Με κομμένη την ανάσα μετά και τις βροχές της περασμένης Παρασκευής, σε συνδυασμό με τους ανέμους που κατά τόπους έχουν μεγάλη ένταση κατά τα τελευταία 24ωρα, και οι οποίοι θα συνεχιστούν μέχρι και μια-δυο μέρες ακόμα, παρακολουθούν την εξέλιξη των καιρικών συνθηκών οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης, ανησυχώντας για την τύχη της ανθοφορίας της ελιάς.
Το τελευταίο δελτίο γεωργικών προειδοποιήσεων του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου αναφέρεται στον τριήμερο καύσωνα αλλά και στις θερμοκρασίες που αναπτύχθηκαν εδώ και αρκετές ημέρες. Ήταν, δε, το αμέσως προηγούμενο καιρικό φαινόμενο και σύμφωνα με το Περιφερειακό Κέντρο η ανθοφορία της ελιάς σίγουρα πέρασε μια μεγάλη δοκιμασία και κάποιες επιπτώσεις προφανώς και θα υπάρξουν, αλλά θα φανούν αργότερα.
Αναλυτικότερα, η ανακοίνωση αναφέρει: «Πρωτοφανείς για την εποχή θερμοκρασίες καταγράφηκαν στην Κρήτη το χρονικό διάστημα 12-20 Μαΐου, με υπερβολική άνοδο της θερμοκρασίας σε αρκετές περιοχές (Μοίρες 41,1οC, Γόρτυνα 40,9οC). Πρόκειται για ένα σπάνιο καιρικό φαινόμενο διάρκειας αρκετών ημερών που δυσχεραίνει τη γονιμοποίηση των ανθέων και την καρπόδεση στην ελιά. Η μεγάλη διάρκεια υψηλών θερμοκρασιών αυξάνει τον κίνδυνο ζημιάς στις περιοχές που βρέθηκαν εκείνες τις ημέρες στο κρίσιμο στάδιο της πλήρους άνθισης (περισσότερο οι περιοχές στη ζώνη μέσης πρωιμότητας). Οι υψηλές θερμοκρασίες ωθούν σε γρήγορη βλαστική εξέλιξη και σε συνδυασμό με πολύ χαμηλή σχετική υγρασία προκαλούν αφυδάτωση των ανθέων και ξήρανση της γύρης, μειώνοντας τα γόνιμα άνθη. Η καλή θρεπτική και υδατική κατάσταση των δένδρων περιορίζει τον κίνδυνο αφυδάτωσης. Κανονικά ποτίσματα, όπου μπορούν να γίνουν, διατηρούν υγρό το έδαφος και το επίπεδο της σχετικής υγρασίας σχετικά υψηλό. Υπερβολικό πότισμα μπορεί να προκαλέσει απόπλυση των θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος και να επηρεάσει αρνητικά την καρπόδεση».
Οι ασθένειες
Για την παρούσα χρονική περίοδο, η υπηρεσία αναφέρεται στον πυρηνοτρήτη ως εξής:
«Στο δίκτυο φερομονικών παγίδων των παραλιακών και πρώιμων περιοχών ξεκίνησε η πτήση της καρπόβιας γενιάς μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου. Σε δειγματοληψίες μικρών καρπών φάνηκαν οι πρώτες ωοτοκίες. Οι νεαρές προνύμφες εκκολάπτονται πάνω στον κάλυκα και αναπτύσσονται μέσα στον πυρήνα των καρπών. Οι προσβεβλημένοι καρποί ξηραίνονται, μαυρίζουν και πέφτουν πρόωρα.
Με βάση τις θερμοκρασίες που καταγράφονται στους μετεωρολογικούς σταθμούς αναμένεται στις πρώιμες περιοχές έναρξη των εκκολάψεων από 23 Μαΐου. Αντίστοιχα στις πρώιμες περιοχές της Π.Ε. Χανίων έναρξη εκκολάψεων υπολογίζεται από 26 Μαΐου.
- Στις παραλιακές και στις πρώιμες περιοχές συστήνεται καταπολέμηση των νεαρών προνυμφών της καρπόβιας γενιάς με εγκεκριμένα εντομοκτόνα στο διάστημα 23-25 Μαΐου. Σε ελαιώνες μέτριας καρποφορίας συστήνεται επανάληψη της επέμβασης.
- Πρώιμες περιοχές Π.Ε. Χανίων: 26-28 Μαΐου. Η επέμβαση αυτή είναι αποτελεσματική και κατά του ρυγχίτη, ενώ μειώνει σημαντικά και τον πληθυσμό της πρώτης γενιάς του δάκου που βρίσκεται στον ελαιώνα και δεν έχει ακόμη αρχίσει να ωοτοκεί στους καρπούς. Για την Π.Ε. Χανίων τα δεδομένα παγίδευσης και βλαστικών σταδίων της ελιάς λαμβάνονται με τη συνεργασία της ΔΑΟΚ Χανίων.
Για τον ρυγχίτη: Είναι ένα μικρό σκαθάρι, μεγέθους 0,5 εκ., χρώματος κεραμιδί με χαρακτηριστικό ρύγχος που σχηματίζει τρύπες μορφής “κρατήρα” στην επιφάνεια των καρπών αρχικά για να τραφεί και αργότερα για να ωοτοκήσει. Οι προνύμφες ζουν και τρέφονται μέσα στον πυρήνα. Κατά τόπους αναπτύσσονται μεγάλοι πληθυσμοί, ικανοί να προξενήσουν σημαντική πρώιμη καρπόπτωση.
- Στους ελαιώνες των πρώιμων περιοχών, μετά το στάδιο της καρπόδεσης, συστήνεται συχνός έλεγχος για την πυκνότητα του πληθυσμού των ακμαίων. Ο έλεγχος γίνεται πολύ νωρίς το πρωί με τίναγμα των κλαδιών πάνω σε μια λευκή επιφάνεια. Όταν καταμετρηθούν περισσότερα από 3-4 ακμαία πρέπει να γίνει καταπολέμηση.
- Συστήνεται προληπτική επέμβαση στους ελαιώνες που σημειώθηκε προσβολή τα τελευταία δύο χρόνια».
Δακοκτονία με GPS στα τρακτέρ
Στο μεταξύ, από την Περιφέρεια Κρήτης έγινε γνωστό ότι «η δακοκτονία και φέτος θα ελέγχεται με τη χρήση GPS στα τρακτέρ που θα εκτελούν τους ψεκασμούς».
Μάλιστα, πρόκειται να γίνει «προμήθεια 600 συσκευών δορυφορικού εντοπισμού θέσης (GPS) στα μηχανοκίνητα ψεκαστικά μέσα των εργολάβων, τα οποία θα αποστέλλουν σε πραγματικό χρόνο τα δεδομένα θέσης σε ειδική εφαρμογή. Σε 50 από τα παραπάνω ψεκαστικά συγκροτήματα θα συνδεθεί πιλοτικά και ροόμετρο, ώστε μαζί με τα δεδομένα θέσης θα λαμβάνονται και δεδομένα που θα αφορούν στη ροή του ψεκαστικού διαλύματος και στην καταγραφή της συνολικής κατανάλωσής του κατά τη διάρκεια του δολωματικού ψεκασμού.
Η απεικόνιση της πορείας θα γίνεται πάνω σε υπόβαθρο δορυφορικής εικόνας, με ενσωματωμένα τα όρια των δημοτικών διαμερισμάτων της Κρήτης. Παράλληλα το Ινστιτούτο Ελιάς Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου θα αναλάβει τη δημιουργία ψηφιακών χαρτών με τις ψεκασμένες και αψέκαστες περιοχές ανά δημοτικό διαμέρισμα ή εργολάβο ψεκασμού στις περιοχές της Κρήτης.
Οι χάρτες αυτοί θα είναι άμεσα διαθέσιμοι στους επόπτες και τους τομεάρχες δακοκτονίας των ΔΑΟΚ της Κρήτης για τον τελικό έλεγχο της ορθής εφαρμογής των δολωματικών ψεκασμών στις ενταγμένες στο έργο περιοχές».
Επιπλέον, η Περιφέρεια, σε συνεργασία με τον ΕΛΓΟ “Δήμητρα”, το Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ και το Τμήμα Γεωπονίας του ΕΛΜΕΠΑ, «θα επεξεργαστεί απτές και αποτελεσματικές λύσεις φυτοπροστασίας για τον Κρητικό ελαιοπαραγωγό. Παράλληλα θα ελέγχεται διαρκώς η δραστικότητα των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμα δακοκτονίας.
Συγκεκριμένα θα απαντηθούν σημαντικά ερωτήματα, όπως πώς και πότε πρέπει να αντιμετωπίζονται τα στελέχη των νέων φυτοπαθογόνων μυκήτων, και εάν και πότε απαιτούνται συμπληρωματικά ψεκασμοί για τη βελτιστοποίηση της δακοκτονίας».
