Τον γύρο του διαδικτύου κάνει από χτες ένα βίντεο που δείχνει επίθεση λαγοκέφαλου σε λουόμενο στην παραλία της Καρπάθου.
Το περιστατικό σημειώθηκε το περασμένο Σάββατο, όταν ομάδα λαγοκέφαλων βγήκαν στα ρηχά, κάνοντας τους λουόμενους να πάνε κοντά τους και να αρχίσουν να παίζουν μαζί τους, ακόμα και χαϊδεύοντάς τους. Η επίθεση συνέβη, όμως, την ώρα που ένας από τους λουόμενους έβαλε το δάχτυλό του μπροστά στο στόμα ενός λαγοκέφαλου. Το ψάρι τότε του δάγκωσε το δάχτυλο!
«Δε θα γινόταν η επίθεση σε βάρος του ανθρώπου αν ο άνθρωπος με την κίνησή του αυτή δεν έδειχνε απειλητική διάθεση εναντίο του ψαριού», σχολίασε με κατηγορηματικό τρόπο στην εφημερίδα «Νέα Κρήτη» ο γνωστός επιστήμονας Κώστας Ντούνας.
Η εφημερίδα μας επικοινώνησε με τον διευθυντή Ερευνών στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών (ΙΘΑΒΒΥΚ) στο Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) και τον ρώτησε σχετικά με το συμβάν. Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει, «δεν παύει να μιλάμε για άγρια ζωή. Επομένως, θέλει έναν σεβασμό η άγρια ζωή. Δεν είναι παιχνίδι. Και είναι απολύτως λογικό, όταν ένας οργανισμός αισθάνεται ότι απειλείται, να προσπαθεί να αμυνθεί. Αυτό δε σημαίνει ότι θα πρέπει να τον καταδικάσουμε σώνει και καλά...».
Σύμφωνα με τον ίδιο, «τέτοια περιστατικά έχουν να κάνουν με την ανθρώπινη συμπεριφορά...». Στο ερώτημά μας αν μια τέτοια επίθεση θα μπορούσε να είχε συμβεί μέσα στη θάλασσα, την ώρα της κολύμβησης, ο Κώστας Ντούνας ήταν κατηγορηματικός. «Όχι. Δεν έχει παρατηρηθεί κάτι τέτοιο μέχρι σήμερα. Η συγκεκριμένη, λοιπόν, επίθεση σίγουρα έχει προκληθεί. Γιατί όταν του κρατάς τροφή και πας να το ταΐσεις το ψάρι αυτό, λογικό είναι να σου ορμήσει. Κι εκεί είναι ανεξέλεγκτα τα πράγματα. Ας το αφήσουμε στην ησυχία του. Ζουν εκατοντάδες χιλιάδες λαγοκέφαλοι σε όλες τις παραλίες μας. Δεν έχω ακούσει κανένα άλλο ανάλογο γεγονός...».
Ο διευθυντής Ερευνών στο ΙΘΑΒΒΥΚ, εξάλλου, λέει ότι θα πρέπει να προσέξουμε να μη φτάσουμε σε επίπεδα «οικολογικού ρατσισμού», χωρίς από την άλλη να παραβλέπει τα προβλήματα των ψαράδων από τις ζημιές που τους προκαλούν οι λαγοκέφαλοι και την ανάγκη λήψης μέτρων για τον περιορισμό του πληθυσμού τους στην Κρήτη και γενικότερα στη χώρα μας.
Το ΕΛΚΕΘΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου
Στο μεταξύ, σε ανακοίνωσή του το ΕΛΚΕΘΕ αναφέρει: «Το είδος ψαριού Lagocephalus sceleratus (κοινώς λαγοκέφαλος), που προέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα, έχει εισβάλει στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω του καναλιού του Σουέζ την τελευταία δεκαετία, και έχει εξαπλωθεί στις ελληνικές θάλασσες, έχοντας εγκαταστήσει - μέχρι στιγμής - μεγάλους πληθυσμούς στο Νότιο Αιγαίο και την Κρήτη.
Το ψάρι αυτό περιέχει τοξίνες σε διάφορα μέρη του σώματός του (κυρίως εντόσθια, δέρμα), οι οποίες είναι επικίνδυνες σε περίπτωση βρώσης του από τον άνθρωπο, σε πολλές περιπτώσεις έως και θανατηφόρες, γι’ αυτό και συνιστάται να αποφεύγεται η κατανάλωσή του. Το είδος δε θεωρούταν επιθετικό ή επικίνδυνο με άλλον τρόπο, πλην της κατανάλωσής του από τον άνθρωπο.
Το Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων του ΕΛΚΕΘΕ μελετάει την εξάπλωση και τη βιολογία του είδους από τότε που εμφανίστηκε στις θάλασσές μας και έχει πραγματοποιήσει ενημερωτικές καμπάνιες με δελτία Τύπου, ενημέρωση των αρμόδιων Αρχών και μέσω των ΜΜΕ για την ενημέρωση των αλιέων και του κοινού. Έχει επίσης επανειλημμένως υποβάλει ερευνητικές προτάσεις προς τους αρμόδιους φορείς για τη μελέτη τρόπων περιορισμού των πληθυσμών του και αντιμετώπισης των αρνητικών του επιπτώσεων στην αλιεία και το περιβάλλον. Δυστυχώς, όμως, καμία από αυτές τις προτάσεις δεν έχει μέχρι στιγμής χρηματοδοτηθεί.
Είχαμε προειδοποιήσει εδώ και έναν χρόνο ότι η μεγάλη πυκνότητα των πληθυσμών του λαγοκέφαλου, λόγω έλλειψης των θηρευτών του στη Μεσόγειο, μπορεί να οδηγήσει σε τροποποίηση της συμπεριφοράς του είδους. Ένα πρόσφατο γεγονός ίσως επιβεβαιώνει με τον χειρότερο τρόπο τις ανησυχίες μας. Καταγράφηκε με κάμερα και κυκλοφορεί στο διαδίκτυο δάγκωμα σε δάχτυλο λουόμενου, ο οποίος «έπαιζε» με μεγάλο άτομο λαγοκέφαλου σε νησί των Δωδεκανήσων.
Εφιστούμε την προσοχή στους λουόμενους, να μην πλησιάζουν και να μην προσπαθούν να πιάσουν ή να ταΐσουν λαγοκέφαλους οι οποίοι πλησιάζουν σε ακτές, και ιδιαιτέρως στις αρχές του καλοκαιριού, οπότε είναι η αναπαραγωγική περίοδος για το είδος στην περιοχή μας. Οι ψαροντουφεκάδες να έχουν τα ψάρια τους δεμένα στη σημαδούρα τους και όχι κοντά στο σώμα τους. Επίσης, ζητούμε από τις αρμόδιες Αρχές να εκδώσουν αφίσες, φυλλάδια με οδηγίες και σε ξένες γλώσσες, για την ενημέρωση των λουομένων, των ερασιτεχνών ψαράδων και των τουριστών, ειδικά στις περιοχές των Νότιων Δωδεκανήσων και της Κρήτης», καταλήγει η ανακοίνωση από το ΕΛΚΕΘΕ.
Σήμα κινδύνου από ΓΕΩΤΕΕ
Να υπενθυμίσουμε, εξάλλου, ότι ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ, Αλέκος Στεφανάκης, συνοδευόμενος από μέλη της Διοικούσας Επιτροπής του Επιμελητηρίου, σε συνέχεια της ημερίδας που πραγματοποιήθηκε τον χειμώνα στην Ιεράπετρα, με θέμα «Το πρόβλημα των εισβολικών (λεσσεψιανών) ειδών: Η περίπτωση της Κρήτης», είχε συνάντηση στις αρχές Απριλίου με τη συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης Μαρία Κοζυράκη και υπηρεσιακά στελέχη της Διεύθυνσης Αγροτικών Υποθέσεων της Αποκεντρωμένης.
Η συντονίστρια πρότεινε την άμεση συγκρότηση ομάδας εργασίας από τους εμπλεκόμενους φορείς, με στόχο την ανάδειξη της υφιστάμενης κατάστασης, την αξιολόγηση των μέχρι τώρα δεδομένων και την προσπάθεια να γίνει αποτύπωση και υποβολή μιας ολοκληρωμένης διαχειριστικής πρότασης (σχέδιο διαχείρισης) που θα λαμβάνει πρακτικά υπόψη όλες τις παραμέτρους, σε συνέργεια με αρμόδιους ερευνητικούς και κρατικούς φορείς που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αλιείας.
Και το τελευταίο διάστημα - αρχές Μαΐου - δόθηκαν στη δημοσιότητα στοιχεία χρηματοδοτήσεων της Κρήτης στον τομέα της αλιείας, από τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χαράλαμπο Κασσίμη, που βρέθηκε στο Τυμπάκι στο πλαίσιο εγκαινίων γραφείου της Αναπτυξιακής Κρήτης. Έκτοτε, όμως, δεν υπήρξαν περισσότερα στοιχεία που να αφορούν στη λήψη στοχευμένων μέτρων, τόσο για τους λαγοκέφαλους, όσο και για άλλους “εισβολείς” στα νερά του Λυβικού Πελάγους...
