Ως “μάννα εξ ουρανού”, ώστε να βγει από τις “Συμπληγάδες” στις οποίες φαινόταν να είχε “κολλήσει” τους τελευταίους μήνες το μεγάλο διακρατικό ενεργειακό πρότζεκτ, αποδεικνύονται τελικά οι τελευταίες τουρκικές γεωπολιτικές ακροβασίες για τον πολυσυζητημένο αγωγό EastMed, που - μέσω Κρήτης - θα μεταφέρει τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη.
Η τελευταία “ακροβασία”, με τη συμφωνία της τουρκικής κυβέρνησης και της κυβέρνησης της Τρίπολης στη Λιβύη για τα μεταξύ τους θαλάσσια σύνορα, “αφύπνισε”, κινητοποίησε τις κυβερνήσεις Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου, που αποφάσισαν να κάνουν το κομβικό βήμα για τη δρομολόγηση του εγχειρήματος, χτίζοντας ξανά “γέφυρες” με την ιταλική πλευρά που είχε πάρει τους προηγούμενους μήνες μεγάλες... αποστάσεις από το πρότζεκτ του EastMed.
Η κινητοποίηση ήταν τέτοια μάλιστα που με την υποδοχή της νέας χρονιάς θα πέσουν και οι τζίφρες στη διακρατική συμφωνία, τις οποίες περιμένουμε εδώ και χρόνια.
Όπως έγινε γνωστό, στις 2 Ιανουαρίου του 2020 θα υπογραφεί στην Αθήνα διακρατική συμφωνία για την υποστήριξη υλοποίησης του αγωγού EastMed από τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας και του Ισραήλ Κυριάκο Μητσοτάκη και Μπέντζαμιν Νετανιάχου, και τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη. Με βάση τα δεδομένα τη στιγμή αυτή, η Ιταλία δε θα συμμετάσχει στις υπογραφές, αν και δεν αποκλείεται να εκπροσωπηθεί στη συνάντηση στην Αθήνα στις 2 Ιανουαρίου.
Η ιταλική πλευρά προφανώς θέλει χρόνο για να πάει στην αποδοχή του κειμένου της συμφωνίας. Και μόνο το ότι όμως η ιταλική πλευρά έκατσε ξανά στο τραπέζι των συζητήσεων αποτελεί σημαντική εξέλιξη και πολύ θετικοί “οιωνό” για το διακρατικό ενεργειακό πρότζεκτ. Και φαίνεται ότι την Ιταλία έφερε ξανά στο τραπέζι των συζητήσεων η τουρκική πολιτική και οι κινήσεις της γύρω, ακόμα και εντός της Λιβύης. Με την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας στις 2 Ιανουαρίου ανοίγει ο δρόμος για να ολοκληρωθεί η μελέτη σκοπιμότητας που με τη σειρά της θα οδηγήσει και στη λήψη για την επενδυτική απόφαση υλοποίησης του αγωγού, κάποια στιγμή μέσα στο 2020, επιβεβαιώνοντας έτσι την κινητικότητα που επικρατεί σε επιχειρηματικό επίπεδο γύρω από την προώθηση του έργου, παράλληλα με τις κινήσεις σε διακρατικό επίπεδο.
O EastMed δεν είναι απλά ένα ακόμα αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου. Είναι ο πρώτος αγωγός που θα μεταφέρει απευθείας το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου προς τις αγορές της Ευρώπης. Το έργο του EastMed διασφαλίζει την απευθείας όδευση για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τα νέα κοιτάσματα της Αν. Μεσογείου προς τις αγορές της Ευρώπης, καθώς ο αγωγός θα μεταφέρει ποσότητες από τη λεκάνη της Λεβαντίνης μέσω της Κύπρου, της Ελλάδας και της Ιταλίας. Ο αγωγός EastMed θα ακολουθεί υποθαλάσσια όδευση προς την Κύπρο, στη συνέχεια προς τις ακτές της Κρήτης και ακολούθως, μέσω της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας, ως τις ακτές της Θεσπρωτίας και την Ιταλία.
Όπως είναι προφανές, κεντρικός κόμβος της διαδρομής που θα ακολουθεί ο EastMed είναι η Κρήτη, με την προοπτική φυσικά μέσα σε βάθος κάποιων χρόνων, στις ποσότητες που θα μεταφέρει ο αγωγός να προστεθεί και το φυσικό αέριο που θα εξορύσσεται από τα θαλάσσια οικόπεδα του νησιού μας. Δεδομένης της συμβολής του προς την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) για την ενεργειακή ασφάλεια και τη διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων, ο EastMed χαίρει της υποστήριξης της Ε.Ε., η οποία τον έχει αναγνωρίσει ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος, γι’ αυτό και η ανάπτυξή του συγχρηματοδοτείται μέσω του προγράμματος “Συνδέοντας την Ευρώπη” (CEF).
Η ενεργειακή αυτή “συμμαχία” Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδος, με τη σύμπλευση και της Ιταλίας όπως σκιαγραφούν τα νέα δεδομένα, αποτελεί αναμφίβολα μια κορυφαία γεωστρατηγική κίνηση και ουσιαστικά στέλνει το μήνυμα των χωρών για την ασφάλεια και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, μέσα από την ανάπτυξη κοινών projects στην ενέργεια και άλλους τομείς. Κατά την ελληνική κυβέρνηση, και όχι άδικα θα πει κανείς, η έντονη κινητοποίηση προς την κατεύθυνση της δρομολόγηση του πρότζεκτ του EastMed αποτελεί μια ηχηρή απάντηση στην τελευταία προκλητική κίνηση Τουρκίας και Λιβύης να οριοθετήσουν τα θαλάσσια “σύνορά” τους, παραβιάζοντας όμως το διεθνές δίκαιο.
Η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας στις 2 Ιανουαρίου θα αποτελέσει ένα ισχυρό “χαρτί” που θα κουβαλά μαζί του, λίγες μέρες αργότερα, στις 7 Ιανουαρίου συγκεκριμένα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την επίσκεψή του στη Ουάσινγκτον, όπου και αναμένεται να επιδιώξει τη στήριξη του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στο εγχείρημα του EastMed.
Περιττό φυσικά να επισημανθεί το ότι, εφόσον υλοποιηθεί ο αγωγός των 2.000 χλμ. και δυναμικότητας μεταφοράς ποσοτήτων φυσικού αερίου 10 έως 20 δισ. κ.μ. ετησίως, τότε η Ελλάδα μετεξελίσσεται σε ένα ενεργειακό hub της περιοχής, με προφανή τα γεωπολιτικά και οικονομικά οφέλη.
