Αυστηρούς ελέγχους των ειδικών επιστημόνων, ώστε το νέο πολλαπλασιαστικό υλικό αμπέλου να είναι απαλλαγμένο από επιβλαβείς οργανισμούς (εχθρούς και ασθένειες), που μειώνουν την ποιότητα και τη χρησιμότητα του παραγόμενου υλικού, ανακοίνωσε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Καταρχήν θετικές είναι οι αντιδράσεις των φυτωριούχων και των αμπελουργών της χώρας, αλλά ο πρόεδρος των αμπελουργών της Κρήτης, Πρίαμος Ιερωνυμάκης, βάζει και ένα επιπλέον ζήτημα: «Την ανάγκη παρέμβασης του κρατικού μηχανισμού, ώστε να σταματήσει το φαινόμενο, να είναι όσοι αμπελουργοί φυτεύουν πρώιμες επιτραπέζιες ποικιλίες “όμηροι” των εταιρειών αμερικανικών και ισραηλινών συμφερόντων, πληρώνοντας κάθε χρόνο για τα δικαιώματα αυτών των εταιρειών γύρω στα 200 ευρώ ανά στρέμμα, για να μπορούν να εξάγουν τα σταφύλια»!
Αναλυτικότερα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έδωσε στη δημοσιότητα απόφαση με θέμα “Σχήμα παραγωγής πιστοποίησης αγενούς πολλαπλασιαστικού υλικού αμπέλου”. Μέσα από την απόφαση αυτή ξεκαθαρίζει τη σχετική νομοθεσία τόσο για τους φυτωριούχους, όσο και για τους αρμόδιους φυτοϋγειονομικούς ελεγκτές.
Μιλώντας στην αγροτική ιστοσελίδα “ΑγροΤύπος”, ο πρόεδρος της Ένωσης Φυτωριούχων Ελλάδος Σωτήρης Σαλής εκφράζεται καταρχήν θετικά: «Η συγκεκριμένη απόφαση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Βάζει τα πράγματα στη θέση τους και βοηθά να οργανωθεί το σύστημα παραγωγής και ελέγχου του πολλαπλασιαστικού υλικού στην αμπελουργία, µε τελικό στόχο την προστασία του παραγωγού».
Η απόφαση για την αμπελουργία
Μεταξύ των άλλων, η απόφαση αναφέρεται στις ακόλουθες κατηγορίες αγενούς πολλαπλασιαστικού υλικού αμπέλου: Αρχικό υλικό, βασικό υλικό, πιστοποιημένο υλικό και τυποποιημένο υλικό (υλικό standard).
Οι μητρικές φυτείες
Παρακάτω αναφέρεται στις μητρικές φυτείες (φυτώρια) που προορίζονται για την παραγωγή. Γίνεται συγκεκριμένα λόγος για εμβολιομοσχεύματα των εξής κατηγοριών: Αρχικού υλικού, βασικού υλικού, πιστοποιημένου υλικού και τυποποιημένου υλικού (standard) και άρριζων εμβολιάσιμων ή/και άρριζων μοσχευμάτων ριζοβολίας υποκειμένων των εξής κατηγοριών: Αρχικού υλικού, βασικού υλικού και πιστοποιημένου υλικού, και οι οποίες έχουν ελεγχθεί επίσημα (Τμήματα Αγροτικής και Ελέγχων, ΤΑΑΕ) και έχουν γίνει επίσημα αποδεκτές.
Ποικιλιακή ταυτότητα
Διενεργείται τουλάχιστον μια επίσημη επιθεώρηση στις μητρικές φυτείες που προορίζονται για την παραγωγή αρχικού, βασικού, πιστοποιημένου υλικού και τυποποιημένου υλικού (standard). Σε περιπτώσεις αμφισβήτησης, διενεργούνται πρόσθετες επίσημες επιθεωρήσεις των μητρικών φυτειών. Η διενέργεια της επίσημης επιθεώρησης γίνεται στο κατάλληλο στάδιο ανάπτυξης της καλλιέργειας, ώστε να μπορεί να διαπιστωθεί η ταυτότητα της ποικιλίας ή κατά περίπτωση του κλώνου.
Τα φυτώρια
Σε ό,τι αφορά τα φυτώρια, στην απόφαση αναφέρεται ότι αυτά προορίζονται για την παραγωγή έρριζων μοσχευμάτων των εξής κατηγοριών:
- α) αρχικού υλικού, β) βασικού υλικού, γ) πιστοποιημένου υλικού και δ) τυποποιημένου υλικού (standard) για έρριζα εμβολιασμένα μοσχεύματα και
- α) αρχικού υλικού, β) βασικού υλικού και γ) πιστοποιημένου υλικού για έρριζα μοσχεύματα απλά υποκειμένων, και τα οποία έχουν ελεγχθεί επίσημα (Τμήματα Αγροτικής και Ελέγχων, ΤΑΑΕ) και έχουν γίνει επίσημα αποδεκτά.
Επίσημοι έλεγχοι
Οι επίσημοι έλεγχοι των μητρικών φυτειών και φυτωρίων αμπέλου διεξάγονται από τα ΤΑΑΕ και αφορούν στον έλεγχο των προϋποθέσεων που πρέπει να πληροί η καλλιέργεια και το παραγόμενο από αυτές πολλαπλασιαστικό υλικό.
Οι έλεγχοι αυτοί αφορούν:
- Στη διαπίστωση της ταυτότητας της ποικιλίας ή κατά περίπτωση του κλώνου.
- Στην ικανοποίηση των φυτοϋγειονομικών απαιτήσεων, καθώς και των μέτρων στις μονάδες παραγωγής, τον τόπο παραγωγής ή την περιοχή που θέτει η νομοθεσία.
Απαλλαγμένο από οργανισμούς
Τέλος, γίνεται σαφές ότι: Το παραγόμενο από τις μητρικές φυτείες υλικό πρέπει να είναι ουσιαστικά απαλλαγμένο από επιβλαβείς οργανισμούς που μειώνουν τη χρησιμότητα και την ποιότητά του, και να συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις που αφορούν τους ενωσιακούς επιβλαβείς οργανισμούς καραντίνας και τους επιβλαβείς οργανισμούς καραντίνας στις προστατευόμενες ζώνες που προβλέπονται στις εκτελεστικές πράξεις, που εκδίδονται σύμφωνα με τον κανονισμό (Ε.Ε.) 2016/2031.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, πέραν των ρυθμιζόμενων επιβλαβών οργανισμών μη καραντίνας (ΡΕΟΜΚ), οι μητρικές φυτείες θα πρέπει να είναι ουσιαστικά απαλλαγμένες και από επιβλαβείς οργανισμούς (εχθροί και ασθένειες) που μειώνουν την ποιότητα και τη χρησιμότητα του παραγόμενου υλικού (που επηρεάζουν, δηλαδή, τη σωστή θρέψη των κληματίδων), όπως περονόσπορος, ωίδιο, φώμοψη, ευτυπίωση, ίσκα, αφίδες, θρίπες, κοκκοειδή, κ.λπ., καθώς και από τους ενωσιακούς επιβλαβείς οργανισμούς καραντίνας και τους επιβλαβείς οργανισμούς καραντίνας στις προστατευόμενες ζώνες. Ο έλεγχος για τους επιβλαβείς οργανισμούς καραντίνας (ενωσιακούς ή στις προστατευόμενες ζώνες) είναι αρμοδιότητα των φυτοϋγειονομικών ελεγκτών.
ΠΡΙΑΜΟΣ ΙΕΡΩΝΥΜΑΚΗΣ
«Να σταματήσει η ομηρία» των αμπελουργών
Στο μεταξύ, μιλώντας στη “Νέα Κρήτη” χθες, ο πρόεδρος της Οργάνωσης Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης ήταν καταπέλτης, μιλώντας για «μόνιμη εκμετάλλευση των αμπελουργών που προχωρούν σε φυτεύσεις πρώιμων ποικιλιών σταφυλιών».
Σύμφωνα με τον ίδιο, μπορεί να είναι πέρα για πέρα λογικό και επιβεβλημένο οι αμπελουργοί αυτοί να πληρώνουν τα σχετικά δικαιώματα που ανέρχονται γύρω στα 200 ευρώ το στρέμμα στην αρχή που γίνονται οι φυτεύσεις, αλλά αυτό δεν μπορεί να επαναλαμβάνεται «κάθε χρόνο»... Όπως λέει ο Πρίαμος Ιερωνυμάκης, «θα πρέπει το κράτος να παρέμβει, ούτως ώστε από ένα σημείο και μετά, οι παραγωγοί αυτοί να μπορούν να φυτεύουν τις ποικιλίες αυτές, χωρίς να είναι όμηροι των εταιρειών που της παράγουν»...
Εξάλλου, επισημαίνει ότι «η έγκριση και η νομιμοποίηση κλώνων είναι κάτι που είναι πολύ “ευαίσθητο”. Θετικό, από τη μια πλευρά, εάν ο κλώνος είναι δοκιμασμένος. Επικίνδυνο, από την άλλη πλευρά, εάν δεν είναι δοκιμασμένος. Και ο λόγος είναι ότι πολλές φορές οι αγρότες έχουν πληρώσει, φυτεύοντας κλώνους οι οποίοι δεν έχουν δοκιμαστεί σε όλες τις περιοχές και σε όλες τις κλιματικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να έχουμε προβλήματα. Η έγκριση, λοιπόν, των κλώνων είναι κάτι πολύ θετικό. Απλώς πρέπει να υπάρχει πρώτα η έρευνα και μετά να νομιμοποιούνται. Γιατί την έχουμε “πατήσει” πολλές φορές οι παραγωγοί με ποικιλίες είτε οινοποιήσιμες είτε επιτραπέζιες, οι οποίες δεν έχουν φέρει ένα θετικό αποτέλεσμα»...
Στο μεταξύ, η Οργάνωση Αμπελουργών και Ελαιοκαλλιεργητών Κρήτης βρίσκεται σε πιέσεις προς την Αθήνα, ώστε να έχει σύντομα συνάντηση για όλα αυτά τα θέματα με τον νέο υπουργό Σπήλιο Λιβανό. Στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων θα μπουν και τα ζητήματα της χρηματοδότησης μίας νέας αναμπέλωσης για την Κρήτη.
