Όχι μόνο ο ΒΟΑΚ και άλλα σημαντικά οδικά έργα και στους τέσσερις νομούς του νησιού, αλλά και ένα μεγάλο, κομβικής σημασίας ενεργειακό έργο, που θα διασφαλίσει την ηλεκτρική επάρκεια της Κρήτης για τις προσεχείς δεκαετίες, οδεύει - καταπώς φαίνεται - για το Ταμείο Ανάκαμψης! Ο λόγος για το έργο της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, ύψους 1 δισ. ευρώ, το οποίο θα επιδιωχθεί από τη κυβέρνηση να ενταχθεί προς χρηματοδότηση στο πολυσυζητημένο Ταμείο Ανάκαμψης και στον “κουμπαρά” των κονδυλίων 32 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στη χώρα μας.
Δεν πρόκειται απλώς για σενάριο ή πληροφορία, αλλά για μια είδηση που ήρθε από τα πλέον αρμόδια χείλη. Εν προκειμένω από τον υπουργό Περιβάλλοντος-Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος γνωστοποίησε πως το υπουργείο θα επιδιώξει να εντάξει στο Ταμείο Ανάκαμψης τα μεγάλα έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων, όπως το μεγάλο καλώδιο της Κρήτης και την 4η φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων. Ειδικότερα, σε σχετική ομιλία του τις προάλλες στο συνέδριο Athens Investment Forum, ο Κωστής Χατζηδάκης ανέφερε ότι το πρόγραμμα ανάπτυξης 2021-2030 του ΑΔΜΗΕ, συνολικού προϋπολογισμού 4 δισ. ευρώ, θα μπει σε φάση υλοποίησης.
Όπως είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος-Ενέργειας, επιδίωξη του ΥΠ.ΕΝ. είναι να ενταχθούν προς χρηματοδότηση στο Ταμείο Ανάκαμψης οι σημαντικές ηλεκτρικές διασυνδέσεις που εκτελεί ο ΑΔΜΗΕ και συγκεκριμένα η μεγάλη διασύνδεση της Κρήτης και η 4η φάση των Κυκλάδων.
Πρόκειται για το Ταμείο που συγκροτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, συνολικού ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ (390 δισ. επιδοτήσεις και 360 δισ. δάνεια), από το οποίο η χώρα μας έχει λαμβάνειν περί τα 32 δισ. ευρώ.
Βεβαίως, τη στιγμή αυτή δεν έχουν “κλειδώσει” ακόμα οι προτεινόμενες εντάξεις έργων. Ωστόσο, η εξειδίκευση των έργων από την κυβέρνηση, που θα προταθούν προς ένταξη στο Ταμείο, είναι σε φάση πλήρους επεξεργασίας και ζυμώσεων, και εντός του μήνα αναμένεται να υποβληθεί στις Βρυξέλλες το πρώτο σχέδιο των ελληνικών προτάσεων.
Μεταξύ λοιπόν των έργων αυτών που θα φιγουράρουν στο πρώτο “πακέτο” των ελληνικών προτάσεων συμπεριλαμβάνονται το έργο της μεγάλης διασύνδεσης της Κρήτης και το έργο της 4ης φάση των Κυκλάδων, η ένταξη των οποίων απελευθερώνει πόρους από το ΕΣΠΑ, όπου προγραμματίζονταν να ενταχθούν.
Θυμίζουμε ότι ο συνολικός προϋπολογισμός της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης, την οποία προωθεί προς υλοποίηση ο ΑΔΜΗΕ διά της θυγατρικής του εταιρείας “Αριάδνη”, ανέρχεται στο 1 δισ. ευρώ.
Με βάση τα ως τώρα δεδομένα, το κόστος αυτό του 1 δισ. ευρώ θα καλυφθεί με ένα συνδυασμό τριών χρηματοδοτικών πηγών: Με ίδια κεφάλαια του ΑΔΜΗΕ, ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ, με χρηματοδότηση ύψους 400 εκατ. ευρώ από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε. (είναι σε εξέλιξη η διαδικασία ένταξης στο ΕΣΠΑ) και με το δάνειο ύψους 400 εκατ. ευρώ από τη Eurobank (με option συμμετοχής στο μέλλον της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων σε ένα μέρος του δανείου).
Το δάνειο των 400 εκατ. ευρώ της Eurobank θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένο deal για τον ΑΔΜΗΕ, που συμπιέζει συνεχώς τα χρηματοδοτικά του κόστη. Έχει δεκαετή διάρκεια, μεσοσταθμικό επιτόκιο 2%, τετραετή περίοδο χάριτος για την καταβολή κεφαλαίου και μια ευέλικτη συμφωνία για την επόμενη εξαετία (με 50% καταβολή κεφαλαίου και το υπόλοιπο 50% αποπληρωμή στη λήξη του δανείου).
Από τη στιγμή που έχει υπογραφεί ήδη η δανειακή σύμβαση με τη συγκεκριμένη τράπεζα, είναι δεδομένο ότι ο σχεδιασμός αυτός ως προς το δάνειο των 400 εκατ. ευρώ δεν αλλάζει.
Άρα, είναι προφανές πως το υπουργείο θέλει με την ένταξη του έργου στο Ταμείο Ανάκαμψης να καλυφθεί από εκεί το ποσό των 400 εκατ. ευρώ που ήταν να χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκά κονδύλια. Εφόσον συμβεί αυτό, τότε αυτομάτως σημαίνει ότι θα απελευθερωθούν 400 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ που μπορούν να διοχετευτούν προς άλλες κατευθύνσεις και έργα...
Έργο με πολλαπλά οφέλη για την Κρήτη
Η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής είναι έργο εθνικής σημασίας, με πολλαπλά περιβαλλοντικά και κοινωνικοοικονομικά οφέλη. Πρόκειται για επένδυση ύψους 1 δισ. ευρώ, με έντονο αναπτυξιακό πρόσημο για την Κρήτη, καθώς η ολοκλήρωσή της εντός του 2023 θα άρει οριστικά τον ενεργειακό αποκλεισμό του νησιού και θα καταστήσει την ηλεκτροδότηση της Κρήτης φθηνή, “πράσινη” και αξιόπιστη. Και τούτο διότι θα μπει τέλος στην εξάρτηση της Κρήτης από τους αυτόνομους ρυπογόνους σταθμούς παραγωγής της ΔΕΗ που θα κλείσουν, εξαιρουμένων κάποιων νεότερων κάπως μονάδων, που θα τεθούν σε καθεστώς ψυχρής εφεδρείας για λόγους προληπτικής εφεδρικής προστασίας...
Σύμφωνα με μελέτη της Περιφέρειας Κρήτης, με την ηλέκτριση της διασύνδεσης Κρήτης-Πελοποννήσου έως το τέλος του έτους και τη λειτουργία της διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, οι ρύποι CO2 της Κρήτης θα περιοριστούν κατά 60% σε σχέση με τα τρέχοντα επίπεδα. Την ίδια στιγμή, το έργο θα οδηγήσει σε μείωση κατά 400 εκατ. ευρώ ετησίως των χρεώσεων ΥΚΩ, των γνωστών Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας που πληρώνουν μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ, είτε των ιδιωτών παροχών ενέργειας, όλοι οι Έλληνες καταναλωτές.
