Εν αναμονή των εξελίξεων από τις Βρυξέλλες για τον φάκελο των αποζημιώσεων των ελαιοπαραγωγών της Κρήτης με βασικό αίτιο των περυσινών καταστροφών την κλιματική αλλαγή και στο μεταξύ, η φετινή χρονιά δείχνει να εξελίσσεται στο νησί μας όπως και η περυσινή, όπως δηλώνει με προβληματισμό στην εφημερίδα “Νέα Κρήτη” ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου Μύρων Χιλετζάκης.
Την ίδια ώρα, ο επιστημονικός συνεργάτης του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης, γεωπόνος Νίκος Μιχελάκης, με κείμενό του που δημοσίευσε το neakriti.gr ασκεί έντονη κριτική στον τρόπο καταπολέμησης του δάκου, βάζοντας ερωτηματικά- “φωτιά” για την ανά την Ελλάδα, όπως φαίνεται, προβληματική εφαρμογή του προγράμματος δακοκτονίας!
«Αυτό που περιμένουμε τώρα σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις των ελαιοπαραγωγών της Κρήτης είναι τα αποτελέσματα από τη δουλειά που έχει γίνει και την κατάθεση του φακέλου στις Βρυξέλλες, για την καταστροφή του 2019. Περιμένουμε, λοιπόν, να δούμε το τι μέλλει γενέσθαι. Πάντως, υπάρχει αισιοδοξία γιατί είναι πλέον τεκμηριωμένη η ζημιά στο δέντρο και στην παραγωγή, αλλά και στην τιμή του προϊόντος», όπως επισημαίνει ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου Μύρων Χιλετζάκης.
Στο σημείο αυτό, ο συνεταιριστής εκφράζει τους έντονους φόβους του για το ενδεχόμενο να επαναληφθεί φέτος η περυσινή τραγωδία. «Είναι κάτι που πραγματικά το φοβάμαι πάρα πολύ. Και ειδικά σε κάποιες περιοχές υπάρχει υπερπληθυσμός δάκου. Και προέρχεται αυτός ο δακοπληθυσμός από τον περυσινό δάκο. Και αυτό μπορούμε να το τεκμηριώσουμε, διότι είχαμε έναν ελαφρύ χειμώνα, ο οποίος είχε ως συνέπεια ο δάκος στο έδαφος να ζήσει. Γι’ αυτό λοιπόν υπάρχουν μεγάλοι πληθυσμοί τώρα στις περιοχές αυτές»...
Και συνεχίζει λέγοντας πως εμφανίζεται το φαινόμενο «να βλέπουμε περιοχές που είναι καθαρές από δάκο και να βλέπουμε άλλες περιοχές που είναι ήδη διαλυμένες. Και βέβαια θεωρώ ότι φταίνε όλοι οι παράγοντες μαζί. Εκτός από τον περυσινό δακοπληθυσμό, μπορεί να υπάρχουν και προβλήματα με αυτό καθαυτό το σύστημα της δακοκτονίας»...
Νόμος του... 1957!
Μάλιστα, σύμφωνα με τον Μύρωνα Χιλετζάκη, «εδώ μιλάμε για έναν νόμο του 1957 που δεν μπορεί να εφαρμόζεται το 2020. Ξεκαθαρισμένα. Είμαστε κάθετοι. Ο νόμος πρέπει να αλλάξει. Και μόνο που επί δύο χρόνια συμβαίνουν αυτά τα πράγματα, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να έχουμε αυτό το σύστημα από τώρα και μετά»...
«Είμαστε σε κατάσταση συναγερμού»
Την ίδια ώρα, ο γεωπόνος και επιστημονικός συνεργάτης του ΣΕΔΗΚ, Νίκος Μιχελάκης, διατυπώνει τα δικά του επιχειρήματα σε άρθρο του, που δημοσιεύεται στο neakriti.gr.
Μεταξύ άλλων, αναφέρει ότι «παρότι η εμφάνιση υψηλών δακοπληθυσμών και προσβολών επιβεβαιώνεται επίσημα μόνο σε κεντρικές και βόρειες περιοχές του ν. Ηρακλείου, κατά πληροφορίες παρόμοια κατάσταση εμφανίζεται σποραδικά και σε άλλες περιοχές της Κρήτης και της χώρας. Γι’ αυτό καλό θα είναι να εξεταστούν παντού επισταμένως όχι μόνο οι δακοσυλλήψεις, άλλα και κυρίως οι τυχόν δακοπροσβολές.
Κι αυτό γιατί οι δακοπληθυσμοί που εμφανίζονται τον Αύγουστο, σύμφωνα με τη βιολογία του εντόμου, σίγουρα δεν αποτελούν άμεσους απογόνους των δάκων της περσινής χρόνιας, ούτε βέβαια έπεσαν ξαφνικά εξ ουρανού!
Βέβαιο είναι ότι προέκυψαν μετά μία ή και δύο φετινές γενιές που πραγματοποιήθηκαν σε δεκτικό για προσβολές ελαιόκαρπο, που συνήθως υπάρχει στις κορυφές δέντρων τα οποία για διάφορους λόγους, νόμιμα ή και παράτυπα, δεν ψεκάζονται, ή δέντρων που αρδεύονται ή φέρουν χαμηλή παραγωγή κ.ά.
Το ότι οι προσβολές αυτές δεν επισημάνθηκαν νωρίτερα πιθανότατα οφείλεται στη μεθοδολογία ή την ανεπάρκεια των δειγματοληψιών, η οποία, όπως και τόσα άλλα θέματα, μάλλον χρήζει αναθεώρησης.
Και βέβαια, όταν και όπου διαπιστωθούν δακοπροσβολές, αυτές πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, με καλύψεις μέσα από το σύστημα της κρατικής δακοκτονίας και όχι με μετάθεση της ευθύνης στους παραγωγούς.
Γιατί, εκτός του ότι πολλοί από αυτούς απουσιάζουν, αρκετοί αντιμετωπίζουν ηλικιακά και οικονομικά προβλήματα που δεν τους επιτρέπουν να ανταποκριθούν».
Ευοίωνες προβλέψεις Ισπανών για τις τιμές
Στο μεταξύ, οι προβλέψεις για μειωμένη παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου αλλά και για αύξηση της διεθνούς κατανάλωσης δίνουν ελπίδα για αύξηση των τιμών (πηγή agroptypos).
Αυτό επισημαίνει η Ένωση Μικρών Αγροτών και Κτηνοτρόφων (UPA), κατά τη δημοσιοποίηση των εκτιμήσεών της για τη νέα ελαιοκομική περίοδο (2020/2021), η οποία αναμένεται να ξεκινήσει μετά τον Οκτώβριο.
Η UPA εξήγησε ότι η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου αναμένεται να είναι κάτω από 3 εκατ. τόνους, δηλαδή θα έχουμε για τρίτη χρονιά μείωση της παραγωγής. Αν και στην Ισπανία η φετινή παραγωγή αναμένεται να είναι αυξημένη σε σχέση με την περσινή, οι ισπανικές προβλέψεις δείχνουν ότι αναμένεται μείωση της παραγωγής σε Ιταλία και Ελλάδα, αλλά και στις υπόλοιπες χώρες της Μεσογείου.
Ωστόσο, και η ισπανική παραγωγή φαίνεται να έχει προβλήματα. Όπως δηλώνει ο κ. Cristóbal Cano, υπεύθυνος ελαιολάδου της UPA, «μπορεί οι ανοιξιάτικες βροχές να είχαν θετικά αποτελέσματα, αλλά οι υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού είναι πολύ αρνητικές και αλλάζουν τις εκτιμήσεις της ισπανικής παραγωγής μέρα με τη μέρα. Γι’ αυτόν τον λόγο, καλό είναι να περιμένουμε το τέλος του καλοκαιριού για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για την επερχόμενη παραγωγή ελαιολάδου της Ισπανίας».
Πάντως, η ισπανική οργάνωση προβλέπει ότι, αν υπάρξουν στη συνέχεια καλές καιρικές συνθήκες, η νέα παραγωγή της χώρας θα μπορούσε να ξεπεράσει τους 1,5 εκατ. τόνους. Αντιθέτως, αν συνεχιστούν οι ξηρασίες και οι υψηλές θερμοκρασίες τον Σεπτέμβριο, τότε θα μειωνόταν κάτω από τους 1,4 εκατ. τόνους.
Όσον αφορά στις εξαγωγές ελαιολάδου από την Τυνησία στην Ε.Ε., η UPA ανέλυσε τα στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA), από τα οποία προκύπτουν ότι αναμένεται να μειωθούν, κάτι που θα βοηθήσει το ισπανικό ελαιόλαδο να βρει αγοραστές.
Για την εμπορική περίοδο 2019/2020, η οποία έχει ακόμα δύο μήνες για να ολοκληρωθεί, η UPA υποστηρίζει ότι το τελευταίο διάστημα έχουν αυξηθεί οι πωλήσεις ισπανικού ελαιολάδου (Ιούνιο 120.000 τόνοι, Ιούλιο 137.000 τόνοι) και εκτιμά ότι τα αποθέματα στο τέλος της περιόδους θα είναι κάτω από 400.000 τόνους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του IOC (Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου), οι μέσες τιμές παραγωγού για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο στην Ισπανία, στα μέσα Ιουλίου 2020, ήταν στα 1,87 ευρώ/κιλό, εμφανίζοντας μείωση σε ποσοστό 19% σε σύγκριση με την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο.
«Τα κύρια χαρακτηριστικά της ελαιοκομικής περιόδου 2019/2020 θα είναι οι χαμηλές τιμές παραγωγού και η πολιτική των μεγάλων ισπανικών εταιρειών τυποποίησης να εισάγουν ελαιόλαδα από τρίτες χώρες», τονίζει ο κ. Cristóbal Cano.
