Ο πανικός για το αβέβαιο μέλλον οδηγεί σε χρόνιο «στρες»

Κρήτη
Ο πανικός για το αβέβαιο μέλλον οδηγεί σε χρόνιο «στρες»

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Όσο πιο ισχυρή είναι η ικανότητα του ανθρώπου να θεωρεί ότι το καθετί είναι διαχειρίσιμο /προβλέψιμο, τόσο μικρότερο κίνδυνο διατρέχει να πεθάνει από οποιαδήποτε αιτία

Όλοι αντιλαμβανόμαστε τις επιπτώσεις της πρόσφατης πανδημίας τόσο στη ζωή, όσο και στη σωματική και την ψυχική υγεία του κόσμου. Είναι επίσης γνωστό ότι και η πρόσφατη καραντίνα συνέβαλε στην επιδείνωση των ψυχικών διαταραχών των ανθρώπων, αυτών που είναι ήδη εκτεθειμένοι σε υψηλούς ρυθμούς λόγω και της δεκαετούς και πλέον οικονομικής κρίσης - ιδιαίτερα αναφέρομαι στο άγχος και την κατάθλιψη.

*Γράφει ο Χρήστος Λιονής

Σήμερα ο φόβος, ίσως και ο πανικός για το αβέβαιο μέλλον, λόγω και των καθημερινών ειδήσεων για ένα επερχόμενο δεύτερο κύμα πανδημίας, οδηγούν τον άνθρωπο σε χρόνιο “στρες”, που είναι επίσης γνωστό από πληθώρα ερευνών ότι αποτελεί το κύριο υπόβαθρο της ευαλωτότητας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη πιθανότητα σοβαρών επιπλοκών και από τον COVID-19, οδηγώντας έτσι σε έναν φαύλο κύκλο.

Η παρέμβασή μου αυτή σε μια περίοδο με αυξημένο στρες για τους ανθρώπους, όπως και για τον πληθυσμό της Κρήτης, που αγωνιά για το μέλλον, έχει σχέση με την ανάγκη μιας επικοινωνίας με τους ανθρώπους που να ταιριάζει με τα πολιτισμικά τους χαρακτηριστικά, τις πεποιθήσεις τους, τον βαθμό αναγνώρισης του κινδύνου, και γενικά με την κουλτούρα τους. Η ανάγκη ενθάρρυνσης και προτροπής είναι απαραίτητο στοιχείο, σε μια στρατηγική αλλαγής της συμπεριφοράς και του τρόπου ζωής.

Στην κατεύθυνση αυτή, και από το δικό σας μέσο επικοινωνίας, αναφέρθηκα πριν μερικούς μήνες στα “μυστικά” της Κρήτης που φαίνεται να αποτελούν μέσο προστασίας τόσο για τα χρόνια όσο και για τα οξέα νοσήματα, συμπεριλαμβανομένης και της τωρινής πανδημίας. Ο μηχανισμός δράσης τους βασίζεται στη διαχείριση και αντιμετώπιση του στρες που οδηγεί σε μικρότερη φλεγμονή στο κύτταρο, και επομένως σε χαμηλότερη ευαλωτότητα. Από ετών η Σχολή μας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης κατέδειξε με μια ερευνητική εργασία τη σημασία που έχει η ικανότητα του κρητικού λαού να πιστεύει ότι κάθε τι στη ζωή του είναι προβλέψιμο και διαχειρίσιμο, κυρίως μέσα από τη θρησκευτικότητα/πνευματικότητα (spirituality/religiosity).

Σήμερα θα αναφερθώ σε δύο πρόσφατες δημοσιεύσεις που ενισχύουν την προηγούμενη δημοσιευμένη έρευνα. Η πρώτη είναι μια συστηματική ανασκόπηση για την «αίσθηση συνεκτικότητας» από τους Piiroinen και συν. στο περιοδικό “Psychosomatic Medicine” (Ιούλιος/Αύγουστος 2020). Πρόκειται για μια συστηματική ανασκόπηση και μεταανάλυση, που κατέδειξε ότι, όσο πιο ισχυρή είναι η ικανότητα του ανθρώπου να θεωρεί ότι το κάθε τι είναι διαχειρίσιμο/προβλέψιμο, τόσο μικρότερο κίνδυνο διατρέχει να πεθάνει από οποιαδήποτε αιτία.

Η δεύτερη δημοσίευση έρχεται από τη Σχολή μας (συγγραφείς Δ. Ανυφαντάκης, Ε. Συμβουλάκης, Χ. Λιονής) στο περιοδικό “Cureus”, και αφορά μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας σχετικά με τη θρησκευτικότητα, την ευζωία, και τη μείωση της ευαλωτότητας των Κρητικών που συνοδεύει το γήρας. Η ανασκόπηση αυτή συσχετίζει θετικά τη θρησκευτικότητα, με το μήκος των τελομερών (τα τελομερή αποτελούν τα τμήματα που εντοπίζονται στα άκρα των χρωμοσωμάτων μας κι είναι υπεύθυνα για την προστασία του DNA), που αποτελούν έναν εκτιμητή της υγείας και του προσδόκιμου της επιβίωσης.

Φυσικά χρειαζόμαστε ακόμη αρκετή έρευνα στην κατεύθυνση αυτή, που η Σχολή μας θα μπορούσε να προχωρήσει και ολοκληρώσει.

Η παρέμβασή μου αυτή έχει ως αποκλειστικό σκοπό να ενθαρρύνει τον κρητικό λαό, σε μια πραγματικά δύσκολη εποχή, να ακολουθήσει τα προτεινόμενα μέτρα από τους ειδικούς, να κρατήσει την κοινωνική του συνοχή, τα κοινωνικά του δίκτυα, τις κοινωνικές του διασυνδέσεις, μαζί με την πίστη του ότι τα μυστικά τα έχουμε στα χέρια μας για να ξεπεράσουμε και αυτή την κρίση.

* Ο Χρήστος Λιονής είναι καθηγητής Γενικής Ιατρικής.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News