμιο, η νομοθεσία, οι εργατικές διατάξεις, οι διατάξεις που διέπουν τους επιχειρηματίες και επίσης η σύνδεση των δύο πυλώνων της εθνικής μας οικονομίας: του τουρισμού και της γεωργίας. Είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι η Κρήτη εισάγει το 87% του εξοπλισμού, φαγητού των ξενοδοχείων. Θα πρέπει να κάνουμε ένα δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του τουριστικού πακέτου μας. Δεν υπάρχει σχέδιο τη δεδομένη στιγμή.
Είμαστε τέλη Μαΐου και το 95% των ξενοδόχων της Κρήτης δεν ξέρει πότε θα ξεκινήσει η τουριστική περίοδος. Δεν υπάρχουν ετοιμασίες για την έναρξη της περιόδου, ούτε προσλήψεις προσωπικού. Αρέσκονται οι εκάστοτε κυβερνώντες να υποστηρίζουν πως ο τουρισμός είναι η οικονομική βιομηχανία του τόπου μας. Την ίδια στιγμή, όμως, ο τουρισμός είναι παρατημένος σε ελεύθερη πτώση χωρίς κανένα σχεδιασμό», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Σηφάκης, ενώ συνεχίζει λέγοντας: «Έχουμε αποφασίσει τον ελληνικό τουρισμό να τον “τρέχουν” οι τουριστικοί πράκτορες του εξωτερικού που δε βλέπουν την Κρήτη όπως τη βλέπουμε εμείς. Βλέπουν την Κρήτη ως έναν απλό τουριστικό προορισμό σαν όλους τους άλλους. Ο ελληνικός τουρισμός χρειάζεται μια ανασύνταξη εκ βάθρων σε όλα τα επίπεδα. Δεν έχουμε αεροδρόμιο. Θα έχουμε σε πέντε χρόνια. Δεν υπάρχει οδικό δίκτυο. Το σύνολο του τουριστικού κόσμου έχει ζήσει από τον Νοέμβριο του 2019 μέχρι και τον Μάιο του 2021 την απόλυτη ερημιά. Και τα “ψίχουλα” που έδωσαν το ονόμασαν στήριξη του τουρισμού. Και υποχρέωναν τα ξενοδοχεία να προσλάβουν προσωπικό για να το βάλουν σε αναστολή για 500 ευρώ. Σχέδιο δεν υπάρχει».
ΜΑΝ. ΤΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
«Η εκπαίδευση μοχλός τουριστικής ανάπτυξης»
Ο Μανόλης Τσακαλάκης είναι πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων του ν. Ρεθύμνου. Ο ίδιος θεωρεί πως πρέπει να στηρίξουμε τον μαζικό τουρισμό, ενώ η εκπαίδευση αποτελεί μοχλό τουριστικής ανάπτυξης.
«Για να αναπτυχθεί ένα βιώσιμο τουριστικό μοντέλο στην Κρήτη, πρέπει τόσο ως χώρα όσο και ως γεωγραφική έκταση να μπούμε στο πράσινο χρώμα. Ως γνωστόν, προηγείται η υγεία από την επιχειρηματική δραστηριότητα. Αυτή τη στιγμή, που βιώνουμε μια δύσκολη υγειονομική κατάσταση, πρέπει ως πολίτες να καταλάβουμε το χρέος μας και να τηρούμε τα μέτρα, ώστε να προβληθεί η εικόνα μας ως ένας ασφαλής τουριστικός προορισμός», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσακαλάκης, ενώ τόνισε: «Το βασικό τουριστικό μοντέλο πάνω στο οποίο στηρίζεται και θα στηρίζεται η Ελλάδα είναι: ο ήλιος και η θάλασσα. Ο τουρίστας θέλει να περνάει όμορφα. Θέλει να κάνει διακοπές στην Κρήτη, δηλαδή να διακόψει την καθημερινότητά του και να περάσει όμορφα».
Ο κ. Τσακαλάκης ανέφερε πως είναι επιτακτικό στον χώρο του τουρισμού να ενσωματωθούν άτομα με εξειδικευμένες ικανότητες και γνώσεις, ενώ δε δίστασε να καταδικάσει τα κακώς κείμενα, όπως η απουσία ενδιαφέροντος από πολλούς συμπολίτες, οι οποίοι δεν έχουν όρεξη να ασχοληθούν με τον τουριστικό κλάδο.
«Τα περισσότερα άτομα που βγάζουν σχολές τουριστικών επαγγελμάτων επιθυμούν να ασχοληθούν με την τουριστική πολιτική του κράτους. Όλα τα άτομα, βγάζοντας μια σχολή, νομίζουν ότι τους περιμένει μια θέση διευθυντή. Αυτή τη στιγμή υπάρχει έλλειψη σερβιτόρων. Το βασικό προσωπικό των ξενοδοχείων είναι βοηθοί σερβιτόρων και καμαριέρες. Ο Έλληνας δεν επιθυμεί να εργαστεί, και αυτό είναι μια αλήθεια. Πρέπει να συνηθίσουμε στην ιδέα της εργασίας. Πρέπει να δούμε τα πράγματα όπως έχουν. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να είναι αποτελεσματικός ο επιλεκτικός τουρισμός. Γιατί θα κλείσουν πολλά ξενοδοχεία. Ο κάθε πολίτης πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του», υπογράμμισε ο κ. Τσακαλάκης.
Μεταξύ άλλων, ο ίδιος τόνισε: «Η εκπαίδευση είναι βασικός παράγοντας για την ομαλή λειτουργία του τουριστικού προϊόντος. Το πρόβλημα ίσως που εγώ προσωπικά εντοπίζω στην τουριστική εκπαίδευση είναι η έλλειψη συγκεκριμένων μαθημάτων, που θα οδηγούν σε συγκεκριμένες εργασίες. Για παράδειγμα, συντηρητές δεν υπάρχουν. Οι συντηρητές δουλεύουν όλο τον χρόνο. Τα ξενοδοχεία έχουν ανάγκη από πτυχιούχους συντηρητές, που να κάνουν άριστα το επάγγελμά τους. Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε πως δεν μπορούμε να είμαστε όλοι διευθυντές. Το κάθε ξενοδοχείο πρέπει να έχει έναν διευθυντή και θα πρέπει όλοι να είναι εξειδικευμένοι. Αυτή τη στιγμή έχει αυξηθεί η ανάγκη σε ξενοδοχοϋπαλλήλους που να γνωρίζουν να διαχειρίζονται τα ηλεκτρονικά συστήματα των ξενοδοχείων. Τα πάντα έχουν αλλάξει γύρω μας. Το ίδιο και στο τουριστικό τοπίο. Το σύνολο των ανθρώπων συγκροτεί το ξενοδοχείο».
ΜΙΧ. ΒΑΜΙΕΔΑΚΗΣ
«Οι δημόσιες επενδύσεις είναι ο “μεγάλος ασθενής”»
Ο Μιχάλης Βαμιεδάκης, τουριστικός πράκτορας-ξενοδόχος, μίλησε για τον “μεγάλο ασθενή” στην τουριστική βιομηχανία, που είναι οι δημόσιες επενδύσεις. Το κάκιστο οδικό δίκτυο, σε συνδυασμό με την ελλιπή οργάνωση των σπουδών πάνω στον τουρισμό είναι εμπόδια τα οποία πρέπει να ξεπεραστούν. Οι δημόσιοι φορείς πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως ο τουρισμός είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, το οποίο επηρεάζεται από τη συνδρομή τους ή μη.
«Το τουριστικό μοντέλο δεν πρόκειται να αλλάξει. Θα προσαρμοστεί, αλλά δε θα αλλάξει. Το μοντέλο που θα συνεχίζει να υφίσταται θα είναι ο μαζικός τουρισμός, και σίγουρα το συγκεκριμένο μοντέλο θα προσαρμοστεί στα δεδομένα της πανδημίας. Το ερώτημα είναι πώς θα κάνουμε το τουριστικό μοντέλο πιο ποιοτικό και εάν είναι εφικτό να συνυπάρξει με κάποια άλλα τουριστικά μοντέλα, τα οποία θα ωθήσουν τον τουρισμό προς μια ανάκαμψη. Όσον αφορά στο μοντέλο της αναβάθμισης του τουριστικού μοντέλου, θα πρέπει να υποστηρίξουμε πως η αναβάθμιση στηρίζεται σε τρία δεδομένα: στις δημόσιες επενδύσεις, στις ιδιωτικές επενδύσεις και στην παροχή υπηρεσιών. Η Κρήτη βρίσκεται σ’ ένα αρκετά ικανοποιητικό επίπεδο όσον αφορά στις ιδιωτικές επενδύσεις. Έχουμε μια καλή παροχή υπηρεσιών, αλλά δυστυχώς υπολείπεται από άλλους τουριστικούς προορισμούς. Αυτό οφείλεται στην ελλιπή οργανωμένη τουριστική εκπαίδευση. Η ανάγκη στήριξης της τουριστικής εκπαίδευσης είναι αναγκαία. Αλλά ο “μεγάλος ασθενής” είναι οι δημόσιες επενδύσεις και οι δημόσιες υποδομές», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στο ερώτημα εάν πρέπει να υπάρξει ένα μοντέλο τουρισμού παράλληλα με τον μαζικό τουρισμό ή να αντικατασταθεί ο μαζικός τουρισμός στο σύνολό του, ο κ. Βαμιεδάκης ανέφερε: «Τα παράλληλα μοντέλα τουρισμού που μπορούν να λειτουργήσουν συνεπικουρικά με τον μαζικό τουρισμό είναι εκείνα που σταδιακά αναπτύσσονται, όπως ο τουρισμός που στηρίζεται σε σκάφη αναψυχής ή σε βίλες. Πρέπει να δοθούν χρήματα με τρόπο κάθετο και στοχευμένο. Οι ιδιωτικές πρωτοβουλίες πρέπει να στηριχθούν. Οι αποδόσεις θα είναι υψηλές. Επομένως, για να γίνει πιο ποιοτικός ο κρητικός τουρισμός, πρέπει να αναβαθμιστεί ο υφιστάμενος μαζικός τουρισμός και να στηριχτούν προσθετικά άλλα τουριστικά μοντέλα».
Μεταξύ άλλων, ο κ. Βαμιεδάκης αναφέρθηκε και στην τουριστική περίοδο που θεωρητικά άνοιξε στις 14 Μαΐου, χωρίς ωστόσο να έχει αφήσει το αποτύπωμά της ακόμα. Ο κ. Βαμιεδάκης ανέφερε πως η τουριστική περίοδος θα έρθει τον Ιούλιο και ενδεχομένως να έχουμε μια αύξηση της τάξης του 5-10% σε τζίρο σε σχέση με πέρυσι.
«Αυτό που πρέπει να μας απασχολήσει όλους είναι το πώς θα κλείσει η τουριστική σεζόν. Εάν κλείσει η σεζόν ομαλά, θα μπορέσουμε να έχουμε έναν ομαλό χειμώνα και θα γίνει ένας σωστός προγραμματισμός. Και θα έχουμε ένα όμορφο 2022. Εάν η γεωγραφική μας περιοχή συνεχίζει να παραμένει στο “κόκκινο”, τότε δυστυχώς ούτε ο επόμενος χειμώνας θα είναι καλός. Εγώ εκτιμώ έναν ανύπαρκτο Μάιο, προβληματικό και αναιμικό Ιούνιο και από τον Ιούλιο κι έπειτα θα έχουμε πληρότητες περίπου στα περυσινά επίπεδα. Πιστεύω πως μπορεί να έχουμε μια αύξηση της τάξης του 5-10% των τουριστικών ροών τον Μάιο. Είναι μια χαμένη χρονιά. Το ζήτημα είναι πώς θα κλείσει η σεζόν», κατέληξε.
ΜΙΧ. ΒΛΑΤΑΚΗΣ
«80.000 τουρίστες αναμένουμε μέχρι τέλη Μαΐου»
Την ανάγκη για αλλαγή ανέδειξε η πανδημία, όπως έκανε σαφές στη “Νέα Κρήτη” ο πρόεδρος τουριστικών πρακτόρων Κρήτης Μιχάλης Βλατάκης. Ο κ. Βλατάκης ανέφερε πως την επόμενη μέρα θα επιβιώσουν οι τουριστικοί προορισμοί που έχουν προβάλλει την ποιότητα, ενώ έδωσε και ένα σημαντικό στοιχείο στη δημοσιότητα, πως μέχρι τέλη του Μάη αναμένουμε 80.000 επιβάτες.
«Η πανδημία μάς υπέδειξε την αρχαιοελληνική ρήση “τα πάντα ρει, πάντα χωρεί”. Τίποτε δεν είναι στάσιμο και τα πάντα κάνουν έναν κύκλο. Εμείς είχαμε καθησυχαστεί σ’ ένα μοντέλο μαζικού τουρισμού και κάθε χρόνο ήμασταν έτοιμοι να δεχτούμε πέντε με πεντέμισι εκατομμύρια τουρίστες. Η πανδημία υπέδειξε πως τίποτε δεν είναι δεδομένο. Εμείς πρέπει να εκμεταλλευτούμε το διαδίκτυο στο έπακρο. Η ασφάλεια και η υγεία είναι σημαντικοί παράγοντες για τον ρυθμό της τουριστικής κίνησης. Και επίσης ένα άλλο μάθημα που μας έθιξε η πανδημία είναι πως οι προορισμοί που θα επιβιώσουν είναι εκείνοι που έχουν κατορθώσει να προβάλλουν την ποιότητα, την αειφόρο ανάπτυξη και το φυσικό περιβάλλον», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τέλος, υπογράμμισε: «Η ψυχολογία είναι σημαντικό κεφάλαιο. Και αυτό πρέπει να το καταλάβουμε όλοι. Είναι αναγκαίο όσο τίποτε άλλο να προσέξουμε και να βοηθήσουμε τους μελλοντικούς επισκέπτες μας. Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με στοιχεία, αναμένουμε 80.000 επιβάτες μέχρι τέλη Μαΐου συνολικά στην Κρήτη. Είμαστε ακόμη στα προσανάμματα. Έχουμε αρχίσει νωρίς τον προγραμματισμό του ελληνικού τουρισμού και είμαι σίγουρος πως, εφόσον προσέξουμε, θα έχουμε μια καλή εικόνα».
Ν. ΚΟΚΟΛΑΚΗΣ
«Η Κρήτη είναι ευλογημένος τόπος»
Ο Νίκος Κοκολάκης, πρόεδρος του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων του ν. Ηρακλείου, υποστήριξε πως αυτό που πρέπει να γίνει είναι να αναδειχτούν τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.
«Είναι αναγκαίο όσο ποτέ άλλοτε να αναδειχτούν συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως η φιλοξενία και το χαμόγελο. Η Κρήτη είναι ένας ευλογημένος τόπος. Πρέπει να αναδείξουμε τα τοπία φυσικού κάλλους που έχουμε. Έχουμε πανέμορφα φυσικά τοπία, μαζί με χαρούμενους ανθρώπους και ευδιάθετους. Ταυτόχρονα, έχουμε ιστορικά μοναστήρια, τα οποία συνεισφέρουν στην παράδοση της Κρήτης. Πρέπει, επίσης, να αναδείξουμε τον γαστρονομικό τουρισμό. Η Κρήτη έχει όλες τις προϋποθέσεις να κυριαρχήσει στην τουριστική αγορά», είπε ο κ. Κοκολάκης.
Ο ίδιος προέβη σε μια εκτίμηση, ότι άνω του 90% των ξενοδοχοϋπαλλήλων του 2019 θα εργαστεί φέτος στα ξενοδοχεία του Ηρακλείου.
«Πρέπει να γίνει η χώρα μας “πράσινη”, ώστε ο τουρίστας να νιώθει ασφαλής. Σύμφωνα με πληροφορίες, 17-20 Ιουνίου θα ανοίξουν σχεδόν όλα τα ξενοδοχεία του Ηρακλείου. Μπορεί θεωρητικά να έχει ξεκινήσει η τουριστική περίοδος, αλλά πρακτικά η τουριστική σεζόν θα ξεκινήσει από τα μέσα Ιουνίου. Πιστεύω πως το 90% των ξενοδοχοϋπαλλήλων του 2019 θα εργαστεί φέτος. Και ευελπιστώ πως ο κάθε ξενοδοχοϋπάλληλος θα εργαστεί έστω και ένα τρίμηνο. Ήδη έχει χαθεί ένα δίμηνο. Ας ευελπιστούμε πως η σεζόν θα κινηθεί ομαλά», ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ συνέχισε λέγοντας: «Θα είναι καλύτερη η σεζόν από το 2020. Όλοι οι ξενοδοχοϋπάλληλοι έχουν προετοιμαστεί επαρκώς και έχουν λάβει άρτια εκπαίδευση. Θα περιμένουμε τους τουρίστες με χαμόγελα».
Διαβάστε ΕΔΩ όλες τις ειδήσεις για τον κορωνοϊό.
(Φωτογραφία Αρχείου Unsplash)
