Μετά τις υψηλές θερμοκρασίες άνω των 32 βαθμών που τον κρατούσαν καθηλωμένο, ο δάκος φαίνεται να επιστρέφει με πείνες και... ορέξεις ακόμα πιο μεγάλες και πιο απειλητικές. Και η ΔΑΟΚ της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου καλεί τους ίδιους τους ελαιοπαραγωγούς να έχουν αυξημένη την προσοχή τους, ενισχύοντας το έργο των συνεργείων δακοκτονίας, κάνοντας ψεκασμούς κάλυψης στα λιόφυτά τους, όπου επιτρέπεται και όπου κρίνεται αναγκαίο. Ήδη, σύμφωνα με τη ΔΑΟΚ, υπάρχουν υψηλοί δακοπληθυσμοί, με σημαντικές προσβολές ελαιοκάρπου, σε διάφορες περιοχές του νομού Ηρακλείου!
Επιβεβαιώνονται έτσι και οι προβλέψεις του επιστημονικού συμβούλου του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης δρ. Νίκου Μιχελάκη, που στις 3 Αυγούστου στα ΕΛΑΙΟΝΕΑ του ΣΕΔΗΚ (www.sedik.gr) έγραφε μεταξύ άλλων: «Πρέπει όμως να υπάρξει εγρήγορση, ώστε οι εστιακές αυτές προσβολές να εντοπιστούν και καθηλωθούν άμεσα πριν εξελιχτούν σε κέντρα ανεξέλεγκτου πολλαπλασιασμού του εντόμου. Και η ενέργεια αυτή καλό θα είναι να μην παραπεμφθεί στους παραγωγούς, αλλά να γίνει οργανωμένα με τους μηχανισμούς και τα μέσα που διαθέτει το σύστημα της δακοκτονίας».
Στο ίδιο άρθρο επισημαίνεται επίσης ότι η εμφάνιση των δακοπροσβολών δεν πρέπει να θεωρηθεί αιφνίδια ή μη αναμενόμενη, αφού - όπως από πολλούς επιστήμονες επισημάνθηκε - οι περυσινές δακοπροσβολές είχαν αφήσει πλούσια αποθέματα γενετικού υλικού για αναγέννηση των φετινών πληθυσμών του εντόμου. Δεν μπορεί, επίσης, να αποδοθεί και πάλι σε σπάνιες και εξαιρετικές κλιματικές συνθήκες, αφού οι καύσωνες αυτών των ημερών με θερμοκρασίες άνω των 35οC σε διάφορες περιοχές της χώρας αλλά και της Κρήτης είναι γνωστό ότι δεν ευνοούν τη δραστηριότητα του δάκου.
Βασικά αίτια της εξέλιξης παραμένουν τα γενεσιουργά αίτια της υποχρηματοδότησης και γραφειοκρατίας, άλλα σοβαρό ρόλο φαίνεται ότι παίζουν και τα δευτερογενή αίτια που έχουν επισημανθεί με τα υπομνήματα του ΣΕΔΗΚ, μεταξύ των οποίων κυριότερα είναι: η έγκαιρη έναρξη της εφαρμογής, η αποτελεσματικότητα και ο χρόνος προμήθειας των φαρμάκων, η έγκαιρη πρόσληψη του προσωπικού, άλλα και - όπως τελευταία διαπιστώνεται - η τεράστια έκταση των ελαιώνων που, νόμιμα ή παράτυπα, εξαιρούνται από τους ψεκασμούς.
Και τα προβλήματα αυτά, που αναγνωρίζονται σχεδόν απ’ όλους, ασφαλώς πρέπει να επιλυθούν πρώτα και μετά από αυτά κάποιοι αρμόδιοι μπορούν να αναφέρουν και τις κλιματικές συνθήκες που... ευνοούν τον δάκο (!), ώστε τον κάνουν ακαταμάχητο στα φάρμακα και τεχνολογικά μέσα που υπάρχουν σήμερα!
«Τα μάτια σας δεκατέσσερα»
Τι αναφέρει όμως η ΔΑΟΚ; Σε πρόσφατη ανακοίνωσή της τονίζει μεταξύ άλλων: «Η καταπολέμηση του δάκου κατά τη φετινή περίοδο χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα δύσκολη κυρίως λόγω των αυξημένων πληθυσμών του κατά το τέλος της προηγούμενης περιόδου και των μέχρι σήμερα ευνοϊκών καιρικών συνθηκών για την ανάπτυξή του.
Δεδομένων όλων των παραπάνω και του γεγονότος ότι σε περιοχές με μικρά ποσοστά καρποφορίας η αποτελεσματικότητα των δολωματικών ψεκασμών του προγράμματος δακοκτονίας είναι αμφίβολη, συνιστάται οι ελαιοπαραγωγοί της Π.Ε. Ηρακλείου να παραμείνουν σε εγρήγορση, να παρακολουθούν την εξέλιξη του ελαιοκάρπου τους και, εφόσον υπάρξει αναγκαιότητα, να προχωρούν στις κατάλληλες επεμβάσεις, χρησιμοποιώντας μόνο εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, σε συνεργασία πάντοτε με τους τεχνικούς συμβούλους τους. Αυτοί θα τους υποδείξουν την καταλληλότερη μέθοδο καταπολέμησης, η οποία θα πρέπει να συνδυάζει την αποτελεσματικότητα με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση στο προϊόν στον χρήστη και στο περιβάλλον.
Επισημαίνεται ότι με την παραγωγή ελαιολάδου που θα χαρακτηριστεί ως ΠΟΠ απαγορεύεται η παραγωγή ελαιολάδου με ψεκασμούς καλύψεως».
Στην αρχή της ίδιας ανακοίνωσης γίνεται γνωστό ότι έχουν ολοκληρωθεί ο πρώτος και ο δεύτερος δολωματικός ψεκασμός σε όλες τις περιοχές του νομού Ηρακλείου, με εξαίρεση κάποιες περιοχές του δήμου Φαιστού, ενώ υπάρχουν και περιοχές όπου ήδη έχει ξεκινήσει και βρίσκεται και εξέλιξη ο τρίτος δολωματικός ψεκασμός.
«Ωστόσο, στο δίκτυο παγίδευσης της υπηρεσίας μας σε αρκετές Τοπικές Κοινότητες», αναφέρει στο σημείο αυτό η σχετική ανακοίνωση, «καταγράφονται υψηλοί δακοπληθυσμοί και ήδη στις πρώιμες και μεσοπρώιμες περιοχές της Π.Ε. Ηρακλείου, κατά τόπους, έχουν διαπιστωθεί προσβολές του ελαιοκάρπου».
Ας μην ξεχνιόμαστε... - Μετά τον Δεκαπενταύγουστο είχε ξεκινήσει το μεγάλο... φαγοπότι
Όμως, στο σημείο αυτό, η “Νέα Κρήτη” οφείλει να υπενθυμίσει στους αρμόδιους παράγοντες ότι η περυσινή χρονιά πρωτόγνωρης καταστροφής για την ελαιοπαραγωγή της Κρήτης, μέχρι και τα μέσα Αυγούστου εξελισσόταν ως μια καλή χρονιά από άποψη καταπολέμησης του δάκου.
Σύμφωνα με τους αγροτικούς φορείς όμως και πάντοτε με βάση τις διαπιστώσεις τόσο των γεωπόνων όσο και των ίδιων των ελαιοπαραγωγών, μετά τον Δεκαπενταύγουστο του 2019, λόγω των μελτεμιών και της υγρασίας, σε συνδυασμό πάντοτε με τις ιδανικές για το έντομο θερμοκρασίες, ο δάκος άρχισε μεγάλο φαγοπότι σε βάρος της κρητικής ελαιοκαλλιέργειας.
Και όπως αναφέρουν και τα σχετικά επιστημονικά πορίσματα που με πολύ μεγάλη καθυστέρηση δόθηκαν στη δημοσιότητα, λόγω της τεράστιας δακοπροσβολής, είχαμε και το γλοιοσπόριο ή άλλους μύκητες (όπως “βούλα”, “ξεροβούλα” ή “σαποβούλα”), που εισχώρησαν από την τρύπα που είχε προκαλέσει ο δάκος στον ελαιόκαρπο και ολοκλήρωσαν την καταστροφή.
Κι ενώ οι φορείς των ελαιοπαραγωγών της χώρας κάνουν λόγο για την ανάγκη να αλλάξει ριζικά ο κανονισμός της δακοκτονίας, είχαμε από πλευράς Μάκη Βορίδη τις εξαγγελίες για την αύξηση των κονδυλίων του προγράμματος δακοκτονίας και από πλευράς Περιφέρειας Κρήτης δεσμεύσεις για την όσο γίνεται πιο καλή αξιοποίηση των κονδυλίων και για πιο “σφικτό” ελεγκτικό πλαίσιο διεξαγωγής των ψεκασμών.
Ακόμα μέχρι σήμερα, όμως, δεν έχει συνέλθει η οικονομία της Κρήτης από το τεράστιο χτύπημα της περυσινής καταστροφής, που εκφράζεται σε ζημιά άνω των 150 εκατομμυρίων ευρώ. Θα έχουμε και φέτος ανάλογες καταστροφές; Σίγουρα η νεότερη ανακοίνωση της ΔΑΟΚ της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου δε μας αφήνει περιθώρια για περισσότερο αισιόδοξες προβλέψεις...
