Την ώρα που οι τιμές παραγωγού του κρητικού ελαιολάδου δεν έχουν καθόλου "ξεκολλήσει" από τα επίπεδα των 2,60-2,70 ευρώ το κιλό στην οξύτητα των τριών γραμμών, ολοκληρώνεται η ελαιοσυγκομιδή σε ολόκληρη τη χώρα, με την Ανατολική Κρήτη να έχει ένα ακόμα 10% της παραγωγής πάνω στα δέντρα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΔΗΚ, βασικός λόγος για την καθυστέρηση αυτή ήταν κυρίως οι πολύ χαμηλές αποδόσεις του ελαιοκάρπου σε λάδι, οι οποίες στην αρχή, σε περιοχές με υψηλή παραγωγή, κυμαίνονταν από 7-10/1 δηλαδή 14-10%.
Έτσι, οι λίγοι ελαιοπαραγωγοί που τόλμησαν, σύμφωνα και με τις βιαστικές συστάσεις των υπηρεσιών, να αρχίσουν νωρίς, αναγκάστηκαν να διακόψουν τη συγκομιδή και να επανέλθουν αργότερα, όταν οι αποδόσεις βελτιώθηκαν φτάνοντας κοντά στα φυσιολογικά για την ποικιλία επίπεδα 4,5-5/1 (20-23%).
Οπωσδήποτε από πλευράς ποιοτικής, η φετινή ελληνική ελαιοπαραγωγή φαίνεται ότι, παρά τους αρχικούς φόβους για δακοπροσβολές, τελικά με τη δραστική συνδρομή και των καιρικών συνθηκών (καύσωνες Αυγούστου) κατάφερε να διαφύγει αβλαβής, ακόμα και στις περιοχές στις οποίες δεν εφαρμοζόταν δακοκτονία!
Έτσι, στην Κρήτη τουλάχιστον εκτιμάται ότι σε ποσοστό άνω του 90% το ελαιόλαδο που έχει παραχθεί φέτος κατατάσσεται στο πολύ υψηλό ποιοτικό επίπεδο, όχι απλά του έξτρα, αλλά του υπέρ έξτρα (extrisimmo) παρθένου.
Αντίθετα, από πλευράς ποσότητας η φετινή παραγωγή δεν ήταν ικανοποιητική. Οι χαμηλές αποδόσεις του ελαιοκάρπου σε ελαιόλαδο, αλλά και οι τοπικές ζημιές από χαλαζοπτώσεις και βροχοπτώσεις τελικά οδήγησαν σε συνολική ποσότητα χαμηλότερη απ' ό,τι αρχικά εκτιμήθηκε.
Έτσι, καίτοι επίσημες εκτιμήσεις δεν υπάρχουν, φαίνεται ότι σε επίπεδο χώρας η φετινή ελαιοπαραγωγή, αντί για 240.000 τόνους, όπως εκτιμήθηκε αρχικά, θα κυμανθεί περίπου στους 200.000 τόνους, και της Κρήτης στους 75.000-80.000 τόνους.
Χαμηλότερη η παραγωγή και στην Ισπανία
Βέβαια, παρόμοιες με την Ελλάδα είναι οι εξελίξεις για το ύψος της παραγωγής και στην Ισπανία, όπου εξαιτίας μιας σειράς από λόγους, όπως η έλλειψη βροχών, οι υψηλές θερμοκρασίες φθινοπώρου και οι ζημιές από την καταιγίδα "Filomena", οι αποδόσεις ελαιοκάρπου σε λάδι μειώθηκαν αισθητά, αφού στην Ανδαλουσία, την κυρία ελαιοπαραγωγική περιοχή της Ισπανίας, τον Ιανουάριο, έφθιναν μόλις στο 17,7%, αντί του 21% που είναι ο συνήθης μέσος όρος για την περίοδο αυτή.
Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Πληροφοριών και Ελέγχου Τροφίμων (AICA), η παραγωγή ελαιολάδου που πραγματοποιήθηκε μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου 2021 στη χώρα ήταν 1.103.000 τόνους, πράγμα που δείχνει ότι είναι δύσκολο να επιτευχθεί τελικά η αρχική πρόβλεψη για συνολική παραγωγή 1.450.000 τόνους.
Έτσι, στην κυρία ελαιοπαραγωγική περιφέρεια της Ανδαλουσίας, η παραγωγή της όποιας αρχικά εκτιμήθηκε σε 1.350.000 τόνους, τελικά στην πράξη εκτιμάται ότι θα πέσει στις 1.050.000 (πηγή sedik.gr).
Κάτι κατάφερε η Κριτσά
Στο μεταξύ, στα 2,95 ευρώ/κιλό πούλησε ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Κριτσάς το πρώτο βυτίο λάδι, εξαιρετικής ποιότητας, με προορισμό την Ιταλία.
Συγκεκριμένα, ο Συνεταιρισμός υποχρεώθηκε να κηρύξει άγονο τον πρώτο πλειοδοτικό διαγωνισμό που είχε προκηρύξει για τις 21 Ιανουαρίου, αφού η τιμή των 2,81 ευρώ/κιλό θεωρήθηκε ασύμφορη.
Και προ ημερών, ο Συνεταιρισμός υπέγραψε συμφωνητικό για την πώληση της πρώτης ποσότητας ελαιολάδου, φετινής παραγωγής, περίπου 30 τόνων, οξύτητας κάτω των 2,5 γραμμών. Η τιμή πώλησης στους Ιταλούς ήταν 2,92 ευρώ ανά κιλό, που σε σχέση με τις τρέχουσες τιμές της αγοράς, πρόκειται για μια τιμή αρκετά ικανοποιητική.
Ελαιοδεντρα -Σοβαρές οι επιπτώσεις από την κακοκαιρία
Στο νέο δελτίο του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών Ηρακλείου, ο φετινός χειμώνας ήταν ιδιαίτερα θερμός, με εξαίρεση μια εβδομάδα χαμηλών θερμοκρασιών μετά τα μέσα Ιανουαρίου (χιονόπτωση 18-20/01). Συνεχείς νότιοι άνεμοι κράτησαν τη θερμοκρασία σε υψηλά για την εποχή επίπεδα μεταξύ 10 και 20οC, με ελάχιστες βροχοπτώσεις. Οι καιρικές αυτές συνθήκες έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη φυσιολογική εξέλιξη του βιολογικού κύκλου τόσο των ελαιοδέντρων όσο και των φυτοπαράσιτων που σε χειμερινές χαμηλές θερμοκρασίες εισέρχονται σε λήθαργο. Αντιθέτως, ευνοήθηκε η συνεχόμενη δραστηριότητα των ελαιοδέντρων με πρώιμη έκπτυξη κυρίως των ανθοφόρων οφθαλμών, λιγότερο της νεαρής βλάστησης, στις θερμότερες περιοχές του νησιού (πρώιμη ζώνη).
Στην πρόσφατη κακοκαιρία, η ένταση και η διάρκεια των χαμηλών θερμοκρασιών στις περιοχές που σημειώθηκαν, καθώς και η κατάσταση των ελαιοδέντρων (θρεπτική, πρόσφατο κλάδεμα, έκθεση Βορρά, Νότου) διαμορφώνουν τις επιπτώσεις. Ο λήθαργος κατά τη χειμωνιάτικη περίοδο προστατεύει τα δέντρα, περιορίζοντας τις ζημιές από τους παγετούς. Η απότομη πτώση της θερμοκρασίας πιθανόν να ζημιώσει τους ανθοφόρους οφθαλμούς.
Με βάση λοιπόν το εν λόγω Τεχνικό Δελτίο του ΠΚΠΦΠΕ Ηρακλείου, είναι πιθανή η εμφάνιση διαφόρων επιπτώσεων στα ελαιόδεντρα, όπως η καρκίνωση, η καπνιά, οι λειχήνες και τα ξυλοφάγα έντομα.
Φωτογραφία: unsplash
