Τα τελευταία χρόνια η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Κρήτης έχει αποκτήσει ιδιαίτερα σημαντική εμπειρία στην υλοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων καινοτομίας, τα οποία μέσα από την ανάπτυξη ποικίλων ψηφιακών εργαλείων και με την υποστήριξη συστημάτων μάθησης (εκπαιδευτικές πλατφόρμες) προσφέρουν στους εκπαιδευτικούς και κατά συνέπεια στους μαθητές πολύτιμες διδακτικές προτάσεις και καινοτόμα εκπαιδευτικά εργαλεία γύρω από σημαντικές και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες θεματικές.
Μεταξύ άλλων, η καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης, η θετική κοινωνική συμπεριφορά, η συμπερίληψη, STEM, και ο προγραμματισμός έχουν βρεθεί στο επίκεντρο των παιδαγωγικών ομάδων της ΠΔΕ, οι οποίες με τη συνεργασία των συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου του Περιφερειακού Κέντρου Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού Κρήτης και άλλων εποπτευόμενων φορέων σχεδιάζουν και προτείνουν σε κάθε περίπτωση ένα εκπαιδευτικό υλικό εμπλουτισμένο με καινοτόμες μεθοδολογικές προτάσεις.
Όπως αναφέρει ο περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης Κρήτης κ. Εμμανουήλ Καρτσωνάκης, «πρωταρχική επιδίωξη της ΠΔΕ Κρήτης, μέσω του Γραφείου Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, είναι η εξωστρέφεια, η ενεργή συμμετοχή στις εξελίξεις που διαμορφώνονται στο ευρύτερο εκπαιδευτικό περιβάλλον εντός κι εκτός Ελλάδας και η αξιοποίηση συνεργασιών υψηλού επιπέδου για τη διασφάλιση της βέλτιστης ποιότητας των προσφερόμενων υπηρεσιών και προϊόντων».
Στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων, η ΠΔΕ αξιοποιεί σημαντικές συνεργασίες με πανεπιστημιακά κι ερευνητικά ιδρύματα, οι οποίες ενισχύουν ακόμα περισσότερο τα τελικά εκπαιδευτικά πακέτα, καθώς σε αυτά συμπεριλαμβάνονται οι πιο πρόσφατες επιστημονικές εξελίξεις και εφαρμογές σε τεχνολογίες αιχμής.
Μια τέτοια περίπτωση επιτυχημένης συνεργασίας, που δημιουργεί εξαιρετικές προοπτικές για τα σχολεία της Κρήτης, ξεκίνησε πριν δύο χρόνια στο πλαίσιο της υλοποίησης του έργου "CODESKILLS4ROBOTICS - Promoting Coding & STEM Skills through Robotics: Supporting Primary Schools to Develop Inclusive Digital Strategies for All".
Σκοπός του έργου είναι η σχεδίαση και η υλοποίηση ενός καινοτόμου προγράμματος εκπαίδευσης με στόχο την εισαγωγή της εκπαιδευτικής ρομποτικής και των απαραίτητων εννοιών προγραμματισμού στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση.
Συντονιστής του έργου είναι το Εθνικό Κέντρο Φυσικών Επιστημών "Δημόκριτος", ενώ στην επιστημονική και τεχνολογική αρτιότητα των αποτελεσμάτων συμβάλλει η συνεργασία με το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο (ΕΛΜΕΠΑ) και ειδικότερα με το Διατμηματικό Εργαστήριο Συστημάτων Ελέγχου και Ρομποτικής (ΕΣΕΡ).
Το Διατμηματικό Εργαστήριο Συστημάτων Ελέγχου και Ρομποτικής του ΕΛΜΕΠΑ εξυπηρετεί εκπαιδευτικές, ερευνητικές και επιμορφωτικές ανάγκες σε περιοχές, όπως η ανάπτυξη ρομποτικών συστημάτων στην αγροτική, βιομηχανική και μεταποιητική παραγωγή. Η έρευνα των μελών του εργαστηρίου εστιάζεται την ανάπτυξη προηγμένων και νοήμονων ρομποτικών συστημάτων σε τομείς όπως τα αυτόνομα επίγεια και εναέρια οχήματα, τα υποβρύχια ρομπότ, η βιομιµητική, η γεωργία ακριβείας, τα ρομποτικά προσθετικά μέλη και οι μηχατρονικές / διατάξεις για ιατρικές εφαρμογές. Επιπροσθέτως αποτελεί τον βασικό πυλώνα υλοποίησης του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών "Προηγμένα Συστήματα Παραγωγής Αυτοματισμού και Ρομποτικής" του ΕΛΜΕΠΑ διαθέτοντας σύγχρονες εγκαταστάσεις και εξοπλισμό. Εκτός από την ενεργή του συμμετοχή σε προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και διά βίου εκπαίδευσης προγράμματα σπουδών, υλοποιεί ερευνητικές και αναπτυξιακές δραστηριότητες συμμετέχοντας ενεργά σε χρηματοδοτούμενα Ευρωπαϊκά και Εθνικά Προγράμματα, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην τεχνολογική ανάπτυξη της χώρας μας και την αύξηση της απασχόλησης.
Ο δρ. Γιάννης Φασουλάς, βασικό μέλος του ΕΣΕΡ και επικ. καθηγητής του τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του ΕΛΜΕΠΑ, αναφέρει για τη συμμετοχή του πρόγραμμα "CODESKILLS4ROBOTICS": «Η συνεισφορά του έργου στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι πολύ σημαντική, γιατί μέσα από το εκπαιδευτικό υλικό γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθούν στους μικρούς μαθητές δεξιότητες, για τη λογική και τη μεθοδική επίλυση προβλημάτων, βασιζόμενες στη συνεργασία, την εφευρετικότητα και τη νέα γνώση. Η εκπαιδευτική ρομποτική λειτουργεί ως το μέσο με το οποίο θα επιτευχθούν τα παραπάνω, μεταφέροντας και εξοικειώνοντάς τους με τεχνολογίες που χρησιμοποιεί η ρομποτική, όπως οι αισθητήρες, οι ηλεκτρικοί κινητήρες και ο προγραμματισμός μικροελεγκτών, δηλαδή σχεδόν όλων εκείνων των απαραίτητων δομικών στοιχείων που συναντώνται σχεδόν σε όλα τα ρομποτικά συστήματα».
Αύριο Τετάρτη, το Γραφείο Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων της ΠΔΕ Κρήτης οργανώνει διαδικτυακή ημερίδα ενημέρωσης, όπου θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα του έργου. Η παρακολούθηση του σεμιναρίου θα γίνει μέσω webex από τον ακόλουθο σύνδεσμο https://minedu-secondary.webex.com/minedu-secondary/j.php?MTID=m40ce89f2496d8a5da4de099a68a0028c. Για συμμετοχή, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να συμπληρώσουν την ακόλουθη φόρμα https://forms.gle/gwu3LCuuLiofRnmb7.
Μαθαίνουν παίζοντας!
Τα παιδιά αναπτύσσουν κριτική σκέψη μέσα από μία ευχάριστη διαδικασία
Το εκπαιδευτικό υλικό του προγράμματος απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που ενδιαφέρονται να ανακαλύψουν την εφαρμογή της εκπαιδευτικής ρομποτικής μέσα από έναν εύχρηστο ηλεκτρονικό οδηγό και μια διαδραστική πλατφόρμα εκπαίδευσης. Με απλά βήματα, οι εκπαιδευτικοί ανακαλύπτουν τις βασικές έννοιες, εξοικειώνονται με την κατασκευή και τον προγραμματισμό μικρών ρομπότ, εφαρμόζουν εκπαιδευτικά σενάρια βασισμένα στο αναλυτικό πρόγραμμα της Ε' και της Στ', όπου προτείνονται έτοιμα σχέδια μαθήματος και δραστηριότητες, ενώ στην τελευταία ενότητα αποκτούν ένα μεγαλύτερο βαθμό αυτονομίας, ώστε να μπορούν οι ίδιοι να αναπτύξουν σενάρια προσαρμοσμένα στις ειδικές ανάγκες της δικής τους τάξης.
Το πρόγραμμα βρίσκεται πια στην τελική ευθεία. Από τον Ιανουάριο έως σήμερα, πέντε δημοτικά σχολεία σε όλη την Κρήτη εφαρμόζουν το εκπαιδευτικό υλικό πιλοτικά στις τάξεις τους. Όπως επισημαίνει η υπεύθυνη του Γραφείου Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων της ΠΔΕ Κρήτης Αρετή Βουράκη, η διαδικασία αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς επιτρέπει την ανατροφοδότηση και καθορίζει σε ένα βαθμό την τελική διαμόρφωση των εκπαιδευτικών πακέτων, λαμβάνοντας υπόψη τη γνώμη των ίδιων των μαθητών και των εκπαιδευτικών που το εφαρμόζουν.
Ανάμεσα σε αυτά δύο Δ.Σ. του Ηρακλείου με εμπειρία στο αντικείμενο και με εκπαιδευτικούς Πληροφορικής οι οποίοι έχουν συμμετάσχει με σημαντικές διακρίσεις σε διαγωνισμούς ρομποτικής, έχουν αναλάβει τον ρόλο των μεντόρων. Πρόκειται για το 12ο και το 19ο Δ.Σ. Ηρακλείου, με υπεύθυνους εκπαιδευτικούς τον Αναστάση Ρίγγα και τον Αλέξανδρο Ρονιώτη. Και οι δύο ασχολούνται με την εκπαιδευτική ρομποτική εδώ και πολλά χρόνια και συμμετέχουν ως προπονητές σχολικών ομάδων ρομποτικής σε πανελλήνια και διεθνή πρωταθλήματα.
Ο Αναστάσης Ρίγγας σχολιάζει: «Συμμετέχω με το 12ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου στο CS4R ως Robotics Expert. Η εμπειρία μου μού έχει δείξει πως, όταν τα παιδιά κατασκευάζουν και προγραμματίζουν, έχουν την ευκαιρία να μάθουν παίζοντας και να αναπτύξουν αρκετές δεξιότητες, όπως η ομαδική εργασία, η επίλυση προβλημάτων, ο προγραμματισμός, η αναλυτική και συνθετική σκέψη, η δημιουργικότητα και η κριτική σκέψη. Η εκπαιδευτική ρομποτική έχει θετικές επιπτώσεις, εκτός από τον γνωστικό τομέα, και στον συναισθηματικό (αυτοεκτίμηση, αυτοπεποίθηση) και στον κοινωνικό (κοινωνικοποίηση). Το πρόγραμμα CS4R είναι εξαιρετικό από την άποψη ότι προσφέρει σε εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας, που δεν έχουν εμπλακεί καθόλου με τη ρομποτική, να αποκτήσουν ένα απλό αλλά ολοκληρωμένο και κατανοητό εργαλείο για να εντάξουν τη ρομποτική στην καθημερινή τους πρακτική».
Ο Αλέξανδρος Ρονιώτης προσθέτει: «Εδώ και περίπου μία δεκαετία, η εκπαιδευτική ρομποτική αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της διδασκαλίας μέσα στην τάξη. Τα παιδιά μαθαίνουν να λύνουν προβλήματα και αναπτύσσουν κριτική σκέψη μέσα από μια πολύ ευχάριστη για αυτά διαδικασία, ενώ συνεργάζονται και δημιουργούν σύνθετα έργα στα πλαίσια διαγωνισμών ή έργων ρομποτικής. Η συμμετοχή στην ομάδα των experts του CodeSkills4Robotics ήταν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εμπειρία, τόσο λόγω της συναναστροφής μου με τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας, όσο και της επιπλέον εξειδίκευσης που προσφέρει το πρόγραμμα στα θέματα της εκπαιδευτικής ρομποτικής».
