«Με την ανάρτηση των δασικών χαρτών δεν αλλάζει το καθεστώς των αγροτικών επιδοτήσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, οι οποίες και θα συνεχίσουν να καταβάλλονται στους νόμιμους δικαιούχους τους».
Την κατηγορηματική αυτή διαβεβαίωση διατυπώνει εγγράφως το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με ένα κατάλογο 27 ερωτήσεων-απαντήσεων σχετικά με τους δασικούς χάρτες, τον οποίο έδωσε στη δημοσιότητα με ημερομηνία 13 Μαΐου 2021.
Ο κατάλογος των απαντήσεων σε κρίσιμα ερωτήματα για τους δασικούς χάρτες, που παραθέτει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με σκοπό τη σωστή ενημέρωση των πολιτών, αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
«Έχει διαπιστωθεί ότι διαχρονικώς αγροτικές εκτάσεις χαρακτηρίζονται λανθασμένα ως δασικές. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχεδιάζει ρύθμιση σύμφωνα με την οποία το Δημόσιο θα διορθώνει τα σφάλματα αυτά χωρίς να απαιτείται πλέον καμία ενέργεια από τον πολίτη, καθώς έχουν προκληθεί από λάθη της Διοίκησης».
* Σε ποιες περιπτώσεις υποβάλλονται αντιρρήσεις ατελώς;
Δεν απαιτείται καταβολή τέλους, κατ’ εξαίρεση, για αντιρρήσεις που είτε υποβάλλονται από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ και Β΄ βαθμού ή από την Κεντρική Διοίκηση κατά την έννοια της περίπτωσης ΣΤ’ της παρ.1 του άρθ. 14 του Ν. 4270/2014 (Α’ 143) είτε αφορούν περιοχές οι οποίες:
- Έχουν συμπεριληφθεί στον δασικό χάρτη λόγω μη αποτύπωσης του περιγράμματος της παρ. 2, περίπτωση Α’ του άρθρου 23 του Ν. 3889/2010, όπως ισχύει, καθώς και εκτάσεις που εμπίπτουν στις περιπτώσεις της παρ. 3β του άρθρου 31 του Ν. 4280/2014, όπως ισχύει.
- Εμφανίζονται ως δασικές στη φωτοερµηνεία της παλαιότερης αεροφωτογράφισης, αλλά περιλαμβάνονται σε διανομές (κληροτεµάχια) του εποικισμού και του αναδασμού, οι οποίες δεν απεικονίζονται στους αναρτημένους δασικούς χάρτες.
- Εμφανίζονται ως χορτολιβαδικές ή βραχώδεις ή πετρώδεις είτε κατά την παλαιότερη είτε κατά την πρόσφατη αεροφωτογράφιση, αλλά περιλαμβάνονται σε περιοχές του εποικισμού και του αναδασμού, οι οποίες δεν απεικονίζονται στους αναρτημένους δασικούς χάρτες.
- Έχουν κριθεί με τελεσίδικες πράξεις χαρακτηρισμού κατά τη διαδικασία του άρθρου 14 Ν. 998/1979, που δεν απεικονίζονται στους αναρτημένους δασικούς χάρτες.
- Περιλαμβάνουν τμήμα που εμπίπτει σε εκκρεμείς αιτήσεις και υποθέσεις στη διαδικασία του άρθρου 14 Ν. 998/1979 (άρθρο 28 παρ. 18α Ν. 2664/1998, όπως ισχύει).
* Ποια είναι η διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων;
Η υποβολή των αντιρρήσεων είναι δυνατή μόνο ηλεκτρονικά, στον ειδικό διαδικτυακό τόπο ανάρτησης δασικών χαρτών και υποβολής αντιρρήσεων της ιστοσελίδας ΝΠΔΔ “Ελληνικό Κτηματολόγιο”: https://www.ktimanet.gr/CitizenWebApp/Entrance_Page.aspx
Ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να επισκεφτεί την πλατφόρμα των δασικών χαρτών που φιλοξενείται από τον φορέα “Ελληνικό Κτηματολόγιο” και να πραγματοποιήσει τη διαδικασία μόνος του ψηφιακά, χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς κωδικούς TAXISnet. Η διαδικασία είναι απλή και τονίζεται ότι δεν είναι υποχρεωτική η βοήθεια ειδικού.
Τα ΣΥΑΔΧ (Σημεία Υποστήριξης Ανάρτησης Δασικού Χάρτη) έχουν ιδρυθεί στις κατά τόπους αποκεντρωμένες Διευθύνσεις ακριβώς για να βοηθούν τους πολίτες στις παραπάνω διαδικασίες.
* Για ποιο λόγο δε δίνεται δικαίωμα υποβολής εκ νέου αντιρρήσεων σε περιπτώσεις όπου είχε υποβληθεί αντίρρηση η οποία απορρίφθηκε κατά την εξέταση από τις Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ);
Με πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει κριθεί ότι κατά την προηγούμενη περίοδο οι χρόνοι αναρτήσεων αλλά και ο τρόπος δημοσιοποίησης της διαδικασίας των αναρτήσεων και κύρωσης των δασικών χαρτών ήταν επαρκείς, έτσι ώστε οι ιδιώτες να προβούν σε όλες τις νόμιμες ενέργειες. Κατά μέσο όρο το χρονικό διάστημα υποβολής αντιρρήσεων κυμάνθηκε περίπου στους 8 μήνες.
Επιπλέον, σε εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 48 του Ν. 4685/2020, υπήρχε κατόπιν συνεχών παρατάσεων ικανό χρονικό διάστημα για την υποβολή ατελούς αίτησης αναμόρφωσης του δασικού χάρτη.
Κατά συνέπεια των παραπάνω δεν ήταν δυνατόν να δοθεί η δυνατότητα υποβολής αντίρρησης στο σύνολο των κυρωμένων χαρτών, δηλαδή ακόμα και στις περιοχές που ποτέ μέχρι σήμερα δεν υπήρξε κανένα ενδιαφέρον.
* Ποια εναλλακτική δυνατότητα έχουν οι ιδιοκτήτες αν δεν είχαν υποβάλει ή αν είχε απορριφθεί η αντίρρησή τους;
Ο δασικός χάρτης είναι μια διαρκώς εξελισσόμενη και δυναμική διαδικασία, ακόμα και σήμερα. Σε αυτές τις περιοχές θα δοθεί η δυνατότητα κατάθεσης αίτησης προδήλου σφάλματος ή επίκλησης νόμιμης διοικητικής πράξης. Τέλος, ο πολίτης μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματά του ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων, ως ύστατη λύση.
* Ποιο είναι το κόστος υποβολής αντίρρησης;
Για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης η διαδικασία υλοποιείται ατελώς. Για τους πολίτες το κόστος είναι κλιμακούμενο με βάση το μέγεθος της έκτασης για την οποία υποβάλλεται.
Η πολιτική ηγεσία αποφάσισε να μειωθεί το κόστος που είχε οριστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση κατά 50%. Δεν ήταν δυνατή η ολική απαλλαγή, διότι το τέλος αυτό λειτουργεί ανταποδοτικά, δηλαδή είναι ένα μέσο αυτοχρηματοδότησης της όλης διαδικασίας, και τούτο είναι σημαντικό λόγω των περιορισμένων πόρων.
Πρέπει να σημειωθεί ότι δεν είναι απαραίτητη σε όλες τις περιπτώσεις η άσκηση του δικαιώματος της αντίρρησης. Ακριβώς, επειδή ο αποδιδόμενος χαρακτήρας της έκτασης δεν αλλάζει απαραίτητα τη χρήση της.
* Ποια θα είναι τα παράβολα για την υποβολή αντιρρήσεων μετά από την κυβερνητική παρέμβαση;
- 5 ευρώ για έκταση έως 100 τ.μ.
- 20 ευρώ για έκταση έως 1 στρέμμα.
- 45 ευρώ για έκταση από 1 έως 5 στρέμματα.
- 90 ευρώ για έκταση από 5 έως 10 στρέμματα.
- 175 ευρώ για έκταση από 10 έως 20 στρέμματα.
- 350 ευρώ για έκταση από 20 έως 100 στρέμματα.
- 700 ευρώ για έκταση από 100 έως 300 στρέμματα.
- 1.650 ευρώ για έκταση πάνω από 300 στρέμματα».
ΠΕΡΙ ΑΣΠΑΛΑΘΩΝ
Ποια η σημασία της Υπουργικής Απόφασης;
«Στις 8/4/2021 το Τεχνικό Συμβούλιο Δασών κατέληξε σε ομόφωνη γνωμοδότηση για τους ασπαλάθους ύστερα από σχετικό ερώτημα που του απηύθυνε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς.
Βάσει της ομόφωνης γνωμοδότησης που εκδόθηκε, εκτάσεις κατά το παρελθόν αγροτικού χαρακτήρα, στις οποίες λόγω της εγκατάλειψης αναπτύχθηκαν ασπάλαθοι και φρυγανώδης βλάστηση, δε χάνουν τον αγροτικό χαρακτήρα τους. Αυτό ακριβώς περιγράφεται και στην Υπουργική Απόφαση που υπέγραψε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Με αυτό τον τρόπο επιλύονται σημαντικές αστοχίες που αφορούν στον χαρακτηρισμό εκτάσεων ιδίως σε Κρήτη, Δωδεκάνησα, Κυκλάδες, Βόρειο Αιγαίο και Μάνη.
* Πώς χαρακτηρίζονται οι βοσκήσιμες εκτάσεις που καλύπτονται μόνο από φρυγανική βλάστηση και ασπάλαθο;
Η γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών καλύπτει και τις χορτολιβαδικές εκτάσεις που χρησιμοποιούνται για βοσκή και καλύπτονται διαχρονικά μόνο από φρυγανική βλάστηση και ασπαλάθους. Κατά συνέπεια αυτές δε χαρακτηρίζονται πλέον δασικές αλλά χορτολιβαδικές.
* Τι ισχύει για τους δασωμένους αγρούς;
Για τους δασωμένους αγρούς (ΑΔ) έχει ήδη υπάρξει λύση με την απόφαση περί φρυγανικής βλάστησης και ασπαλάθων ύστερα από την ομόφωνη γνωμοδότηση του Τεχνικού Συμβουλίου Δασών, όπως αναφέρθηκε παραπάνω.
Στους δασωμένους αγρούς ακόμα και σήμερα εφαρμόζεται η διαδικασία του άρθρου 67 του Ν. 998/1979, όπως ισχύει, και η δασικού χαρακτήρα έκταση μπορεί να αποδοθεί σε άλλες χρήσεις. Σκοπός του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι να επιταχύνει την παραπάνω διαδικασία προτείνοντας νομοθετική ρύθμιση.
* Τι ισχύει για τις εκχερσωμένες εκτάσεις;
Προσπάθεια εξεύρεσης στέρεης λύσης και επιτάχυνσης της διαδικασίας γίνεται και για το θέμα των αυθαίρετα εκχερσωμένων δασικών εκτάσεων, που χρησιμοποιούνται για αγροτική χρήση, χωρίς να έχουν εκδοθεί νόμιμες διοικητικές πράξεις. Για αυτές ακριβώς τις εκτάσεις εκδόθηκε η απόφαση 710/2020 του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ακύρωσε τις Υπουργικές Αποφάσεις της προηγούμενης κυβέρνησης.
Για τις εκχερσώσεις (ΔΑ) υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες για τη στοιχειοθέτηση του δημοσίου συμφέροντος μέσω συγκέντρωσης ποσοτικών στοιχείων και σύνταξης οικονομοτεχνικών μελετών. Ο δασικός χάρτης θα συμβάλει στην επίλυση του θέματος βοηθώντας στην καταμέτρησή τους και στον προσδιορισμό των παραγόμενων αγαθών από αυτές. Ακολούθως, το Δημόσιο, βασιζόμενο σε επιστημονικά ποσοτικά δεδομένα, θα μπορεί να προσδιορίσει τις απαιτούμενες ενέργειες για την επίλυση του θέματος.
Σε κάθε περίπτωση, η προωθούμενη ρύθμιση θα επιλύει οριστικά όλα τα ζητήματα που έχουν ανακύψει προστατεύοντας το Δημόσιο από τους καταπατητές, αλλά και τους νόμιμους ιδιοκτήτες αυτών των εκτάσεων.
* Αληθεύει ότι κάποιοι θα χάσουν τις ιδιοκτησίες τους;
Σαφέστατα ΟΧΙ. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν αφορά άμεσα τους δασικούς χάρτες, αλλά είναι παρεμπίπτον ζήτημα. Η άτυπη νομοπαρασκευαστική επιτροπή του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επεξεργάζεται ήδη συγκεκριμένες νομοθετικές ρυθμίσεις, έτσι ώστε να μην πληγεί κανένα νόμιμο ιδιοκτησιακό δικαίωμα. Με αυτό τον τρόπο θα επιλυθούν ιδιοκτησιακά ζητήματα που αφορούν κυρίως στα Δωδεκάνησα, το Ιόνιο, τη Μάνη και άλλες περιοχές, και τα οποία ανάγονται ακόμα και στον 19ο αιώνα».
