Πλωτός τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου αγκυροβολημένος στον Αθερινόλακκο ή μεγάλος χερσαίος σταθμός που θα αποθηκεύει και θα αεριοποιεί μεγαλύτερες ποσότητες υγροποιημένου αερίου LNG;
Το ερώτημα αυτό πλανάται πλέον στο προσκήνιο για το νησί μας, μετά τη νέα πρόταση που βάζει επισήμως στο τραπέζι ο ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου), και η οποία έρχεται να αλλάξει άρδην τα μέχρι τώρα δεδομένα, αφού ουσιαστικά προβλέπει μια μεγάλη υποδομή, μια μικρή “Ρεβυθούσα” στην Κρήτη!
Όπως έχουμε γράψει, η προοπτική της χρήσης φυσικού αερίου για την ενεργειακή ενίσχυση της Κρήτης τα προσεχή χρόνια έχει “κλειδώσει”, όμως παραμένει ανοιχτή η τεχνική “συνταγή” αξιοποίησης του φυσικού αερίου.
Μέχρι τώρα, η κυρίαρχη πρόταση αφορούσε σε λύση διά θαλάσσης, δηλαδή στην εγκατάσταση πλωτού τερματικού σταθμού ανοιχτά του Αθερινόλακκου, με βασικό “πυρήνα” της σχετική επενδυτική πρόταση που έχουν καταθέσει εδώ και ενάμιση περίπου χρόνο επενδυτές από το Κατάρ. Ωστόσο, στο “μικροσκόπιο” μπαίνει για τα καλά τώρα και το σενάριο ενός μεγάλου χερσαίου σταθμού, μια λύση την οποία προκρίνει ο ΔΕΣΦΑ με βάση τα πρακτικά δεδομένα που επικρατούν.
Γιατί αυτό;
Η εγκατάσταση πλωτού τερματικού (FSRU) στην Κρήτη, ώστε να έρθει υγροποιημένο αέριο (LNG) στο νησί και να δώσει έτσι λύση στο θέμα της ηλεκτρικής επάρκειας από το 2020 έως το 2023, το γνωστό δηλαδή κρίσιμο μεσοδιάστημα μέχρι να ηλεκτριστεί το μεγάλο καλώδιο της Κρήτης, φαίνεται ότι συναντά προβλήματα από την κατάσταση που υπάρχει στην αγορά.
Πρακτικά, δεν υπάρχουν την περίοδο αυτή διαθέσιμα πλωτά FSU ή FSRU στην απαιτούμενη δυναμικότητα, ενώ το καλοκαίρι του 2020 πλησιάζει “επικίνδυνα”.
Στον αντίποδα, ο ΔΕΣΦΑ, από τον οποίο ζήτησε η ΡΑΕ να μελετήσει το θέμα, έχει ήδη προτείνει, σύμφωνα με πληροφορίες, τη ριζικότερη αντιμετώπιση, μέσω της εγκατάστασης μεγάλου χερσαίου σταθμού LNG στην Κρήτη, ο οποίος θα αποθηκεύει και θα αεριοποιεί υγροποιημένο φυσικό αέριο που μπορεί να έρχεται από τη Ρεβυθούσα ή από άλλες “πύλες εισόδου”, όπως για παράδειγμα από την Αίγυπτο.
Η λογική και στις δύο περιπτώσεις είναι ίδια. Είτε μιλάμε για πλωτό είτε για χερσαίο σταθμό, μιλάμε για επαναεριοποίηση του φυσικού αερίου, που θα μεταφέρεται σε υγροποιημένη μορφή. Αυτό που αλλάζει είναι η κλίμακα και τα μεγέθη.
Ένας χερσαίος σταθμός αποτελεί υποδομή πολύ μεγαλύτερης κλίμακας, με πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες αποθήκευσης και αεριοποίησης υγροποιημένου αερίου σε σχέση με μια πλωτή μονάδα, ένα τροποποιημένο σκάφος που θα είναι αγκυροβολημένο κοντά στην ακτή. Επίσης, παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια σε σχέση με έναν πλωτό σταθμό, που στον αντίποδα είναι μια πιο ευέλικτη και λιγότερο κοστοβόρα λύση.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το energypress.gr, η λύση του ΔΕΣΦΑ παρουσιάστηκε πρόσφατα στη ΡΑΕ και στη ΔΕΗ, και αποτελεί αντικείμενο επεξεργασίας, ωστόσο διερευνώνται επίσης οι συνδυαστικές κινήσεις που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν για να λυθεί σε βραχυχρόνιο ορίζοντα το πρόβλημα ηλεκτρικής επάρκειας κατά το μεσοδιάστημα από το 2020, που αναμένεται να λειτουργήσει η “μικρή” διασύνδεση του νησιού με την Πελοπόννησο, έως το 2023 που αναμένεται, αν όλα πάνε καλά, να λειτουργήσει και η “μεγάλη” διασύνδεση με την Αττική.
Στο τραπέζι παραμένει, πάντως, η λύση του να αναζητηθούν επενδυτικές προτάσεις, πιθανότατα μέσω διαγωνισμού που θα κάνει η ΔΕΗ για την εγκατάσταση πλωτού τερματικού σταθμού (FSRU). Το θέμα του τρόπου αποζημίωσης των επενδυτών μένει να αποφασιστεί.
Αλλαγή δεδομένων
Η πρόταση που βάζει στο τραπέζι ο ΔΕΣΦΑ για ένα χερσαίο σταθμό φυσικού αερίου αντί για πλωτό τερματικό σταθμό αποτελεί αναμφίβολα μια πιο ολοκληρωμένη και δραστική λύση σε σχέση με τον πλωτό σταθμό. Ταυτόχρονα, όμως, συνοδεύεται από ένα μεγάλο αστερίσκο και προβληματισμό. Έχει πολύ μεγάλο κόστος και προϋποθέτει τη δημιουργία μεγάλων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο.
Χωρίς εκτεταμένες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο, η λειτουργία σταθμού που θα αποθηκεύει και θα αεριοποιεί LNG δεν κρίνεται βιώσιμη.
Εκτιμάται ότι για να είναι βιώσιμο το πλάνο μιας δεύτερης “Ρεβυθούσας” επί κρητικού εδάφους χρειάζονται μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της τάξης των 400 μεγαβάτ! Αριθμός πολύ μεγάλος, που απαιτεί πολύ χρήμα και πολύ χρόνο. Και έρχεται να ανατρέψει άρδην τον σχεδιασμό που είχε προκριθεί μέχρι τώρα, με βάση μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, και προβλέπει ένα πακέτο τεσσάρων μέτρων.
Το “πακέτο” των τεσσάρων μέτρων που έχει προτείνει το Μετσόβιο Πολυτεχνείο για την ενεργειακή “θωράκιση” της Κρήτης περιλαμβάνει:
- Τη μετατροπή των αεριοστροβιλικών μονάδων της ΔΕΗ που λειτουργούν σήμερα στον Αθερινόλακκο της Κρήτης με πετρέλαιο, συνολικής ισχύος 100 MW, σε μονάδες που θα καίνε φυσικό αέριο.
- Την εγκατάσταση νέας μονάδας περί τα 100 MW, κατά προτίμηση με καύσιμο φυσικό αέριο.
- Την προσθήκη νέας δυναμικότητας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (αιολικών και φωτοβολταϊκών) στα επίπεδα των 100 με 150 MW.
- Την εγκατάσταση και ένταξη στο σύστημα, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας (σύγχρονων μπαταριών) δυναμικότητας περί τα 30 με 40 MW.
Το “πακέτο” των τεσσάρων μέτρων (δηλαδή μετατροπή μονάδων, προσθήκη νέας μονάδας, προσθήκη νέων ΑΠΕ και χρήση μπαταριών) αθροιστικά από πλευράς παραγωγής ισχύος ισοδυναμεί σε μια ενίσχυση του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης της τάξεως των 350 μεγαβάτ, ενώ θεωρείται ενδεδειγμένη λύση και από περιβαλλοντικής σκοπιάς...
